15+ Đề Trắc nghiệm Sinh học 12 Chân trời sáng tạo Bài 12: Thành tựu chọn, tạo giống bằng phương pháp lai hữu tính

Câu 1: Mục tiêu chính của việc tạo ra giống thuần chủng trong chọn giống cây trồng là gì?

• A. Tăng tính đa dạng di truyền trong quần thể.
• B. Ổn định kiểu gen và kiểu hình mong muốn qua các thế hệ.
• C. Tạo ra các giống có khả năng thích ứng rộng rãi với mọi điều kiện môi trường.
• D. Nâng cao khả năng sinh sản hữu tính của cây trồng.

Câu 2: Phương pháp nào sau đây được sử dụng chủ yếu để tạo ra biến dị tổ hợp, nguồn nguyên liệu quan trọng cho chọn giống?

• A. Gây đột biến nhân tạo bằng tia phóng xạ.
• B. Nuôi cấy tế bào và mô thực vật.
• C. Lai hữu tính giữa các giống khác nhau.
• D. Chọn lọc tự nhiên các biến dị có sẵn.

Câu 3: Ưu thế lai thường biểu hiện rõ nhất ở đời con F1 trong phép lai khác dòng, nhưng không được duy trì ở các thế hệ sau bằng phương pháp tự thụ phấn. Giải thích nào sau đây phù hợp nhất?

• A. Tự thụ phấn làm tăng tỷ lệ đồng hợp tử, phá vỡ trạng thái dị hợp tử tối ưu cho ưu thế lai.
• B. Các gen trội có lợi bị đột biến lặn qua các thế hệ tự thụ phấn.
• C. Môi trường sống thay đổi qua các thế hệ làm giảm biểu hiện ưu thế lai.
• D. Quá trình tự thụ phấn làm giảm sức sống của hạt phấn và noãn.

Câu 4: Trong chọn giống vật nuôi, giao phối cận huyết có thể mang lại lợi ích gì trước khi tiến hành lai giống?

• A. Tăng cường sức sống và khả năng sinh sản của vật nuôi.
• B. Tạo ra các dòng thuần chủng, đồng nhất về kiểu gen.
• C. Nâng cao tính đa dạng di truyền của quần thể vật nuôi.
• D. Giảm thiểu nguy cơ phát sinh các bệnh di truyền.

Câu 5: Một giống lúa mới có khả năng kháng sâu bệnh tốt hơn và năng suất cao hơn giống cũ được xem là thành tựu của chọn giống dựa trên tiêu chí nào?

• A. Tính thẩm mỹ và hình dạng cây.
• B. Khả năng sinh trưởng nhanh trong điều kiện tối ưu.
• C. Hàm lượng dinh dưỡng trong sản phẩm.
• D. Chất lượng tốt, năng suất cao và tính chống chịu.

Câu 6: Cho cây cà chua có kiểu gen AaBb tự thụ phấn. Theo lý thuyết, đời con F2 có tối đa bao nhiêu dòng thuần có kiểu gen khác nhau?

• A. 2
• B. 4
• C. 8
• D. 16

Câu 7: Tại sao người ta thường sử dụng con lai F1 làm sản phẩm thương mại (ví dụ: gà lai, lợn lai) mà không dùng chúng để nhân giống tiếp?

• A. Con lai F1 thường mang các gen lặn gây hại.
• B. Việc nhân giống F1 đòi hỏi kỹ thuật phức tạp và tốn kém.
• C. Ưu thế lai biểu hiện cao nhất ở F1 và giảm dần ở các thế hệ sau.
• D. Con lai F1 thường bị bất thụ, không có khả năng sinh sản.

Câu 8: Trong quy trình tạo giống ưu thế lai, bước quan trọng đầu tiên là gì?

• A. Tạo ra các dòng thuần chủng khác nhau.
• B. Lai các dòng thuần chủng với nhau.
• C. Chọn lọc các tổ hợp lai có ưu thế lai cao.
• D. Đánh giá năng suất và chất lượng của con lai.

Câu 9: Hiện tượng thoái hóa giống thường xảy ra khi thực hiện phương pháp chọn giống nào sau đây trong thời gian dài?

• A. Lai khác dòng.
• B. Lai kinh tế.
• C. Lai xa.
• D. Tự thụ phấn bắt buộc hoặc giao phối cận huyết.

Câu 10: Để hạn chế hiện tượng thoái hóa giống do tự thụ phấn ở cây giao phấn, biện pháp nào sau đây thường được áp dụng?

• A. Chọn lọc cá thể qua mỗi thế hệ.
• B. Lai khác dòng hoặc lai kinh tế.
• C. Gây đột biến và chọn lọc.
• D. Nuôi cấy mô tế bào thực vật.

Câu 11: Trong các phép lai sau, phép lai nào tạo ra đời con F1 có tiềm năng biểu hiện ưu thế lai cao nhất?

• A. Giữa hai dòng thuần có kiểu gen tương đồng.
• B. Giữa hai cá thể có kiểu gen dị hợp giống nhau.
• C. Giữa hai dòng thuần có kiểu gen khác xa nhau.
• D. Giữa cá thể thuần chủng và cá thể dị hợp.

Câu 12: Một nhà khoa học muốn tạo ra giống lúa có khả năng chịu hạn và kháng bệnh bạc lá. Quy trình nào sau đây là hợp lý nhất?

• A. Gây đột biến và chọn lọc các dòng đột biến chịu hạn và kháng bệnh.
• B. Nuôi cấy mô tế bào từ giống lúa chịu hạn và kháng bệnh.
• C. Nhân giống vô tính giống lúa hiện có và bón phân để tăng khả năng chịu hạn.
• D. Lai giống lúa chịu hạn với giống lúa kháng bệnh, sau đó chọn lọc các dòng con mang cả hai tính trạng.

Câu 13: Xét phép lai giữa hai dòng lúa thuần chủng: dòng A có kiểu gen aabbDd và dòng B có kiểu gen Aabbdd. Đời con F1 có kiểu gen nào?

• A. aabbDd
• B. Aabbdd
• C. AabbDd
• D. AaBbDd

Câu 14: Giả sử một gen trội quy định tính trạng năng suất cao và một gen trội khác quy định tính trạng kháng bệnh. Để tạo giống vừa năng suất cao vừa kháng bệnh, phương pháp lai hữu tính nào hiệu quả nhất sau khi đã có các dòng thuần mang gen trội?

• A. Tự thụ phấn các dòng thuần mang gen trội.
• B. Lai các dòng thuần mang gen trội khác nhau và chọn lọc đời con.
• C. Giao phối cận huyết các dòng thuần mang gen trội.
• D. Lai ngẫu phối quần thể mang gen trội.

Câu 15: Trong chọn giống cây trồng, việc sử dụng nguồn biến dị tổ hợp có ưu điểm gì so với việc sử dụng nguồn biến dị đột biến?

• A. Biến dị tổ hợp dễ dàng tạo ra các tính trạng mới hoàn toàn.
• B. Biến dị tổ hợp có tính ổn định di truyền cao hơn.
• C. Biến dị tổ hợp tạo ra sự đa dạng phong phú về kiểu gen, dễ chọn lọc.
• D. Biến dị tổ hợp không gây ra các đột biến có hại.

Câu 16: Để kiểm tra độ thuần chủng của một giống cây tự thụ phấn, người ta thường sử dụng phương pháp nào?

• A. Cho tự thụ phấn qua nhiều thế hệ và theo dõi sự phân ly tính trạng.
• B. Lai giống đó với một giống khác và quan sát đời con.
• C. Phân tích ADN để xác định kiểu gen đồng hợp.
• D. Quan sát kiểu hình của cây trong điều kiện môi trường khác nhau.

Câu 17: Nếu một quần thể giao phối tự do có tỷ lệ kiểu gen dị hợp tử (Aa) giảm dần qua các thế hệ, điều này có thể là dấu hiệu của hiện tượng nào?

• A. Chọn lọc tự nhiên đang ưu ái kiểu gen dị hợp.
• B. Đột biến gen đang tạo ra nhiều alen trội.
• C. Nhập cư các cá thể dị hợp từ quần thể khác.
• D. Giao phối không ngẫu nhiên hoặc tự thụ phấn đang diễn ra.

Câu 18: Trong trường hợp nào, tự thụ phấn bắt buộc không gây ra hiện tượng thoái hóa giống?

