15+ Đề Trắc nghiệm Sinh học 12 Kết nối tri thức Bài 21: Học thuyết tiến hoá tổng hợp hiện đại

Câu 1: Đóng góp chính của học thuyết tiến hóa tổng hợp hiện đại so với thuyết tiến hóa của Darwin là gì?

• A. Loại bỏ hoàn toàn vai trò của chọn lọc tự nhiên.
• B. Giải thích cơ chế di truyền và biến dị của các đặc điểm.
• C. Khẳng định loài người là mục tiêu cuối cùng của tiến hóa.
• D. Tập trung vào tiến hóa hình thái mà bỏ qua tiến hóa phân tử.

Câu 2: Trong học thuyết tiến hóa tổng hợp hiện đại, nguồn biến dị di truyền sơ cấp chủ yếu đến từ đâu?

• A. Chọn lọc tự nhiên.
• B. Giao phối không ngẫu nhiên.
• C. Đột biến gen và đột biến nhiễm sắc thể.
• D. Di nhập gen.

Câu 3: Yếu tố tiến hóa nào sau đây tạo ra các alen mới trong quần thể?

• A. Đột biến.
• B. Chọn lọc tự nhiên.
• C. Giao phối ngẫu nhiên.
• D. Các yếu tố ngẫu nhiên.

Câu 4: Chọn lọc tự nhiên tác động trực tiếp lên đối tượng nào?

• A. Gen.
• B. Kiểu hình.
• C. Kiểu gen.
• D. Nhiễm sắc thể.

Câu 5: Hiện tượng nào sau đây là một ví dụ về chọn lọc vận động?

• A. Chọn lọc những cá thể có kích thước trung bình.
• B. Chọn lọc loại bỏ cả hai thái cực của một tính trạng.
• C. Chọn lọc một thái cực của một tính trạng, làm thay đổi giá trị trung bình của tính trạng.
• D. Chọn lọc duy trì sự đa hình di truyền trong quần thể.

Câu 6: Yếu tố nào sau đây có thể làm giảm sự khác biệt di truyền giữa các quần thể?

• A. Chọn lọc phân hóa.
• B. Giao phối không ngẫu nhiên.
• C. Các yếu tố ngẫu nhiên.
• D. Di nhập gen.

Câu 7: Trường hợp nào sau đây minh họa rõ nhất cho hiệu ứng sáng lập (founder effect)?

• A. Một quần thể lớn bị giảm kích thước đột ngột do thiên tai.
• B. Một nhóm nhỏ cá thể di cư từ quần thể gốc đến một vùng đất mới và hình thành quần thể mới.
• C. Chọn lọc tự nhiên làm giảm tần số alen có hại trong quần thể.
• D. Đột biến gen làm tăng sự đa dạng di truyền trong quần thể.

Câu 8: Tiêu chuẩn quan trọng nhất để phân biệt hai loài sinh vật khác nhau theo quan niệm sinh học là gì?

• A. Sự khác biệt về hình thái.
• B. Sự khác biệt về môi trường sống.
• C. Khả năng cách ly sinh sản.
• D. Sự khác biệt về cấu trúc gen.

Câu 9: Cơ chế cách ly sinh sản nào xảy ra trước khi hợp tử được hình thành?

• A. Cách ly tập tính.
• B. Cách ly sau hợp tử.
• C. Cách ly con lai bất thụ.
• D. Cách ly do suy thoái con lai.

Câu 10: Hình thành loài bằng con đường địa lý thường bắt đầu bằng yếu tố nào?

• A. Đột biến lớn.
• B. Cách ly địa lý.
• C. Chọn lọc phân hóa mạnh.
• D. Giao phối không ngẫu nhiên.

Câu 11: Trong một quần thể thực vật giao phấn, hiện tượng tự thụ phấn bắt buộc có xu hướng dẫn đến điều gì?

• A. Tăng tính đa dạng di truyền.
• B. Giảm tần số alen lặn.
• C. Tăng tần số kiểu gen đồng hợp tử.
• D. Tăng hiệu quả chọn lọc tự nhiên.

Câu 12: Phát biểu nào sau đây đúng về vai trò của các yếu tố ngẫu nhiên trong tiến hóa?

• A. Luôn làm tăng sự đa dạng di truyền của quần thể.
• B. Có hướng xác định và dự đoán được.
• C. Chỉ tác động lên quần thể lớn.
• D. Có thể làm thay đổi tần số alen một cách đột ngột và không định hướng.

Câu 13: Một quần thể đang chịu tác động của chọn lọc ổn định. Điều gì sẽ xảy ra với sự biến dị của tính trạng đang được chọn lọc?

• A. Sự biến dị của tính trạng sẽ tăng lên.
• B. Sự biến dị của tính trạng sẽ giảm đi.
• C. Sự biến dị của tính trạng không thay đổi.
• D. Sự biến dị của tính trạng sẽ dao động ngẫu nhiên.

Câu 14: Để đánh giá mức độ tiến hóa của một quần thể, người ta thường dựa vào sự thay đổi của yếu tố nào?

• A. Tần số alen và tần số kiểu gen.
• B. Số lượng cá thể trong quần thể.
• C. Kích thước cơ thể trung bình của quần thể.
• D. Độ đa dạng loài trong quần xã.

Câu 15: Hiện tượng giao phối gần (giao phối cận huyết) có thể gây ra hậu quả gì cho quần thể?

• A. Tăng cường tính đa dạng di truyền.
• B. Giảm tần số alen có hại.
• C. Tăng khả năng thích nghi của quần thể.
• D. Tăng nguy cơ suy thoái giống do tích lũy gen lặn có hại.

Câu 16: Trong quá trình tiến hóa, chọn lọc tự nhiên đóng vai trò là:

• A. Nhân tố duy nhất tạo ra biến dị di truyền.
• B. Nhân tố định hướng quá trình tiến hóa.
• C. Nhân tố trung hòa các biến dị.
• D. Nhân tố làm tăng sự đa dạng loài.

Câu 17: Một quần thể có cấu trúc di truyền như sau: 0.36AA : 0.48Aa : 0.16aa. Tần số alen a trong quần thể này là bao nhiêu?

• A. 0.16
• B. 0.24
• C. 0.4
• D. 0.6

Câu 18: Nếu một quần thể đang ở trạng thái cân bằng di truyền Hardy-Weinberg và tần số alen lặn (a) là 0.3, thì tần số kiểu gen dị hợp (Aa) là bao nhiêu?

• A. 0.09
• B. 0.42
• C. 0.49
• D. 0.91

Câu 19: Loại đột biến gen nào thường ít ảnh hưởng nhất đến chức năng của protein?

• A. Đột biến mất đoạn.
• B. Đột biến thêm đoạn.
• C. Đột biến dịch khung.
• D. Đột biến thay thế nucleotide đồng nghĩa.

Câu 20: Trong quá trình hình thành loài bằng con đường sinh thái, yếu tố cách ly sinh sản nào đóng vai trò quan trọng?

• A. Cách ly địa lý.
• B. Cách ly thời gian.
• C. Cách ly sinh thái.
• D. Cách ly cơ học.

Câu 21: Phân tích vai trò của giao phối ngẫu nhiên trong duy trì sự cân bằng di truyền của quần thể?

