Trắc nghiệm Công nghệ 12 Kết nối tri thức Bài 10: Thiết kế và lắp đặt mạch điện điều khiển trong gia đình - Đề 10
Trắc nghiệm Công nghệ 12 Kết nối tri thức Bài 10: Thiết kế và lắp đặt mạch điện điều khiển trong gia đình - Đề 10 bao gồm nhiều câu hỏi hay, bám sát chương trình. Cùng làm bài tập trắc nghiệm ngay.
Câu 1: Trong mạch điện điều khiển quạt trần, bộ phận nào thực hiện trực tiếp việc biến đổi năng lượng điện thành chuyển động quay của quạt?
- A. Cảm biến nhiệt
- B. Công tắc điều khiển từ xa
- C. Động cơ quạt
- D. Rơ-le thời gian
Câu 2: Một mạch điện điều khiển đèn sân vườn sử dụng cảm biến ánh sáng. Nếu trời tối, cảm biến sẽ làm thay đổi trạng thái của mạch điều khiển như thế nào để bật đèn?
- A. Tăng điện trở, giảm dòng điện qua mạch điều khiển.
- B. Giảm điện trở, cho phép dòng điện kích hoạt bộ điều khiển.
- C. Phát ra tín hiệu âm thanh cảnh báo.
- D. Ngắt hoàn toàn nguồn điện vào mạch.
Câu 3: Để hẹn giờ bật/tắt tự động cho máy lọc nước trong gia đình theo một lịch trình cố định hàng ngày, loại bộ điều khiển nào là phù hợp nhất?
- A. Cảm biến áp suất
- B. Công tắc hành trình
- C. Rơ-le thời gian (Timer relay)
- D. Công tắc chuyển mạch
Câu 4: Trong một hệ thống điều khiển nhiệt độ sử dụng thermostat điện tử, bộ phận nào đóng vai trò xử lý tín hiệu từ cảm biến nhiệt độ và đưa ra lệnh điều khiển máy điều hòa hoặc máy sưởi?
- A. Máy nén của điều hòa
- B. Cảm biến nhiệt độ
- C. Thermostat (Bộ điều khiển)
- D. Dây dẫn điện
Câu 5: So với việc bật/tắt đèn chiếu sáng bằng công tắc cơ truyền thống (điều khiển thủ công), việc sử dụng mạch điều khiển tự động dựa trên cảm biến chuyển động mang lại ưu điểm chính nào trong việc sử dụng năng lượng ở khu vực ít người qua lại?
- A. Chi phí lắp đặt luôn rẻ hơn.
- B. Dễ dàng sửa chữa hơn khi hỏng hóc.
- C. Tiết kiệm năng lượng hiệu quả hơn trong nhiều trường hợp.
- D. Có thể điều khiển từ xa dễ dàng hơn.
Câu 6: Khi bắt đầu thiết kế một mạch điện điều khiển mới cho gia đình, bước quan trọng nhất cần thực hiện đầu tiên để đảm bảo mạch đáp ứng đúng nhu cầu sử dụng là gì?
- A. Chọn mua linh kiện.
- B. Vẽ sơ đồ nguyên lý mạch điện.
- C. Xác định rõ yêu cầu chức năng, mục đích sử dụng và điều kiện hoạt động của mạch.
- D. Lắp đặt thử nghiệm trên bảng mạch.
Câu 7: Quan sát sơ đồ nguyên lý của một mạch điện đơn giản gồm nguồn điện, cầu chì, công tắc và bóng đèn mắc nối tiếp. Nếu cầu chì bị đứt, trạng thái hoạt động của bóng đèn sẽ như thế nào khi công tắc đóng?
- A. Sáng bình thường.
- B. Tắt.
- C. Sáng mờ.
- D. Nhấp nháy liên tục.
Câu 8: Khi so sánh sơ đồ nguyên lý và sơ đồ đi dây (wiring diagram) của cùng một mạch điện điều khiển, sơ đồ đi dây cung cấp thông tin chi tiết hơn về khía cạnh nào sau đây?
- A. Mối quan hệ logic hoạt động giữa các thành phần.
- B. Vị trí lắp đặt thực tế và cách nối dây vật lý giữa các thiết bị đầu cuối.
- C. Nguyên lý hoạt động bên trong của từng linh kiện điện tử.
- D. Các công thức tính toán các giá trị điện trong mạch.