• A. Quần thể ban đầu có tính đa dạng di truyền cao.
• B. Các cá thể ban đầu mang kiểu gen đồng hợp tử trội về các tính trạng tốt.
• C. Môi trường sống ổn định và không có yếu tố gây hại.
• D. Tốc độ đột biến gen thấp trong quần thể.

Câu 19: Lai kinh tế (lai giữa con cái thuộc giống địa phương với con đực giống ngoại nhập) trong chăn nuôi gia súc nhằm mục đích chính là gì?

• A. Tạo ra giống mới thuần chủng có năng suất cao.
• B. Bảo tồn và phát triển các giống địa phương quý hiếm.
• C. Tận dụng ưu thế lai, nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm.
• D. Cải thiện khả năng sinh sản của giống địa phương.

Câu 20: Để tạo ra giống cây lưỡng bội đồng hợp tử về tất cả các gen, phương pháp nào sau đây là hiệu quả nhất?

• A. Lai xa và đa bội hóa.
• B. Gây đột biến đa bội.
• C. Nuôi cấy tế bào đơn bội rồi lưỡng bội hóa.
• D. Tự thụ phấn bắt buộc qua nhiều thế hệ.

Câu 21: Trong quá trình chọn giống, việc đánh giá kiểu hình của cây trồng hoặc vật nuôi có vai trò gì?

• A. Chọn lọc các cá thể mang kiểu hình mong muốn để giữ lại nhân giống.
• B. Xác định kiểu gen chính xác của từng cá thể.
• C. Thay đổi kiểu gen của cây trồng hoặc vật nuôi.
• D. Đánh giá mức độ thuần chủng của giống.

Câu 22: Khi lai giữa hai dòng chuột thuần chủng, một lông đen và một lông trắng, F1 toàn lông xám. Tiếp tục cho F1 giao phối với nhau, F2 xuất hiện tỷ lệ kiểu hình 9 xám : 3 đen : 4 trắng. Hiện tượng di truyền nào giải thích kết quả này?

• A. Di truyền liên kết gen.
• B. Di truyền trội lặn hoàn toàn.
• C. Tương tác gen kiểu át chế.
• D. Tương tác gen kiểu cộng gộp.

Câu 23: Phương pháp nào sau đây không tạo ra biến dị di truyền?

• A. Gây đột biến gen.
• B. Lai hữu tính.
• C. Chuyển gen.
• D. Thay đổi điều kiện môi trường sống.

Câu 24: Trong chọn giống vật nuôi, tại sao giao phối cận huyết có thể dẫn đến hiện tượng thoái hóa giống?

• A. Làm tăng tần số đột biến gen có hại trong quần thể.
• B. Làm tăng tỷ lệ đồng hợp tử, biểu hiện các gen lặn có hại.
• C. Làm giảm khả năng thích ứng của vật nuôi với môi trường.
• D. Làm mất đi các gen trội có lợi trong quần thể.

Câu 25: Một giống cây trồng được gọi là giống tốt cần đáp ứng những yêu cầu cơ bản nào?

• A. Có kiểu hình đẹp và dễ trồng.
• B. Thích ứng với mọi điều kiện khí hậu.
• C. Sinh trưởng nhanh và ít sâu bệnh.
• D. Năng suất cao, chất lượng tốt và ổn định.

Câu 26: Trong chọn giống, "dòng thuần" được hiểu là gì?

• A. Tập hợp các cá thể có kiểu hình đồng nhất.
• B. Tập hợp các cá thể có kiểu gen đồng hợp về hầu hết các gen.
• C. Tập hợp các cá thể có nguồn gốc từ một tổ tiên chung.
• D. Tập hợp các cá thể có khả năng sinh sản hữu tính.

Câu 27: Biện pháp nào sau đây giúp duy trì ưu thế lai ở cây trồng qua các thế hệ?

• A. Tự thụ phấn bắt buộc.
• B. Giao phối cận huyết.
• C. Nhân giống vô tính.
• D. Lai hữu tính giữa các cá thể F1.

Câu 28: Nếu một giống lúa có kiểu gen AaBbDd, sau khi tự thụ phấn qua nhiều thế hệ, số dòng thuần tối đa có thể được tạo ra là bao nhiêu?

• A. 2
• B. 4
• C. 8
• D. 16

Câu 29: Trong các phép lai khác loài, con lai thường bất thụ. Điều này gây khó khăn gì cho việc ứng dụng phép lai xa trong chọn giống?

• A. Không thể duy trì và nhân giống con lai bằng phương pháp hữu tính.
• B. Con lai thường có sức sống kém và dễ bị bệnh.
• C. Khó chọn lọc các tổ hợp gen mong muốn ở đời con lai.
• D. Thời gian tạo ra con lai kéo dài và tốn kém.

Câu 30: Để tạo ra giống cây trồng có khả năng thích ứng tốt với điều kiện đất nhiễm mặn, nguồn nguyên liệu ban đầu nào sau đây là quan trọng nhất?

• A. Các giống cây trồng năng suất cao.
• B. Các giống cây hoang dại hoặc giống địa phương có khả năng chịu mặn.
• C. Các giống cây trồng nhập nội từ nước ngoài.
• D. Các giống cây trồng đã được xử lý đột biến.

Câu 1: Trong nông nghiệp, việc tạo ra các giống cây trồng, vật nuôi mới có năng suất cao, chất lượng tốt, và khả năng chống chịu bệnh được xem là thành tựu quan trọng. Khái niệm

• A. Có nguồn gốc từ một quần thể hoang dã.
• B. Có khả năng thích nghi với mọi điều kiện môi trường.
• C. Có những đặc điểm di truyền đặc trưng, ổn định, được con người chọn lọc và nhân giống.
• D. Luôn có kiểu gen đồng hợp tử về tất cả các gen.

Câu 2: Nguồn biến dị chủ yếu được sử dụng trong phương pháp lai hữu tính để tạo ra các tổ hợp gen mới cho quá trình chọn lọc là gì?

• A. Đột biến gen và đột biến nhiễm sắc thể.
• B. Biến dị thường biến phát sinh do môi trường.
• C. Biến dị tổ hợp dựa trên sự phân li độc lập và hoán vị gen.
• D. Sự thay đổi ngẫu nhiên tần số alen trong quần thể.

Câu 3: Tại sao việc tạo ra các dòng thuần chủng (dòng inbred) là một bước quan trọng trong quy trình tạo giống lai có ưu thế lai?

• A. Để tăng cường sự đa dạng di truyền trong quần thể ban đầu.
• B. Để làm bộc lộ các gen lặn có hại, từ đó loại bỏ chúng.
• C. Để tạo ra các cá thể dị hợp tử về nhiều cặp gen.
• D. Để duy trì ưu thế lai qua các thế hệ.

Câu 4: Khi tiến hành tự thụ phấn bắt buộc hoặc giao phối cận huyết qua nhiều thế hệ, hiện tượng di truyền nào xảy ra trong quần thể dẫn đến sự đồng hợp hóa?

• A. Tần số alen của các gen thay đổi đáng kể.
• B. Cấu trúc di truyền của quần thể (tần số kiểu gen) thay đổi theo hướng tăng tỉ lệ đồng hợp tử.
• C. Phát sinh thêm nhiều alen mới do đột biến.
• D. Giảm bớt sự biểu hiện của các tính trạng lặn.

Câu 5: Một nhà tạo giống muốn tạo dòng thuần từ một cây ngô có kiểu gen AaBbCc (các gen phân li độc lập). Sau nhiều thế hệ tự thụ phấn, tối đa bao nhiêu dòng thuần có thể được tạo ra?

• A. 3
• B. 4
• C. 6
• D. 8

Câu 6: Nếu cây ngô ban đầu có kiểu gen AABbCcDD, sau nhiều thế hệ tự thụ phấn, tối đa bao nhiêu dòng thuần có thể thu được?

• A. 2
• B. 4
• C. 8
• D. 16

Câu 7: Hiện tượng ưu thế lai (heterosis) biểu hiện rõ rệt nhất ở thế hệ nào và có đặc điểm gì?

• A. F1, con lai có đặc điểm vượt trội so với bố mẹ.
• B. F2, con lai có sự phân hóa mạnh mẽ về kiểu hình.
• C. Các thế hệ sau F1, ưu thế lai được duy trì ổn định.
• D. F1, con lai luôn có kiểu gen đồng hợp tử.