• A. Giao phối ngẫu nhiên giúp duy trì tần số alen và tần số kiểu gen ổn định qua các thế hệ nếu không có các yếu tố tiến hóa khác.
• B. Giao phối ngẫu nhiên tạo ra biến dị tổ hợp phong phú, thúc đẩy tiến hóa.
• C. Giao phối ngẫu nhiên làm tăng tần số kiểu gen đồng hợp tử, giảm đa dạng di truyền.
• D. Giao phối ngẫu nhiên làm tăng hiệu quả của chọn lọc tự nhiên, đẩy nhanh quá trình tiến hóa.

Câu 22: Xét một quần thể động vật có vú, kích thước cơ thể chịu sự chi phối của nhiều gen. Hình thức chọn lọc tự nhiên nào có khả năng làm giảm sự khác biệt về kích thước cơ thể trong quần thể?

• A. Chọn lọc vận động.
• B. Chọn lọc ổn định.
• C. Chọn lọc phân hóa.
• D. Chọn lọc giới tính.

Câu 23: Trong một thí nghiệm về chọn lọc nhân tạo, người ta chọn lọc theo hướng tăng kích thước quả ở một giống cà chua. Sau nhiều thế hệ chọn lọc, kích thước quả trung bình của giống cà chua này tăng lên đáng kể. Giải thích nào sau đây phù hợp nhất với kết quả thí nghiệm?

• A. Đột biến gen ngẫu nhiên làm tăng kích thước quả.
• B. Môi trường sống thay đổi theo hướng có lợi cho kích thước quả lớn.
• C. Chọn lọc nhân tạo đã tích lũy các alen quy định kích thước quả lớn qua các thế hệ.
• D. Giao phối cận huyết làm tăng tính trạng kích thước quả lớn.

Câu 24: Một loài thực vật có hoa thụ phấn nhờ côn trùng. Màu sắc hoa là một tính trạng đa hình trong quần thể. Nếu màu hoa đỏ được ưa chuộng hơn bởi côn trùng thụ phấn so với màu hoa trắng, hình thức chọn lọc nào đang diễn ra?

• A. Chọn lọc định hướng (vận động).
• B. Chọn lọc ổn định.
• C. Chọn lọc phân hóa.
• D. Chọn lọc ngẫu nhiên.

Câu 25: Giả sử có hai quần thể ếch sống ở hai hồ nước cách xa nhau. Theo thời gian, chúng trở nên khác biệt về tập tính giao phối và không còn giao phối với nhau được nữa nếu có cơ hội gặp gỡ. Đây là ví dụ về hình thức hình thành loài nào?

• A. Hình thành loài bằng con đường địa lý.
• B. Hình thành loài bằng con đường lai xa và đa bội hóa.
• C. Hình thành loài nhờ chọn lọc phân hóa.
• D. Hình thành loài cùng khu vực địa lý.

Câu 26: Trong quá trình tiến hóa, sự xuất hiện của các đặc điểm thích nghi mới thường là kết quả của sự tác động phối hợp giữa yếu tố nào?

• A. Đột biến và các yếu tố ngẫu nhiên.
• B. Đột biến và chọn lọc tự nhiên.
• C. Giao phối ngẫu nhiên và di nhập gen.
• D. Chọn lọc tự nhiên và giao phối không ngẫu nhiên.

Câu 27: Một quần thể chim sẻ ban đầu có mỏ với kích thước trung bình là 20mm. Sau một thời gian, nguồn hạt nhỏ trở nên khan hiếm hơn, chỉ còn lại hạt lớn. Chọn lọc tự nhiên có thể tác động lên kích thước mỏ của chim sẻ theo hướng nào?

• A. Chọn lọc ổn định, duy trì kích thước mỏ trung bình 20mm.
• B. Chọn lọc phân hóa, tạo ra hai nhóm chim sẻ với mỏ nhỏ và mỏ lớn.
• C. Chọn lọc vận động, làm tăng kích thước mỏ trung bình của quần thể.
• D. Không có chọn lọc nào tác động lên kích thước mỏ.

Câu 28: Giả sử một quần thể thỏ có hai alen quy định màu lông: B (lông đen) trội hoàn toàn so với b (lông trắng). Tần số alen B là 0.6. Nếu quần thể ở trạng thái cân bằng Hardy-Weinberg, tỉ lệ thỏ lông trắng trong quần thể là bao nhiêu?

• A. 60%
• B. 48%
• C. 36%
• D. 16%

Câu 29: Trong quá trình tiến hóa, yếu tố nào cung cấp nguyên liệu cho chọn lọc tự nhiên?

• A. Chọn lọc tự nhiên.
• B. Biến dị di truyền.
• C. Giao phối ngẫu nhiên.
• D. Các yếu tố ngẫu nhiên.

Câu 30: Học thuyết tiến hóa tổng hợp hiện đại đã làm sáng tỏ điều gì mà thuyết tiến hóa của Darwin chưa đề cập đến một cách rõ ràng?

• A. Sự hình thành loài mới.
• B. Vai trò của chọn lọc tự nhiên.
• C. Cơ chế di truyền của biến dị và di truyền các đặc tính.
• D. Nguồn gốc chung của các loài.

Câu 1: Theo thuyết tiến hóa tổng hợp hiện đại, đơn vị cơ sở của tiến hóa là:

• A. Cá thể
• B. Quần thể
• C. Loài
• D. Hệ sinh thái

Câu 2: Vốn gen của một quần thể được định nghĩa là:

• A. Tổng số alen của một gen trong quần thể.
• B. Tần số của các kiểu gen trong quần thể.
• C. Toàn bộ các alen của tất cả các gen trong quần thể tại một thời điểm nhất định.
• D. Tổng số gen trong tất cả các cá thể của quần thể.

Câu 3: Điều kiện nào sau đây không phải là điều kiện để một quần thể đạt trạng thái cân bằng Hardy-Weinberg?

• A. Quần thể có kích thước lớn.
• B. Không có đột biến xảy ra.
• C. Không có di nhập gen.
• D. Có áp lực chọn lọc tự nhiên mạnh mẽ.

Câu 4: Theo học thuyết tiến hóa tổng hợp, nguồn nguyên liệu sơ cấp (nguyên thủy) cung cấp cho quá trình tiến hóa là:

• A. Đột biến.
• B. Biến dị tổ hợp.
• C. Di nhập gen.
• D. Chọn lọc tự nhiên.

Câu 5: Sự di chuyển của các cá thể hoặc giao tử giữa các quần thể khác nhau được gọi là:

• A. Đột biến.
• B. Di nhập gen.
• C. Phiêu bạt di truyền.
• D. Chọn lọc tự nhiên.

Câu 6: Yếu tố tiến hóa nào sau đây tác động trực tiếp lên kiểu hình, thông qua đó làm thay đổi tần số kiểu gen và tần số alen của quần thể theo một hướng xác định?

• A. Đột biến.
• B. Di nhập gen.
• C. Phiêu bạt di truyền.
• D. Chọn lọc tự nhiên.

Câu 7: Trong một quần thể có kích thước rất nhỏ, một trận bão quét qua làm chết phần lớn các cá thể một cách ngẫu nhiên, chỉ còn lại một nhóm nhỏ sống sót. Tần số alen của quần thể sau bão có thể khác biệt đáng kể so với trước bão. Hiện tượng này là ví dụ về:

• A. Đột biến.
• B. Di nhập gen.
• C. Phiêu bạt di truyền (hiệu ứng thắt cổ chai).
• D. Chọn lọc tự nhiên.

Câu 8: Yếu tố tiến hóa nào sau đây có thể loại bỏ các alen có hại nhưng cũng có thể loại bỏ cả các alen có lợi hoặc trung tính một cách ngẫu nhiên, đặc biệt hiệu quả ở quần thể nhỏ?

