15+ Đề Trắc nghiệm Sinh học 12 Cánh diều Bài 11: Hệ gene, công nghệ gene và ứng dụng

Câu 1: Hệ gene của một loài sinh vật nhân thực được định nghĩa là:

• A. Tổng số gene cấu trúc của loài.
• B. Toàn bộ các gene nằm trên nhiễm sắc thể.
• C. Tập hợp các gene có khả năng biểu hiện trong một tế bào.
• D. Toàn bộ các trình tự nucleotide trong bộ nhiễm sắc thể đơn bội và DNA ngoài nhiễm sắc thể.

Câu 2: Trong công nghệ gene, plasmid thường được sử dụng với vai trò chính là:

• A. Enzyme cắt giới hạn để phân tích DNA.
• B. Vector chuyển gene, mang gene mong muốn vào tế bào nhận.
• C. Đoạn DNA mồi trong kỹ thuật PCR.
• D. Thành phần cấu trúc của ribosome để tổng hợp protein.

Câu 3: Enzyme рестриктаза (restriction enzyme) được sử dụng trong công nghệ gene với mục đích:

• A. Cắt DNA tại các vị trí nucleotide đặc hiệu.
• B. Nối các đoạn DNA lại với nhau.
• C. Nhân bản DNA trong ống nghiệm.
• D. Giải mã trình tự nucleotide của DNA.

Câu 4: Quy trình tạo dòng vô tính cừu Dolly sử dụng kỹ thuật nào sau đây?

• A. Kỹ thuật thụ tinh trong ống nghiệm.
• B. Kỹ thuật nuôi cấy tế bào thực vật.
• C. Kỹ thuật chuyển nhân tế bào sinh dưỡng.
• D. Kỹ thuật gây đột biến nhân tạo.

Câu 5: Ứng dụng của công nghệ gene trong y học hiện đại là sản xuất insulin tái tổ hợp để điều trị bệnh tiểu đường. Phương pháp nào sau đây được sử dụng để tạo ra insulin tái tổ hợp?

• A. Chiết xuất insulin từ tuyến tụy của động vật.
• B. Chuyển gene mã hóa insulin người vào vi khuẩn E. coli.
• C. Tổng hợp insulin hóa học trong phòng thí nghiệm.
• D. Sử dụng liệu pháp gene trực tiếp lên bệnh nhân.

Câu 6: Kỹ thuật PCR (Phản ứng chuỗi polymerase) được sử dụng để:

• A. Cắt DNA thành các đoạn nhỏ.
• B. Nối các đoạn DNA lại với nhau.
• C. Nhân nhanh một đoạn DNA mục tiêu trong ống nghiệm.
• D. Đưa gene lạ vào tế bào vi khuẩn.

Câu 7: Phát biểu nào sau đây là đúng về liệu pháp gene?

• A. Liệu pháp gene chỉ áp dụng cho bệnh di truyền đơn gene.
• B. Liệu pháp gene là phương pháp chữa trị triệt để mọi bệnh di truyền.
• C. Liệu pháp gene chỉ được thực hiện trên tế bào sinh dục.
• D. Liệu pháp gene là phương pháp chữa bệnh bằng cách can thiệp vào vật chất di truyền.

Câu 8: Cây trồng biến đổi gene (GMO) có thể mang lại lợi ích nào sau đây?

• A. Giảm chi phí sản xuất nông nghiệp.
• B. Tăng năng suất và chất lượng nông sản.
• C. Khả năng kháng sâu bệnh và chịu thuốc diệt cỏ.
• D. Tất cả các lợi ích trên.

Câu 9: Phương pháp nào sau đây không thuộc công nghệ gene?

• A. Kỹ thuật DNA tái tổ hợp.
• B. Kỹ thuật chuyển gene.
• C. Lai hữu tính giữa các giống khác nhau.
• D. Kỹ thuật nhân bản gene (cloning gene).

Câu 10: Trong kỹ thuật chuyển gene vào tế bào vi khuẩn, vector plasmid thường được mở vòng bằng enzyme nào?

• A. Enzyme рестриктаза.
• B. Enzyme ligase.
• C. DNA polymerase.
• D. RNA polymerase.

Câu 11: Enzyme DNA ligase có vai trò gì trong công nghệ gene?

• A. Cắt các liên kết водород giữa các base nitrogen.
• B. Nối các đoạn DNA có đầu dính hoặc đầu bằng.
• C. Tổng hợp mạch DNA mới dựa trên mạch khuôn.
• D. Tháo xoắn phân tử DNA kép.

Câu 12: Phương pháp nào sau đây cho phép tạo ra nhiều bản sao của một gene cụ thể trong thời gian ngắn?

• A. Giải trình tự gene.
• B. Điện di gene.
• C. Chuyển gene.
• D. Nhân bản gene bằng kỹ thuật PCR.

Câu 13: Một ứng dụng quan trọng của công nghệ gene trong nông nghiệp là tạo ra giống cây trồng kháng thuốc diệt cỏ. Cơ chế kháng thuốc diệt cỏ ở cây trồng biến đổi gene thường liên quan đến việc:

• A. Tăng cường khả năng hấp thụ và chuyển hóa thuốc diệt cỏ.
• B. Thay đổi cấu trúc tế bào để ngăn chặn thuốc diệt cỏ xâm nhập.
• C. Biến đổi gene để cây sản xuất enzyme phân giải thuốc diệt cỏ.
• D. Ức chế quá trình sinh trưởng của cỏ dại xung quanh.

Câu 14: Công nghệ gene có thể ứng dụng trong việc chẩn đoán bệnh di truyền bằng cách:

• A. Phân tích DNA để phát hiện gene gây bệnh hoặc đột biến.
• B. Thay thế gene bệnh bằng gene khỏe mạnh trong cơ thể.
• C. Sản xuất vaccine phòng ngừa bệnh di truyền.
• D. Tạo ra các xét nghiệm sinh hóa để xác định bệnh.

Câu 15: CRISPR-Cas9 là một công cụ chỉnh sửa gene mạnh mẽ dựa trên hệ thống miễn dịch của:

• A. Nấm men.
• B. Vi khuẩn.
• C. Thực vật.
• D. Động vật có vú.

Câu 16: Một trong những thách thức đạo đức lớn nhất của công nghệ gene liên quan đến chỉnh sửa gene trên phôi người là:

• A. Chi phí điều trị quá cao.
• B. Nguy cơ gây ra các bệnh ung thư.
• C. Khả năng thay đổi vĩnh viễn bộ gene của dòng dõi loài người.
• D. Hiệu quả điều trị chưa được kiểm chứng.

Câu 17: Để đưa gene mong muốn vào tế bào thực vật, người ta thường sử dụng vector Agrobacterium tumefaciens vì vi khuẩn này có khả năng:

• A. Nhân lên nhanh chóng trong tế bào thực vật.
• B. Tổng hợp protein thực vật.
• C. Phân giải thành tế bào thực vật.
• D. Chuyển DNA của nó vào tế bào thực vật.

Câu 18: Trong quy trình tạo DNA tái tổ hợp, sau khi cắt DNA của plasmid và DNA chứa gene mục tiêu bằng cùng một enzyme рестриктаза, các đoạn DNA này được nối lại với nhau bằng enzyme:

• A. DNA polymerase.
• B. DNA ligase.
• C. RNA polymerase.
• D. Helicase.

Câu 19: Để kiểm tra xem gene mục tiêu đã được chuyển thành công vào tế bào nhận hay chưa, người ta thường sử dụng phương pháp:

• A. Ly tâm tế bào.
• B. Nuôi cấy tế bào trên môi trường đặc biệt.
• C. Phân tích DNA hoặc protein của tế bào nhận.
• D. Quan sát hình thái tế bào dưới kính hiển vi.

Câu 20: Ứng dụng của công nghệ gene trong bảo tồn đa dạng sinh học có thể bao gồm:

• A. Tạo ra các loài sinh vật mới.
• B. Tăng năng suất vật nuôi và cây trồng.
• C. Chữa trị các bệnh di truyền ở động vật hoang dã.
• D. Phân tích di truyền để xác định và bảo tồn các loài quý hiếm, phục hồi quần thể.

Câu 21: Xét nghiệm DNA (DNA fingerprinting) dựa trên sự khác biệt về:

• A. Trình tự gene mã hóa protein.
• B. Các đoạn DNA lặp lại (DNA vệ tinh) giữa các cá thể.
• C. Số lượng nhiễm sắc thể trong tế bào.
• D. Kích thước của gene.

Câu 22: Một công ty công nghệ sinh học muốn sản xuất một loại enzyme công nghiệp mới bằng cách sử dụng vi sinh vật biến đổi gene. Quy trình nào sau đây là phù hợp nhất?