Câu 8: Giả thuyết nào giải thích một trong những nguyên nhân chính dẫn đến hiện tượng ưu thế lai ở con lai F1?

• A. Tăng cường tần số alen trội có lợi trong quần thể F1.
• B. Sự tương tác bổ sung giữa các gen không alen ở trạng thái dị hợp tử.
• C. Giảm bớt ảnh hưởng của các gen lặn có hại do tự thụ phấn.
• D. Tăng cường tính đồng hợp tử về các gen mong muốn.

Câu 9: Tại sao các giống lai F1 có ưu thế lai cao thường không được dùng để nhân giống cho các thế hệ tiếp theo mà chủ yếu dùng cho mục đích thương phẩm?

• A. Vì con lai F1 thường bị bất thụ.
• B. Vì ở các thế hệ sau (F2, F3...), ưu thế lai có xu hướng giảm dần do sự phân li và tổ hợp lại của các gen.
• C. Vì việc nhân giống F1 đòi hỏi kỹ thuật phức tạp và tốn kém.
• D. Vì con lai F1 không có khả năng chống chịu bệnh tốt.

Câu 10: Quy trình cơ bản để tạo giống lai có ưu thế lai bao gồm các bước chính nào sau đây (không xét chi tiết kỹ thuật cụ thể)?

• A. Lai các cá thể ngẫu nhiên trong quần thể → Chọn lọc cá thể tốt nhất.
• B. Tạo dòng thuần → Lai các dòng thuần khác nhau → Chọn lọc tổ hợp lai có ưu thế lai cao.
• C. Gây đột biến → Chọn lọc các cá thể đột biến có lợi → Nhân giống.
• D. Lai khác loài → Nuôi cấy mô → Chọn lọc.

Câu 11: Một nhà tạo giống có 4 dòng ngô thuần chủng với các kiểu gen giả định như sau (các gen phân li độc lập và mỗi gen trội mang lại lợi ích): Dòng 1 (AABBccdd), Dòng 2 (aabbCCDD), Dòng 3 (AAbbCCdd), Dòng 4 (aaBBccDD). Phép lai nào sau đây có khả năng cho con lai F1 biểu hiện ưu thế lai cao nhất?

• A. Dòng 1 x Dòng 2
• B. Dòng 1 x Dòng 3
• C. Dòng 2 x Dòng 4
• D. Dòng 3 x Dòng 4

Câu 12: Hiện tượng thoái hóa giống do tự thụ phấn hoặc giao phối cận huyết được giải thích chủ yếu là do sự gia tăng tần số của loại kiểu gen nào trong quần thể?

• A. Kiểu gen đồng hợp tử lặn biểu hiện các tính trạng xấu.
• B. Kiểu gen dị hợp tử về nhiều cặp gen.
• C. Kiểu gen đồng hợp tử trội biểu hiện các tính trạng tốt.
• D. Kiểu gen thể ba hoặc thể một.

Câu 13: Để hạn chế hiện tượng thoái hóa giống ở vật nuôi, người ta thường sử dụng biện pháp nào?

• A. Tăng cường giao phối cận huyết để chọn lọc.
• B. Cho các cá thể có quan hệ huyết thống gần gũi giao phối với nhau.
• C. Sử dụng phương pháp lai khác dòng hoặc lai khác thứ.
• D. Chỉ chọn lọc các cá thể có kiểu hình tốt nhất để nhân giống.

Câu 14: Một mục tiêu quan trọng của phương pháp lai hữu tính trong chọn giống là nhằm tạo ra các cá thể con lai mang tổ hợp các gen quý từ cả bố và mẹ. Điều này đặc biệt quan trọng khi bố và mẹ thuần chủng có những ưu điểm khác nhau. Mục tiêu này được gọi là gì?

• A. Tạo ưu thế lai.
• B. Tạo dòng thuần.
• C. Tổ hợp các tính trạng mong muốn.
• D. Gây đột biến.

Câu 15: Lai xa (lai giữa các loài hoặc chi khác nhau) có thể tạo ra nguồn biến dị di truyền phong phú và kết hợp được những đặc điểm tốt của các loài khác nhau. Tuy nhiên, thách thức lớn nhất khi thực hiện lai xa là gì?

• A. Con lai thường có sức sống kém.
• B. Con lai F1 thường biểu hiện thoái hóa giống nặng.
• C. Khó khăn trong việc tìm kiếm các loài có kiểu hình khác biệt.
• D. Con lai thường bị bất thụ hoặc giảm khả năng sinh sản do bất tương hợp bộ nhiễm sắc thể.

Câu 16: Để khắc phục tính bất thụ ở con lai xa, người ta thường sử dụng phương pháp nào?

• A. Gây đột biến gen.
• B. Gây đột biến đa bội.
• C. Lai trở lại với bố mẹ.
• D. Nuôi cấy mô.

Câu 17: Giống lúa

• A. Tạo ưu thế lai.
• B. Tạo dòng thuần.
• C. Tổ hợp các tính trạng mong muốn.
• D. Gây đột biến.

Câu 18: Giống ngô lai F1 (ví dụ: LVN4, NK4300) được sử dụng rộng rãi trong sản xuất nông nghiệp Việt Nam vì có năng suất cao vượt trội so với các giống ngô thuần. Đây là ứng dụng điển hình của phương pháp lai hữu tính nhằm mục đích gì?

• A. Tạo ưu thế lai.
• B. Tổ hợp các tính trạng mong muốn.
• C. Tạo dòng thuần.
• D. Gây đột biến.

Câu 19: So với các giống thuần, giống lai F1 (tạo ra từ lai giữa hai dòng thuần) thường có ưu điểm nổi bật gì, đồng thời cũng có nhược điểm chính nào khi sử dụng làm giống cho vụ sau?

• A. Ưu điểm: Khả năng chống chịu tốt hơn; Nhược điểm: Năng suất thấp hơn.
• B. Ưu điểm: Năng suất và phẩm chất vượt trội (ưu thế lai); Nhược điểm: Ưu thế lai giảm ở các thế hệ sau.
• C. Ưu điểm: Dễ nhân giống; Nhược điểm: Dễ bị thoái hóa giống.
• D. Ưu điểm: Tính trạng ổn định; Nhược điểm: Ít đa dạng di truyền.

Câu 20: Xét các bước trong quy trình tạo giống lai F1 trên cây trồng: (1) Tạo các dòng thuần khác nhau; (2) Lai các dòng thuần đã chọn lọc với nhau; (3) Chọn lọc tổ hợp lai F1 có ưu thế lai cao; (4) Đánh giá năng suất và phẩm chất của các tổ hợp lai F1. Trình tự đúng của các bước này là:

• A. (1) → (2) → (3) → (4)
• B. (1) → (2) → (4) → (3)
• C. (2) → (1) → (3) → (4)
• D. (1) → (3) → (2) → (4)

Câu 21: Tại sao ở thế hệ F1 của phép lai giữa hai dòng thuần có biểu hiện ưu thế lai, nhưng khi cho F1 tự thụ phấn (tạo F2) thì ưu thế lai lại giảm và có dấu hiệu thoái hóa giống nhẹ, dù thế hệ F1 chưa trải qua inbreeding depression?

• A. Vì F1 chưa có đủ thời gian để tích lũy các gen lặn có hại.
• B. Vì F1 mang nhiều gen ở trạng thái dị hợp tử, khi tự thụ phấn, các gen này phân li làm giảm tỉ lệ dị hợp tử ở F2.
• C. Vì F1 có khả năng chống chịu tốt nên không bị ảnh hưởng bởi tự thụ phấn.
• D. Vì thoái hóa giống chỉ xảy ra ở các thế hệ rất xa F1.

Câu 22: Việc tạo dòng thuần bằng tự thụ phấn hoặc giao phối cận huyết là một kỹ thuật quan trọng trong chọn giống lai hữu tính. Tuy nhiên, trong trường hợp nào sau đây, mục tiêu cuối cùng của quá trình lai hữu tính không phải là tạo ra các dòng thuần mới?

• A. Tạo giống lai F1 thương phẩm.
• B. Cải tạo giống địa phương bằng cách lai với giống ngoại để tạo dòng ổn định.
• C. Tạo ra các dòng bố mẹ để sản xuất hạt lai F1.
• D. Duy trì nguồn gen quý hiếm trong ngân hàng gen.