• A. Đột biến.
• B. Di nhập gen.
• C. Phiêu bạt di truyền.
• D. Chọn lọc tự nhiên.

Câu 9: Tiến hóa nhỏ là quá trình làm thay đổi cấu trúc di truyền của quần thể, diễn ra trong phạm vi quần thể. Kết quả của tiến hóa nhỏ là:

• A. Hình thành loài mới.
• B. Hình thành các nhóm phân loại trên loài (chi, họ, bộ...).
• C. Chỉ tạo ra các biến dị trong quần thể.
• D. Chỉ làm thay đổi tần số alen một cách ngẫu nhiên.

Câu 10: Tiến hóa lớn là quá trình hình thành các nhóm phân loại trên loài. Quá trình này chủ yếu nghiên cứu:

• A. Sự thay đổi tần số alen trong một quần thể.
• B. Cơ chế tác động của đột biến và di nhập gen.
• C. Sự thay đổi cấu trúc di truyền của quần thể theo thời gian.
• D. Lịch sử phát sinh và phát triển của giới sinh vật trên quy mô lớn.

Câu 11: So với học thuyết của Darwin, học thuyết tiến hóa tổng hợp hiện đại đã làm rõ hơn về:

• A. Vai trò của ngoại cảnh trong quá trình tiến hóa.
• B. Sự đấu tranh sinh tồn giữa các cá thể.
• C. Nguồn gốc thực sự của biến dị và cơ chế di truyền của chúng.
• D. Quá trình phát sinh loài người.

Câu 12: Hai loài động vật sống trong cùng một khu vực địa lí nhưng có tập tính giao phối khác nhau (ví dụ: một loài hoạt động ban ngày, một loài hoạt động ban đêm) dẫn đến không thể giao phối với nhau. Đây là ví dụ về cơ chế cách ly nào?

• A. Cách ly tập tính.
• B. Cách ly nơi ở.
• C. Cách ly thời gian.
• D. Cách ly sau hợp tử.

Câu 13: Hai loài thực vật có thể thụ phấn cho nhau, tạo ra hợp tử, nhưng phôi lai không phát triển hoặc cây lai bị chết yểu trước khi trưởng thành. Đây là ví dụ về cơ chế cách ly nào?

• A. Cách ly trước hợp tử.
• B. Cách ly địa lí.
• C. Cách ly cơ học.
• D. Cách ly sau hợp tử.

Câu 14: Con đường hình thành loài phổ biến nhất ở động vật, khởi đầu bằng sự phân bố khác nhau của quần thể ban đầu trong không gian địa lí, là con đường:

• A. Hình thành loài khác khu vực địa lí (hình thành loài bằng cách li địa lí).
• B. Hình thành loài cùng khu vực địa lí (hình thành loài bằng cách li sinh thái, cách li tập tính).
• C. Hình thành loài bằng con đường lai xa và đa bội hóa.
• D. Hình thành loài bằng cách li thời gian.

Câu 15: Trong quá trình hình thành loài khác khu vực địa lí, yếu tố nào sau đây đóng vai trò khởi đầu quan trọng nhất?

• A. Phát sinh đột biến mới.
• B. Sự xuất hiện các cơ chế cách ly sinh sản.
• C. Sự xuất hiện chướng ngại vật địa lí.
• D. Giao phối không ngẫu nhiên.

Câu 16: Cơ chế hình thành loài cùng khu vực địa lí phổ biến ở thực vật là:

• A. Cách ly địa lí.
• B. Lai xa và đa bội hóa.
• C. Cách ly tập tính.
• D. Phiêu bạt di truyền.

Câu 17: Theo học thuyết tiến hóa tổng hợp, tiêu chuẩn quan trọng nhất để phân biệt hai loài là:

• A. Khác biệt về hình thái.
• B. Khác biệt về bộ nhiễm sắc thể.
• C. Khác biệt về khu vực phân bố địa lí.
• D. Cách ly sinh sản.

Câu 18: Một quần thể bướm sống trên một hòn đảo nhỏ. Các yếu tố nào sau đây có thể cùng tác động dẫn đến sự hình thành loài mới trên đảo?

• A. Chỉ có đột biến và giao phối ngẫu nhiên.
• B. Chỉ có di nhập gen và chọn lọc tự nhiên.
• C. Đột biến tạo biến dị, phiêu bạt di truyền và chọn lọc tự nhiên tích lũy biến dị, cách ly sinh sản xuất hiện.
• D. Chỉ có cách ly địa lí và cách ly tập tính.

Câu 19: Một quần thể thực vật có 1000 cây, trong đó có 640 cây có kiểu gen AA, 320 cây có kiểu gen Aa và 40 cây có kiểu gen aa. Tần số alen A và a trong quần thể này lần lượt là bao nhiêu?

• A. A = 0.6; a = 0.4
• B. A = 0.8; a = 0.2
• C. A = 0.7; a = 0.3
• D. A = 0.5; a = 0.5

Câu 20: Nếu một quần thể đang ở trạng thái cân bằng Hardy-Weinberg cho một gen, điều này có ý nghĩa gì?

• A. Quần thể đang không tiến hóa về gen đó.
• B. Tần số alen của gen đó đang thay đổi nhanh chóng.
• C. Đột biến đang xảy ra với tần số cao.
• D. Quần thể đang bị tác động mạnh bởi chọn lọc tự nhiên.

Câu 21: Quan sát đồ thị biểu diễn sự thay đổi tần số alen A qua các thế hệ trong một quần thể. Nếu đồ thị cho thấy tần số alen A tăng dần đều đặn theo thời gian, trong khi tần số alen a giảm tương ứng, điều này có thể do tác động chủ yếu của yếu tố tiến hóa nào?

• A. Đột biến thuận (a -> A).
• B. Phiêu bạt di truyền trong quần thể lớn.
• C. Di nhập các cá thể mang alen a vào quần thể.
• D. Chọn lọc tự nhiên chống lại kiểu hình của alen a.

Câu 22: Mặc dù đột biến gen thường có tần số thấp, nhưng tại sao nó vẫn được coi là nguồn nguyên liệu chủ yếu cho tiến hóa?

• A. Vì các đột biến gen luôn là có lợi.
• B. Vì đột biến gen xảy ra ở mọi cá thể trong quần thể.
• C. Vì đột biến gen tạo ra các alen mới, làm phong phú vốn gen của quần thể.
• D. Vì đột biến gen chỉ xảy ra ở các gen quy định tính trạng quan trọng.

Câu 23: Yếu tố tiến hóa nào sau đây làm giảm sự khác biệt về tần số alen giữa các quần thể, có thể dẫn đến sự đồng nhất hóa vốn gen giữa chúng?

• A. Chọn lọc tự nhiên.
• B. Di nhập gen.
• C. Phiêu bạt di truyền.
• D. Đột biến.

Câu 24: Giao phối không ngẫu nhiên (ví dụ: giao phối cận huyết) có tác động như thế nào đến cấu trúc di truyền của quần thể?

• A. Làm thay đổi tần số kiểu gen theo hướng tăng tỉ lệ thể đồng hợp và giảm tỉ lệ thể dị hợp.
• B. Làm thay đổi tần số alen một cách đáng kể.
• C. Làm phát sinh các alen mới trong quần thể.
• D. Luôn dẫn đến sự hình thành loài mới.