• A. Gây đột biến ngẫu nhiên và chọn lọc dòng vi sinh vật có khả năng sản xuất enzyme.
• B. Nuôi cấy vi sinh vật trong điều kiện đặc biệt để kích thích sản xuất enzyme.
• C. Chuyển gene mã hóa enzyme vào vi sinh vật và nuôi cấy trên quy mô lớn.
• D. Sử dụng enzyme tự nhiên chiết xuất từ các nguồn sinh vật khác.

Câu 23: Trong kỹ thuật điện di gene, các đoạn DNA được phân tách dựa trên yếu tố nào?

• A. Kích thước và điện tích của đoạn DNA.
• B. Trình tự nucleotide của đoạn DNA.
• C. Số lượng gene trên đoạn DNA.
• D. Khả năng liên kết với protein của đoạn DNA.

Câu 24: Phát biểu nào sau đây là sai về công nghệ gene?

• A. Công nghệ gene cho phép tạo ra các sinh vật biến đổi gene.
• B. Công nghệ gene có nhiều ứng dụng trong y học, nông nghiệp và công nghiệp.
• C. Công nghệ gene sử dụng các kỹ thuật như DNA tái tổ hợp và chuyển gene.
• D. Công nghệ gene đã cho phép chỉnh sửa gene trên người một cách dễ dàng và phổ biến.

Câu 25: Dự án hệ gene người (Human Genome Project) có mục tiêu chính là:

• A. Tạo ra bản đồ gene người để chữa bệnh di truyền.
• B. Giải trình tự toàn bộ hệ gene người và xác định vị trí, chức năng của các gene.
• C. Phát triển các phương pháp liệu pháp gene hiệu quả.
• D. Nghiên cứu sự khác biệt di truyền giữa các chủng tộc người.

Câu 26: Một nhà khoa học muốn nghiên cứu chức năng của một gene mới phát hiện ở chuột. Phương pháp nào sau đây có thể giúp bất hoạt gene đó một cách có mục tiêu để quan sát hậu quả?

• A. Gây đột biến ngẫu nhiên bằng hóa chất.
• B. Sử dụng kỹ thuật RNA can thiệp (RNAi).
• C. Tạo dòng chuột knockout bằng công nghệ gene.
• D. Phân tích biểu hiện gene ở các mô khác nhau.

Câu 27: Trong công nghệ sản xuất protein tái tổ hợp, tế bào chủ lý tưởng cần có đặc điểm nào sau đây?

• A. Khả năng sinh trưởng chậm để đảm bảo chất lượng protein.
• B. Hệ gene phức tạp để dễ dàng tích hợp gene ngoại lai.
• C. Khó nuôi cấy trong phòng thí nghiệm để giảm chi phí.
• D. Sinh trưởng nhanh, dễ nuôi cấy và biểu hiện gene ngoại lai hiệu quả.

Câu 28: Một bệnh nhân mắc bệnh máu khó đông do thiếu yếu tố đông máu VIII. Liệu pháp gene nào sau đây có thể được áp dụng?

• A. Ức chế biểu hiện của gene gây bệnh máu khó đông.
• B. Chuyển gene mã hóa yếu tố đông máu VIII vào tế bào bệnh nhân.
• C. Chỉnh sửa gene gây bệnh máu khó đông bằng CRISPR-Cas9.
• D. Sử dụng thuốc ức chế đông máu để kiểm soát triệu chứng.

Câu 29: Trong kỹ thuật chuyển gene, khái niệm "gene đánh dấu" (marker gene) được sử dụng để:

• A. Nhận biết và chọn lọc các tế bào đã nhận được gene cần chuyển.
• B. Tăng cường biểu hiện của gene mục tiêu.
• C. Bảo vệ gene mục tiêu khỏi bị phân hủy trong tế bào nhận.
• D. Thay thế gene ban đầu của tế bào nhận.

Câu 30: Phân tích hệ gene (genome analysis) có vai trò quan trọng trong lĩnh vực y học cá thể hóa (personalized medicine) vì:

• A. Giảm chi phí xét nghiệm di truyền.
• B. Tăng cường hiệu quả của vaccine phòng bệnh.
• C. Giúp dự đoán nguy cơ mắc bệnh và lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp cho từng cá nhân.
• D. Phát triển các loại thuốc mới dựa trên cấu trúc gene.

Câu 1: Đặc điểm nào sau đây là điểm khác biệt cơ bản trong cấu trúc hệ gene giữa sinh vật nhân sơ và sinh vật nhân thực?

• A. Sinh vật nhân sơ có hệ gene chỉ gồm DNA mạch thẳng, còn nhân thực là DNA mạch vòng.
• B. Vùng mã hóa của gene ở sinh vật nhân thực thường không liên tục (có intron và exon), còn ở nhân sơ thì liên tục.
• C. Kích thước hệ gene của sinh vật nhân sơ lớn hơn nhiều so với sinh vật nhân thực.
• D. Hệ gene của sinh vật nhân sơ nằm trong nhân, còn ở nhân thực nằm trong tế bào chất.

Câu 2: Plasmid, thường có ở vi khuẩn, đóng vai trò quan trọng trong công nghệ gene là vì chúng có đặc điểm nào?

• A. Chứa tất cả các gene cần thiết cho sự sống của vi khuẩn.
• B. Luôn được tích hợp vào nhiễm sắc thể chính của vi khuẩn.
• C. Là phân tử DNA mạch vòng, có khả năng tự nhân đôi độc lập và dễ dàng tách chiết để làm vector chuyển gene.
• D. Chỉ tồn tại trong điều kiện môi trường khắc nghiệt.

Câu 3: Khi thực hiện công nghệ gene để tạo DNA tái tổ hợp, enzyme cắt giới hạn (restriction enzyme) được sử dụng để cắt DNA tại các trình tự nhận biết đặc hiệu. Tại sao khi cắt gene cần chuyển và vector chuyển gene, người ta thường dùng cùng một loại enzyme cắt giới hạn?

• A. Để tạo ra các đầu dính hoặc đầu bằng tương thích ở cả hai đoạn DNA, giúp enzyme nối (ligase) dễ dàng liên kết chúng lại với nhau.
• B. Để đảm bảo gene cần chuyển được cắt rời hoàn toàn khỏi DNA ban đầu.
• C. Để tăng hiệu quả nhân bản DNA tái tổ hợp trong tế bào nhận.
• D. Để tránh làm hỏng trình tự mã hóa của gene cần chuyển.

Câu 4: Để sản xuất insulin người bằng công nghệ gene trên vi khuẩn E.coli, quy trình cơ bản cần những thành phần và bước nào sau đây?

• A. Gene mã hóa insulin người, tế bào E.coli, enzyme ligase, và nuôi cấy tế bào động vật.
• B. Enzyme cắt giới hạn, plasmid vi khuẩn, tế bào E.coli, và kỹ thuật nhân bản vô tính.
• C. Gene mã hóa insulin người, virus làm vector, enzyme cắt giới hạn, và phân lập protein insulin.
• D. Gene mã hóa insulin người, vector plasmid, enzyme cắt giới hạn và enzyme nối ligase, tế bào E.coli nhận, và nuôi cấy để thu sản phẩm.

Câu 5: Trong công nghệ gene, vector chuyển gene có vai trò như thế nào?

• A. Là enzyme xúc tác cho phản ứng nối các đoạn DNA.
• B. Là phân tử DNA có khả năng tự nhân đôi, mang theo gene cần chuyển vào tế bào nhận.
• C. Là trình tự nhận biết đặc hiệu của enzyme cắt giới hạn.
• D. Là sản phẩm protein được tạo ra sau khi chuyển gene thành công.

Câu 6: Kỹ thuật "súng bắn gene" (gene gun) thường được sử dụng để chuyển gene vào loại tế bào nào và hoạt động dựa trên nguyên tắc gì?

• A. Tế bào thực vật có thành tế bào cứng, bắn các hạt kim loại nhỏ phủ DNA vào tế bào.
• B. Tế bào vi khuẩn, sử dụng xung điện để tạo lỗ màng.
• C. Tế bào động vật, tiêm trực tiếp DNA vào nhân tế bào.
• D. Tế bào nấm men, sử dụng virus làm vật tải.

Câu 7: Cây bông biến đổi gene Bt có khả năng kháng sâu bọ do được chuyển gene Bt từ vi khuẩn Bacillus thuringiensis. Gene Bt này mã hóa một loại protein độc hại đối với sâu bọ. Đây là một ví dụ về ứng dụng công nghệ gene trong lĩnh vực nào và mang lại lợi ích gì?

