Trắc nghiệm Ngữ Văn 10 Bài 1: Thần thoại và sử thi - Cánh diều - Đề 08 bao gồm nhiều câu hỏi hay, bám sát chương trình. Cùng làm bài tập trắc nghiệm ngay.
Câu 1: Thần thoại và sử thi là hai thể loại văn học dân gian mang đậm dấu ấn tư duy và văn hóa của cộng đồng. Đâu là điểm khác biệt cơ bản nhất giữa thần thoại và sử thi về chức năng xã hội?
- A. Thần thoại tập trung vào kể chuyện về các vị thần, còn sử thi kể về người anh hùng.
- B. Thần thoại nhằm giải thích nguồn gốc thế giới và các hiện tượng tự nhiên, còn sử thi nhằm ca ngợi подвиги và lịch sử cộng đồng.
- C. Thần thoại thường ngắn gọn, còn sử thi có độ dài lớn hơn nhiều.
- D. Thần thoại mang tính hư cấu cao, còn sử thi có yếu tố lịch sử rõ rệt hơn.
Câu 2: Trong các nền văn hóa khác nhau, hình tượng "cây trụ trời" xuất hiện trong nhiều thần thoại. Hình tượng này biểu tượng cho điều gì sâu sắc trong nhận thức của người xưa về vũ trụ?
- A. Sức mạnh của thiên nhiên và sự hủy diệt.
- B. Khát vọng chinh phục bầu trời của con người.
- C. Trục vũ trụ, sự kết nối giữa trời và đất, trật tự và sự ổn định của thế giới.
- D. Sự sinh sôi, nảy nở và chu kỳ của sự sống.
Câu 3: Xét về không gian và thời gian nghệ thuật, thần thoại và sử thi có những đặc trưng riêng. Đâu là sự khác biệt nổi bật nhất?
- A. Thần thoại thường diễn ra trong thời gian và không gian nguyên sơ, hỗn mang, còn sử thi gắn với thời gian và không gian lịch sử, địa lý cụ thể hơn.
- B. Không gian và thời gian trong thần thoại luôn rộng lớn, vũ trụ, còn trong sử thi thì hạn hẹp hơn.
- C. Thời gian trong thần thoại là tuyến tính, còn trong sử thi là tuần hoàn.
- D. Thần thoại không chú trọng đến yếu tố không gian và thời gian, còn sử thi thì rất coi trọng.
Câu 4: Trong sử thi "Đăm Săn", chi tiết "Đăm Săn dùng chày giã gạo đánh nhau với Mtao Mxây" thể hiện phẩm chất nào nổi bật của người anh hùng sử thi?
- A. Sự thông minh, mưu trí trong chiến đấu.
- B. Lòng nhân ái, vị tha và tinh thần hòa bình.
- C. Khả năng thích ứng linh hoạt với mọi hoàn cảnh.
- D. Sức mạnh thể chất phi thường và tinh thần thượng võ.
Câu 5: Hình tượng người anh hùng trong sử thi thường mang những đặc điểm chung nào? Chọn ba đáp án đúng nhất.
- A. Có nguồn gốc cao quý hoặc mang dấu hiệu khác thường.
- B. Sở hữu sức mạnh thể chất hoặc tài năng phi thường.
- C. Luôn hành động vì lợi ích cá nhân, khẳng định bản thân.
- D. Dũng cảm, sẵn sàng đối mặt với thử thách, hiểm nguy.
Câu 6: Trong thần thoại Hy Lạp, câu chuyện về nàng Pandora và chiếc hộp bí ẩn thường được diễn giải như một ngụ ngôn về điều gì trong cuộc sống con người?
- A. Sức mạnh của tình yêu và lòng trắc ẩn.
- B. Vẻ đẹp và sự quyến rũ của thế giới tự nhiên.
- C. Sự tò mò, những cám dỗ và hậu quả khó lường khi mở ra những điều bí ẩn.
- D. Khát vọng khám phá và chinh phục tri thức của con người.
Câu 7: Đọc đoạn trích sau từ sử thi "Ramayana" (Ấn Độ):
"Ra-ma giương cung, tên bay vút trời,
Lao thẳng tới chỗ quỷ vương tối tăm.