Câu 25: Sự kháng thuốc của vi khuẩn khi tiếp xúc với kháng sinh là một ví dụ điển hình minh họa vai trò của yếu tố tiến hóa nào trong việc hình thành đặc điểm thích nghi?

• A. Đột biến ngẫu nhiên gây kháng thuốc.
• B. Di nhập gen kháng thuốc từ quần thể khác.
• C. Chọn lọc tự nhiên (kháng sinh đóng vai trò áp lực chọn lọc).
• D. Phiêu bạt di truyền làm tăng tần số gen kháng thuốc.

Câu 26: Tốc độ tiến hóa ở mỗi loài là khác nhau, phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Yếu tố nào sau đây không làm tăng tốc độ tiến hóa của quần thể?

• A. Tốc độ sinh sản nhanh và vòng đời ngắn.
• B. Môi trường sống thay đổi nhanh chóng.
• C. Tần số đột biến cao.
• D. Kích thước quần thể rất nhỏ.

Câu 27: Trong một quần thể bướm, màu cánh có hai loại: sáng và tối. Ở khu vực rừng nguyên sinh, bướm cánh sáng chiếm ưu thế. Khi rừng bị ô nhiễm và cây cối bị phủ bồ hóng, bướm cánh tối lại trở nên phổ biến hơn. Đây là ví dụ về dạng chọn lọc tự nhiên nào?

• A. Chọn lọc ổn định.
• B. Chọn lọc định hướng.
• C. Chọn lọc phân hóa.
• D. Chọn lọc giới tính.

Câu 28: Dạng chọn lọc tự nhiên nào duy trì kiểu hình trung bình và loại bỏ các cá thể có kiểu hình cực đoan, làm giảm sự đa dạng kiểu hình của quần thể?

• A. Chọn lọc ổn định.
• B. Chọn lọc định hướng.
• C. Chọn lọc phân hóa.
• D. Chọn lọc giới tính.

Câu 29: Sự khác biệt cơ bản về quan niệm nguồn nguyên liệu cho tiến hóa giữa Darwin và học thuyết tiến hóa tổng hợp là gì?

• A. Darwin cho rằng biến dị là ngẫu nhiên, còn học thuyết tổng hợp cho rằng biến dị là có hướng.
• B. Darwin chỉ nói đến biến dị di truyền, học thuyết tổng hợp nói cả biến dị không di truyền.
• C. Darwin cho rằng nguồn nguyên liệu là biến dị cá thể, học thuyết tổng hợp chỉ ra đó là biến dị tổ hợp.
• D. Học thuyết tổng hợp đã làm rõ đột biến là nguồn gốc của các biến dị di truyền, điều mà Darwin chưa giải thích được.

Câu 30: Trong một quần thể lớn sống trong môi trường ổn định, yếu tố tiến hóa nào sau đây có vai trò chủ yếu trong việc duy trì sự thích nghi của quần thể?

• A. Chọn lọc tự nhiên.
• B. Phiêu bạt di truyền.
• C. Di nhập gen.
• D. Đột biến.

Câu 1: Theo học thuyết tiến hóa tổng hợp hiện đại, nguồn biến dị sơ cấp (nguyên liệu ban đầu) của quá trình tiến hóa là gì?

• A. Biến dị tổ hợp
• B. Thường biến
• C. Đột biến và di nhập gen
• D. Chọn lọc tự nhiên

Câu 2: Nhân tố tiến hóa nào sau đây làm thay đổi tần số alen của quần thể theo một hướng xác định, thường là hướng có lợi cho sự sống sót và sinh sản của cá thể?

• A. Đột biến
• B. Chọn lọc tự nhiên
• C. Các yếu tố ngẫu nhiên
• D. Giao phối không ngẫu nhiên

Câu 3: Quần thể nào sau đây có khả năng bị thay đổi đột ngột tần số alen do các yếu tố ngẫu nhiên (như thảm họa tự nhiên, dịch bệnh) một cách mạnh mẽ nhất?

• A. Quần thể có kích thước lớn, môi trường sống ổn định
• B. Quần thể có kích thước lớn, thường xuyên có di nhập gen
• C. Quần thể có kích thước trung bình, ngẫu phối
• D. Quần thể có kích thước nhỏ, bị cô lập

Câu 4: Trong một quần thể thực vật, alen A quy định hoa đỏ trội hoàn toàn so với alen a quy định hoa trắng. Giả sử quần thể ban đầu có tần số alen A là 0.6 và a là 0.4. Nếu quần thể này xảy ra ngẫu phối và đang ở trạng thái cân bằng Hardy-Weinberg, tỷ lệ cây hoa trắng (kiểu gen aa) trong quần thể là bao nhiêu?

• A. 0.16
• B. 0.36
• C. 0.48
• D. 0.64

Câu 5: Nhân tố tiến hóa nào sau đây chỉ làm thay đổi tần số kiểu gen mà không làm thay đổi tần số alen của quần thể?

• A. Đột biến
• B. Di nhập gen
• C. Giao phối không ngẫu nhiên
• D. Chọn lọc tự nhiên

Câu 6: Trong quá trình hình thành loài, cơ chế cách li nào đóng vai trò quan trọng nhất trong việc duy trì sự khác biệt về vốn gen giữa các loài đã hình thành, ngăn cản sự giao phối và trao đổi gen giữa chúng?

• A. Cách li địa lí
• B. Cách li sinh thái
• C. Cách li tập tính
• D. Cách li sinh sản

Câu 7: Một quần thể bướm đêm có hai dạng màu: xám nhạt và xám đen. Ở khu vực nông thôn ít ô nhiễm, cây cối có vỏ màu sáng, dạng xám nhạt khó bị chim ăn thịt phát hiện hơn. Ở khu vực công nghiệp ô nhiễm, cây cối bị bồ hóng làm đen, dạng xám đen lại khó bị phát hiện hơn. Đây là ví dụ minh họa rõ nhất cho tác động của nhân tố tiến hóa nào?

• A. Đột biến
• B. Chọn lọc tự nhiên
• C. Di nhập gen
• D. Các yếu tố ngẫu nhiên

Câu 8: Sự kiện nào sau đây là một ví dụ về cơ chế cách li trước hợp tử?

• A. Hai loài cá sống trong cùng một hồ nhưng sinh sản vào các mùa khác nhau trong năm.
• B. Con lai giữa hai loài ngựa và lừa là con la bất thụ.
• C. Hợp tử được tạo ra từ giao tử của hai loài bị chết ngay sau khi hình thành.
• D. Con lai giữa hai loài phát triển không bình thường và chết trước tuổi trưởng thành.

Câu 9: Con đường hình thành loài nào thường xảy ra một cách nhanh chóng, đặc biệt ở thực vật, thông qua cơ chế đa bội hóa?

• A. Hình thành loài bằng cách li địa lí
• B. Hình thành loài bằng cách li tập tính
• C. Hình thành loài bằng con đường lai xa và đa bội hóa
• D. Hình thành loài bằng cách li sinh thái

Câu 10: Khi một nhóm nhỏ cá thể của một quần thể lớn di cư đến một khu vực mới và thành lập một quần thể mới, quần thể mới này có thể có tần số alen khác biệt đáng kể so với quần thể gốc. Hiện tượng này được gọi là gì?