Câu 23: Sau 5 thế hệ tự thụ phấn bắt buộc, một dòng lúa ban đầu có kiểu gen AaBb (phân li độc lập) cho thấy năng suất giảm sút và xuất hiện một số cây bị bệnh vàng lùn (tính trạng lặn). Hiện tượng này minh chứng cho điều gì?

• A. Đã xảy ra đột biến gen mới gây bệnh.
• B. Đã xuất hiện ưu thế lai ở thế hệ F5.
• C. Đã xảy ra thoái hóa giống do tăng tỉ lệ đồng hợp tử lặn có hại.
• D. Cây lúa đã thích nghi tốt hơn với điều kiện môi trường.

Câu 24: Để tạo ra các dòng thuần nhanh chóng ở cây trồng, ngoài phương pháp tự thụ phấn bắt buộc, người ta còn có thể sử dụng phương pháp nào?

• A. Lai khác loài.
• B. Nuôi cấy hạt phấn hoặc noãn tạo cây đơn bội, sau đó lưỡng bội hóa.
• C. Gây đột biến đa bội.
• D. Lai kinh tế.

Câu 25: Trong quy trình chọn tạo giống bằng lai hữu tính, bước

• A. Chỉ đơn thuần là loại bỏ các cá thể có kiểu hình không mong muốn.
• B. Giúp duy trì sự đa dạng di truyền trong quần thể lai.
• C. Chọn lọc và giữ lại các cá thể mang tổ hợp gen quý hoặc có ưu thế lai cao, là yếu tố quyết định hiệu quả của quá trình tạo giống.
• D. Làm tăng tốc độ đồng hợp hóa các gen trong quần thể.

Câu 26: Một nhà khoa học muốn tạo giống lúa mới kết hợp tính trạng kháng bệnh A (do gen trội R quy định, có ở giống X thuần chủng RR) và năng suất cao (do gen trội H quy định, có ở giống Y thuần chủng HH). Giả sử hai gen này phân li độc lập. Bước lai đầu tiên cần thực hiện là gì để thu được cây con mang cả hai gen trội R và H?

• A. Lai giống X với giống Y.
• B. Tự thụ phấn giống X.
• C. Tự thụ phấn giống Y.
• D. Lai giống X với một giống lúa dại.

Câu 27: Tiếp theo Câu 26, sau khi lai giống X với giống Y thu được F1 (RrHh), để tạo ra giống lúa mới ổn định (thuần chủng) mang cả hai tính trạng kháng bệnh và năng suất cao (kiểu gen RRHH), nhà khoa học cần làm gì tiếp theo?

• A. Tiếp tục lai F1 với giống X hoặc giống Y.
• B. Cho F1 tự thụ phấn và tiến hành chọn lọc ở các thế hệ sau.
• C. Lai F1 với một giống lúa có kiểu gen rrhh.
• D. Gây đột biến cho cây F1.

Câu 28: Tại sao khi lai hai dòng thuần chủng có kiểu hình trung bình hoặc thậm chí kém, đôi khi lại thu được con lai F1 có ưu thế lai vượt trội?

• A. Do đột biến mới phát sinh ở F1.
• B. Do sự tương tác bổ sung giữa các alen trội và việc che lấp các alen lặn có hại khi ở trạng thái dị hợp tử.
• C. Do ảnh hưởng của môi trường lên kiểu hình F1.
• D. Do chọn lọc tự nhiên diễn ra mạnh mẽ ở thế hệ F1.

Câu 29: Một nhà tạo giống muốn chuyển gen kháng sâu từ một giống cây dại sang một giống cây trồng đang được canh tác phổ biến. Phương pháp lai hữu tính nào có khả năng được sử dụng để thực hiện mục tiêu này?

• A. Tự thụ phấn bắt buộc.
• B. Giao phối cận huyết.
• C. Lai xa (lai giữa giống cây trồng và giống cây dại).
• D. Lai kinh tế (lai giữa hai dòng thuần để lấy F1).

Câu 30: Mặc dù lai hữu tính là phương pháp phổ biến và hiệu quả trong chọn giống, nó vẫn có những hạn chế nhất định. Hạn chế nào sau đây không phải là một hạn chế điển hình của phương pháp lai hữu tính?

• A. Thời gian tạo giống thường kéo dài qua nhiều thế hệ.
• B. Khó kết hợp đồng thời nhiều gen mong muốn từ nhiều nguồn khác nhau.
• C. Không áp dụng được cho các loài sinh sản vô tính.
• D. Không thể tạo ra các biến dị di truyền mới.

Câu 1: Tại sao phương pháp lai hữu tính là nền tảng quan trọng trong công tác chọn tạo giống cây trồng và vật nuôi mới?

• A. Vì lai hữu tính giúp duy trì độ thuần chủng của giống hiện có.
• B. Vì lai hữu tính tạo ra các cá thể có kiểu gen đồng hợp tử lặn.
• C. Vì lai hữu tính chỉ áp dụng cho các loài thực vật có hoa.
• D. Vì lai hữu tính tạo ra nguồn biến dị tổ hợp phong phú, cung cấp vật liệu cho chọn lọc.

Câu 2: Nguồn nguyên liệu chính để tạo ra biến dị tổ hợp trong chọn giống bằng phương pháp lai hữu tính là gì?

• A. Các đột biến gen và đột biến nhiễm sắc thể tự nhiên.
• B. Sự phân li độc lập và tổ hợp tự do của các alen trong giảm phân và thụ tinh.
• C. Biến dị thường biến phát sinh do ảnh hưởng của môi trường.
• D. Các dòng thuần được tạo ra bằng phương pháp tự thụ phấn.

Câu 3: Để tạo ra các dòng thuần chủng có kiểu gen khác nhau làm vật liệu cho lai tạo giống mới, người ta thường sử dụng phương pháp nào đối với cây tự thụ phấn?

• A. Tự thụ phấn bắt buộc qua nhiều thế hệ kết hợp với chọn lọc.
• B. Lai khác thứ để tạo ưu thế lai.
• C. Giao phối ngẫu nhiên trong quần thể.
• D. Sử dụng các tác nhân gây đột biến.

Câu 4: Tại sao quá trình tự thụ phấn hoặc giao phối cận huyết ở thực vật và động vật qua nhiều thế hệ thường dẫn đến hiện tượng thoái hóa giống?

• A. Làm tăng tỷ lệ các kiểu gen dị hợp tử, biểu hiện các tính trạng có lợi.
• B. Tạo ra các biến dị tổ hợp mới làm tăng sức sống.
• C. Làm tăng tỷ lệ các kiểu gen đồng hợp tử, trong đó có đồng hợp tử lặn biểu hiện các gen xấu.
• D. Giảm số lượng alen có hại trong quần thể.

Câu 5: Hiện tượng con lai F1 có sức sống, khả năng sinh trưởng, phát triển và năng suất vượt trội so với cả bố và mẹ được gọi là gì?

• A. Biến dị tổ hợp.
• B. Thoái hóa giống.
• C. Đột biến gen.
• D. Ưu thế lai.

Câu 6: Để tạo ưu thế lai ở cây trồng, phương pháp lai nào thường được sử dụng phổ biến và hiệu quả nhất?

• A. Lai khác dòng (lai giữa hai dòng thuần khác nhau).
• B. Tự thụ phấn bắt buộc.
• C. Lai kinh tế (lai giữa giống địa phương và giống nhập nội).
• D. Lai khác loài.

Câu 7: Giả thuyết nào cho rằng ưu thế lai xuất hiện do sự tích lũy các gen trội có lợi ở trạng thái dị hợp tử trong con lai F1?

• A. Giả thuyết đột biến.
• B. Giả thuyết cân bằng.
• C. Giả thuyết siêu trội.
• D. Giả thuyết cộng gộp.

Câu 8: Tại sao ưu thế lai thường biểu hiện rõ nhất ở đời F1 và giảm dần ở các đời tiếp theo khi cho F1 tự thụ phấn hoặc giao phối cận huyết?

• A. Vì ở F1, tất cả các gen có lợi đều ở trạng thái đồng hợp trội.
• B. Vì ở F1, tỷ lệ dị hợp tử về nhiều cặp gen là cao nhất, sau đó giảm dần qua các thế hệ do tự thụ phấn/cận huyết.
• C. Vì các đột biến có lợi chỉ xuất hiện ở F1.
• D. Vì môi trường chỉ thuận lợi cho F1 phát triển.