Câu 9: Bạn cần thiết kế mạch điều khiển để bật/tắt một bình nước nóng có công suất 2500W hoạt động ở điện áp 220V. Loại công tắc hoặc rơ-le nào sau đây cần được lựa chọn cẩn thận nhất về mặt thông số kỹ thuật, đặc biệt là dòng điện chịu tải?
- A. Công tắc gạt đèn ngủ.
- B. Rơ-le trung gian với dòng chịu tải 5A.
- C. Aptomat 10A.
- D. Rơ-le công suất (Contactor) hoặc aptomat có dòng chịu tải phù hợp (ví dụ 15A trở lên).
Câu 10: Trước khi tiến hành lắp đặt hoặc sửa chữa bất kỳ mạch điện nào trong gia đình, hành động an toàn bắt buộc đầu tiên cần thực hiện để ngăn ngừa nguy cơ điện giật là gì?
- A. Chuẩn bị đầy đủ dụng cụ cách điện.
- B. Kiểm tra sơ đồ mạch điện.
- C. Ngắt nguồn điện hoàn toàn tại cầu dao tổng hoặc aptomat nhánh liên quan và xác nhận không còn điện.
- D. Thông báo cho mọi người trong nhà biết.
Câu 11: Khi nối hai dây dẫn điện với nhau bằng phương pháp đấu nối cơ khí (xoắn, kẹp...) kết hợp với cách điện, thao tác nào sau đây là quan trọng nhất để đảm bảo mối nối chắc chắn, dẫn điện tốt và an toàn?
- A. Chỉ cần xoắn nhẹ hai đầu dây.
- B. Làm sạch lõi dây, xoắn chặt các lõi dây vào nhau hoặc sử dụng kẹp nối chuyên dụng trước khi cách điện.
- C. Quấn băng dính thật mỏng để tiết kiệm.
- D. Để hở một phần mối nối để dễ kiểm tra.
Câu 12: Một mạch đèn cầu thang sử dụng cảm biến chuyển động và rơ-le thời gian để tự tắt. Đèn không sáng khi có người di chuyển vào vùng cảm biến. Sau khi kiểm tra nguồn điện và bóng đèn vẫn tốt, bước tiếp theo bạn nên làm gì để khoanh vùng sự cố một cách logic?
- A. Thay thế toàn bộ dây dẫn trong mạch.
- B. Kiểm tra xem cảm biến chuyển động có hoạt động (thường có đèn báo) hoặc có tín hiệu ra khi có chuyển động không.
- C. Thay thế rơ-le thời gian mới.
- D. Bỏ qua cảm biến và rơ-le, nối thẳng đèn vào nguồn.
Câu 13: Để xây dựng một hệ thống tưới cây tự động chỉ hoạt động khi đất khô và chỉ vào buổi tối, bạn cần kết hợp cảm biến độ ẩm đất, cảm biến ánh sáng, bộ điều khiển và bộ phận chấp hành (máy bơm). Mối quan hệ giữa các cảm biến và bộ điều khiển ở đây là gì?
- A. Các cảm biến trực tiếp cấp nguồn cho máy bơm.
- B. Bộ điều khiển điều chỉnh độ nhạy của các cảm biến.
- C. Các cảm biến gửi tín hiệu về trạng thái môi trường (độ ẩm, ánh sáng) cho bộ điều khiển để xử lý logic.
- D. Chỉ cần một trong hai cảm biến hoạt động là máy bơm sẽ chạy.
Câu 14: Mạch đèn hành lang tự động sử dụng cảm biến chuyển động loại PIR (Passive Infrared). Cảm biến này hoạt động dựa trên nguyên lý phát hiện sự thay đổi nào trong vùng quét?
- A. Áp suất không khí.
- B. Bức xạ hồng ngoại phát ra từ cơ thể người hoặc vật ấm.
- C. Mức độ ánh sáng xung quanh.
- D. Tần số âm thanh.
Câu 15: Một hệ thống điều khiển máy giữ ẩm trong phòng cần duy trì độ ẩm không khí ở mức nhất định. Loại cảm biến nào là phù hợp nhất để đo độ ẩm và cung cấp thông tin cho bộ điều khiển?
- A. Cảm biến tiệm cận.
- B. Cảm biến quang điện.
- C. Cảm biến độ ẩm.
- D. Cảm biến rung.