• A. Hiệu ứng cổ chai (Bottleneck effect)
• B. Hiệu ứng người sáng lập (Founder effect)
• C. Di nhập gen (Gene flow)
• D. Chọn lọc phân hóa (Disruptive selection)

Câu 11: Điểm khác biệt cơ bản nhất giữa học thuyết tiến hóa tổng hợp hiện đại so với học thuyết Darwin về nguồn nguyên liệu của tiến hóa là gì?

• A. Darwin chỉ nói về biến dị cá thể, học thuyết tổng hợp nói về cả biến dị cá thể và đột biến.
• B. Học thuyết tổng hợp nhấn mạnh vai trò của thường biến, Darwin thì không.
• C. Darwin coi thường biến là nguồn nguyên liệu chính, học thuyết tổng hợp coi đột biến là chính.
• D. Học thuyết tổng hợp xác định đột biến và di nhập gen là nguồn biến dị sơ cấp, còn Darwin chỉ đề cập đến biến dị cá thể (chưa phân biệt rõ đột biến và thường biến).

Câu 12: Giả sử một quần thể côn trùng bị phun thuốc trừ sâu. Những cá thể có khả năng kháng thuốc bẩm sinh (do đột biến ngẫu nhiên) sẽ sống sót và sinh sản nhiều hơn. Qua nhiều thế hệ, tần số alen kháng thuốc trong quần thể tăng lên. Đây là ví dụ về kiểu chọn lọc tự nhiên nào?

• A. Chọn lọc định hướng (Directional selection)
• B. Chọn lọc ổn định (Stabilizing selection)
• C. Chọn lọc phân hóa (Disruptive selection)
• D. Chọn lọc giới tính (Sexual selection)

Câu 13: Một quần thể thằn lằn sống trên một hòn đảo bị chia cắt bởi một eo biển mới hình thành do biến đổi địa chất. Hai quần thể con ở hai bên eo biển không thể giao phối với nhau. Theo thời gian, do tác động của các nhân tố tiến hóa khác nhau (đột biến, chọn lọc, yếu tố ngẫu nhiên) trong mỗi quần thể con, chúng có thể trở nên khác biệt đến mức không thể giao phối ngay cả khi eo biển biến mất. Đây là con đường hình thành loài nào?

• A. Hình thành loài bằng cách li địa lí (Allopatric speciation)
• B. Hình thành loài bằng cách li sinh thái (Sympatric speciation)
• C. Hình thành loài bằng cách li tập tính (Sympatric speciation)
• D. Hình thành loài bằng lai xa và đa bội hóa (Sympatric speciation)

Câu 14: Phát biểu nào sau đây về quá trình tiến hóa nhỏ là đúng?

• A. Chỉ diễn ra ở cấp độ loài và trên loài.
• B. Kết quả là sự hình thành các nhóm phân loại trên loài (chi, họ, bộ...).
• C. Diễn ra trong phạm vi quần thể, làm thay đổi cấu trúc di truyền của quần thể.
• D. Thời gian diễn ra rất dài, tính bằng hàng triệu năm.

Câu 15: Sự khác biệt chủ yếu giữa tiến hóa nhỏ và tiến hóa lớn là gì?

• A. Tiến hóa nhỏ chỉ do đột biến, tiến hóa lớn do chọn lọc tự nhiên.
• B. Tiến hóa nhỏ diễn ra ở cấp độ quần thể, dẫn đến hình thành loài mới; tiến hóa lớn diễn ra trên loài, dẫn đến hình thành các nhóm phân loại trên loài.
• C. Tiến hóa nhỏ chỉ xảy ra ở sinh vật đơn bào, tiến hóa lớn xảy ra ở sinh vật đa bào.
• D. Tiến hóa nhỏ có thể quan sát trực tiếp, tiến hóa lớn không thể quan sát trực tiếp.

Câu 16: Một quần thể cá sống trong một hồ nước có môi trường ổn định. Kiểu chọn lọc tự nhiên nào có xu hướng loại bỏ các cá thể có kiểu hình cực đoan (quá nhỏ hoặc quá lớn) và duy trì các cá thể có kiểu hình trung bình?

• A. Chọn lọc định hướng
• B. Chọn lọc ổn định
• C. Chọn lọc phân hóa
• D. Chọn lọc giới tính

Câu 17: Trong một quần thể thực vật, các cá thể có hoa màu đỏ được côn trùng thụ phấn ưa thích hơn các cá thể có hoa màu trắng. Điều này có thể dẫn đến sự tăng tần số alen quy định hoa đỏ trong quần thể. Nhân tố tiến hóa nào đang tác động chính trong trường hợp này?

• A. Chọn lọc tự nhiên (cụ thể là chọn lọc giới tính hoặc chọn lọc liên quan đến sinh sản)
• B. Đột biến
• C. Di nhập gen
• D. Các yếu tố ngẫu nhiên

Câu 18: Cơ chế cách li sau hợp tử nào sau đây có thể dẫn đến sự hình thành con lai bất thụ?

• A. Các loài có cơ quan sinh sản không tương thích.
• B. Các loài có mùa sinh sản khác nhau.
• C. Con lai giữa hai loài không có khả năng tạo giao tử sống sót hoặc giao tử bình thường.
• D. Các loài sống trong các môi trường khác nhau trong cùng một khu vực địa lí.

Câu 19: Vai trò của di nhập gen đối với một quần thể là gì?

• A. Luôn làm giảm sự đa dạng di truyền của quần thể.
• B. Chỉ xảy ra ở thực vật, không xảy ra ở động vật.
• C. Không làm thay đổi tần số alen của quần thể nhận di nhập.
• D. Có thể đưa các alen mới vào quần thể hoặc làm thay đổi tần số các alen hiện có.

Câu 20: Giả sử một loài cá sống trong một con sông. Do sự hình thành một thác nước lớn, quần thể cá bị chia thành hai quần thể con sống ở thượng nguồn và hạ nguồn. Hai quần thể này không thể trao đổi cá thể với nhau. Theo thời gian, sự khác biệt về môi trường sống (nhiệt độ nước, tốc độ dòng chảy) ở thượng nguồn và hạ nguồn dẫn đến chọn lọc tự nhiên tác động khác nhau lên hai quần thể. Đây là một ví dụ về con đường hình thành loài nào?

• A. Hình thành loài bằng cách li địa lí kết hợp với chọn lọc tự nhiên
• B. Hình thành loài bằng cách li tập tính
• C. Hình thành loài bằng lai xa và đa bội hóa
• D. Hình thành loài bằng cách li sinh sản

Câu 21: Phát biểu nào sau đây về chọn lọc tự nhiên theo học thuyết tiến hóa tổng hợp hiện đại là đúng?

• A. Chọn lọc tự nhiên tác động trực tiếp lên alen, làm thay đổi tần số alen.
• B. Chọn lọc tự nhiên chỉ tác động khi có đột biến mới xuất hiện.
• C. Chọn lọc tự nhiên tác động trực tiếp lên kiểu hình, gián tiếp làm thay đổi tần số kiểu gen và tần số alen.
• D. Chọn lọc tự nhiên luôn loại bỏ các alen lặn có hại ra khỏi quần thể một cách hoàn toàn.

Câu 22: Điều kiện nào sau đây không phải là điều kiện cần để một quần thể đạt trạng thái cân bằng Hardy-Weinberg?

• A. Có chọn lọc tự nhiên tác động.
• B. Kích thước quần thể rất lớn.
• C. Không có đột biến xảy ra.
• D. Không có di nhập gen.

Câu 23: Trong học thuyết tiến hóa tổng hợp, nhân tố nào cung cấp nguồn nguyên liệu sơ cấp cho quá trình tiến hóa?