Câu 9: Để duy trì ưu thế lai ở con lai F1 (thường được dùng làm thương phẩm), người ta áp dụng biện pháp nào?

• A. Nhân giống vô tính (giâm, chiết, ghép, nuôi cấy mô).
• B. Cho con lai F1 tự thụ phấn hoặc giao phối cận huyết.
• C. Lai ngược con lai F1 với bố mẹ thuần chủng.
• D. Chọn lọc cá thể F1 có kiểu hình tốt nhất.

Câu 10: Một nhà tạo giống muốn tạo ra giống lúa mới có năng suất cao và khả năng chống chịu bệnh tốt bằng phương pháp lai hữu tính. Quy trình cơ bản nào sau đây là hợp lý?

• A. Lai hai giống lúa bất kỳ → Chọn lọc đời con có năng suất cao nhất → Nhân giống vô tính.
• B. Gây đột biến → Chọn cá thể đột biến có năng suất cao → Tự thụ phấn.
• C. Tạo các dòng thuần có đặc điểm mong muốn → Lai các dòng thuần với nhau → Chọn lọc tổ hợp lai có ưu thế lai → Nhân giống vô tính (nếu cần).
• D. Chọn hai cá thể lúa có năng suất cao → Lai chúng với nhau → Cho con lai tự thụ phấn qua nhiều đời.

Câu 11: Tại sao trong quy trình tạo giống dựa trên biến dị tổ hợp, việc tạo ra các dòng thuần chủng là bước quan trọng hàng đầu?

• A. Dòng thuần chủng có sức sống cao hơn và ít bị bệnh.
• B. Dòng thuần chủng giúp duy trì ưu thế lai ở đời sau.
• C. Dòng thuần chủng luôn biểu hiện kiểu hình mong muốn.
• D. Dòng thuần chủng có kiểu gen đồng hợp tử ổn định, dễ dàng kiểm soát và dự đoán kết quả lai.

Câu 12: Khi cho cây có kiểu gen AaBb tự thụ phấn qua nhiều thế hệ, theo lý thuyết, số lượng dòng thuần tối đa có thể thu được là bao nhiêu?

• A. 1
• B. 4
• C. 2
• D. 8

Câu 13: Một giống ngô lai F1 được tạo ra từ phép lai giữa hai dòng thuần X và Y có năng suất cao vượt trội. Nếu lấy hạt của giống ngô lai F1 này để gieo trồng cho vụ sau, hiện tượng gì có khả năng xảy ra?

• A. Năng suất ở đời sau (F2) sẽ giảm so với F1 do hiện tượng phân li tính trạng và giảm ưu thế lai.
• B. Năng suất sẽ ổn định và duy trì như ở F1.
• C. Năng suất sẽ tiếp tục tăng lên so với F1.
• D. Các cây ở đời sau sẽ hoàn toàn giống với bố hoặc mẹ ban đầu.

Câu 14: Trong chọn giống lúa, việc lai giữa giống lúa Tẻ (năng suất cao) và giống lúa Nếp (chất lượng gạo ngon) nhằm mục đích gì?

• A. Tạo ra đột biến gen mới.
• B. Gây thoái hóa giống.
• C. Duy trì tính thuần chủng của giống bố mẹ.
• D. Tạo ra biến dị tổ hợp, kết hợp các đặc điểm tốt của hai giống bố mẹ.

Câu 15: Ưu thế lai thường không được duy trì và củng cố bằng phương pháp tự thụ phấn hoặc giao phối cận huyết vì sao?

• A. Các phương pháp này làm tăng tỷ lệ dị hợp tử.
• B. Các phương pháp này tạo ra nhiều đột biến có hại.
• C. Các phương pháp này làm giảm tỷ lệ dị hợp tử, dẫn đến giảm ưu thế lai và có thể biểu hiện các gen lặn có hại.
• D. Các phương pháp này chỉ áp dụng cho động vật.

Câu 16: Khi thực hiện lai xa (lai giữa các loài hoặc chi khác nhau), con lai thường có đặc điểm gì nổi bật về mặt sinh sản?

• A. Có khả năng sinh sản hữu tính rất tốt.
• B. Thường bị bất thụ (không có khả năng sinh sản hữu tính).
• C. Chỉ sinh sản vô tính.
• D. Luôn có năng suất cao hơn bố mẹ.

Câu 17: Để khắc phục tình trạng bất thụ ở con lai xa, người ta có thể sử dụng phương pháp nào?

• A. Gây đa bội hóa (ví dụ: sử dụng Colchicine).
• B. Cho con lai tự thụ phấn.
• C. Lai ngược con lai với bố mẹ.
• D. Chọn lọc các cá thể có khả năng sinh sản.

Câu 18: Cây cải bắp (2n = 18) lai với cây cải củ (2n = 18) tạo ra con lai F1 bất thụ. Nếu xử lý F1 bằng Colchicine, có thể tạo ra thể song nhị bội (allodiploid). Số lượng nhiễm sắc thể trong tế bào sinh dưỡng của thể song nhị bội này là bao nhiêu?

• A. 9
• B. 18
• C. 27
• D. 36

Câu 19: Ưu điểm của việc sử dụng hạt lai F1 để sản xuất nông nghiệp là gì?

• A. Năng suất ổn định qua nhiều thế hệ.
• B. Có thể tự để giống cho vụ sau.
• C. Biểu hiện ưu thế lai cao, cho năng suất và chất lượng vượt trội trong vụ đầu tiên.
• D. Chi phí sản xuất hạt giống F1 thấp.

Câu 20: Tại sao ở cây trồng, việc tạo giống ưu thế lai thường được thực hiện bằng cách lai giữa các dòng thuần, trong khi ở vật nuôi, ưu thế lai có thể được tạo ra bằng cách lai giữa các dòng, giống hoặc thậm chí các thứ khác nhau?

• A. Vì vật nuôi dễ tạo dòng thuần hơn cây trồng.
• B. Cây trồng dễ tạo dòng thuần bằng tự thụ phấn và nhân giống vô tính hơn vật nuôi, vật nuôi khó hoặc không tự thụ/cận huyết để tạo dòng thuần ở quy mô lớn.
• C. Ưu thế lai ở vật nuôi chỉ biểu hiện khi lai khác thứ.
• D. Cây trồng không biểu hiện ưu thế lai khi lai khác thứ.

Câu 21: Một trong những hạn chế của phương pháp tạo giống bằng lai hữu tính là gì?

• A. Không tạo ra được biến dị tổ hợp.
• B. Chỉ áp dụng được cho một số ít loài.
• C. Không thể tạo ra ưu thế lai.
• D. Mất nhiều thời gian để tạo dòng thuần và chọn lọc, dễ xảy ra thoái hóa giống trong quá trình tạo dòng thuần.

Câu 22: Để tạo ra giống lúa lai F1 có năng suất cao, người ta thường lai giữa hai dòng lúa thuần chủng có đặc điểm di truyền như thế nào?

• A. Có kiểu gen khác nhau càng nhiều cặp gen dị hợp thì càng tốt, và phải có khả năng kết hợp tạo ưu thế lai.
• B. Có kiểu gen giống hệt nhau để duy trì tính trạng.
• C. Đều mang nhiều gen lặn có hại.
• D. Chỉ cần một trong hai dòng có năng suất cao.

Câu 23: Tại sao các nhà khoa học cho rằng trạng thái dị hợp tử về nhiều cặp gen có lợi là cơ sở di truyền của ưu thế lai?

• A. Vì gen lặn có hại chỉ biểu hiện ở trạng thái dị hợp.
• B. Vì trạng thái dị hợp tử giúp gen trội có hại không biểu hiện.
• C. Vì ở trạng thái dị hợp tử, các alen trội có lợi từ cả hai bố mẹ được biểu hiện, đồng thời các alen lặn có hại (thường ở trạng thái đồng hợp lặn) bị lấn át.
• D. Vì trạng thái dị hợp tử làm tăng khả năng xảy ra đột biến.

Câu 24: Giả sử có hai dòng ngô thuần chủng A và B. Dòng A có kiểu gen aabbDDee, dòng B có kiểu gen AABBddee. Phép lai giữa A và B sẽ tạo ra con lai F1 có kiểu gen như thế nào và có khả năng biểu hiện ưu thế lai không?