Câu 16: Mô tả hoạt động: "Khi mức nước trong bể chứa đạt đến mức tối đa, phao điện sẽ ngắt mạch cấp nước cho máy bơm; khi mức nước hạ xuống dưới mức tối thiểu, phao điện sẽ đóng mạch để máy bơm hoạt động trở lại." Đây là ví dụ về loại điều khiển nào?
- A. Điều khiển theo thời gian.
- B. Điều khiển từ xa.
- C. Điều khiển theo mức/giới hạn (ví dụ: công tắc phao, công tắc hành trình).
- D. Điều khiển thủ công.
Câu 17: Trong mạch điện cầu thang sử dụng hai công tắc ba cực (công tắc hai chiều), mục đích chính của việc sử dụng cấu hình này là gì?
- A. Tăng công suất chịu tải của công tắc.
- B. Cho phép điều khiển bật/tắt đèn từ hai vị trí khác nhau trên cầu thang.
- C. Giảm điện áp cung cấp cho bóng đèn.
- D. Tự động điều chỉnh độ sáng của đèn.
Câu 18: Một thiết bị điện gia dụng có công suất 1500W hoạt động ở điện áp 220V. Bạn cần chọn một công tắc hoặc rơ-le để điều khiển nó. Dòng điện định mức tối thiểu mà công tắc/rơ-le đó cần chịu được (bao gồm hệ số an toàn) là khoảng bao nhiêu? (Làm tròn)
- A. Khoảng 3-4A.
- B. Khoảng 5-6A.
- C. Khoảng 8-10A.
- D. Khoảng 15A trở lên.
Câu 19: Thiết bị bảo vệ như cầu chì (fuse) hoặc aptomat (circuit breaker) được lắp đặt trong mạch điện điều khiển và mạch điện gia đình nói chung với mục đích chính là gì?
- A. Điều chỉnh tốc độ hoạt động của thiết bị.
- B. Tự động ngắt mạch khi dòng điện vượt quá giới hạn an toàn (quá tải hoặc ngắn mạch) để bảo vệ thiết bị và ngăn ngừa cháy nổ.
- C. Lưu trữ năng lượng điện.
- D. Chuyển đổi tín hiệu điều khiển.
Câu 20: Điểm khác biệt cơ bản nhất về khả năng điều khiển giữa một hệ thống điều khiển tự động truyền thống (chỉ dùng rơ-le, timer, sensor cơ bản) và một hệ thống nhà thông minh (smart home) hiện đại là gì?
- A. Hệ thống truyền thống chỉ dùng điện áp 220V.
- B. Hệ thống nhà thông minh có khả năng kết nối mạng, lập trình phức tạp và điều khiển, giám sát từ xa qua thiết bị di động.
- C. Hệ thống truyền thống không sử dụng cảm biến.
- D. Hệ thống nhà thông minh không cần dây dẫn điện.
Câu 21: Tại sao trong nhiều mạch điều khiển tự động sử dụng vi điều khiển (hoạt động ở điện áp thấp, dòng nhỏ), người ta lại sử dụng rơ-le (relay) hoặc module bán dẫn công suất để bật/tắt thiết bị điện gia dụng 220V có công suất lớn?
- A. Rơ-le làm tăng điện áp cung cấp cho thiết bị.
- B. Rơ-le/module công suất đóng vai trò là bộ cách ly, cho phép mạch điều khiển dòng nhỏ, điện áp thấp điều khiển tải có dòng lớn, điện áp cao một cách an toàn.
- C. Rơ-le giúp tiết kiệm năng lượng cho tải.
- D. Vi điều khiển không thể tạo ra tín hiệu đủ nhanh để bật/tắt tải.
Câu 22: (Tình huống giả định) Bạn đang kiểm tra sơ đồ đi dây của một mạch đèn đơn giản với công tắc. Bạn phát hiện dây trung tính (dây N) được đấu nối vào một cực của công tắc, còn dây nóng (dây L) được đấu thẳng vào bóng đèn. Lỗi đấu nối này tiềm ẩn nguy hiểm gì?
- A. Bóng đèn sẽ sáng yếu hơn bình thường.
- B. Khi công tắc ngắt, bóng đèn vẫn có thể có điện áp (dây nóng vẫn nối vào đèn), gây nguy hiểm điện giật khi chạm vào hoặc thay bóng.
- C. Mạch sẽ tiêu thụ nhiều điện năng hơn.
- D. Cầu chì sẽ bị đứt ngay lập tức.
