Trắc nghiệm Viết bài văn nghị luận phân tích, đánh giá một tác phẩm văn học - Cánh diều - Đề 02
Trắc nghiệm Viết bài văn nghị luận phân tích, đánh giá một tác phẩm văn học - Cánh diều - Đề 02 bao gồm nhiều câu hỏi hay, bám sát chương trình. Cùng làm bài tập trắc nghiệm ngay.
Câu 1: Mục đích chính của việc viết bài văn nghị luận phân tích, đánh giá một tác phẩm văn học là gì?
- A. Tóm tắt lại toàn bộ nội dung và các nhân vật chính trong tác phẩm.
- B. Kể lại câu chuyện hoặc trình bày lại chuỗi sự kiện theo trình tự thời gian.
- C. Thể hiện cảm xúc cá nhân một cách tự do mà không cần dựa vào văn bản.
- D. Trình bày ý kiến, nhận định của người viết về giá trị nội dung và/hoặc nghệ thuật của tác phẩm, dựa trên phân tích các yếu tố văn bản.
Câu 2: Đâu là yếu tố quan trọng nhất cần xác định NGAY TỪ ĐẦU khi chuẩn bị viết bài nghị luận phân tích, đánh giá một tác phẩm văn học?
- A. Ý kiến, nhận định (luận điểm) chính mà người viết muốn chứng minh về tác phẩm.
- B. Số lượng trích dẫn sẽ sử dụng trong bài viết.
- C. Độ dài chính xác của từng phần trong bài văn.
- D. Tên đầy đủ và năm sinh, năm mất của tác giả.
Câu 3: Khi phân tích một chi tiết trong tác phẩm (ví dụ: hành động của nhân vật, hình ảnh biểu tượng, cách sử dụng từ ngữ đặc biệt), người viết cần làm gì để phục vụ mục đích nghị luận?
- A. Chỉ đơn thuần mô tả lại chi tiết đó xuất hiện ở đâu và như thế nào.
- B. Lý giải ý nghĩa của chi tiết đó, mối liên hệ của nó với chủ đề hoặc đặc điểm nghệ thuật của tác phẩm, và cách nó hỗ trợ cho luận điểm chính.
- C. So sánh chi tiết đó với một chi tiết tương tự trong một tác phẩm khác mà không cần giải thích.
- D. Đưa ra phán xét cá nhân về việc chi tiết đó hay hay dở.
Câu 4: Giả sử bạn đang viết về bài thơ "Quê hương" của Tế Hanh. Luận điểm "Bài thơ thể hiện tình yêu quê hương sâu nặng của nhà thơ" là một luận điểm chung. Để phát triển luận điểm này trong thân bài, bạn cần làm gì tiếp theo?
- A. Kể lại toàn bộ nội dung bài thơ theo trình tự.
- B. Tìm kiếm thông tin về cuộc đời Tế Hanh và nơi ông sinh ra.
- C. Tìm các hình ảnh, chi tiết, biện pháp nghệ thuật cụ thể trong bài thơ (như "làng tôi ở cuối sông Thu", "chiếc thuyền im bến mỏi trở về nằm", "mùi mặn đồng xa", "màu nước xanh", "cánh buồm vôi") và phân tích chúng để làm rõ "tình yêu quê hương sâu nặng".
- D. Chỉ cần khẳng định lại nhiều lần rằng nhà thơ rất yêu quê hương.
Câu 5: Khi đánh giá một tác phẩm văn học, người viết nên dựa vào tiêu chí nào?
- A. Việc tác phẩm có nổi tiếng hay không.
- B. Việc người viết có thích tác phẩm đó hay không.
- C. Việc tác phẩm có dễ hiểu hay không.
- D. Tính độc đáo trong cách thể hiện (nghệ thuật), chiều sâu tư tưởng/cảm xúc (nội dung), giá trị nhân văn, ý nghĩa xã hội hoặc sức lay động đối với người đọc, được chứng minh bằng phân tích văn bản.
Câu 6: Đâu là chức năng chính của phần Mở bài trong bài văn nghị luận phân tích, đánh giá tác phẩm văn học?
- A. Giới thiệu tác phẩm và tác giả (nếu cần thiết), đồng thời nêu rõ ý kiến, nhận định (luận điểm) chính của người viết về tác phẩm.
- B. Trình bày chi tiết các dẫn chứng sẽ sử dụng trong bài.
- C. Tóm tắt toàn bộ nội dung câu chuyện.
- D. Đưa ra kết luận cuối cùng về giá trị của tác phẩm.