• A. F1 có kiểu gen AaBbDdee, ít khả năng biểu hiện ưu thế lai.
• B. F1 có kiểu gen AaBbDdee, có khả năng biểu hiện ưu thế lai do dị hợp tử về nhiều cặp gen.
• C. F1 có kiểu gen AABBddee, không biểu hiện ưu thế lai.
• D. F1 có kiểu gen aabbDDee, không biểu hiện ưu thế lai.

Câu 25: Trong công tác chọn giống vật nuôi, việc lai kinh tế giữa lợn Móng Cái (giống địa phương) và lợn Đại Bạch (giống nhập nội) nhằm mục đích gì?

• A. Tận dụng ưu thế lai ở đời con F1 để nuôi lấy thịt thương phẩm.
• B. Tạo ra giống lợn thuần chủng mới.
• C. Gây thoái hóa giống lợn Móng Cái.
• D. Để lợn F1 làm giống cho các thế hệ sau.

Câu 26: Phát biểu nào sau đây KHÔNG ĐÚNG về thoái hóa giống?

• A. Là hiện tượng giảm sức sống, giảm khả năng sinh sản, bộc lộ các tính trạng xấu.
• B. Thường xảy ra do tự thụ phấn bắt buộc hoặc giao phối cận huyết ở loài giao phối.
• C. Nguyên nhân là do làm tăng tỷ lệ dị hợp tử về các gen có hại.
• D. Mức độ thoái hóa phụ thuộc vào mức độ cận huyết và mức độ mang gen lặn có hại của bố mẹ ban đầu.

Câu 27: Tại sao lai giữa hai dòng thuần khác nhau về kiểu gen thường cho ưu thế lai cao hơn so với lai giữa hai cá thể bất kỳ trong quần thể ngẫu phối?

• A. Vì dòng thuần chủng đã loại bỏ hết các gen lặn có hại.
• B. Vì các dòng thuần chủng có kiểu gen đồng hợp tử khác nhau về nhiều cặp gen, khi lai với nhau sẽ tạo ra đời con F1 có tỷ lệ dị hợp tử cao nhất về các cặp gen đó.
• C. Vì dòng thuần chủng có khả năng sinh sản cao hơn.
• D. Vì lai giữa các cá thể bất kỳ trong quần thể ngẫu phối không tạo ra biến dị tổ hợp.

Câu 28: Trong thực tiễn sản xuất, việc sử dụng hạt ngô lai F1 cho năng suất cao hơn hẳn các giống ngô truyền thống. Tuy nhiên, người nông dân không nên dùng hạt ngô F1 để làm giống cho vụ sau vì lý do chính nào?

• A. Hạt ngô F1 không có khả năng nảy mầm.
• B. Cây ngô F1 không có khả năng ra hoa, kết hạt.
• C. Cây ngô F1 dễ bị sâu bệnh hơn cây ngô truyền thống.
• D. Khi F1 tự thụ phấn hoặc giao phấn ngẫu nhiên, ưu thế lai sẽ giảm dần ở đời F2 do phân li tính trạng và giảm tỷ lệ dị hợp tử.

Câu 29: Xét một gen có 2 alen (A và a). Trong quá trình tự thụ phấn bắt buộc ở một quần thể, tỷ lệ kiểu gen dị hợp tử (Aa) qua các thế hệ sẽ thay đổi như thế nào?

• A. Giảm dần qua các thế hệ, tiến tới 0.
• B. Tăng dần qua các thế hệ.
• C. Duy trì ổn định qua các thế hệ.
• D. Ban đầu tăng, sau đó giảm dần.

Câu 30: Giả sử cây lúa A thuần chủng có khả năng chống bệnh X, cây lúa B thuần chủng có năng suất cao. Để tạo giống lúa mới vừa chống bệnh X vừa có năng suất cao bằng phương pháp lai hữu tính, nhà tạo giống cần thực hiện các bước cơ bản nào sau đây?

• A. Lai cây A với cây B → Chọn lọc cây F1 có cả hai tính trạng → Tự thụ phấn cây F1.
• B. Lai cây A với cây B → Chọn lọc cây F1 có cả hai tính trạng → Nhân giống vô tính cây F1.
• C. Lai cây A với cây B → Cho F1 tự thụ phấn → Chọn lọc các cá thể F2 có cả hai tính trạng mong muốn → Tiếp tục tự thụ phấn và chọn lọc qua các thế hệ để tạo dòng thuần ổn định.
• D. Gây đột biến ở cây A → Chọn lọc cá thể đột biến có năng suất cao.

Câu 1: Trong chọn giống bằng phương pháp lai hữu tính, mục đích chính của việc tạo ra biến dị tổ hợp là gì?

• A. Tạo ra các gen đột biến mới có lợi cho chọn giống.
• B. Tạo ra các tổ hợp gen mới khác biệt với bố mẹ, làm nguồn nguyên liệu cho chọn lọc.
• C. Làm tăng tần số alen trội trong quần thể ban đầu.
• D. Gây ra hiện tượng thoái hóa giống để loại bỏ gen có hại.

Câu 2: Quá trình nào sau đây không trực tiếp tạo ra biến dị tổ hợp trong phương pháp lai hữu tính?

• A. Sự phân li độc lập của các cặp alen trong giảm phân.
• B. Sự tổ hợp tự do của giao tử trong thụ tinh.
• C. Trao đổi chéo giữa các nhiễm sắc thể tương đồng.
• D. Đột biến gen làm thay đổi cấu trúc của gen.

Câu 3: Để tạo ra các dòng thuần chủng có kiểu gen khác nhau làm nguyên liệu cho lai tạo ưu thế lai, người ta thường sử dụng phương pháp nào?

• A. Tự thụ phấn bắt buộc hoặc giao phối cận huyết qua nhiều thế hệ.
• B. Lai khác loài kết hợp với gây đột biến.
• C. Nuôi cấy mô tế bào kết hợp với chiếu xạ.
• D. Lai thuận nghịch giữa các cá thể dị hợp.

Câu 4: Một cây có kiểu gen AaBbCc (các gen phân li độc lập). Nếu tiến hành tự thụ phấn bắt buộc qua 5 thế hệ, tỉ lệ thể dị hợp tử về cả 3 cặp gen (AaBbCc) ở thế hệ F5 sẽ là bao nhiêu so với F1?

• A. (1/2)^3
• B. (1/2)^5
• C. (1/2)^8
• D. (1/2)^15

Câu 5: Hiện tượng thoái hóa giống xảy ra trong quá trình tự thụ phấn hoặc giao phối cận huyết là do:

• A. Tần số alen lặn có hại giảm dần qua các thế hệ.
• B. Tần số alen trội có lợi tăng lên đột ngột.
• C. Tỉ lệ thể dị hợp tử tăng lên, che lấp các gen lặn có hại.
• D. Tỉ lệ thể đồng hợp tử tăng lên, tạo điều kiện cho các gen lặn có hại biểu hiện thành kiểu hình.

Câu 6: Ưu thế lai (Heterosis) là hiện tượng gì ở con lai F1?

• A. Con lai F1 có sức sống, sinh trưởng, phát triển và khả năng chống chịu vượt trội so với bố mẹ.
• B. Con lai F1 có kiểu hình giống hệt bố hoặc mẹ.
• C. Con lai F1 thể hiện toàn bộ các tính trạng lặn của cả bố và mẹ.
• D. Con lai F1 bị giảm năng suất và sức sống so với bố mẹ.

Câu 7: Tại sao ưu thế lai thường biểu hiện rõ nhất ở đời F1 và giảm dần ở các thế hệ tiếp theo khi cho F1 tự thụ phấn hoặc giao phối cận huyết?

• A. Ở F1, tần số alen trội có lợi đạt mức cao nhất.
• B. Ở F1, tỉ lệ thể dị hợp tử về nhiều cặp gen là cao nhất; khi tự thụ/cận huyết, tỉ lệ dị hợp giảm và đồng hợp tăng.
• C. Ở F1, xảy ra nhiều đột biến gen mới có lợi.
• D. Môi trường sống chỉ thuận lợi cho thế hệ F1.

Câu 8: Giả thuyết "siêu trội" (Overdominance) giải thích ưu thế lai dựa trên cơ sở nào?

