Trắc nghiệm Đăm Săn đi bắt Nữ Thần Mặt Trời - Kết nối tri thức - Đề 01 bao gồm nhiều câu hỏi hay, bám sát chương trình. Cùng làm bài tập trắc nghiệm ngay.
Câu 1: Đoạn trích "Đăm Săn đi bắt Nữ Thần Mặt Trời" thể hiện rõ nhất đặc trưng nào về nhân vật anh hùng trong sử thi Ê-đê?
- A. Luôn hành động theo lý trí, cân nhắc kỹ lưỡng mọi rủi ro.
- B. Có cuộc sống bình dị, gần gũi với cộng đồng.
- C. Mang trong mình khát vọng mãnh liệt, phi thường, dám vượt qua giới hạn của con người trần thế.
- D. Chỉ chiến đấu vì sự tồn vong của bộ tộc, không có mục tiêu cá nhân.
Câu 2: Phân tích lời khuyên của Đăm Par Kvây dành cho Đăm Săn khi nghe ý định đi bắt Nữ Thần Mặt Trời. Lời khuyên đó bộc lộ điều gì về thế giới quan của người Ê-đê?
- A. Khuyên Đăm Săn nên tìm kiếm sự giàu có và danh vọng ở thế giới khác.
- B. Thể hiện sự kính sợ đối với thế lực siêu nhiên (Nhà Trời, rừng thiêng) và nhận thức về giới hạn của con người.
- C. Nhấn mạnh tầm quan trọng của tình bạn, sẵn sàng cùng Đăm Săn đối mặt mọi thử thách.
- D. Thể hiện sự hoài nghi về sức mạnh của Đăm Săn, cho rằng chàng không đủ sức đối đầu với Nữ Thần Mặt Trời.
Câu 3: Hình ảnh "rừng thiêng của Nhà Trời" được Đăm Par Kvây miêu tả "chông lớn nhiều như lông nhím, chông nhỏ nhiều như lông chó" có tác dụng nghệ thuật gì?
- A. Nhấn mạnh sự hiểm trở, nguy hiểm chết người của con đường đến với Nữ Thần Mặt Trời.
- B. Tạo không khí thần tiên, huyền ảo cho chuyến đi của Đăm Săn.
- C. Cho thấy sự giàu có, sung túc của vùng đất Nhà Trời.
- D. Thể hiện sự ưu ái của thần linh dành cho Nữ Thần Mặt Trời.
Câu 4: Khi Đăm Săn đến nhà Đăm Par Kvây, những chi tiết miêu tả hành động và dáng vẻ của chàng ("giậm chân trên sàn sân... bảy hàng cột nhà chao qua chao lại", "trông nghênh nghênh như con rắn trong hang...") nhằm mục đích gì?
- A. Thể hiện sự mệt mỏi, kiệt sức sau chuyến đi dài.
- B. Miêu tả phong tục chào hỏi độc đáo của người Ê-đê.
- C. Cho thấy sự bồn chồn, lo lắng của Đăm Săn trước cuộc gặp gỡ.
- D. Khắc họa sức mạnh phi thường, ngang tàng và khí thế áp đảo của người anh hùng.
Câu 5: Thái độ của Đăm Săn trước lời can ngăn của Đăm Par Kvây ("Gặp cọp, tôi sẽ giết cọp. Gặp tê giác, tôi sẽ giết tê giác") cho thấy phẩm chất nổi bật nào của chàng?
- A. Sự thiếu suy nghĩ, bồng bột của tuổi trẻ.
- B. Lòng quả cảm, ý chí sắt đá, quyết tâm theo đuổi mục tiêu đến cùng.
- C. Sự coi thường bạn bè, chỉ tin vào bản thân.
- D. Khả năng ứng phó linh hoạt trước mọi tình huống nguy hiểm.
Câu 6: Phân tích ý nghĩa của việc Nữ Thần Mặt Trời từ chối lời cầu hôn của Đăm Săn dựa trên lý do nàng đưa ra. Điều này gợi mở về sự khác biệt căn bản nào giữa thế giới của Đăm Săn và thế giới của Nữ Thần Mặt Trời?
- A. Sự khác biệt giữa thế giới trần gian (có sinh lão bệnh tử, có giới hạn) và thế giới thần linh (bất tử, gắn liền với sự tồn vong của vũ trụ).