• A. Y học, giúp sản xuất thuốc trừ sâu an toàn hơn.
• B. Môi trường, giúp cây bông phân hủy chất độc trong đất.
• C. Nông nghiệp, giúp giảm việc sử dụng thuốc trừ sâu hóa học.
• D. Công nghiệp, giúp tăng độ bền của sợi bông.

Câu 8: So sánh giữa phương pháp biến nạp (sử dụng plasmid) và phương pháp tải nạp (sử dụng virus) để chuyển gene vào tế bào nhận vi khuẩn, điểm khác biệt chính nằm ở đâu?

• A. Biến nạp chỉ chuyển được gene kháng kháng sinh, còn tải nạp chuyển được mọi loại gene.
• B. Tải nạp hiệu quả hơn biến nạp trong việc chuyển gene vào tế bào thực vật.
• C. Biến nạp sử dụng virus làm vector, còn tải nạp sử dụng plasmid.
• D. Biến nạp là vi khuẩn nhận DNA từ môi trường (thường qua vector plasmid), còn tải nạp là vi khuẩn nhận DNA thông qua virus (thể thực khuẩn).

Câu 9: Việc sản xuất vaccine tái tổ hợp (recombinant vaccine) bằng công nghệ gene mang lại ý nghĩa quan trọng nào trong y học?

• A. Chỉ có thể sản xuất vaccine cho bệnh do virus gây ra.
• B. Giúp sản xuất vaccine an toàn hơn (không chứa mầm bệnh sống hoặc bất hoạt hoàn toàn), số lượng lớn và giá thành hợp lý.
• C. Thay thế hoàn toàn các loại thuốc kháng sinh hiện có.
• D. Chỉ có tác dụng phòng bệnh chứ không có tác dụng chữa bệnh.

Câu 10: Một công ty công nghệ sinh học đã tạo ra chủng vi khuẩn biến đổi gene có khả năng phân hủy các hợp chất hydrocarbon phức tạp có trong dầu mỏ. Chủng vi khuẩn này được sử dụng để làm sạch các khu vực bị tràn dầu. Đây là một ví dụ về ứng dụng công nghệ gene trong lĩnh vực nào?

• A. Xử lý môi trường.
• B. Y học.
• C. Nông nghiệp.
• D. Công nghiệp thực phẩm.

Câu 11: Mặc dù cây trồng biến đổi gene mang lại nhiều lợi ích, nhưng vẫn tồn tại những lo ngại về an toàn. Lo ngại nào sau đây KHÔNG phải là một vấn đề thường được đặt ra liên quan đến cây trồng biến đổi gene?

• A. Nguy cơ gene kháng thuốc trừ sâu hoặc kháng thuốc diệt cỏ lan sang cỏ dại, tạo ra siêu cỏ.
• B. Khả năng gây dị ứng hoặc độc tố cho người tiêu dùng.
• C. Ảnh hưởng tiêu cực đến đa dạng sinh học khi cây trồng biến đổi gene cạnh tranh với cây trồng bản địa hoặc cây hoang dại.
• D. Chi phí sản xuất cây trồng biến đổi gene luôn thấp hơn đáng kể so với cây trồng truyền thống.

Câu 12: Phân biệt giữa khái niệm "hệ gene" và "nhiễm sắc thể" ở sinh vật nhân thực?

• A. Hệ gene chỉ bao gồm DNA trong nhân, còn nhiễm sắc thể bao gồm cả DNA trong ti thể và lục lạp.
• B. Nhiễm sắc thể là toàn bộ vật chất di truyền của sinh vật, còn hệ gene chỉ là một phần của nhiễm sắc thể.
• C. Hệ gene là toàn bộ vật chất di truyền (DNA) của sinh vật, bao gồm DNA trong nhân và DNA ngoài nhân (ti thể, lục lạp), còn nhiễm sắc thể là cấu trúc chứa DNA trong nhân, chỉ hiển thị rõ nhất khi tế bào phân chia.
• D. Hệ gene chỉ bao gồm các gene mã hóa protein, còn nhiễm sắc thể bao gồm cả DNA không mã hóa.

Câu 13: Trong quy trình tạo DNA tái tổ hợp, bước nào được xem là quan trọng nhất quyết định sự thành công ban đầu của công nghệ gene?

• A. Tạo được phân tử DNA tái tổ hợp chính xác giữa gene cần chuyển và vector.
• B. Nuôi cấy thành công dòng tế bào chứa DNA tái tổ hợp.
• C. Tách chiết được sản phẩm protein mong muốn.
• D. Chọn lựa được tế bào nhận phù hợp.

Câu 14: Trước khi chuyển DNA tái tổ hợp vào tế bào nhận (ví dụ: tế bào vi khuẩn), tế bào nhận thường cần được xử lý đặc biệt (ví dụ: sốc nhiệt hoặc xung điện). Mục đích của việc xử lý này là gì?

• A. Để làm cho tế bào nhận phân chia nhanh hơn.
• B. Để tăng tính thấm của màng tế bào, giúp DNA tái tổ hợp dễ dàng đi vào bên trong tế bào.
• C. Để loại bỏ các plasmid nội sinh của tế bào nhận.
• D. Để kích hoạt sự biểu hiện của gene vừa được chuyển vào.

Câu 15: Một nhà khoa học thực hiện chuyển gene kháng thuốc diệt cỏ vào cây ngô. Sau khi chuyển gene và nuôi cấy, ông kiểm tra các cây con thu được bằng cách phun thuốc diệt cỏ lên chúng. Một số cây sống sót, một số cây bị chết. Kết quả này cho thấy điều gì?

• A. Tất cả các cây con đều đã nhận được gene kháng thuốc diệt cỏ.
• B. Thuốc diệt cỏ được sử dụng không hiệu quả.
• C. Chỉ những cây ngô sống sót mới là những cây đã nhận và biểu hiện thành công gene kháng thuốc diệt cỏ.
• D. Gene kháng thuốc diệt cỏ không có tác dụng trên cây ngô.

Câu 16: Trước đây, insulin để điều trị bệnh đái tháo đường thường được chiết xuất từ tuyến tụy của động vật (lợn, bò). Ngày nay, insulin người tái tổ hợp được sản xuất bằng công nghệ gene trên vi khuẩn hoặc nấm men. Lợi ích chính của việc sử dụng insulin tái tổ hợp so với insulin chiết xuất từ động vật là gì?

• A. Giống hệt insulin người, giảm nguy cơ phản ứng miễn dịch hoặc dị ứng ở bệnh nhân.
• B. Có tác dụng mạnh hơn nhiều lần so với insulin động vật.
• C. Dễ dàng bảo quản hơn ở nhiệt độ phòng.
• D. Chỉ sử dụng được cho một số ít bệnh nhân đái tháo đường.

Câu 17: Hệ gene của sinh vật nhân thực không chỉ tồn tại trong nhân mà còn ở các bào quan khác như ti thể và lục lạp (ở thực vật). So sánh hệ gene ti thể/lục lạp với hệ gene nhân, điểm khác biệt đáng chú ý là gì?

• A. Hệ gene nhân có cấu trúc mạch vòng, còn hệ gene ti thể/lục lạp là mạch thẳng.
• B. Hệ gene ti thể/lục lạp chứa nhiều gene hơn hệ gene nhân.
• C. Hệ gene nhân được truyền theo dòng mẹ, còn hệ gene ti thể/lục lạp được truyền theo dòng bố.
• D. Hệ gene ti thể/lục lạp có cấu trúc tương tự hệ gene vi khuẩn (mạch vòng, không có intron), gợi ý về nguồn gốc nội cộng sinh của các bào quan này.

Câu 18: Trong công nghệ gene, ngoài gene cần chuyển, vector thường mang theo một gene chỉ thị (marker gene). Vai trò của gene chỉ thị này là gì?

• A. Mã hóa cho sản phẩm mong muốn của công nghệ gene (ví dụ: insulin).
• B. Giúp tăng cường sự biểu hiện của gene cần chuyển.
• C. Giúp nhận biết và chọn lọc các tế bào nhận đã nhận thành công DNA tái tổ hợp.
• D. Ngăn cản sự nhân lên của các tế bào nhận không mong muốn.

Câu 19: Một nhà nghiên cứu muốn nhân nhanh một lượng lớn đoạn DNA chứa gene X để phục vụ cho thí nghiệm giải trình tự hoặc chuyển gene. Kỹ thuật nào sau đây là phù hợp và hiệu quả nhất để thực hiện việc này?

• A. Công nghệ tạo dòng (cloning) toàn bộ sinh vật.
• B. Kỹ thuật PCR (Polymerase Chain Reaction).
• C. Lai tạo giống bằng phương pháp truyền thống.
• D. Nuôi cấy mô tế bào thực vật.