• A. Sự tích lũy các alen trội có lợi ở trạng thái đồng hợp tử.
• B. Sự loại bỏ hoàn toàn các gen lặn có hại ở trạng thái đồng hợp tử.
• C. Thể dị hợp tử (Aa) về một cặp gen có ưu thế vượt trội hơn hẳn so với cả hai thể đồng hợp tử (AA và aa).
• D. Sự tương tác át chế giữa alen trội và alen lặn.

Câu 9: Trong quy trình tạo giống ưu thế lai ở thực vật, bước "Lai giữa các dòng thuần chủng với nhau" nhằm mục đích chính là gì?

• A. Tạo ra các dòng thuần mới có kiểu gen mong muốn.
• B. Làm tăng tỉ lệ thể đồng hợp trong quần thể.
• C. Loại bỏ các cá thể mang gen lặn có hại.
• D. Tạo ra thế hệ F1 mang nhiều cặp gen dị hợp, có tiềm năng biểu hiện ưu thế lai.

Câu 10: Tại sao con lai F1 có ưu thế lai cao thường được sử dụng làm thương phẩm (ví dụ: ngô lai F1) mà không dùng để làm giống cho vụ sau?

• A. Hạt giống F1 có giá thành rất cao, không kinh tế để trồng tiếp.
• B. Khi F1 tự thụ phấn hoặc lai với nhau ở thế hệ F2, ưu thế lai bị giảm hoặc phân li, năng suất không ổn định.
• C. Con lai F1 thường bị bất thụ, không tạo ra hạt hoặc con non.
• D. Kiểu gen của F1 không ổn định, dễ bị đột biến.

Câu 11: Một nhà tạo giống muốn tạo ra giống lúa mới có năng suất cao và khả năng chống chịu hạn tốt. Ông đã tìm được hai dòng lúa thuần chủng: Dòng A có năng suất rất cao nhưng kém chống hạn (kiểu gen AAbb) và Dòng B có khả năng chống hạn rất tốt nhưng năng suất trung bình (kiểu gen aaBB). Giả sử các gen phân li độc lập và alen trội là trội hoàn toàn. Để tạo ra giống lúa lai có ưu thế lai về cả hai tính trạng này, ông nên thực hiện phép lai nào đầu tiên?

• A. Lai dòng A với dòng B (AAbb x aaBB).
• B. Cho dòng A tự thụ phấn.
• C. Cho dòng B tự thụ phấn.
• D. Lai dòng A với một giống lúa hoang dại bất kỳ.

Câu 12: Tiếp theo câu 11, nếu phép lai ban đầu là AAbb x aaBB, thế hệ F1 thu được sẽ có kiểu gen và kiểu hình như thế nào?

• A. Kiểu gen AAbb, kiểu hình: năng suất cao, kém chống hạn.
• B. Kiểu gen aaBB, kiểu hình: năng suất trung bình, chống hạn tốt.
• C. Kiểu gen AaBb, kiểu hình: năng suất cao, chống hạn tốt (có thể biểu hiện ưu thế lai).
• D. Kiểu gen Aabb hoặc aaBb, kiểu hình trung gian.

Câu 13: Trong chọn giống vật nuôi, lai kinh tế là phép lai giữa các dòng hoặc giống thuần chủng khác nhau nhằm mục đích gì?

• A. Tận dụng ưu thế lai ở đời con F1 để nuôi làm thương phẩm.
• B. Tạo ra các dòng thuần mới mang nhiều đặc điểm tốt.
• C. Cải tạo đặc điểm của giống gốc một cách lâu dài.
• D. Gây đột biến để tạo nguồn biến dị.

Câu 14: Quy trình tạo giống thuần dựa trên nguồn biến dị tổ hợp bao gồm các bước cơ bản nào (theo thứ tự hợp lý)?

• A. Lai các cá thể ban đầu → Tự thụ phấn/cận huyết → Chọn lọc → Nhân giống.
• B. Tạo nguồn biến dị (lai) → Chọn lọc các tổ hợp gen mong muốn → Tạo dòng thuần từ các cá thể được chọn → Kiểm tra và nhân giống.
• C. Gây đột biến → Chọn lọc cá thể đột biến → Tự thụ phấn → Nhân giống.
• D. Lai kinh tế → Chọn lọc F1 → Nhân giống vô tính.

Câu 15: Một trong những nhược điểm chính của phương pháp tạo giống bằng lai hữu tính là gì?

• A. Không tạo ra được biến dị tổ hợp.
• B. Không thể tạo ra dòng thuần chủng.
• C. Mất nhiều thời gian và công sức để tạo ra dòng thuần và kiểm tra ưu thế lai.
• D. Không áp dụng được cho vật nuôi.

Câu 16: Khi lai hai dòng ngô thuần chủng có kiểu gen khác nhau, thu được F1 có năng suất và chất lượng vượt trội. Hiện tượng này được gọi là gì?

• A. Ưu thế lai.
• B. Thoái hóa giống.
• C. Biến dị đột biến.
• D. Đồng hợp tử hóa.

Câu 17: Giả sử một nhà khoa học muốn tạo giống lúa mới có khả năng chống đổ (do gen D, d) và năng suất cao (do gen N, n). Ông đã có dòng lúa thuần chủng chống đổ, năng suất trung bình (DDnn) và dòng lúa thuần chủng không chống đổ, năng suất cao (ddNN). Để tạo ra giống lúa lai F1 có ưu thế lai về cả hai tính trạng, ông cần thực hiện phép lai nào?

• A. DDnn x DDnn
• B. DDnn x ddNN
• C. ddNN x ddNN
• D. DDNN x dunn

Câu 18: Tiếp theo câu 17, thế hệ F1 thu được từ phép lai DDnn x ddNN sẽ có kiểu gen như thế nào?

• A. DDNN
• B. ddnn
• C. DDNn hoặc ddNn
• D. DdNn

Câu 19: Trong chọn giống, việc duy trì ưu thế lai ở các thế hệ sau F1 gặp khó khăn chủ yếu là do:

• A. Sự phân li và tổ hợp lại của các gen ở các thế hệ sau làm giảm tỉ lệ dị hợp tử.
• B. Xuất hiện các đột biến mới làm mất tính trạng ưu thế.
• C. Môi trường sống thay đổi không còn phù hợp.
• D. Các gen quy định ưu thế lai chỉ biểu hiện ở F1.

Câu 20: Phương pháp lai nào sau đây được xem là cơ bản nhất để tạo ra nguồn biến dị tổ hợp trong chọn giống?

• A. Lai tế bào soma.
• B. Lai khác loài.
• C. Lai khác dòng hoặc khác thứ trong cùng loài.
• D. Lai xa kết hợp đa bội hóa.

Câu 21: Để đánh giá ưu thế lai của một tổ hợp lai, người ta thường so sánh các chỉ tiêu năng suất, chất lượng, sức chống chịu của con lai F1 với:

• A. Giống đối chứng tốt nhất đang được trồng phổ biến.
• B. Trung bình của hai bố mẹ.
• C. Cả bố mẹ và giống đối chứng tốt nhất.
• D. Cả bố mẹ và giống đối chứng tốt nhất, tùy thuộc vào mục đích và tiêu chí đánh giá cụ thể.

Câu 22: Một phép lai giữa hai dòng lúa thuần chủng (P) cho F1 có năng suất cao hơn hẳn cả hai dòng P và giống lúa đối chứng. Khi cho F1 tự thụ phấn, F2 có năng suất giảm và phân hóa mạnh. Kết quả này minh họa rõ nét điều gì?

• A. Hiện tượng thoái hóa giống do tự thụ phấn.
• B. Hiện tượng ưu thế lai ở F1 và sự suy giảm ưu thế lai ở F2.
• C. Sự xuất hiện đột biến gen có hại ở F2.
• D. Sự không ổn định về mặt di truyền của dòng thuần.

Câu 23: Mục đích của việc chọn lọc ở các thế hệ sau F1 (F2, F3, ...) trong quy trình tạo giống thuần dựa trên biến dị tổ hợp là gì?

• A. Duy trì trạng thái dị hợp tử về các gen mong muốn.
• B. Tăng cường biểu hiện của các gen lặn có hại.
• C. Chọn ra các cá thể có tổ hợp gen mong muốn và ngày càng tiến tới trạng thái đồng hợp tử.
• D. Loại bỏ hoàn toàn các cá thể mang alen lặn.

