Trắc nghiệm Sinh học 12 Cánh diều Bài 23: Hệ sinh thái - Đề 08 bao gồm nhiều câu hỏi hay, bám sát chương trình. Cùng làm bài tập trắc nghiệm ngay.
Câu 1: Một khu rừng ngập mặn ven biển bao gồm các loài cây đước, sú, vẹt đặc trưng, hệ động vật đa dạng như cua, cá, chim, cùng với nước mặn, bùn lầy và ánh sáng mặt trời. Theo khái niệm sinh học, tập hợp này cấu thành nên đơn vị tổ chức sống nào?
- A. Quần thể sinh vật
- B. Quần xã sinh vật
- C. Hệ sinh thái
- D. Sinh quyển
Câu 2: Dựa trên vai trò của các thành phần trong chu trình chuyển hóa vật chất và năng lượng, thành phần nào trong hệ sinh thái đóng vai trò khởi đầu cho dòng năng lượng đi vào hệ?
- A. Sinh vật tiêu thụ bậc 1
- B. Sinh vật sản xuất
- C. Sinh vật phân giải
- D. Sinh vật tiêu thụ bậc cao nhất
Câu 3: Trong một hồ nước ngọt, các sinh vật được phân loại như sau: Tảo lục, bèo tây (A); Cá chép, tôm, ốc (B); Vi khuẩn, nấm (C); Cá lóc, chim bói cá (D). Hãy xác định thành phần sinh vật sản xuất trong hệ sinh thái hồ nước ngọt này.
Câu 4: Giả sử một hệ sinh thái đồng cỏ có năng suất sinh học sơ cấp tinh (NPP) là 1000 g/m²/năm. Nếu hiệu suất chuyển hóa năng lượng từ sinh vật sản xuất sang sinh vật tiêu thụ bậc 1 (động vật ăn cỏ) là 10%, và từ sinh vật tiêu thụ bậc 1 lên bậc 2 (động vật ăn thịt bậc 1) là 15%, thì năng suất sinh học của sinh vật tiêu thụ bậc 2 là bao nhiêu g/m²/năm?
- A. 100 g/m²/năm
- B. 15 g/m²/năm
- C. 150 g/m²/năm
- D. NPP bậc 1 = 1000 * 10% = 100 g/m²/năm. NPP bậc 2 = 100 * 15% = 15 g/m²/năm.
Câu 5: Tại sao chu trình chuyển hóa vật chất trong hệ sinh thái là một chu trình kín, còn dòng năng lượng là một dòng chảy một chiều và không tuần hoàn?
- A. Vật chất bị mất đi qua hô hấp, còn năng lượng được tái tạo.
- B. Vật chất được tái sử dụng nhờ sinh vật phân giải, còn năng lượng bị thất thoát dần qua mỗi bậc dinh dưỡng dưới dạng nhiệt và không được tái sử dụng.
- C. Năng lượng tích lũy ở mỗi bậc dinh dưỡng, còn vật chất bị tiêu hao.
- D. Cả vật chất và năng lượng đều bị thất thoát qua mỗi bậc dinh dưỡng.
Câu 6: Quan sát một sơ đồ lưới thức ăn phức tạp trong một hệ sinh thái rừng. Nếu một loài động vật ăn thịt đầu bảng bị săn bắt quá mức, điều gì có khả năng xảy ra nhất đối với các loài con mồi trực tiếp của nó trong lưới thức ăn đó?
- A. Số lượng của chúng sẽ giảm do thiếu kẻ thù.
- B. Chúng sẽ chuyển sang ăn các loại thức ăn khác.
- C. Số lượng của chúng có khả năng tăng lên do áp lực săn bắt giảm.
- D. Không có sự thay đổi đáng kể vì chúng có nhiều kẻ thù khác.
Câu 7: Hệ sinh thái nào dưới đây thường có năng suất sinh học sơ cấp (tổng năng lượng quang hợp) cao nhất trên một đơn vị diện tích?
- A. Rừng mưa nhiệt đới
- B. Sa mạc
- C. Đồng cỏ ôn đới
- D. Đài nguyên
Câu 8: Trong chu trình nitơ, quá trình nào do vi khuẩn thực hiện giúp chuyển hóa nitơ trong xác hữu cơ và chất thải của sinh vật thành amoni (NH4+)?