Câu 20: Việc chuyển gene vào tế bào sinh vật nhân thực (đặc biệt là động vật bậc cao) thường gặp nhiều thách thức và khó khăn hơn so với tế bào vi khuẩn. Nguyên nhân chính dẫn đến khó khăn này là gì?

• A. Tế bào nhân thực có tốc độ sinh sản chậm hơn vi khuẩn.
• B. Hệ gene nhân thực có kích thước nhỏ hơn vi khuẩn.
• C. DNA ở nhân thực không có các intron.
• D. Hệ gene nhân thực phức tạp hơn (có cấu trúc nhiễm sắc thể, nhiều DNA không mã hóa, cơ chế điều hòa biểu hiện gene phức tạp hơn) và việc tích hợp gene lạ vào bộ gene chủ khó kiểm soát hơn.

Câu 21: Cấu trúc của gene ở sinh vật nhân thực có sự hiện diện của các đoạn intron (không mã hóa) xen kẽ các đoạn exon (mã hóa). Đặc điểm này ảnh hưởng như thế nào đến quá trình biểu hiện gene và ứng dụng trong công nghệ gene?

• A. Gene nhân thực dễ dàng được biểu hiện trực tiếp trong tế bào vi khuẩn.
• B. Để biểu hiện gene nhân thực trong tế bào nhân sơ (như vi khuẩn), cần sử dụng cDNA (DNA bổ sung) đã loại bỏ intron.
• C. Intron giúp tăng hiệu quả phiên mã của gene.
• D. Exon là các đoạn không được dịch mã thành protein.

Câu 22: Một vector chuyển gene plasmid tái tổ hợp cơ bản cần có những thành phần cấu trúc chính nào?

• A. Điểm khởi đầu nhân đôi (ori), gene chỉ thị (marker gene), và vị trí nhận biết của enzyme cắt giới hạn.
• B. Đoạn intron, đoạn exon, và promoter.
• C. Enzyme cắt giới hạn, enzyme nối ligase, và mồi (primer).
• D. Protein độc, vỏ capsid, và enzyme sao chép ngược.

Câu 23: Giả sử bạn muốn tạo giống cây cà chua chịu mặn bằng công nghệ gene, sử dụng gene chịu mặn từ một loại vi khuẩn biển. Quy trình cơ bản bạn sẽ thực hiện là gì?

• A. Lai cây cà chua với vi khuẩn biển, sau đó chọn lọc đời con chịu mặn.
• B. Gây đột biến nhân tạo trên hạt cà chua bằng hóa chất hoặc tia phóng xạ, sau đó chọn lọc cây chịu mặn.
• C. Nuôi cấy mô cây cà chua trong môi trường có nồng độ muối cao để chọn lọc dòng tế bào chịu mặn.
• D. Tách chiết gene chịu mặn từ vi khuẩn, tạo DNA tái tổ hợp với vector phù hợp, chuyển vào tế bào cà chua, nuôi cấy tạo cây hoàn chỉnh và chọn lọc cây biểu hiện tính trạng chịu mặn.

Câu 24: Ở sinh vật nhân sơ, DNA thường tập trung ở vùng nhân (nucleoid) trong tế bào chất. Ở sinh vật nhân thực, phần lớn DNA nằm trong nhân, nhưng một lượng nhỏ cũng có mặt ở ti thể và lục lạp. Sự khác biệt về vị trí này có ý nghĩa gì?

• A. Cho thấy sinh vật nhân sơ có khả năng tổng hợp protein nhanh hơn.
• B. Chứng minh rằng sinh vật nhân thực không có khả năng trao đổi chất.
• C. Phản ánh sự tiến hóa khác nhau của cấu trúc tế bào và tổ chức bộ máy di truyền giữa hai nhóm sinh vật.
• D. Giải thích tại sao sinh vật nhân sơ không thể thực hiện quang hợp.

Câu 25: Enzyme nối ligase đóng vai trò thiết yếu trong công nghệ gene. Chức năng chính của enzyme này là gì?

• A. Nối các đoạn DNA lại với nhau, đặc biệt là nối gene cần chuyển vào vector để tạo DNA tái tổ hợp.
• B. Cắt DNA tại các trình tự nhận biết đặc hiệu.
• C. Tổng hợp mạch DNA mới dựa trên mạch khuôn.
• D. Phá vỡ liên kết hydro giữa hai mạch DNA.

Câu 26: Một trong những lợi ích kinh tế rõ rệt nhất của việc áp dụng công nghệ gene trong nông nghiệp là gì?

• A. Luôn tạo ra các sản phẩm có hương vị ngon hơn đáng kể.
• B. Giúp tất cả các loại cây trồng biến đổi gene có thể tự tổng hợp phân bón.
• C. Loại bỏ hoàn toàn nhu cầu về nước tưới cho cây trồng.
• D. Tăng năng suất cây trồng, giảm chi phí sản xuất (như thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ) và nâng cao chất lượng nông sản theo hướng mong muốn.

Câu 27: Việc phóng thích sinh vật biến đổi gene (GMO) vào môi trường tự nhiên có thể tiềm ẩn những rủi ro sinh thái nào?

• A. GMO sẽ không thể sinh sản trong môi trường tự nhiên.
• B. Nguy cơ gene chuyển được truyền sang loài hoang dại thông qua lai tạo, tạo ra các sinh vật có đặc tính không mong muốn hoặc khó kiểm soát.
• C. GMO sẽ ngay lập tức bị các loài bản địa cạnh tranh và loại bỏ.
• D. GMO chỉ có thể tồn tại trong điều kiện phòng thí nghiệm.

Câu 28: Khi enzyme cắt giới hạn cắt DNA, nó có thể tạo ra các "đầu dính" (sticky ends) hoặc "đầu bằng" (blunt ends). Các đầu dính đặc biệt hữu ích trong công nghệ gene vì sao?

• A. Các đầu dính có các bazơ không bắt cặp, có xu hướng bắt cặp bổ sung với các đầu dính tương thích trên đoạn DNA khác, giúp enzyme ligase nối dễ dàng và hiệu quả hơn.
• B. Các đầu dính ngăn cản enzyme ligase hoạt động.
• C. Các đầu dính chỉ xuất hiện ở DNA của vi khuẩn.
• D. Các đầu dính làm cho DNA dễ dàng tự nhân đôi mà không cần enzyme.

Câu 29: Ngoài plasmid, virus cũng có thể được sử dụng làm vector chuyển gene, đặc biệt là để chuyển gene vào tế bào nhân thực. Lợi thế của việc sử dụng virus làm vector là gì?

• A. Virus chỉ có thể mang các đoạn gene rất ngắn.
• B. Virus không có khả năng xâm nhập vào tế bào chủ.
• C. Virus có khả năng xâm nhập và đưa vật chất di truyền vào tế bào chủ một cách hiệu quả.
• D. Virus luôn gây bệnh nguy hiểm cho tế bào chủ.

Câu 30: Một nhà khoa học phát hiện một loài nấm mốc mới có khả năng sản xuất một loại enzyme phân giải cellulose rất mạnh. Ông muốn ứng dụng khả năng này để xử lý rác thải nông nghiệp giàu cellulose. Sử dụng công nghệ gene, hướng đi nào sau đây là khả thi nhất?

• A. Tách chiết gene mã hóa enzyme phân giải cellulose từ nấm mốc, chuyển gene này vào vi khuẩn hoặc nấm men để sản xuất enzyme ở quy mô công nghiệp.
• B. Nuôi cấy nấm mốc trực tiếp trên rác thải nông nghiệp với số lượng lớn.
• C. Lai tạo nấm mốc này với cây trồng để cây trồng tự phân giải cellulose.
• D. Sử dụng enzyme cắt giới hạn để phân hủy cellulose.

Câu 1: Hệ gene của sinh vật nhân sơ (prokaryote) và sinh vật nhân thực (eukaryote) có những điểm khác biệt cơ bản nào về cấu trúc và tổ chức?

• A. Hệ gene nhân sơ là DNA mạch thẳng, hệ gene nhân thực là DNA mạch vòng.
• B. Hệ gene nhân sơ chỉ chứa các gen mã hóa protein, hệ gene nhân thực chứa cả gen mã hóa protein và RNA.
• C. Hệ gene nhân sơ thường là một phân tử DNA mạch vòng duy nhất trong tế bào chất, còn hệ gene nhân thực gồm nhiều phân tử DNA mạch thẳng liên kết với protein histone trong nhân và có thể có DNA mạch vòng ở ty thể, lục lạp.
• D. Hệ gene nhân sơ có nhiều vùng không mã hóa (intron), hệ gene nhân thực thì không.