Câu 24: Trong chọn giống, thuật ngữ "dòng thuần" chỉ tập hợp các cá thể có đặc điểm di truyền như thế nào?

• A. Đồng hợp tử về tất cả các cặp gen liên quan đến tính trạng được quan sát hoặc chọn lọc.
• B. Dị hợp tử về tất cả các cặp gen.
• C. Mang nhiều gen đột biến có lợi.
• D. Có sức sống và năng suất cao nhất.

Câu 25: Một nhà chăn nuôi tiến hành lai giữa lợn nái Yorkshire thuần chủng (nhiều con, ít mỡ) với lợn đực Landrace thuần chủng (thân dài, nhiều nạc). Đàn lợn con F1 sinh ra rất đồng đều, lớn nhanh, tiêu tốn ít thức ăn, tỉ lệ nạc cao hơn hẳn bố mẹ. Đây là ứng dụng điển hình của phương pháp nào trong chọn giống?

• A. Tạo dòng thuần chủng.
• B. Lai kinh tế (tạo ưu thế lai).
• C. Gây đột biến gen.
• D. Công nghệ gen.

Câu 26: Ưu thế lai được giải thích chủ yếu dựa trên hai giả thuyết chính là "giả thuyết siêu trội" và "giả thuyết át gen". Cả hai giả thuyết này đều nhấn mạnh vai trò của yếu tố di truyền nào trong việc tạo nên ưu thế lai?

• A. Sự có mặt của các alen lặn có hại.
• B. Trạng thái đồng hợp tử về các cặp gen.
• C. Trạng thái dị hợp tử về nhiều cặp gen khác nhau.
• D. Sự thay đổi số lượng nhiễm sắc thể.

Câu 27: Tại sao việc chọn cặp lai phù hợp là bước quan trọng hàng đầu trong việc tạo ưu thế lai?

• A. Chỉ những cặp lai phù hợp (có kiểu gen khác xa nhau) mới có khả năng tạo ra nhiều tổ hợp dị hợp tử ở F1, dẫn đến ưu thế lai cao.
• B. Chọn cặp lai để đảm bảo con lai F1 bị bất thụ.
• C. Chọn cặp lai để con lai F1 mang toàn bộ các gen lặn có hại.
• D. Chọn cặp lai để giảm tỉ lệ dị hợp tử ở F1.

Câu 28: Một nhà khoa học lai hai dòng bí ngô thuần chủng A và B thu được F1 có quả to vượt trội. Khi cho F1 lai phân tích với dòng bí ngô có kiểu gen đồng hợp lặn về tất cả các gen liên quan đến kích thước quả, kết quả F2 thu được các cây có kích thước quả rất khác nhau. Điều này chứng tỏ điều gì về kiểu gen của F1?

• A. F1 đồng hợp tử về các gen quy định kích thước quả.
• B. F1 mang toàn bộ các gen lặn.
• C. F1 bị bất thụ.
• D. F1 dị hợp tử về nhiều cặp gen quy định kích thước quả.

Câu 29: Giả sử có 4 dòng ngô thuần chủng (dòng A, B, C, D) với các kiểu gen được ký hiệu đơn giản. Để tìm tổ hợp lai có ưu thế lai cao nhất, nhà tạo giống cần tiến hành các phép lai nào?

• A. Chỉ cần cho mỗi dòng tự thụ phấn.
• B. Chỉ cần lai dòng A với dòng B.
• C. Lai tất cả các cặp có thể có giữa các dòng (A x B, A x C, A x D, B x C, B x D, C x D) và đánh giá F1.
• D. Chỉ cần lai dòng tốt nhất (A) với dòng kém nhất (D).

Câu 30: Một trong những thành tựu nổi bật của việc ứng dụng ưu thế lai trong chọn giống cây trồng ở Việt Nam là gì?

• A. Tạo ra các giống ngô lai F1 có năng suất vượt trội.
• B. Nhân giống vô tính cây trồng bằng nuôi cấy mô.
• C. Tạo ra giống lúa chịu mặn bằng công nghệ gen.
• D. Gây đột biến để tạo giống dâu tằm tứ bội.

Câu 1: Đặc điểm nào sau đây là quan trọng nhất để phân biệt một

• A. Có số lượng cá thể lớn và phân bố rộng.
• B. Sống trong một môi trường sống đặc trưng.
• C. Có những đặc điểm di truyền đặc trưng, năng suất, chất lượng ổn định do con người chọn lọc và duy trì.
• D. Có khả năng sinh sản hữu tính để duy trì nòi giống.

Câu 2: Vai trò chủ yếu của phương pháp lai hữu tính trong công tác chọn giống là gì?

• A. Tạo ra các alen mới thông qua đột biến.
• B. Gây ra hiện tượng thoái hóa giống để loại bỏ cá thể yếu.
• C. Tạo ra nguồn biến dị tổ hợp phong phú làm nguyên liệu cho chọn lọc.
• D. Duy trì tính thuần chủng và đồng nhất của quần thể.

Câu 3: Mục đích chính của việc tiến hành tự thụ phấn bắt buộc hoặc giao phối cận huyết qua nhiều thế hệ trong quá trình tạo giống là gì?

• A. Tăng cường sức sống và khả năng chống chịu của cá thể lai F1.
• B. Tạo ra nhiều đột biến có lợi trong quần thể.
• C. Tăng tỉ lệ thể dị hợp trong quần thể để tăng ưu thế lai.
• D. Tạo ra các dòng thuần chủng có kiểu gen đồng hợp tử về các gen mong muốn.

Câu 4: Một cây lúa có kiểu gen AaBbDd (các gen phân li độc lập) được cho tự thụ phấn liên tục qua 4 thế hệ. Về mặt lí thuyết, tỉ lệ kiểu gen đồng hợp tử về cả ba cặp gen ở thế hệ F4 là bao nhiêu?

• A. (1/2)^3
• B. (1/2)^4
• C. 1 - (1/2)^4 * 3
• D. 1 - (1/2)^3 * 4

Câu 5: Để tạo giống thuần mới dựa trên nguồn biến dị tổ hợp, người ta thường thực hiện theo các bước cơ bản sau:
(1) Chọn lọc các cá thể mang tổ hợp gen mong muốn từ các thế hệ lai (F2, F3...).
(2) Lai các giống/dòng bố mẹ có các đặc điểm khác nhau để tạo F1.
(3) Cho các cá thể được chọn lọc tự thụ phấn hoặc giao phối cận huyết để tạo dòng thuần.
(4) Đánh giá và nhân giống dòng thuần có kiểu hình tốt, ổn định.
Trình tự đúng của các bước này là:

• A. (2) → (1) → (3) → (4)
• B. (1) → (2) → (3) → (4)
• C. (2) → (3) → (1) → (4)
• D. (1) → (3) → (2) → (4)

Câu 6: Hiện tượng con lai F1 có sức sống, sinh trưởng, năng suất, chống chịu vượt trội so với cả hai bố mẹ được gọi là ưu thế lai. Ý nghĩa thực tiễn quan trọng nhất của hiện tượng này trong sản xuất nông nghiệp là gì?

• A. Con lai F1 có thể được sử dụng làm giống cho các vụ hoặc lứa tiếp theo một cách hiệu quả.
• B. Có thể khai thác năng suất và chất lượng vượt trội của con lai F1 để làm sản phẩm thương phẩm.
• C. Chứng tỏ rằng các dòng bố mẹ được lai đều mang nhiều gen lặn có hại.
• D. Đây là biểu hiện ban đầu của hiện tượng thoái hóa giống do lai xa.

Câu 7: Tại sao con lai F1 có ưu thế lai cao thường không được sử dụng để làm giống cho các thế hệ tiếp theo (F2, F3...)?

• A. Vì con lai F1 thường bị bất thụ hoặc có khả năng sinh sản kém.
• B. Vì ở các thế hệ sau F1 (F2, F3...), do sự phân li tính trạng, tỉ lệ kiểu gen dị hợp giảm dần, làm ưu thế lai giảm theo.
• C. Vì con lai F1 có kiểu gen đồng hợp tử về nhiều cặp gen nên dễ bị thoái hóa.
• D. Vì việc nhân giống con lai F1 đòi hỏi kỹ thuật phức tạp và chi phí cao.