- A. Cố định nitơ
- B. Nitrit hóa
- C. Nitrát hóa
- D. Amon hóa
Câu 9: Một ao nuôi cá có sử dụng thức ăn công nghiệp và thường xuyên được sục khí. Đây là ví dụ về loại hệ sinh thái nào và có đặc điểm gì nổi bật so với hệ sinh thái tự nhiên?
- A. Hệ sinh thái tự nhiên; cấu trúc đơn giản, năng lượng tự tổng hợp.
- B. Hệ sinh thái nhân tạo; cấu trúc đơn giản, năng lượng bổ sung từ bên ngoài.
- C. Hệ sinh thái tự nhiên; cấu trúc phức tạp, năng lượng bổ sung từ bên ngoài.
- D. Hệ sinh thái nhân tạo; cấu trúc phức tạp, năng lượng tự tổng hợp.
Câu 10: Hiệu suất sinh thái (hiệu suất chuyển hóa năng lượng giữa các bậc dinh dưỡng) trong hệ sinh thái thường chỉ đạt khoảng 10%. Phần năng lượng còn lại bị mất đi chủ yếu dưới dạng nào?
- A. Năng lượng tích lũy trong mô chết
- B. Năng lượng không được tiêu hóa
- C. Năng lượng bị mất do hô hấp và các hoạt động sống
- D. Năng lượng bị phản xạ trở lại môi trường
Câu 11: Trong một chuỗi thức ăn, nếu năng lượng ở bậc sinh vật sản xuất là 100.000 Kcal, giả sử hiệu suất chuyển hóa năng lượng giữa các bậc dinh dưỡng đều là 10%, thì năng lượng tối đa có thể đạt được ở sinh vật tiêu thụ bậc 3 là bao nhiêu?
- A. 10.000 Kcal
- B. 100 Kcal
- C. 1.000 Kcal
- D. 10 Kcal
Câu 12: Sự phân giải xác chết động vật và thực vật trong hệ sinh thái là vai trò quan trọng của nhóm sinh vật nào trong chu trình vật chất?
- A. Sinh vật sản xuất
- B. Sinh vật tiêu thụ bậc 1
- C. Sinh vật tiêu thụ bậc cuối
- D. Sinh vật phân giải
Câu 13: Chu trình sinh địa hóa nào sau đây có vai trò quan trọng nhất trong việc hình thành cấu trúc địa chất (đá vôi, than đá) và là thành phần chính của khí nhà kính gây hiệu ứng nóng lên toàn cầu?
- A. Chu trình cacbon
- B. Chu trình nitơ
- C. Chu trình nước
- D. Chu trình phôtpho
Câu 14: Khi nghiên cứu một hệ sinh thái, người ta đo được tổng năng lượng quang hợp của sinh vật sản xuất trong một khoảng thời gian (tổng sản lượng sơ cấp thô - GPP) và năng lượng bị mất đi do hô hấp của sinh vật sản xuất (R). Năng lượng còn lại tích lũy trong sinh vật sản xuất, được gọi là năng suất sinh học sơ cấp tinh (NPP), được tính bằng công thức nào?
- A. NPP = GPP + R
- B. NPP = GPP / R
- C. NPP = GPP - R
- D. NPP = R - GPP
Câu 15: Tại sao độ đa dạng loài thường là một chỉ số quan trọng đánh giá sự ổn định của hệ sinh thái?
- A. Vì số lượng cá thể mỗi loài luôn lớn trong hệ sinh thái đa dạng.
- B. Vì khi đa dạng loài cao, lưới thức ăn phức tạp hơn, có nhiều con đường chuyển hóa năng lượng và vật chất, giúp hệ sinh thái chống chịu tốt hơn với biến động.
- C. Vì các loài trong hệ sinh thái đa dạng ít cạnh tranh hơn.
- D. Vì hệ sinh thái đa dạng có năng suất sinh học luôn cao hơn.
Câu 16: Biểu đồ sinh khối (biomass pyramid) của một hệ sinh thái trên cạn thường có dạng hình kim tự tháp với đáy rộng và đỉnh hẹp. Điều này phản ánh quy luật nào trong chuyển hóa năng lượng và vật chất?