Câu 2: Vai trò chính của các enzyme cắt giới hạn (restriction enzyme) trong công nghệ gene là gì?

• A. Nối các đoạn DNA với nhau.
• B. Cắt phân tử DNA tại các trình tự nucleotide đặc hiệu.
• C. Tổng hợp các đoạn DNA mới.
• D. Sao chép các phân tử RNA.

Câu 3: Tại sao plasmid thường được sử dụng làm vector chuyển gen trong công nghệ gene?

• A. Vì plasmid có kích thước rất lớn, dễ tách chiết.
• B. Vì plasmid là phân tử protein có khả năng tự nhân đôi.
• C. Vì plasmid luôn mang gen kháng sinh giúp dễ dàng chọn lọc.
• D. Vì plasmid là phân tử DNA mạch vòng nhỏ, có khả năng tự nhân đôi độc lập với hệ gene nhiễm sắc thể của tế bào chủ và dễ dàng chèn thêm đoạn DNA lạ.

Câu 4: Bước nào sau đây là quan trọng nhất để phân lập được dòng tế bào nhận đã được chuyển gen thành công trong quy trình tạo sinh vật biến đổi gen?

• A. Sử dụng các gen đánh dấu (marker gene) trên vector tái tổ hợp và nuôi cấy tế bào nhận trên môi trường chọn lọc phù hợp.
• B. Trộn đều vector tái tổ hợp với tế bào nhận trong ống nghiệm.
• C. Tách chiết toàn bộ DNA từ các tế bào nhận.
• D. Thực hiện phản ứng PCR để khuếch đại gen chuyển.

Câu 5: Liệu pháp gene (gene therapy) là gì và mục đích chính của nó trong y học?

• A. Là kỹ thuật tạo ra các loại thuốc mới bằng cách sử dụng vi sinh vật biến đổi gen.
• B. Là quá trình chẩn đoán các bệnh di truyền bằng cách phân tích DNA của bệnh nhân.
• C. Là kỹ thuật đưa gen lành vào cơ thể người bệnh để thay thế hoặc bổ sung cho gen bị lỗi, nhằm điều trị các bệnh di truyền hoặc bệnh khác.
• D. Là việc tạo ra các sinh vật biến đổi gen để nghiên cứu các cơ chế bệnh tật.

Câu 6: Giả sử bạn muốn tạo ra một chủng vi khuẩn E. coli có khả năng tổng hợp một loại protein của người. Bạn cần thực hiện các bước cơ bản nào theo trình tự hợp lý?

• A. Chuyển DNA tái tổ hợp vào E. coli → Tách gen người → Cắt plasmid → Nối gen người vào plasmid.
• B. Tách gen người → Cắt plasmid bằng enzyme giới hạn → Nối gen người vào plasmid tạo DNA tái tổ hợp → Chuyển DNA tái tổ hợp vào E. coli → Phân lập dòng E. coli mang DNA tái tổ hợp.
• C. Nối gen người vào plasmid → Tách gen người → Chuyển DNA tái tổ hợp vào E. coli → Cắt plasmid → Phân lập dòng E. coli.
• D. Cắt plasmid → Tách gen người → Phân lập dòng E. coli → Nối gen người vào plasmid → Chuyển DNA tái tổ hợp vào E. coli.

Câu 7: Ý nghĩa quan trọng nhất của Dự án Hệ gene người (Human Genome Project) là gì?

• A. Giải mã và lập bản đồ toàn bộ trình tự nucleotide của hệ gene người, cung cấp nền tảng cho việc nghiên cứu chức năng gen và ứng dụng y học.
• B. Tạo ra con người biến đổi gen đầu tiên trên thế giới.
• C. Phát hiện tất cả các loại virus gây bệnh ở người.
• D. Tìm ra cách chữa trị tất cả các bệnh ung thư.

Câu 8: Một trong những thách thức lớn nhất khi áp dụng liệu pháp gene để điều trị bệnh là gì?

• A. Chi phí thực hiện liệu pháp gene rất thấp.
• B. Gen đưa vào luôn hoạt động ổn định và chỉ biểu hiện ở đúng vị trí cần thiết.
• C. Khó kiểm soát vị trí chèn của gen đưa vào, có thể gây đột biến hoặc kích hoạt các gen ung thư, cũng như phản ứng miễn dịch của cơ thể.
• D. Mọi bệnh di truyền đều có thể dễ dàng chữa khỏi bằng liệu pháp gene.

Câu 9: Cây trồng biến đổi gen mang gen kháng sâu Bt có cơ chế tác động như thế nào?

• A. Gen Bt giúp cây tổng hợp một loại enzyme tiêu hóa vỏ kitin của sâu bọ.
• B. Gen Bt mã hóa cho một loại protein tinh thể độc hại đối với một số loài sâu bọ khi chúng ăn mô thực vật chứa protein này.
• C. Gen Bt làm thay đổi màu sắc của lá cây, khiến sâu bọ không nhận biết được.
• D. Gen Bt tăng cường hệ miễn dịch tự nhiên của cây để chống lại sự tấn công của sâu bọ.

Câu 10: Công nghệ sinh học là ngành công nghệ sử dụng những đối tượng hoặc quá trình nào?

• A. Tế bào sống và các quá trình sinh học để tạo ra sản phẩm phục vụ con người.
• B. Chỉ sử dụng enzyme và protein để sản xuất thuốc.
• C. Chỉ tập trung vào việc tạo ra các sinh vật biến đổi gen.
• D. Chỉ nghiên cứu cấu trúc của DNA và RNA.

Câu 11: Trong công nghệ gene, enzyme nào đóng vai trò "cây kéo phân tử" để cắt DNA?

• A. DNA polymerase
• B. RNA ligase
• C. Enzyme cắt giới hạn (restriction enzyme)
• D. Helicase

Câu 12: Để tạo ra một phân tử DNA tái tổ hợp, người ta cần nối gen cần chuyển vào vector. Enzyme nào thực hiện chức năng nối này?

• A. Restriction endonuclease
• B. RNA polymerase
• C. DNA gyrase
• D. DNA ligase

Câu 13: Phương pháp nào sau đây thường được sử dụng để chuyển gen vào tế bào thực vật?

• A. Microinjection (Vi tiêm)
• B. Sử dụng vi khuẩn Agrobacterium tumefaciens
• C. Tải nạp (Transduction)
• D. Tiếp hợp (Conjugation)

Câu 14: Sản phẩm nào sau đây được tạo ra nhờ công nghệ gene và được ứng dụng rộng rãi trong điều trị bệnh tiểu đường?

• A. Insulin tái tổ hợp
• B. Penicillin
• C. Vitamin C
• D. Aspirin

Câu 15: Nhận định nào sau đây về cây trồng biến đổi gen là ĐÚNG?

• A. Cây trồng biến đổi gen luôn có năng suất thấp hơn cây trồng truyền thống.
• B. Cây trồng biến đổi gen chỉ được tạo ra bằng cách lai xa giữa các loài khác nhau.
• C. Cây trồng biến đổi gen có thể mang các đặc tính mới như kháng sâu bệnh, chịu hạn, chịu mặn, hoặc tăng cường dinh dưỡng nhờ việc được chuyển gen từ loài khác.
• D. Việc trồng cây biến đổi gen không gây ra bất kỳ lo ngại nào về môi trường hay sức khỏe con người.

Câu 16: Kỹ thuật nào cho phép đưa trực tiếp DNA vào nhân của tế bào động vật, thường được sử dụng để tạo động vật chuyển gen?

• A. Vi tiêm (Microinjection)
• B. Biến nạp (Transformation)
• C. Tải nạp (Transduction)
• D. Sử dụng Agrobacterium

Câu 17: Một trong những ứng dụng của công nghệ gene trong công nghiệp là gì?

• A. Sản xuất vaccine phòng bệnh cho cây trồng.
• B. Chẩn đoán sớm bệnh di truyền ở người.
• C. Tạo ra động vật có khả năng phát sáng.
• D. Sản xuất các loại enzyme sử dụng trong chế biến thực phẩm, dệt may hoặc chất tẩy rửa.

Câu 18: Phân tích vai trò của gen đánh dấu (marker gene) trong vector chuyển gen.

• A. Giúp gen cần chuyển biểu hiện mạnh mẽ hơn trong tế bào nhận.
• B. Giúp nhận biết và phân lập các tế bào nhận đã được chuyển gen thành công.
• C. Tăng khả năng tự nhân đôi của vector trong tế bào nhận.
• D. Bảo vệ gen cần chuyển khỏi bị phân hủy trong tế bào nhận.