Câu 23: Khi lắp đặt mạch điều khiển một thiết bị từ hai vị trí khác nhau sử dụng hai công tắc ba cực (ví dụ: đèn cầu thang), đoạn dây dẫn đi trong ống luồn dây nối trực tiếp giữa hai công tắc đó cần có tối thiểu bao nhiêu sợi dây pha (dây nóng)?
- A. 1 sợi
- B. 2 sợi (dây "traversing" hoặc "traveler")
- C. 3 sợi
- D. 4 sợi
Câu 24: Trong sơ đồ nguyên lý mạch điện, ký hiệu hình chữ nhật có gạch chéo và mũi tên thường biểu thị cho loại thiết bị nào?
- A. Tụ điện
- B. Điện trở cố định
- C. Điện trở biến đổi (Biến trở)
- D. Cuộn cảm
Câu 25: Yếu tố kỹ thuật quan trọng nhất cần xem xét khi lựa chọn tiết diện (kích thước) dây dẫn cho một nhánh mạch điện trong gia đình là gì để đảm bảo an toàn và tránh quá nhiệt?
- A. Chiều dài của dây dẫn.
- B. Điện áp hoạt động của mạch.
- C. Dòng điện tối đa mà dây dẫn phải tải liên tục.
- D. Màu sắc của lớp vỏ cách điện.
Câu 26: Để điều khiển hệ thống chiếu sáng hành lang chung của một tòa nhà sao cho đèn chỉ bật khi có người đi lại và chỉ vào khoảng thời gian từ hoàng hôn đến bình minh, phương pháp điều khiển nào là tối ưu nhất về mặt tự động hóa và tiết kiệm năng lượng?
- A. Sử dụng công tắc thủ công tại mỗi tầng.
- B. Sử dụng rơ-le thời gian được cài đặt theo giờ cố định.
- C. Chỉ sử dụng cảm biến chuyển động.
- D. Kết hợp cảm biến chuyển động, cảm biến ánh sáng và có thể cả rơ-le thời gian/bộ điều khiển trung tâm.
Câu 27: Trong một hệ thống điều khiển nhiệt độ phòng tự động sử dụng máy điều hòa và thermostat, khi nhiệt độ phòng thay đổi, bộ phận nào cung cấp thông tin về sự thay đổi đó cho bộ điều khiển để nó đưa ra quyết định điều chỉnh hoạt động của máy điều hòa?
- A. Máy nén của điều hòa.
- B. Cảm biến nhiệt độ trong thermostat.
- C. Nguồn điện cấp cho hệ thống.
- D. Bảng điều khiển của người dùng.
Câu 28: Bạn muốn thiết kế mạch điều khiển để bật đèn nhà kho khi CÓ chuyển động được phát hiện HOẶC khi công tắc BẬT thủ công. Cấu trúc logic nào sau đây mô tả đúng yêu cầu này khi sử dụng các phần tử điều khiển?
- A. Tín hiệu từ cảm biến chuyển động VÀ tín hiệu từ công tắc thủ công.
- B. Tín hiệu từ cảm biến chuyển động HOẶC tín hiệu từ công tắc thủ công.
- C. Tín hiệu từ cảm biến chuyển động BỎ QUA tín hiệu từ công tắc thủ công.
- D. Tín hiệu từ công tắc thủ công VÀ KHÔNG CÓ tín hiệu từ cảm biến chuyển động.
Câu 29: Dây nối đất (dây PE - Protective Earth) trong hệ thống điện gia đình có chức năng chính là gì để tăng cường an toàn cho người sử dụng?
- A. Giảm điện áp hoạt động của thiết bị.
- B. Tạo đường dẫn an toàn cho dòng điện rò rỉ khi có sự cố cách điện, giúp dòng rò chảy xuống đất thay vì qua cơ thể người.
- C. Tăng công suất hoạt động của thiết bị.
- D. Giúp thiết bị hoạt động ổn định hơn.
Câu 30: Bạn cần thiết kế một mạch điện đơn giản để một bóng đèn sáng khi và chỉ khi CẢ hai công tắc A và B đều được đóng. Cần đấu nối hai công tắc này như thế nào với bóng đèn và nguồn điện để đạt được logic điều khiển này?
- A. Đấu song song hai công tắc, rồi đấu nối tiếp với bóng đèn.
- B. Đấu nối tiếp hai công tắc, rồi đấu nối tiếp với bóng đèn.
- C. Đấu nối tiếp hai công tắc, rồi đấu song song với bóng đèn.
- D. Đấu song song hai công tắc, rồi đấu song song với bóng đèn.