- A. Năng lượng và sinh khối giảm dần qua mỗi bậc dinh dưỡng.
- B. Năng lượng và sinh khối tăng dần qua mỗi bậc dinh dưỡng.
- C. Hiệu suất chuyển hóa năng lượng tăng dần qua mỗi bậc dinh dưỡng.
- D. Số lượng cá thể ở các bậc dinh dưỡng là như nhau.
Câu 17: Một hồ nước bị ô nhiễm nặng do chất thải hữu cơ từ khu dân cư. Sự thay đổi nào sau đây có khả năng xảy ra đầu tiên trong hệ sinh thái hồ?
- A. Tăng lượng oxy hòa tan trong nước.
- B. Giảm hoạt động của vi khuẩn phân giải.
- C. Tăng nhanh số lượng vi khuẩn hiếu khí phân hủy chất hữu cơ, dẫn đến giảm lượng oxy.
- D. Tăng số lượng các loài cá đòi hỏi nhiều oxy.
Câu 18: Quá trình diễn thế sinh thái thứ cấp khác với diễn thế nguyên sinh ở điểm nào?
- A. Diễn thế thứ cấp bắt đầu từ môi trường hoàn toàn trống trơn.
- B. Diễn thế thứ cấp luôn dẫn đến quần xã đỉnh cực.
- C. Diễn thế thứ cấp chỉ xảy ra ở hệ sinh thái trên cạn.
- D. Diễn thế thứ cấp bắt đầu ở nơi đã từng tồn tại một quần xã nhưng bị hủy diệt, còn lại một phần sinh vật và nền đất.
Câu 19: Trong chu trình nước, vai trò quan trọng nhất của thực vật là gì?
- A. Thực vật tạo ra nước thông qua quang hợp.
- B. Thực vật hấp thụ nước từ đất và thoát hơi nước ra khí quyển, góp phần vào quá trình tuần hoàn và cân bằng độ ẩm.
- C. Thực vật làm tăng lượng nước ngầm.
- D. Thực vật ngăn cản sự bay hơi của nước từ mặt đất.
Câu 20: Tại sao việc bảo tồn đa dạng sinh học lại là một phần không thể thiếu trong việc bảo vệ và sử dụng bền vững hệ sinh thái?
- A. Đa dạng sinh học đảm bảo sự ổn định và khả năng phục hồi của hệ sinh thái trước các biến động, đồng thời cung cấp nguồn gen và dịch vụ hệ sinh thái cần thiết cho con người.
- B. Chỉ cần bảo tồn các loài có giá trị kinh tế cao là đủ.
- C. Đa dạng sinh học chỉ quan trọng đối với các hệ sinh thái tự nhiên.
- D. Bảo tồn đa dạng sinh học không liên quan trực tiếp đến chu trình vật chất và dòng năng lượng.
Câu 21: So sánh năng suất sinh học của hệ sinh thái nông nghiệp (nhân tạo) với hệ sinh thái rừng tự nhiên. Nhận xét nào sau đây là đúng?
- A. Năng suất sinh học của hệ sinh thái nông nghiệp luôn thấp hơn rừng tự nhiên.
- B. Năng suất sinh học của hệ sinh thái nông nghiệp luôn cao hơn rừng tự nhiên.
- C. Năng suất sinh học của cả hai loại hệ sinh thái là như nhau.
- D. Năng suất sinh học toàn phần (gross) của hệ sinh thái nông nghiệp có thể cao hoặc thấp hơn, nhưng năng suất sinh học được con người thu hoạch (net) thường cao hơn trên một đơn vị diện tích do được đầu tư chăm sóc và loại bỏ cạnh tranh.
Câu 22: Biện pháp nào sau đây góp phần sử dụng bền vững tài nguyên trong hệ sinh thái rừng?
- A. Khai thác gỗ tối đa để tăng lợi nhuận kinh tế.
- B. Chuyển đổi toàn bộ diện tích rừng thành đất nông nghiệp.
- C. Khai thác gỗ có chọn lọc, trồng rừng thay thế và bảo vệ đa dạng sinh học.