Câu 19: Dự án Hệ gene người đã cung cấp dữ liệu về hệ gene của hàng nghìn cá thể khác nhau. Việc so sánh các hệ gene này có ý nghĩa gì trong nghiên cứu bệnh tật?

• A. Giúp xác định chính xác thời điểm một người sẽ mắc bệnh.
• B. Chỉ có ý nghĩa trong việc nghiên cứu các bệnh truyền nhiễm.
• C. Giúp xác định các biến thể di truyền (polymorphism) liên quan đến khả năng mắc bệnh, phản ứng với thuốc, hoặc các đặc điểm cá nhân khác, mở đường cho y học cá thể hóa.
• D. Chứng minh rằng tất cả các bệnh đều do nguyên nhân di truyền.

Câu 20: Khi tạo cây trồng chuyển gen bằng phương pháp sử dụng Agrobacterium, gen cần chuyển được chèn vào phần nào của plasmid Ti của vi khuẩn?

• A. Vùng T-DNA.
• B. Gen kháng kháng sinh.
• C. Vùng ori (điểm khởi đầu nhân đôi).
• D. Các gen vir.

Câu 21: Ứng dụng nào sau đây của công nghệ gene liên quan trực tiếp đến việc cải thiện sức khỏe con người bằng cách phòng ngừa bệnh?

• A. Sản xuất hormone tăng trưởng tái tổ hợp.
• B. Liệu pháp gene cho bệnh thiếu máu.
• C. Chẩn đoán sớm ung thư.
• D. Sản xuất vaccine tái tổ hợp (ví dụ: vaccine viêm gan B).

Câu 22: Phân tích sự khác biệt giữa công nghệ gene và công nghệ tế bào.

• A. Công nghệ gene chỉ nghiên cứu DNA, còn công nghệ tế bào chỉ nghiên cứu RNA.
• B. Công nghệ gene tập trung vào thao tác trên vật liệu di truyền (DNA/RNA) để tạo ra sản phẩm mong muốn, còn công nghệ tế bào tập trung vào nuôi cấy và sử dụng tế bào hoặc mô để tạo ra sản phẩm hoặc cơ thể hoàn chỉnh.
• C. Công nghệ gene chỉ áp dụng cho vi sinh vật, còn công nghệ tế bào chỉ áp dụng cho thực vật và động vật.
• D. Công nghệ gene không phải là một phần của công nghệ sinh học hiện đại.

Câu 23: Mục tiêu của việc tạo ra động vật biến đổi gen mang gen tổng hợp protein người (ví dụ: kháng thể, enzyme) là gì?

• A. Sản xuất các protein dược phẩm quý giá với số lượng lớn trong sữa hoặc các dịch tiết khác của động vật.
• B. Làm cho động vật có khả năng bay.
• C. Chỉ để nghiên cứu cấu trúc hệ gene động vật.
• D. Tạo ra động vật có kích thước nhỏ hơn bình thường.

Câu 24: Vùng không mã hóa (non-coding region) trong hệ gene sinh vật nhân thực, bao gồm cả intron, có vai trò gì?

• A. Chỉ là các đoạn DNA thừa không có chức năng gì.
• B. Chỉ chứa các trình tự lặp lại vô nghĩa.
• C. Có thể chứa các trình tự điều hòa biểu hiện gen, tham gia vào quá trình cắt nối RNA (splicing), hoặc có vai trò cấu trúc nhiễm sắc thể.
• D. Luôn mã hóa cho các loại protein khác nhau.

Câu 25: Công nghệ gene được ứng dụng để tạo ra các vi sinh vật có khả năng phân hủy chất ô nhiễm (ví dụ: xử lý tràn dầu). Đây là ứng dụng trong lĩnh vực nào của công nghệ sinh học?

• A. Công nghệ sinh học y dược.
• B. Công nghệ sinh học môi trường.
• C. Công nghệ sinh học nông nghiệp.
• D. Công nghệ sinh học công nghiệp.

Câu 26: Khi chuyển gen vào tế bào nhận, phương pháp nào sau đây sử dụng virus làm vật mang (vector)?

• A. Biến nạp (Transformation)
• B. Vi tiêm (Microinjection)
• C. Tải nạp (Transduction)
• D. Súng bắn gen (Gene gun)

Câu 27: Việc tạo ra "Gạo vàng" (Golden Rice) có khả năng tổng hợp beta-carotene (tiền chất vitamin A) là một ứng dụng của công nghệ gene trong nông nghiệp nhằm mục đích gì?

• A. Tăng năng suất lúa.
• B. Giúp lúa kháng sâu bệnh.
• C. Làm cho hạt gạo có màu vàng đẹp mắt.
• D. Tăng cường giá trị dinh dưỡng, giúp giải quyết vấn đề thiếu vitamin A ở các nước đang phát triển.

Câu 28: Giả sử bạn đang nghiên cứu một loại bệnh di truyền hiếm gặp. Công nghệ gene có thể hỗ trợ bạn như thế nào trong việc chẩn đoán bệnh này?

• A. Tạo ra virus gây bệnh để nghiên cứu.
• B. Sử dụng các kỹ thuật như PCR hoặc giải trình tự DNA để phát hiện đột biến hoặc biến thể gen gây bệnh trong mẫu DNA của bệnh nhân.
• C. Chỉ có thể chẩn đoán các bệnh do virus gây ra.
• D. Chỉ giúp tạo ra thuốc điều trị chứ không chẩn đoán được.

Câu 29: Đâu là một trong những lo ngại về mặt đạo đức hoặc xã hội liên quan đến công nghệ gene và sinh vật biến đổi gen?

• A. Nguy cơ ảnh hưởng đến đa dạng sinh học khi gen chuyển từ cây trồng biến đổi gen lan sang cây hoang dại hoặc tạo ra sâu bọ kháng thuốc.
• B. Chi phí sản xuất sản phẩm biến đổi gen rất thấp, gây khó khăn cho các nhà sản xuất truyền thống.
• C. Sinh vật biến đổi gen luôn có chất lượng dinh dưỡng kém hơn sinh vật tự nhiên.
• D. Không có bất kỳ tranh cãi nào liên quan đến việc sử dụng công nghệ gene.

Câu 30: Công nghệ gene đã tạo ra khả năng sản xuất một lượng lớn protein tái tổ hợp. Điều này có ý nghĩa đặc biệt quan trọng đối với ngành dược phẩm như thế nào?

• A. Giúp thay thế hoàn toàn các loại thuốc hóa học bằng protein.
• B. Làm tăng giá thành sản xuất các loại thuốc từ protein.
• C. Cho phép sản xuất các protein dược phẩm khó hoặc không thể chiết xuất từ nguồn tự nhiên với độ tinh khiết cao và số lượng lớn (ví dụ: insulin người, hormone sinh trưởng).
• D. Chỉ giúp sản xuất protein cho mục đích nghiên cứu chứ không dùng làm thuốc.

Câu 1: So với hệ gene của sinh vật nhân sơ, hệ gene của sinh vật nhân thực thường có đặc điểm nào sau đây?

• A. Số lượng gene ít hơn nhưng kích thước lớn hơn.
• B. Không chứa các đoạn intron trong vùng mã hóa.
• C. Các gene thường phân bố thành các operon cấu trúc.
• D. Có cả các đoạn trình tự lặp và các gene không mã hóa protein.

Câu 2: Trong kỹ thuật tạo ADN tái tổ hợp, enzyme nào đóng vai trò "cắt" ADN ở những vị trí xác định?

• A. Enzyme cắt giới hạn (Restriction enzyme).
• B. Enzyme ligase.
• C. Enzyme polymerase.
• D. Enzyme reverse transcriptase.

Câu 3: Để chuyển một gene mong muốn vào tế bào vi khuẩn, người ta thường sử dụng loại vector nào sau đây?

• A. Virus gây bệnh.
• B. Plasmid.
• C. ADN của sinh vật nhân thực.
• D. ARN thông tin.

Câu 4: Quá trình nào sau đây là bước cuối cùng trong quy trình tạo ra một sinh vật biến đổi gene hoàn chỉnh?

• A. Tạo ADN tái tổ hợp.
• B. Chuyển ADN tái tổ hợp vào tế bào nhận.
• C. Phân lập dòng tế bào chứa ADN tái tổ hợp và tạo ra sinh vật hoàn chỉnh.
• D. Cắt gene cần chuyển và vector bằng enzyme cắt giới hạn.

Câu 5: Khi sử dụng plasmid làm vector chuyển gene vào vi khuẩn, enzyme nào được sử dụng để gắn đoạn gene cần chuyển vào plasmid đã cắt?