- B. Sự khác biệt về nhan sắc và địa vị xã hội giữa Đăm Săn và Nữ Thần.
- C. Sự khác biệt về phong tục tập quán và văn hóa giữa hai vùng đất.
- D. Sự khác biệt về quan niệm tình yêu và hôn nhân.
Câu 7: Chi tiết "Mặt Trời càng lên cao, ngựa của chàng lại càng dính, và mặt đất cứ thế lôi cả người lẫn ngựa chìm xuống" trong cái chết của Đăm Săn mang ý nghĩa biểu tượng gì?
- A. Thể hiện sự trừng phạt của thần linh vì Đăm Săn đã phạm tội giết hại kẻ thù.
- B. Miêu tả sự khắc nghiệt của thiên nhiên ở vùng rừng Sáp Đen.
- C. Biểu tượng cho sự thất bại tất yếu khi con người (Đăm Săn) cố gắng chinh phục thế lực siêu nhiên (Mặt Trời, được bảo vệ bởi Trời và Đất).
- D. Nhấn mạnh sức mạnh khủng khiếp của Nữ Thần Mặt Trời khi nổi giận.
Câu 8: Đoạn trích "Đăm Săn đi bắt Nữ Thần Mặt Trời" phản ánh điều gì về quan niệm của người Ê-đê xưa đối với Mặt Trời?
- A. Mặt Trời là một hiện tượng tự nhiên bình thường, không có ý nghĩa đặc biệt.
- B. Mặt Trời là biểu tượng của sự giàu có và quyền lực.
- C. Mặt Trời là một vị thần thiện lương, luôn giúp đỡ con người.
- D. Mặt Trời là một đấng thiêng liêng, gắn liền với sự sống của muôn loài và nằm ngoài tầm với của con người trần thế.
Câu 9: Phân tích vai trò của chi tiết "ơ diêng" (người bạn, bằng hữu thân thiết) Đăm Par Kvây trong đoạn trích. Vai trò này khác gì so với các nhân vật phụ khác trong sử thi?
- A. Là nhân vật đối thoại, đóng vai trò đại diện cho tiếng nói kinh nghiệm và thế giới quan truyền thống, tạo nên xung đột tư tưởng với khát vọng của Đăm Săn.
- B. Là người đồng hành, trực tiếp tham gia vào chuyến đi bắt Nữ Thần Mặt Trời cùng Đăm Săn.
- C. Là người hầu cận, chỉ làm theo mệnh lệnh của Đăm Săn.
- D. Là kẻ thù cũ, nay hóa giải mâu thuẫn và trở thành bạn của Đăm Săn.
Câu 10: Đoạn trích sử dụng biện pháp nghệ thuật nào để miêu tả sự giàu có, sung túc của Đăm Par Kvây và gián tiếp tôn vinh vị thế của Đăm Săn?
- A. Sử dụng nhiều tính từ miêu tả trực tiếp (ví dụ: rất giàu, rất nhiều).
- B. Liệt kê các loại tài sản quý giá (vàng, bạc, đá quý).
- C. Miêu tả cảnh tiếp đón thịnh soạn, số lượng lớn người hầu, vật hiến tế (gà, trâu) và quy mô ngôi nhà.
- D. So sánh sự giàu có của Đăm Par Kvây với các tù trưởng khác trong vùng.
Câu 11: Đoạn trích "Đăm Săn đi bắt Nữ Thần Mặt Trời" thể hiện giá trị nhân văn nào thông qua câu chuyện về khát vọng và thất bại của người anh hùng?
- A. Ca ngợi sức mạnh tuyệt đối của con người, có thể chinh phục mọi thứ.
- B. Khẳng định sự vô nghĩa của mọi khát vọng, con người chỉ nên sống an phận.
- C. Miêu tả sự tàn nhẫn của thần linh đối với con người.
- D. Thể hiện sự trân trọng đối với khát vọng vươn tới cái đẹp, cái hoàn mỹ của con người, đồng thời ngầm cảnh báo về giới hạn cần biết của con người trước vũ trụ và thần linh.
Câu 12: Tại sao trong sử thi, Đăm Săn lại có thể "giậm chân trên sàn sân... bảy hàng cột nhà chao qua chao lại"? Chi tiết này mang tính chất gì điển hình của thể loại sử thi?