- D. Ngăn cấm mọi hoạt động của con người trong rừng.
Câu 23: Khi phân tích cấu trúc một hệ sinh thái, việc lập tháp sinh thái (tháp số lượng, tháp sinh khối, tháp năng lượng) giúp chúng ta hiểu rõ điều gì?
- A. Mối quan hệ cạnh tranh giữa các loài.
- B. Sự phân bố năng lượng, sinh khối hoặc số lượng cá thể giữa các bậc dinh dưỡng.
- C. Mức độ ô nhiễm trong hệ sinh thái.
- D. Tốc độ sinh sản của các loài.
Câu 24: Trong chu trình phôtpho, nguyên tố này thường khó hấp thụ đối với thực vật vì nó tồn tại chủ yếu dưới dạng ion phôtphat trong đất. Quá trình nào sau đây giúp giải phóng phôtpho từ các hợp chất hữu cơ trong xác sinh vật để thực vật có thể sử dụng?
- A. Quang hợp
- B. Hô hấp
- C. Bay hơi
- D. Phân giải bởi vi sinh vật
Câu 25: Một hệ sinh thái bị tác động bởi một cơn bão lớn, làm đổ cây cối và thay đổi cấu trúc quần xã. Sau đó, các loài cây thân thảo, cây bụi xuất hiện và phát triển nhanh chóng. Đây là ví dụ về giai đoạn nào của diễn thế sinh thái?
- A. Quần xã đỉnh cực
- B. Diễn thế thứ cấp
- C. Diễn thế nguyên sinh
- D. Suy thoái hệ sinh thái
Câu 26: Tại sao việc sử dụng thuốc bảo vệ thực vật hóa học một cách bừa bãi có thể gây ảnh hưởng tiêu cực đến hệ sinh thái nông nghiệp và các hệ sinh thái lân cận?
- A. Chúng có thể tiêu diệt cả các loài thiên địch, gây ô nhiễm đất, nước và tích lũy trong chuỗi thức ăn, ảnh hưởng đến sinh vật ở các bậc dinh dưỡng cao hơn, bao gồm cả con người.
- B. Chúng chỉ ảnh hưởng đến các loài côn trùng gây hại.
- C. Chúng làm tăng năng suất cây trồng nhưng không ảnh hưởng đến môi trường.
- D. Chúng chỉ gây hại cho đất, không ảnh hưởng đến nước và không khí.
Câu 27: Quá trình nào sau đây đóng vai trò chính trong việc chuyển hóa năng lượng ánh sáng mặt trời thành năng lượng hóa học trong hệ sinh thái?
- A. Hô hấp
- B. Phân giải
- C. Quang hợp
- D. Tiêu hóa
Câu 28: Trong một hệ sinh thái đồng cỏ, mối quan hệ "cỏ → thỏ → cáo" là một chuỗi thức ăn. Thỏ trong chuỗi thức ăn này thuộc bậc dinh dưỡng nào?
- A. Bậc 1 (Sinh vật sản xuất)
- B. Bậc 2 (Sinh vật tiêu thụ bậc 1)
- C. Bậc 3 (Sinh vật tiêu thụ bậc 2)
- D. Bậc 4 (Sinh vật tiêu thụ bậc 3)
Câu 29: Biểu đồ nào dưới đây luôn có dạng hình kim tự tháp chuẩn (đáy rộng, đỉnh hẹp) trong hầu hết các hệ sinh thái, không bị đảo ngược như tháp số lượng hoặc tháp sinh khối trong một số trường hợp đặc biệt?
- A. Tháp số lượng
- B. Tháp sinh khối
- C. Tháp năng lượng
- D. Tháp dinh dưỡng
Câu 30: Việc phá rừng đầu nguồn có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng nào đối với hệ sinh thái và môi trường?
- A. Chỉ làm giảm số lượng cây gỗ quý.
- B. Chỉ ảnh hưởng đến động vật sống trong rừng.
- C. Làm tăng lượng nước ngầm và giảm xói mòn đất.
- D. Tăng xói mòn đất, sạt lở, lũ lụt ở vùng hạ lưu, giảm lượng nước ngầm, suy thoái đa dạng sinh học và ảnh hưởng đến chu trình nước.