• A. Restriction enzyme.
• B. ADN polymerase.
• C. ARN polymerase.
• D. ADN ligase.

Câu 6: Kỹ thuật nào sau đây thường được áp dụng để chuyển gene vào tế bào thực vật, đặc biệt là các loại cây một lá mầm?

• A. Súng bắn gene.
• B. Biến nạp bằng plasmid.
• C. Tải nạp bằng thực khuẩn thể.
• D. Vi tiêm.

Câu 7: Một trong những ứng dụng quan trọng nhất của công nghệ gene trong y học là sản xuất các loại protein có hoạt tính sinh học. Ví dụ điển hình là sản xuất hormone insulin của người bằng cách chuyển gene vào vi khuẩn hoặc nấm men. Ứng dụng này giải quyết trực tiếp vấn đề nào?

• A. Giảm chi phí điều trị bệnh tim mạch.
• B. Tăng khả năng miễn dịch bẩm sinh.
• C. Cung cấp nguồn insulin sạch, số lượng lớn cho bệnh nhân đái tháo đường.
• D. Điều trị trực tiếp các bệnh ung thư di truyền.

Câu 8: Để tạo ra giống cây trồng có khả năng kháng sâu bệnh, người ta có thể chuyển gene mã hóa protein gây độc cho côn trùng từ vi khuẩn Bacillus thuringiensis (Bt) vào cây trồng. Đây là ví dụ về ứng dụng công nghệ gene trong lĩnh vực nào?

• A. Y học.
• B. Nông nghiệp.
• C. Công nghiệp thực phẩm.
• D. Xử lý môi trường.

Câu 9: Liệu pháp gene (gene therapy) là kỹ thuật nhằm mục đích gì?

• A. Thay thế gene đột biến gây bệnh bằng gene lành hoặc bổ sung gene lành vào cơ thể.
• B. Tạo ra các loại vaccine mới phòng chống bệnh truyền nhiễm.
• C. Nhân bản vô tính các cơ quan bị tổn thương.
• D. Chẩn đoán sớm các bệnh di truyền bằng xét nghiệm ADN.

Câu 10: Sinh vật biến đổi gene (GMO) là sinh vật mà hệ gene của nó đã bị thay đổi bằng cách sử dụng công nghệ gene. Điều nào sau đây KHÔNG phải là mục tiêu phổ biến khi tạo ra cây trồng biến đổi gene?

• A. Tăng năng suất và chất lượng nông sản.
• B. Tăng khả năng kháng sâu bệnh và thuốc diệt cỏ.
• C. Tăng khả năng chịu đựng điều kiện môi trường bất lợi (hạn hán, mặn).
• D. Giảm sự đa dạng di truyền trong quần thể cây trồng tự nhiên.

Câu 11: Trong công nghệ gene, vector truyền gene đóng vai trò như thế nào?

• A. Là enzyme cắt giới hạn để tạo ra các đầu dính.
• B. Là phân tử ADN có khả năng tự nhân lên và mang gene cần chuyển vào tế bào nhận.
• C. Là tế bào nhận sẽ biểu hiện gene được chuyển vào.
• D. Là đoạn gene mã hóa protein mong muốn.

Câu 12: Tại sao plasmid được sử dụng phổ biến làm vector trong công nghệ gene, đặc biệt là với tế bào vi khuẩn?

• A. Vì plasmid có kích thước rất lớn, dễ dàng chứa nhiều gene.
• B. Vì plasmid là ADN mạch thẳng.
• C. Vì plasmid có khả năng tự nhân đôi độc lập với nhiễm sắc thể chính và dễ dàng tách chiết.
• D. Vì plasmid chỉ tồn tại ở sinh vật nhân thực.

Câu 13: Kỹ thuật vi tiêm (microinjection) thường được sử dụng để chuyển gene vào loại tế bào nào sau đây?

• A. Tế bào trứng hoặc hợp tử động vật.
• B. Tế bào vi khuẩn.
• C. Tế bào thực vật có thành tế bào vững chắc.
• D. Tế bào nấm men.

Câu 14: Một nhà khoa học muốn tạo ra chủng vi khuẩn có khả năng phân hủy dầu loang trên biển. Ông cần tìm kiếm gene mã hóa enzyme phân hủy hydrocarbon từ một loài vi sinh vật khác và chuyển nó vào vi khuẩn mục tiêu. Bước đầu tiên trong quy trình này là gì?

• A. Tạo ADN tái tổ hợp giữa gene phân hủy hydrocarbon và plasmid.
• B. Tách chiết ADN chứa gene phân hủy hydrocarbon từ vi sinh vật nguồn.
• C. Chuyển ADN tái tổ hợp vào tế bào vi khuẩn nhận.
• D. Nuôi cấy vi khuẩn nhận trong môi trường chọn lọc.

Câu 15: Trong công nghệ gene, tại sao việc sử dụng cùng một loại enzyme cắt giới hạn cho cả gene cần chuyển và vector lại quan trọng?

• A. Để tăng tốc độ phản ứng cắt.
• B. Để đảm bảo gene được cắt thành nhiều đoạn nhỏ.
• C. Để tạo ra các đầu cắt (đầu dính hoặc đầu bằng) tương thích, giúp enzyme ligase dễ dàng nối chúng lại.
• D. Để phá hủy hoàn toàn ADN của tế bào nhận.

Câu 16: Ứng dụng nào của công nghệ gene trong nông nghiệp giúp giảm thiểu việc sử dụng thuốc trừ sâu hóa học?

• A. Tạo cây trồng kháng sâu.
• B. Tạo cây trồng chịu hạn.
• C. Tạo cây trồng có hàm lượng dinh dưỡng cao.
• D. Tạo cây trồng có thời gian sinh trưởng ngắn.

Câu 17: Giả sử bạn muốn sử dụng công nghệ gene để tạo ra một loại vaccine tái tổ hợp chống lại một bệnh virus. Bạn cần xác định và tách chiết gene nào từ virus đó?

• A. Gene mã hóa enzyme nhân bản hệ gene virus.
• B. Gene mã hóa protein cấu trúc bên trong virus.
• C. Gene mã hóa yếu tố gây độc cho tế bào chủ.
• D. Gene mã hóa kháng nguyên bề mặt của virus (protein vỏ).

Câu 18: Kỹ thuật xung điện (electroporation) trong công nghệ gene được sử dụng để làm gì?

• A. Cắt ADN tại vị trí đặc hiệu.
• B. Tạo các lỗ tạm thời trên màng tế bào để ADN có thể đi vào.
• C. Nhân bản số lượng lớn phân tử ADN.
• D. Nối các đoạn ADN lại với nhau.

Câu 19: Một trong những lo ngại về mặt đạo đức và xã hội khi sử dụng công nghệ gene để tạo ra sinh vật biến đổi gene là gì?

• A. Sinh vật biến đổi gene luôn có sức sống kém hơn sinh vật gốc.
• B. Công nghệ gene chỉ áp dụng được cho thực vật, không áp dụng cho động vật.
• C. Nguy cơ phát tán gene biến đổi ra môi trường tự nhiên, ảnh hưởng đến đa dạng sinh học.
• D. Việc tạo sinh vật biến đổi gene tốn kém hơn rất nhiều so với các phương pháp truyền thống.

Câu 20: Công nghệ gene có tiềm năng ứng dụng trong xử lý ô nhiễm môi trường bằng cách nào?

• A. Tạo ra các loại cây trồng hấp thụ kim loại nặng từ đất.
• B. Thiết kế vi sinh vật có khả năng phân hủy các chất ô nhiễm khó phân giải (ví dụ: dầu, thuốc trừ sâu).
• C. Sử dụng enzyme tái tổ hợp để xử lý nước thải công nghiệp.
• D. Tất cả các phương án trên.

Câu 21: Liệu pháp gene soma (somatic gene therapy) là kỹ thuật chuyển gene vào loại tế bào nào của cơ thể bệnh nhân?

• A. Tế bào mầm (tế bào sinh dục).
• B. Tế bào sinh dưỡng (tế bào soma).
• C. Chỉ tế bào thần kinh.
• D. Chỉ tế bào máu.

Câu 22: Nếu liệu pháp gene được thực hiện trên tế bào mầm (germline gene therapy), điều gì có thể xảy ra?

• A. Gene được chuyển sẽ di truyền cho thế hệ sau.
• B. Gene được chuyển chỉ tồn tại trong một số tế bào nhất định của cơ thể.
• C. Liệu pháp chỉ có tác dụng tạm thời.
• D. Không có bất kỳ rủi ro đạo đức nào.