- A. Phản ánh sự thật lịch sử về kiến trúc nhà dài của người Ê-đê.
- B. Sử dụng biện pháp phóng đại (hyperbole) để tô đậm sức mạnh và tầm vóc phi thường của người anh hùng.
- C. Miêu tả một hiện tượng tự nhiên kỳ lạ xảy ra khi anh hùng xuất hiện.
- D. Thể hiện sự bất cẩn, thiếu ý tứ của Đăm Săn khi đến nhà người khác.
Câu 13: Khi Nữ Thần Mặt Trời nói "Thiếp là con Mắt Trời, là con Mắt Đất...", cách xưng hô này thể hiện điều gì về nguồn gốc và bản chất của Nữ Thần?
- A. Nàng có nguồn gốc thiêng liêng, là sự kết tinh của các yếu tố tạo nên vũ trụ (Trời và Đất), mang bản chất thần linh.
- B. Nàng là con gái của tù trưởng giàu có nhất vùng, có quyền lực ngang với Trời và Đất.
- C. Nàng là người có khả năng nhìn thấu mọi sự trên trời và dưới đất.
- D. Đây là cách nói khiêm tốn của Nữ Thần để từ chối Đăm Săn.
Câu 14: Phân tích sự khác biệt trong cách nhìn nhận về "giới hạn" giữa Đăm Săn và Đăm Par Kvây trong đoạn trích.
- A. Đăm Săn cho rằng con người không có giới hạn, Đăm Par Kvây cho rằng con người chỉ có giới hạn về sức mạnh thể chất.
- B. Đăm Săn không tin vào thần linh, Đăm Par Kvây thì tin tưởng tuyệt đối.
- C. Đăm Săn chỉ quan tâm đến danh vọng, Đăm Par Kvây chỉ quan tâm đến sự an toàn.
- D. Đăm Săn mang khát vọng vượt qua giới hạn trần thế để chinh phục cái thiêng liêng, còn Đăm Par Kvây ý thức rõ ràng về giới hạn của con người trước thế lực siêu nhiên và khuyên bạn nên tuân thủ.
Câu 15: Cái chết của Đăm Săn trong rừng Sáp Đen không chỉ là sự kết thúc sinh mạng mà còn mang ý nghĩa gì đối với hình tượng người anh hùng trong sử thi?
- A. Cho thấy sự yếu đuối, bất lực của anh hùng khi đối mặt với thiên nhiên.
- B. Khẳng định rằng mọi nỗ lực của con người đều vô ích.
- C. Là bi kịch của khát vọng vươn tới cái phi thường nhưng vượt quá khả năng và quy luật của vũ trụ, làm tăng thêm chất bi tráng cho hình tượng anh hùng.
- D. Biểu tượng cho sự thay đổi của thời đại, khi vai trò của anh hùng không còn quan trọng.
Câu 16: Văn bản "Đăm Săn đi bắt Nữ Thần Mặt Trời" được trích từ phần nào của sử thi Đăm Săn?
- A. Phần cuối của tác phẩm.
- B. Phần đầu của tác phẩm, khi Đăm Săn mới trưởng thành.
- C. Phần giữa tác phẩm, kể về các cuộc chiến đấu của Đăm Săn.
- D. Đây là một đoạn trích độc lập, không nằm trong sử thi Đăm Săn.
Câu 17: Đoạn trích thể hiện yếu tố nào mang đậm tính chất của văn hóa dân gian, đặc biệt là văn hóa của người Ê-đê?
- A. Miêu tả chi tiết các công trình kiến trúc đô thị hiện đại.
- B. Sử dụng các thuật ngữ khoa học phức tạp.
- C. Đề cập đến các lễ hội và phong tục của người Kinh.
- D. Khắc họa phong tục tiếp khách, cách ứng xử giữa bạn bè, quan niệm về thế giới thần linh, sự vật linh thiêng (Mặt Trời, rừng thiêng).
Câu 18: So sánh khát vọng đi bắt Nữ Thần Mặt Trời của Đăm Săn với các chiến công trước đó của chàng (chinh phục nữ thần Mặt Trời khác, đánh bại Mtao Grư, Mtao Mxây). Khát vọng này có gì khác biệt và mang tính chất gì?