• A. Giao phối
• B. Chọn lọc tự nhiên
• C. Biến dị tổ hợp
• D. Đột biến

Câu 24: Sự hình thành loài bằng con đường sinh thái (Sympatric speciation) có thể xảy ra khi nào?

• A. Khi có sự chia cắt địa lí kéo dài giữa các quần thể.
• B. Khi các cá thể trong quần thể gốc chuyển sang sống và sinh sản ở các ổ sinh thái khác nhau trong cùng một khu vực địa lí.
• C. Chỉ xảy ra ở thực vật thông qua cơ chế đa bội hóa.
• D. Khi có sự di cư của một nhóm cá thể nhỏ đến một vùng lãnh thổ mới.

Câu 25: Phát biểu nào sau đây mô tả đúng vai trò của các yếu tố ngẫu nhiên (genetic drift) trong tiến hóa?

• A. Luôn làm tăng sự đa dạng di truyền trong quần thể.
• B. Chỉ tác động lên các alen có lợi.
• C. Có thể loại bỏ hoàn toàn một alen nào đó ra khỏi quần thể, bất kể alen đó có lợi, có hại hay trung tính, đặc biệt ở quần thể nhỏ.
• D. Làm thay đổi tần số alen theo một hướng xác định, thích nghi với môi trường.

Câu 26: Một loài côn trùng có hai dạng: dạng thích nghi với môi trường ẩm và dạng thích nghi với môi trường khô. Trong một khu vực có cả hai loại môi trường xen kẽ, kiểu chọn lọc tự nhiên nào có xu hướng duy trì cả hai dạng và loại bỏ các cá thể có kiểu hình trung gian?

• A. Chọn lọc định hướng
• B. Chọn lọc ổn định
• C. Chọn lọc phân hóa
• D. Chọn lọc giới tính

Câu 27: Trong quá trình tiến hóa, sự xuất hiện của các đột biến có vai trò gì?

• A. Luôn tạo ra các alen có lợi cho sinh vật.
• B. Là yếu tố duy nhất làm thay đổi tần số alen.
• C. Làm thay đổi cấu trúc di truyền của quần thể theo hướng xác định.
• D. Cung cấp nguồn biến dị mới, ngẫu nhiên, làm phong phú vốn gen của quần thể.

Câu 28: Sự khác biệt giữa cách li địa lí và cách li sinh sản trong quá trình hình thành loài là gì?

• A. Cách li địa lí luôn dẫn đến hình thành loài mới, còn cách li sinh sản thì không.
• B. Cách li địa lí tạo điều kiện cho sự phân hóa vốn gen, còn cách li sinh sản là rào cản ngăn cản sự trao đổi gen giữa các quần thể/loài.
• C. Cách li địa lí chỉ xảy ra ở động vật, cách li sinh sản chỉ xảy ra ở thực vật.
• D. Cách li địa lí là cơ chế cách li trước hợp tử, cách li sinh sản là cơ chế cách li sau hợp tử.

Câu 29: Phát biểu nào sau đây về vai trò của môi trường trong tiến hóa theo học thuyết tổng hợp là đúng?

• A. Môi trường là nhân tố đóng vai trò sàng lọc, định hướng quá trình chọn lọc tự nhiên.
• B. Môi trường trực tiếp gây ra các đột biến có lợi.
• C. Môi trường chỉ ảnh hưởng đến kiểu hình, không ảnh hưởng đến kiểu gen.
• D. Môi trường luôn ổn định, không thay đổi trong suốt quá trình tiến hóa.

Câu 30: Tại sao các yếu tố ngẫu nhiên (genetic drift) lại có vai trò quan trọng trong tiến hóa của các loài có số lượng cá thể ít?

• A. Vì ở quần thể nhỏ, đột biến xảy ra thường xuyên hơn.
• B. Vì quần thể nhỏ ít bị ảnh hưởng bởi chọn lọc tự nhiên.
• C. Vì quần thể nhỏ có xu hướng ngẫu phối nhiều hơn.
• D. Vì sự biến động ngẫu nhiên về tần số alen do lấy mẫu (sampling error) hoặc sự kiện bất ngờ có ảnh hưởng lớn hơn đến cấu trúc di truyền của toàn bộ quần thể.

Câu 1: Theo học thuyết tiến hóa tổng hợp hiện đại, yếu tố nào sau đây là nguồn nguyên liệu sơ cấp chủ yếu cho quá trình tiến hóa?

• A. Đột biến gen và đột biến nhiễm sắc thể.
• B. Biến dị tổ hợp.
• C. Quá trình giao phối ngẫu nhiên.
• D. Chọn lọc tự nhiên.

Câu 2: Một quần thể thực vật có cấu trúc di truyền ban đầu là 0.4 AA : 0.4 Aa : 0.2 aa. Nếu xảy ra tự thụ phấn bắt buộc qua 2 thế hệ, tần số kiểu gen Aa trong quần thể ở thế hệ thứ 2 sẽ là bao nhiêu?

• A. 0.1
• B. 0.05
• C. 0.2
• D. 0.4

Câu 3: Nhân tố tiến hóa nào sau đây có vai trò làm thay đổi tần số alen theo một hướng xác định, thường dẫn đến sự hình thành các đặc điểm thích nghi?

• A. Đột biến.
• B. Di nhập gen.
• C. Chọn lọc tự nhiên.
• D. Yếu tố ngẫu nhiên.

Câu 4: Một quần thể chim nhỏ sống trên một hòn đảo bị chia cắt bởi một cơn bão lớn, làm giảm đáng kể số lượng cá thể của quần thể ban đầu. Quá trình nào sau đây có khả năng tác động mạnh mẽ nhất đến cấu trúc di truyền của quần thể chim còn sót lại trên đảo?

• A. Đột biến gen.
• B. Di nhập gen.
• C. Giao phối không ngẫu nhiên.
• D. Yếu tố ngẫu nhiên (hiệu ứng thắt cổ chai).

Câu 5: Một quần thể côn trùng sống trên cây có màu xanh lục là chủ yếu. Môi trường thay đổi đột ngột do ô nhiễm công nghiệp làm thân cây chuyển sang màu đen. Theo học thuyết tiến hóa tổng hợp, nhân tố nào sau đây sẽ tác động trực tiếp và mạnh mẽ nhất, dẫn đến sự tăng tần số alen quy định màu sắc sẫm ở quần thể côn trùng này?

• A. Chọn lọc tự nhiên.
• B. Đột biến.
• C. Di nhập gen.
• D. Giao phối ngẫu nhiên.

Câu 6: Trong một quần thể, hiện tượng giao phối cận huyết diễn ra thường xuyên. Điều này sẽ dẫn đến sự thay đổi nào trong cấu trúc di truyền của quần thể?

• A. Làm thay đổi tần số alen.
• B. Làm thay đổi tần số kiểu gen theo hướng tăng tỉ lệ đồng hợp và giảm tỉ lệ dị hợp.
• C. Làm thay đổi tần số kiểu gen theo hướng giảm tỉ lệ đồng hợp và tăng tỉ lệ dị hợp.
• D. Không làm thay đổi cả tần số alen lẫn tần số kiểu gen.

Câu 7: Nhân tố tiến hóa nào sau đây được xem là nhân tố duy nhất tạo ra các alen mới cho quần thể?

• A. Đột biến.
• B. Di nhập gen.
• C. Chọn lọc tự nhiên.
• D. Yếu tố ngẫu nhiên.