Tên xuyên ngực hắn, quỷ vương ngã nhào,
Cả loài quỷ dữ kinh hoàng tan tác."
Đoạn thơ trên tập trung miêu tả khía cạnh nào trong подвиги của người anh hùng Ra-ma?
- A. Trí tuệ và mưu lược của Ra-ma trong chiến tranh.
- B. Sức mạnh phi thường và khả năng chiến thắng cái ác của Ra-ma.
- C. Lòng dũng cảm và tinh thần hy sinh của Ra-ma vì cộng đồng.
- D. Vẻ đẹp ngoại hình và phẩm chất đạo đức của Ra-ma.
Câu 8: Yếu tố kỳ ảo, hoang đường đóng vai trò quan trọng trong cả thần thoại và sử thi. Tuy nhiên, cách thức và mục đích sử dụng yếu tố này ở hai thể loại có gì khác nhau?
- A. Yếu tố kỳ ảo trong thần thoại mang tính chất trang nghiêm, còn trong sử thi thì hài hước, giải trí.
- B. Thần thoại sử dụng yếu tố kỳ ảo để miêu tả thế giới tự nhiên, còn sử thi để miêu tả xã hội loài người.
- C. Trong thần thoại, yếu tố kỳ ảo giúp giải thích các hiện tượng tự nhiên và xã hội, còn trong sử thi, nó thường tô đậm подвиги và phẩm chất phi thường của người anh hùng.
- D. Thần thoại xây dựng thế giới kỳ ảo hoàn toàn tách biệt với thực tế, còn sử thi kết hợp yếu tố kỳ ảo với yếu tố hiện thực lịch sử.
Câu 9: Trong thần thoại "Thần Trụ Trời", việc Thần phải "đội trời, đào đất, đắp lũy" thể hiện quan niệm gì của người xưa về quá trình hình thành vũ trụ?
- A. Vũ trụ được hình thành một cách tự nhiên, ngẫu nhiên.
- B. Vũ trụ được hình thành qua quá trình lao động, kiến tạo đầy khó khăn của các vị thần.
- C. Vũ trụ vốn dĩ hỗn mang, không có trật tự.
- D. Vũ trụ là một thực thể sống, có linh hồn.
Câu 10: So sánh nhân vật Hê-ra-clét trong thần thoại Hy Lạp và Đăm Săn trong sử thi Ê-đê Xara của Việt Nam, đâu là điểm tương đồng nổi bật nhất về phẩm chất anh hùng?
- A. Sự thông minh, tài trí hơn người.
- B. Khả năng giao tiếp, thuyết phục người khác.
- C. Lòng nhân ái, bao dung và yêu thương mọi người.
- D. Sức mạnh thể chất và lòng dũng cảm, sẵn sàng đương đầu với thử thách.
Câu 11: Trong sử thi, lời kể trang trọng, chậm rãi thường được sử dụng với mục đích nghệ thuật gì?
- A. Tạo không khí trang nghiêm, thiêng liêng, phù hợp với nội dung ca ngợi подвиги và lịch sử.
- B. Làm cho câu chuyện trở nên hấp dẫn, ly kỳ hơn.
- C. Giúp người nghe dễ dàng tiếp thu và ghi nhớ nội dung câu chuyện.
- D. Thể hiện thái độ khách quan, trung lập của người kể chuyện.
Câu 12: Thần thoại và sử thi đều có vai trò quan trọng trong việc giáo dục đạo đức cho cộng đồng. Hãy cho biết một giá trị đạo đức tiêu biểu thường được thể hiện qua các câu chuyện thần thoại và sử thi.
- A. Sự giàu có và quyền lực.
- B. Sự khôn ngoan và mưu mẹo.
- C. Lòng dũng cảm, tinh thần chính nghĩa và trách nhiệm cộng đồng.
- D. Sự hưởng thụ và lạc thú cá nhân.
Câu 13: Đâu là đặc điểm cấu trúc thường thấy trong sử thi, giúp tạo nên tính hoành tráng và sự kéo dài của tác phẩm?
- A. Sử dụng nhiều yếu tố đối thoại, độc thoại nội tâm.
- B. Sử dụng các công thức, mô típ lặp lại, các đoạn miêu tả chi tiết, dài dòng.