- A. Đây là khát vọng nhỏ bé, dễ dàng thực hiện hơn các chiến công trước.
- B. Đây là khát vọng mang tính chất chinh phục cái thiêng liêng tuyệt đối, vượt ra ngoài phạm vi thế giới con người và các cuộc chiến giành vợ/tù trưởng thông thường.
- C. Khát vọng này chỉ đơn thuần là để thỏa mãn dục vọng cá nhân.
- D. Đây là khát vọng được cộng đồng ủng hộ và giúp sức.
Câu 19: Khi Nữ Thần Mặt Trời nói "Chàng là Đăm Săn, chàng đi bắt Nữ Thần Mặt Trời, chàng không biết thân biết phận, chàng sẽ chết mất thôi!", lời nói này có vai trò gì trong diễn biến câu chuyện?
- A. Là lời thách thức, khích lệ Đăm Săn tiếp tục theo đuổi.
- B. Thể hiện sự sợ hãi của Nữ Thần trước sức mạnh của Đăm Săn.
- C. Là lời cảnh báo trực tiếp về số phận bi thảm chờ đợi Đăm Săn nếu chàng cố chấp, mang tính tiên tri về kết cục.
- D. Chỉ là lời từ chối xã giao, không có ý nghĩa sâu sắc.
Câu 20: Đoạn trích sử dụng nhiều điệp ngữ, lặp lại cấu trúc câu, liệt kê. Biện pháp nghệ thuật này góp phần tạo nên đặc điểm nào của ngôn ngữ sử thi?
- A. Tạo nhịp điệu hùng tráng, trang trọng, dễ ghi nhớ khi kể và nhấn mạnh các chi tiết quan trọng.
- B. Làm cho câu chuyện trở nên khó hiểu, rắc rối.
- C. Thể hiện sự nghèo nàn, hạn chế của ngôn ngữ dân gian.
- D. Tạo không khí hài hước, vui nhộn cho câu chuyện.
Câu 21: Chi tiết Đăm Săn "nghênh nghênh như con rắn trong hang, ngang ngang như con cọp trong đầm, như con tê giác trong thung" là biện pháp nghệ thuật so sánh. Việc so sánh Đăm Săn với các loài vật hoang dã, mạnh mẽ nhằm mục đích gì?
- A. Miêu tả sự thô kệch, thiếu văn minh của Đăm Săn.
- B. Ám chỉ Đăm Săn có bản tính hung dữ, tàn bạo.
- C. Thể hiện sự gần gũi của Đăm Săn với thế giới tự nhiên.
- D. Nhấn mạnh bản lĩnh ngang tàng, sức mạnh nguyên sơ, không khuất phục của người anh hùng.
Câu 22: Dựa vào lời từ chối của Nữ Thần Mặt Trời, em rút ra bài học gì về mối quan hệ giữa con người và thế giới tự nhiên/thần linh trong quan niệm của người Ê-đê xưa?
- A. Con người có thể dễ dàng chinh phục và kiểm soát mọi yếu tố tự nhiên.
- B. Thần linh luôn sẵn sàng đáp ứng mọi mong muốn của con người.
- C. Con người cần ý thức về vị trí và giới hạn của mình trong vũ trụ, không nên cố gắng vượt qua những ranh giới thiêng liêng.
- D. Thế giới tự nhiên và thần linh là những thứ xa lạ, không liên quan đến cuộc sống con người.
Câu 23: Chi tiết "ngựa của chàng bị lún dần xuống mặt đất" trong cái chết của Đăm Săn gợi liên tưởng trực tiếp đến thế lực nào trong thế giới quan của người Ê-đê?
- A. Thần Sấm.
- B. Thần Đất.
- C. Thần Sông.
- D. Thần Rừng.
Câu 24: Đoạn trích "Đăm Săn đi bắt Nữ Thần Mặt Trời" có kết thúc bi kịch. Bi kịch này bắt nguồn chủ yếu từ đâu?
- A. Từ chính khát vọng phi thường nhưng vượt quá giới hạn của con người trần thế của Đăm Săn.
- B. Từ sự tàn ác, độc địa của Nữ Thần Mặt Trời.
- C. Từ sự phản bội của Đăm Par Kvây.