Câu 8: Sự khác biệt cơ bản trong quan niệm về nguồn gốc biến dị giữa học thuyết Darwin và học thuyết tiến hóa tổng hợp hiện đại là gì?

• A. Darwin cho rằng biến dị là di truyền, còn học thuyết tổng hợp cho rằng biến dị là không di truyền.
• B. Học thuyết tổng hợp chỉ xem xét biến dị trên cấp độ cá thể, còn Darwin xem xét trên cấp độ quần thể.
• C. Darwin xem biến dị là vô hướng và không giải thích rõ cơ chế, còn học thuyết tổng hợp giải thích biến dị chủ yếu do đột biến (ngẫu nhiên, vô hướng) và biến dị tổ hợp.
• D. Darwin nhấn mạnh vai trò của biến dị thích nghi, còn học thuyết tổng hợp nhấn mạnh biến dị không thích nghi.

Câu 9: Một quần thể cá chép sống trong hồ A. Do biến đổi khí hậu, hồ A bị khô hạn và chỉ còn một vũng nhỏ chứa ít cá thể. Một số cá thể từ hồ B (có cấu trúc di truyền khác biệt) di chuyển đến hồ A thông qua một con kênh tạm thời. Hiện tượng này được gọi là gì và ảnh hưởng của nó đến vốn gen quần thể A là gì?

• A. Đột biến; làm xuất hiện alen mới.
• B. Chọn lọc tự nhiên; làm tăng tần số alen thích nghi.
• C. Yếu tố ngẫu nhiên; làm giảm đa dạng di truyền.
• D. Di nhập gen; có thể làm phong phú thêm vốn gen hoặc làm suy giảm sự khác biệt giữa hai quần thể.

Câu 10: Tiêu chuẩn quan trọng nhất để phân biệt hai loài theo khái niệm loài sinh học của học thuyết tiến hóa tổng hợp là:

• A. Khác biệt về hình thái.
• B. Cách li sinh sản.
• C. Khác biệt về khu phân bố địa lí.
• D. Khác biệt về tập tính.

Câu 11: Tại sao yếu tố ngẫu nhiên thường có tác động mạnh mẽ hơn đến sự thay đổi tần số alen ở quần thể có kích thước nhỏ so với quần thể có kích thước lớn?

• A. Vì quần thể nhỏ có tốc độ đột biến cao hơn.
• B. Vì quần thể nhỏ dễ xảy ra di nhập gen hơn.
• C. Vì sự biến động về số lượng cá thể và cấu trúc di truyền do ngẫu nhiên dễ làm mất hẳn một alen nào đó hoặc cố định một alen khác ở quần thể nhỏ.
• D. Vì chọn lọc tự nhiên chỉ tác động hiệu quả ở quần thể lớn.

Câu 12: Một quần thể cây có cấu trúc di truyền 0.5 AA : 0.5 aa. Nếu xảy ra giao phối ngẫu nhiên, cấu trúc di truyền của quần thể sau một thế hệ là bao nhiêu?

• A. 0.25 AA : 0.5 Aa : 0.25 aa.
• B. 0.5 AA : 0.5 aa.
• C. 0.5 AA : 0 Aa : 0.5 aa.
• D. 0.75 AA : 0.25 aa.

Câu 13: Sự hình thành loài bằng con đường cách li địa lí thường xảy ra đối với những loài động vật có đặc điểm nào?

• A. Có khả năng di chuyển xa và phân tán rộng.
• B. Sống ở môi trường nước.
• C. Có vòng đời ngắn.
• D. Có khả năng di chuyển hoặc phân tán kém.

Câu 14: Nhân tố tiến hóa nào sau đây có thể loại bỏ các alen có hại ra khỏi quần thể và giữ lại các alen có lợi, làm tăng tần số các alen thích nghi?

• A. Yếu tố ngẫu nhiên.
• B. Chọn lọc tự nhiên.
• C. Đột biến.
• D. Di nhập gen.

Câu 15: Phân tích một quần thể thực vật, người ta thấy tần số alen A là 0.6 và tần số alen a là 0.4. Nếu quần thể này đang ở trạng thái cân bằng di truyền Hardy-Weinberg, tần số kiểu gen dị hợp (Aa) sẽ là bao nhiêu?

• A. 0.36
• B. 0.16
• C. 0.48
• D. 0.5

Câu 16: Quá trình nào sau đây KHÔNG làm thay đổi tần số alen của quần thể?

• A. Đột biến.
• B. Di nhập gen.
• C. Chọn lọc tự nhiên.
• D. Giao phối ngẫu nhiên.

Câu 17: Một quần thể bướm có hai dạng màu sắc: nâu và xanh. Các cá thể màu xanh dễ bị chim ăn thịt phát hiện hơn trong môi trường rừng cây thân nâu. Theo thời gian, tần số alen quy định màu xanh giảm dần. Đây là ví dụ về hình thức chọn lọc tự nhiên nào?

• A. Chọn lọc định hướng (directional selection).
• B. Chọn lọc ổn định (stabilizing selection).
• C. Chọn lọc phân hóa (disruptive selection).
• D. Chọn lọc giới tính (sexual selection).

Câu 18: Vai trò của cách li sinh sản trong quá trình hình thành loài là gì?

• A. Tạo ra nguồn biến dị mới.
• B. Ngăn cản sự trao đổi gen giữa các quần thể, duy trì sự khác biệt di truyền.
• C. Làm thay đổi tần số alen theo hướng thích nghi.
• D. Làm tăng tính đa dạng di truyền trong quần thể.

Câu 19: Sự hình thành loài mới KHÔNG nhất thiết phải trải qua giai đoạn nào sau đây?

• A. Tích lũy các biến đổi di truyền.
• B. Xuất hiện cách li sinh sản.
• C. Cách li địa lí.
• D. Tác động của các nhân tố tiến hóa.

Câu 20: Tiến hóa nhỏ là quá trình làm biến đổi cấu trúc di truyền của quần thể, dẫn đến sự hình thành loài mới. Phát biểu này đúng hay sai? Tại sao?

• A. Đúng, vì tiến hóa nhỏ là giai đoạn đầu của quá trình hình thành loài.
• B. Sai, vì tiến hóa nhỏ chỉ là sự thay đổi tần số alen và kiểu gen trong quần thể, còn sự hình thành loài là kết quả của tiến hóa nhỏ kéo dài, dẫn đến cách li sinh sản.
• C. Đúng, vì mọi thay đổi di truyền trong quần thể đều dẫn đến hình thành loài mới.
• D. Sai, vì tiến hóa nhỏ chỉ xảy ra ở cấp độ dưới loài.

Câu 21: Giả sử một quần thể sóc sống trong rừng. Một nhóm sóc nhỏ tách ra và di cư đến một khu vực núi đá hẻo lánh do một rào cản địa lý mới xuất hiện. Theo thời gian, nhóm sóc ở khu vực núi đá có thể tiến hóa thành loài mới do tác động kết hợp của các yếu tố nào sau đây?

• A. Cách li địa lí, đột biến, chọn lọc tự nhiên, yếu tố ngẫu nhiên.
• B. Chỉ có đột biến và chọn lọc tự nhiên.
• C. Chỉ có cách li địa lí và giao phối không ngẫu nhiên.
• D. Chỉ có di nhập gen và yếu tố ngẫu nhiên.

Câu 22: Trong các yếu tố tiến hóa, yếu tố nào có thể làm giảm sự đa dạng di truyền của quần thể một cách nhanh chóng, đặc biệt ở quần thể nhỏ?