- C. Kết cấu truyện ngắn gọn, tập trung vào một sự kiện chính.
- D. Thay đổi điểm nhìn trần thuật linh hoạt, đa dạng.
Câu 14: Trong thần thoại, các vị thần thường được nhân hóa, mang những đặc điểm và cảm xúc giống con người. Mục đích của việc nhân hóa này là gì?
- A. Làm cho các vị thần trở nên bí ẩn và khó hiểu hơn.
- B. Thể hiện sự bất lực của con người trước sức mạnh của thần linh.
- C. Tạo ra sự phân biệt rõ rệt giữa thế giới thần linh và thế giới con người.
- D. Giúp con người dễ dàng hình dung, cảm nhận và giao tiếp với thế giới thần linh.
Câu 15: Xét về thể loại văn học, thần thoại và sử thi thuộc giai đoạn văn học nào trong lịch sử?
- A. Văn học dân gian.
- B. Văn học trung đại.
- C. Văn học cận đại.
- D. Văn học hiện đại.
Câu 16: Đọc đoạn trích sau từ sử thi "Iliad" (Hy Lạp):
"Hỡi Achilles, người anh hùng vĩ đại,
Hãy nhớ đến cha già Priam khốn khổ,
Hãy thương xót ta, kẻ thù của ngươi."
Lời thoại trên thể hiện điều gì trong mối quan hệ giữa các nhân vật sử thi?
- A. Sự căm thù và đối đầu không khoan nhượng giữa các phe phái.
- B. Tình bạn và sự đoàn kết giữa những người cùng chí hướng.
- C. Sự phức tạp trong quan hệ, ngay cả giữa kẻ thù vẫn có những giằng xé nội tâm và sự đồng cảm.
- D. Tính chất hài hước, trào phúng trong sử thi.
Câu 17: Trong thần thoại, việc giải thích các hiện tượng tự nhiên (như mưa, gió, sấm sét...) thông qua hành động của các vị thần thể hiện cách tư duy nào của người xưa?
- A. Tư duy duy lý, khoa học.
- B. Tư duy huyền thoại, nguyên thủy.
- C. Tư duy trừu tượng, triết học.
- D. Tư duy thực nghiệm, duy vật.
Câu 18: So với thần thoại, sử thi thường chú trọng hơn đến yếu tố nào sau đây?
- A. Yếu tố tâm linh, tín ngưỡng.
- B. Yếu tố giải thích nguồn gốc.
- C. Yếu tố lịch sử và tính cộng đồng.
- D. Yếu tố kỳ ảo, hoang đường.
Câu 19: Trong sử thi "Ramayana", nhân vật Ra-va-na (quỷ vương) đại diện cho thế lực nào?
- A. Sức mạnh của thiên nhiên.
- B. Cái ác, bóng tối, thế lực đối lập với chính nghĩa.
- C. Những thử thách, khó khăn trong cuộc sống.
- D. Những ham muốn, dục vọng của con người.
Câu 20: Đâu là vai trò của người kể chuyện trong sử thi?
- A. Chỉ đơn thuần thuật lại câu chuyện một cách khách quan.
- B. Sáng tạo thêm các chi tiết, tình tiết mới cho câu chuyện.
- C. Phân tích, đánh giá các nhân vật và sự kiện trong câu chuyện.
- D. Truyền tải, bảo tồn và diễn giải các giá trị văn hóa, lịch sử của cộng đồng.
Câu 21: Trong thần thoại, thời gian sáng tạo thế giới thường được miêu tả như thế nào?
- A. Thời gian lịch sử cụ thể, có niên đại rõ ràng.
- B. Thời gian tuyến tính, phát triển theo trình tự.
- C. Thời gian nguyên sơ, hỗn mang, chưa phân định.
- D. Thời gian tuần hoàn, lặp đi lặp lại theo chu kỳ.
Câu 22: Sử thi thường được trình diễn trong không gian và thời gian nào?
- A. Trong không gian công cộng, trang trọng (lễ hội, hội làng...), thời gian mang tính nghi lễ.
- B. Trong không gian riêng tư, ấm cúng (gia đình, dòng họ...), thời gian sinh hoạt hàng ngày.
- C. Trong không gian linh thiêng (đền, chùa...), thời gian cố định hàng năm.