- D. Từ sự yếu kém về sức mạnh của Đăm Săn.
Câu 25: Phong tục "người giữ ngựa tháo yên, người đưa lời thăm hỏi, trải chiếu, giết gà, mang rượu ra để đãi khách" khi Đăm Săn đến nhà Đăm Par Kvây thể hiện rõ nét điều gì trong đời sống văn hóa của người Ê-đê xưa?
- A. Sự keo kiệt, bủn xỉn trong việc đãi khách.
- B. Sự phân biệt đối xử rõ rệt giữa chủ và khách.
- C. Truyền thống hiếu khách, coi trọng bạn bè và các mối quan hệ xã hội.
- D. Sự thiếu tổ chức, tùy tiện trong sinh hoạt hàng ngày.
Câu 26: Nhận xét về giọng điệu chủ đạo của người kể chuyện trong đoạn trích "Đăm Săn đi bắt Nữ Thần Mặt Trời".
- A. Giọng điệu trang trọng, hùng tráng khi miêu tả anh hùng; có lúc trầm buồn, bi tráng khi kể về cái chết; mang đậm sắc thái sử thi.
- B. Giọng điệu hài hước, dí dỏm, mang tính giải trí.
- C. Giọng điệu khách quan, trung lập, chỉ kể lại sự việc.
- D. Giọng điệu phê phán, lên án hành động của Đăm Săn.
Câu 27: Chi tiết Nữ Thần Mặt Trời từ chối Đăm Săn vì nàng là "sự sống của muôn loài, nếu nàng đi thì mọi vật sẽ không còn sinh tồn được, sẽ chết hết" cho thấy Nữ Thần Mặt Trời không chỉ là một nhân vật mà còn mang ý nghĩa là gì?
- A. Biểu tượng của sắc đẹp vĩnh cửu.
- B. Biểu tượng của quyền lực thống trị.
- C. Biểu tượng của sự giàu có, thịnh vượng.
- D. Biểu tượng của quy luật tự nhiên, của sự sống và sự cân bằng của vũ trụ.
Câu 28: Đoạn trích "Đăm Săn đi bắt Nữ Thần Mặt Trời" góp phần thể hiện giá trị nào của sử thi Đăm Săn nói riêng và sử thi anh hùng dân tộc nói chung?
- A. Giá trị giáo dục về lòng trung thực và tính kỷ luật.
- B. Giá trị ngợi ca người anh hùng với những phẩm chất, khát vọng phi thường và phản ánh quan niệm về vũ trụ, xã hội của cộng đồng.
- C. Giá trị hướng dẫn về kỹ năng chiến đấu và sinh tồn trong rừng.
- D. Giá trị giải thích nguồn gốc của các hiện tượng tự nhiên.
Câu 29: Phân tích mối liên hệ giữa khát vọng đi bắt Nữ Thần Mặt Trời và cái chết của Đăm Săn. Mối liên hệ này nói lên điều gì về tư tưởng chủ đề của đoạn trích?
- A. Cái chết là hệ quả tất yếu của khát vọng vượt quá giới hạn, khẳng định quy luật cân bằng của vũ trụ và sự bất khả xâm phạm của thế giới thần linh đối với con người.
- B. Cái chết là ngẫu nhiên, không liên quan đến khát vọng của Đăm Săn.
- C. Cái chết là do Đăm Săn bị kẻ thù hãm hại trên đường về.
- D. Cái chết là do Đăm Săn quá kiêu ngạo, không nghe lời khuyên của bạn bè.
Câu 30: Đoạn trích kết thúc bằng cái chết của Đăm Săn. Tuy nhiên, sử thi Đăm Săn vẫn tiếp diễn với sự hóa thân của chàng. Chi tiết này thể hiện quan niệm nào của người Ê-đê?
- A. Con người sau khi chết sẽ hoàn toàn biến mất.
- B. Con người chỉ tồn tại trong ký ức của những người còn sống.
- C. Sự sống không kết thúc hoàn toàn mà có sự chuyển hóa, tái sinh dưới một hình thức khác, thể hiện niềm tin vào sự bất diệt của linh hồn hoặc sự tiếp nối thế hệ.
- D. Thần linh có thể dễ dàng hồi sinh con người sau khi chết.