• A. Đột biến.
• B. Di nhập gen.
• C. Chọn lọc tự nhiên (chọn lọc ổn định).
• D. Yếu tố ngẫu nhiên.

Câu 23: Khi nói về vai trò của đột biến trong tiến hóa, phát biểu nào sau đây là chính xác nhất theo học thuyết tiến hóa tổng hợp?

• A. Đột biến là yếu tố duy nhất làm thay đổi tần số alen.
• B. Đột biến luôn tạo ra các alen có lợi cho sinh vật.
• C. Đột biến cung cấp nguyên liệu sơ cấp cho quá trình tiến hóa.
• D. Tần số đột biến ở mỗi gen là rất cao, đảm bảo luôn có đủ nguyên liệu cho tiến hóa.

Câu 24: Sự hình thành loài bằng con đường sinh thái thường xảy ra đối với những loài có đặc điểm nào?

• A. Có vùng phân bố rộng và đa dạng về điều kiện sinh thái.
• B. Chỉ sống trong môi trường nước ngọt.
• C. Có khả năng di chuyển xa.
• D. Chỉ sinh sản vô tính.

Câu 25: Phân biệt tiến hóa nhỏ và tiến hóa lớn:

• A. Tiến hóa nhỏ xảy ra ở cấp độ loài, tiến hóa lớn ở cấp độ quần thể.
• B. Tiến hóa nhỏ diễn ra trong thời gian địa chất dài, tiến hóa lớn trong thời gian ngắn.
• C. Tiến hóa nhỏ chỉ do đột biến, tiến hóa lớn do chọn lọc tự nhiên.
• D. Tiến hóa nhỏ là sự thay đổi cấu trúc di truyền của quần thể, tiến hóa lớn là quá trình hình thành các nhóm phân loại trên loài (chi, họ, bộ...).

Câu 26: Cơ chế nào sau đây là cơ chế cách li trước hợp tử (pre-zygotic isolation)?

• A. Hợp tử chết sớm.
• B. Con lai bất thụ.
• C. Các loài có tập tính giao phối khác nhau.
• D. Con lai sống được nhưng sức sống kém.

Câu 27: Trong một quần thể ngẫu phối, tần số alen A là 0.7, a là 0.3. Nếu có một dòng di cư từ quần thể khác với 10% số cá thể mang tần số alen A là 0.9, a là 0.1 nhập vào quần thể ban đầu. Tần số alen A của quần thể sau khi di nhập gen là bao nhiêu?

• A. 0.72
• B. 0.68
• C. 0.8
• D. 0.7

Câu 28: Phát biểu nào sau đây về chọn lọc tự nhiên là đúng theo quan điểm hiện đại?

• A. Chọn lọc tự nhiên chỉ tác động lên kiểu gen.
• B. Chọn lọc tự nhiên tạo ra alen mới.
• C. Chọn lọc tự nhiên luôn loại bỏ hoàn toàn alen có hại ra khỏi quần thể.
• D. Chọn lọc tự nhiên tác động trực tiếp lên kiểu hình, từ đó gián tiếp làm thay đổi tần số alen và kiểu gen.

Câu 29: Con đường hình thành loài nào sau đây thường diễn ra nhanh chóng, đặc biệt ở thực vật, và có thể dẫn đến cách li sinh sản tức thời?

• A. Cách li địa lí.
• B. Lai xa và đa bội hóa.
• C. Cách li sinh thái.
• D. Cách li tập tính.

Câu 30: Giả sử một quần thể động vật sống trên một chuỗi các đảo nhỏ. Các cá thể ít khi di chuyển giữa các đảo (di nhập gen hạn chế). Kích thước quần thể trên mỗi đảo tương đối nhỏ. Điều kiện môi trường trên mỗi đảo có sự khác biệt nhỏ. Theo học thuyết tiến hóa tổng hợp, sự đa dạng hóa của quần thể động vật này trên các đảo có khả năng cao là do sự kết hợp của các nhân tố nào?

• A. Cách li địa lí, yếu tố ngẫu nhiên, đột biến và chọn lọc tự nhiên cục bộ.
• B. Chỉ do đột biến và di nhập gen.
• C. Chỉ do chọn lọc tự nhiên tác động đồng nhất trên tất cả các đảo.
• D. Chỉ do giao phối không ngẫu nhiên.

Câu 1: Học thuyết tiến hoá tổng hợp hiện đại khác biệt cơ bản với quan niệm của Darwin về nguồn nguyên liệu tiến hoá ở điểm nào?

• A. Nhấn mạnh vai trò của biến dị cá thể là nguồn nguyên liệu duy nhất.
• B. Chỉ coi trọng đột biến gen mà bỏ qua đột biến nhiễm sắc thể.
• C. Xem xét nguồn nguyên liệu chỉ từ biến dị không di truyền.
• D. Giải thích nguồn nguyên liệu tiến hoá bằng các đột biến (gen, NST) và biến dị tổ hợp.

Câu 2: Trong học thuyết tiến hoá tổng hợp, đơn vị cơ sở của tiến hoá là gì và tại sao?

• A. Cá thể, vì cá thể là đơn vị trực tiếp chịu tác động của chọn lọc tự nhiên.
• B. Loài, vì loài là tập hợp các quần thể có khả năng giao phối sinh sản ra con cái hữu thụ.
• C. Quần thể, vì quần thể là đơn vị có cấu trúc di truyền (vốn gen) có thể thay đổi qua các thế hệ.
• D. Hệ sinh thái, vì tiến hoá diễn ra trong mối quan hệ giữa sinh vật và môi trường.

Câu 3: Giả sử một quần thể thực vật lưỡng bội có tần số alen A là 0.6 và a là 0.4. Nếu quần thể này đang ở trạng thái cân bằng Hardy-Weinberg, tần số kiểu gen Aa là bao nhiêu?

• A. 0.36
• B. 0.48
• C. 0.16
• D. 0.50

Câu 4: Nhân tố tiến hoá nào sau đây có thể làm phong phú vốn gen của quần thể bằng cách đưa các alen mới từ quần thể khác đến?

• A. Đột biến.
• B. Chọn lọc tự nhiên.
• C. Di nhập gen.
• D. Phiêu bạt di truyền.

Câu 5: Trong một quần thể nhỏ, nhân tố tiến hoá nào sau đây có khả năng làm thay đổi tần số alen một cách đột ngột và không theo hướng xác định?

• A. Chọn lọc tự nhiên.
• B. Giao phối ngẫu nhiên.
• C. Di nhập gen.
• D. Phiêu bạt di truyền (Genetic drift).

Câu 6: Chọn lọc tự nhiên tác động trực tiếp lên yếu tố nào của quần thể?

• A. Kiểu hình của cá thể.
• B. Tần số alen của quần thể.
• C. Tần số kiểu gen của quần thể.
• D. Vốn gen của quần thể.

Câu 7: Khi nói về vai trò của đột biến trong tiến hoá, phát biểu nào sau đây là đúng theo học thuyết tiến hoá tổng hợp?

• A. Đột biến luôn tạo ra alen có lợi cho sinh vật.
• B. Đột biến chỉ xảy ra khi có tác nhân gây đột biến.
• C. Đột biến là nguồn nguyên liệu sơ cấp tạo ra các alen mới cho quần thể.
• D. Tần số đột biến của mỗi gen là rất cao, đảm bảo sự thay đổi nhanh chóng của vốn gen.