- D. Không gian và thời gian trình diễn không cố định, linh hoạt.
Câu 23: Xét về phương thức biểu đạt chính, thần thoại và sử thi có điểm chung là gì?
- A. Biểu cảm.
- B. Tự sự.
- C. Miêu tả.
- D. Nghị luận.
Câu 24: Trong thần thoại "Hê-ra-clét đi tìm táo vàng", việc Hê-ra-clét phải thực hiện mười hai подвиги thể hiện điều gì về hình tượng người anh hùng thần thoại?
- A. Sự bất tử và quyền năng vô hạn của người anh hùng.
- B. Sự ngẫu nhiên và may mắn trong cuộc đời người anh hùng.
- C. Quá trình rèn luyện, trưởng thành và khẳng định sức mạnh, phẩm chất anh hùng qua nhiều thử thách.
- D. Số phận đã được định đoạt sẵn của người anh hùng.
Câu 25: Sử thi thường sử dụng ngôn ngữ như thế nào để tạo nên âm hưởng hào hùng, tráng lệ?
- A. Ngôn ngữ đời thường, giản dị, gần gũi.
- B. Ngôn ngữ khoa học, chính xác, khách quan.
- C. Ngôn ngữ hài hước, dí dỏm, trào phúng.
- D. Ngôn ngữ trang trọng, giàu hình ảnh, biện pháp tu từ, nhịp điệu, vần điệu.
Câu 26: Trong thần thoại, nhân vật trung tâm thường là ai?
- A. Con người bình thường.
- B. Các vị thần, lực lượng siêu nhiên.
- C. Động vật, thực vật có linh hồn.
- D. Các hiện tượng tự nhiên được nhân hóa.
Câu 27: Đọc đoạn trích sau từ sử thi "Odyssey" (Hy Lạp):
"Odysseus, хитроумный, dũng cảm,
Vượt biển cả, qua bao nhiêu gian nan,
Để trở về quê hương, gặp lại gia đình."
Đoạn thơ trên tập trung khắc họa phẩm chất nào của người anh hùng Odysseus?
- A. Sự хитроумный, dũng cảm và kiên trì vượt khó.
- B. Sức mạnh thể chất và khả năng chiến đấu.
- C. Lòng nhân ái, vị tha và tinh thần hòa bình.
- D. Vẻ đẹp ngoại hình và phẩm chất đạo đức.
Câu 28: Thần thoại và sử thi có mối quan hệ tác động qua lại như thế nào?
- A. Thần thoại ra đời sau sử thi và chịu ảnh hưởng của sử thi.
- B. Sử thi ra đời sau thần thoại và hoàn toàn tách biệt với thần thoại.
- C. Thần thoại có thể là nguồn gốc, chất liệu cho sử thi, sử thi cũng có thể phát triển, biến đổi thần thoại.
- D. Thần thoại và sử thi không có mối quan hệ liên quan đến nhau.
Câu 29: Trong thần thoại, không gian vũ trụ thường được phân chia như thế nào?
- A. Không gian vũ trụ là một thể thống nhất, không phân chia.
- B. Không gian vũ trụ được phân chia thành các vùng lãnh thổ của các bộ tộc khác nhau.
- C. Không gian vũ trụ được phân chia theo các hướng đông, tây, nam, bắc.
- D. Không gian vũ trụ thường được phân chia thành ba tầng: trời, đất, nước (hoặc âm phủ).
Câu 30: Nếu phải phân loại một tác phẩm văn học dân gian dựa trên các tiêu chí về nhân vật chính, bối cảnh, và mục đích phản ánh, bạn sẽ dựa vào những tiêu chí nào để phân biệt thần thoại và sử thi?
- A. Dựa vào độ dài của tác phẩm và hình thức trình bày (văn xuôi hay văn vần).
- B. Dựa vào nhân vật chính (thần linh hay anh hùng), bối cảnh (thời gian, không gian), và mục đích phản ánh (giải thích thế giới hay ca ngợi подвиги).
- C. Dựa vào ngôn ngữ sử dụng (trang trọng hay đời thường) và giọng điệu kể chuyện.
- D. Dựa vào nguồn gốc xuất xứ (tộc người, vùng miền) và thời điểm ra đời của tác phẩm.