Câu 23: Cây "lúa vàng" (Golden Rice) là một ví dụ về cây trồng biến đổi gene được tạo ra để giải quyết vấn đề thiếu hụt vitamin A ở các nước đang phát triển. Gene nào đã được chuyển vào cây lúa để tạo ra đặc tính này?

• A. Gene mã hóa insulin.
• B. Gene mã hóa protein kháng sâu Bt.
• C. Gene mã hóa enzyme tổng hợp beta-carotene.
• D. Gene mã hóa kháng thể.

Câu 24: Giả sử bạn phân tích hệ gene của một loài vi khuẩn và phát hiện nó chứa một lượng lớn các đoạn trình tự lặp lại. Điều này có ý nghĩa gì về cấu trúc hệ gene của vi khuẩn đó?

• A. Vi khuẩn này chắc chắn có kích thước hệ gene rất nhỏ.
• B. Đây là đặc điểm phổ biến ở hầu hết các loài vi khuẩn.
• C. Các trình tự lặp này chắc chắn là các gene mã hóa protein.
• D. Việc có nhiều trình tự lặp là không điển hình cho hệ gene vi khuẩn (thường đơn giản hơn, ít lặp lại hơn hệ gene nhân thực).

Câu 25: Trong quy trình tạo ADN tái tổ hợp, sau khi cắt vector và gene cần chuyển, bước tiếp theo là gì trước khi chuyển vào tế bào nhận?

• A. Sử dụng enzyme ligase để nối gene cần chuyển vào vector.
• B. Nhân bản vector bằng PCR.
• C. Phân lập tế bào nhận.
• D. Kiểm tra trình tự nucleotide của gene cần chuyển.

Câu 26: Ứng dụng nào sau đây của công nghệ gene có tiềm năng thay đổi vĩnh viễn đặc điểm di truyền của một loài?

• A. Sản xuất insulin tái tổ hợp.
• B. Liệu pháp gene tế bào mầm.
• C. Sản xuất vaccine tái tổ hợp.
• D. Tạo cây trồng kháng sâu bệnh.

Câu 27: Khi tạo ra động vật biến đổi gene bằng kỹ thuật vi tiêm ADN vào hợp tử, tại sao hợp tử là lựa chọn phù hợp?

• A. Vì hợp tử có kích thước lớn nhất trong các loại tế bào.
• B. Vì hợp tử là tế bào đã biệt hóa hoàn toàn.
• C. Vì hợp tử là tế bào đầu tiên của cơ thể, nếu gene được chuyển thành công, nó sẽ có mặt trong tất cả các tế bào của cơ thể sinh vật trưởng thành, bao gồm cả tế bào sinh dục.
• D. Vì hợp tử không có màng nhân.

Câu 28: So sánh hệ gene người và hệ gene vi khuẩn E. coli, phát biểu nào sau đây đúng?

• A. Hệ gene người có kích thước nhỏ hơn hệ gene E. coli.
• B. Hệ gene người có số lượng gene nhiều hơn đáng kể so với hệ gene E. coli.
• C. Cả hai hệ gene đều chứa một lượng lớn các đoạn intron trong vùng mã hóa.
• D. Cả hai hệ gene đều chủ yếu là các gene sắp xếp thành operon.

Câu 29: Một nhà nghiên cứu muốn biểu hiện một protein của người trong tế bào vi khuẩn E. coli. Sau khi đã tạo được ADN tái tổ hợp chứa gene của người và plasmid, ông cần chuyển ADN tái tổ hợp này vào tế bào E. coli. Phương pháp chuyển gen nào thường được sử dụng trong trường hợp này?

• A. Biến nạp (Transformation).
• B. Vi tiêm (Microinjection).
• C. Tải nạp (Transduction) bằng virus.
• D. Súng bắn gene (Gene gun).

Câu 30: Việc sử dụng công nghệ gene để tạo ra các loại cây trồng kháng thuốc diệt cỏ có thể dẫn đến hệ quả môi trường nào sau đây?

• A. Giảm sự phụ thuộc vào thuốc diệt cỏ.
• B. Tăng đa dạng sinh học trong khu vực trồng trọt.
• C. Giảm nguy cơ xuất hiện cỏ dại kháng thuốc.
• D. Tăng lượng thuốc diệt cỏ được sử dụng trên đồng ruộng, có thể ảnh hưởng đến môi trường và sức khỏe.

Câu 1: Hệ gene của sinh vật nhân thực có đặc điểm gì nổi bật so với hệ gene của sinh vật nhân sơ liên quan đến cấu trúc và tổ chức?

• A. Chỉ chứa các trình tự mã hóa (exon), không có trình tự không mã hóa (intron).
• B. ADN mạch vòng nằm trong vùng nhân, không liên kết với protein histone.
• C. Số lượng bản sao của mỗi gen thường chỉ có một.
• D. ADN mạch thẳng, liên kết với protein histone tạo thành nhiễm sắc thể, chứa cả exon và intron.

Câu 2: Enzyme cắt giới hạn (restriction enzyme) đóng vai trò thiết yếu trong công nghệ gene vì chúng có khả năng đặc biệt nào sau đây?

• A. Nhận biết và cắt ADN tại các trình tự nucleotide đặc hiệu.
• B. Nối các đoạn ADN lại với nhau để tạo thành phân tử hoàn chỉnh.
• C. Tổng hợp các đoạn ADN mới từ mạch khuôn.
• D. Tháo xoắn và tách hai mạch của phân tử ADN.

Câu 3: Trong quy trình tạo ADN tái tổ hợp, sau khi cắt gen cần chuyển và thể truyền bằng cùng một loại enzyme cắt giới hạn, người ta sử dụng enzyme nào để nối chúng lại với nhau?

• A. Helicase
• B. Polymerase
• C. Ligase
• D. Restriction enzyme

Câu 4: Để chuyển gen tổng hợp insulin người vào vi khuẩn E.coli, thể truyền phổ biến nhất được sử dụng là gì? Tại sao?

• A. Virus vì chúng có khả năng xâm nhập vào tế bào chủ rất hiệu quả.
• B. Plasmid vì chúng là ADN mạch vòng nhỏ, tồn tại độc lập trong tế bào vi khuẩn và có thể nhân lên cùng tế bào chủ.
• C. Nhiễm sắc thể vì chúng chứa toàn bộ thông tin di truyền của tế bào.
• D. ADN trần của người vì nó chứa gen insulin.

Câu 5: Gen tổng hợp protein kháng sâu bệnh Bt được chuyển vào cây ngô để tạo giống ngô biến đổi gen. Cơ chế kháng sâu bệnh của loại ngô này là gì?

• A. Cây ngô tổng hợp ra protein độc hại đối với một số loại sâu hại khi chúng ăn lá cây.
• B. Gen Bt giúp cây ngô phát triển lớp vỏ cứng hơn, ngăn cản sâu hại tấn công.
• C. Gen Bt làm thay đổi mùi hương của cây ngô, khiến sâu hại không tìm đến.
• D. Cây ngô tiết ra enzyme phân hủy kitin trên vỏ sâu hại.

Câu 6: Liệu pháp gene (gene therapy) là một ứng dụng tiềm năng của công nghệ gene trong y học. Bản chất của liệu pháp gene là gì?

• A. Sử dụng thuốc để ức chế hoạt động của các gen gây bệnh.
• B. Phẫu thuật loại bỏ các mô hoặc cơ quan bị ảnh hưởng bởi bệnh di truyền.
• C. Thay thế toàn bộ hệ gene của người bệnh bằng hệ gene khỏe mạnh.
• D. Đưa gen lành vào cơ thể người bệnh để thay thế hoặc bổ sung cho gen bị lỗi gây bệnh.

Câu 7: Khi chuyển gen vào tế bào thực vật, phương pháp nào sau đây sử dụng vi khuẩn Agrobacterium tumefaciens mang plasmid Ti tái tổ hợp để đưa gen mục tiêu vào hệ gene của cây chủ?

• A. Sốc nhiệt
• B. Sử dụng vi khuẩn Agrobacterium
• C. Tiêm gene trực tiếp
• D. Tải nạp bằng virus

Câu 8: Việc sản xuất hormone sinh trưởng (GH) tái tổ hợp ở vi khuẩn E.coli đã mang lại lợi ích to lớn trong điều trị bệnh lùn tuyến yên ở người. Điều này minh chứng cho ứng dụng nào của công nghệ gene?

• A. Sản xuất protein tái tổ hợp trên quy mô công nghiệp.
• B. Tạo giống cây trồng biến đổi gen có năng suất cao.
• C. Xử lý ô nhiễm môi trường bằng vi sinh vật.
• D. Chẩn đoán sớm các bệnh di truyền.