Câu 7: Một đoạn văn trong phần Thân bài của bài nghị luận văn học hiệu quả thường được xây dựng như thế nào?
- A. Chỉ gồm một câu chủ đề và sau đó là hàng loạt các trích dẫn liên tiếp.
- B. Tóm tắt một phần nội dung câu chuyện.
- C. Bắt đầu bằng một câu chủ đề (luận điểm phụ), sau đó đưa ra dẫn chứng (trích dẫn, chi tiết) từ tác phẩm và phân tích, lý giải dẫn chứng đó để làm sáng tỏ câu chủ đề.
- D. Trình bày cảm xúc cá nhân một cách lan man.
Câu 8: Khi chọn dẫn chứng từ tác phẩm để đưa vào bài nghị luận, người viết cần lưu ý điều gì?
- A. Chọn những câu văn, câu thơ dài nhất có thể để bài viết trông "giàu dẫn chứng".
- B. Chọn lọc những chi tiết, câu văn, câu thơ tiêu biểu, đắt giá, có khả năng minh chứng rõ nhất cho luận điểm đang phân tích.
- C. Liệt kê càng nhiều dẫn chứng càng tốt mà không cần phân tích.
- D. Chỉ cần ghi nhớ nội dung chính và không cần trích dẫn nguyên văn.
Câu 9: Giả sử bạn đang phân tích hình ảnh "vầng trăng" trong một tác phẩm. Việc bạn chỉ ra "vầng trăng" xuất hiện ở đầu, giữa và cuối tác phẩm là đang thực hiện thao tác nào?
- A. Mô tả/Nhận diện chi tiết.
- B. Phân tích ý nghĩa biểu tượng của vầng trăng.
- C. Đánh giá vai trò của vầng trăng đối với chủ đề.
- D. Tổng hợp các ý nghĩa của vầng trăng.
Câu 10: Tiếp nối Câu 9, việc bạn lý giải "vầng trăng" ở đầu tác phẩm tượng trưng cho quá khứ tươi đẹp, ở giữa tác phẩm thể hiện sự khắc nghiệt của hiện tại, và ở cuối tác phẩm là biểu tượng cho sự hồi sinh, hy vọng là đang thực hiện thao tác nào?
- A. Mô tả chi tiết.
- B. Phân tích ý nghĩa/Biểu tượng.
- C. Tóm tắt nội dung.
- D. Trích dẫn dẫn chứng.
Câu 11: Đâu là điểm khác biệt cốt lõi giữa "Phân tích" và "Đánh giá" trong bài nghị luận văn học?
- A. Phân tích là nói về nội dung, đánh giá là nói về nghệ thuật.
- B. Phân tích là đưa ra dẫn chứng, đánh giá là nêu cảm xúc cá nhân.
- C. Phân tích là chia nhỏ tác phẩm, làm rõ các yếu tố và mối quan hệ của chúng; Đánh giá là đưa ra nhận định về giá trị, hiệu quả, ý nghĩa của các yếu tố đó hoặc của toàn bộ tác phẩm, dựa trên kết quả phân tích.
- D. Phân tích là nhiệm vụ của Mở bài, đánh giá là nhiệm vụ của Kết bài.
Câu 12: Khi kết thúc bài văn nghị luận, phần Kết bài có vai trò gì?
- A. Trình bày thêm các dẫn chứng mới chưa kịp đưa vào Thân bài.
- B. Kể lại tóm tắt toàn bộ câu chuyện một lần nữa.
- C. Xin lỗi người đọc vì bài viết có thể chưa hoàn hảo.
- D. Khẳng định lại (nhấn mạnh) luận điểm chính (có thể mở rộng, nâng cao vấn đề hoặc nêu ý nghĩa của tác phẩm đối với bản thân/người đọc).
Câu 13: Giả sử bạn viết luận điểm phụ: "Hình ảnh "con thuyền" trong bài thơ không chỉ là phương tiện lao động mà còn là biểu tượng cho sự sống, khát vọng của con người làng chài." Đây là thao tác nào?
- A. Tóm tắt nội dung.
- B. Phân tích ý nghĩa biểu tượng.
- C. Kể chuyện.
- D. Đánh giá chung chung.
Câu 14: Để chứng minh cho luận điểm phụ ở Câu 13, bạn nên sử dụng dẫn chứng nào từ bài "Quê hương" của Tế Hanh?
- A. "Làng tôi ở cuối sông Thu"
- B. "Mùi mặn đồng xa, mùi lúa chín"
- C. "Chiếc thuyền im bến mỏi trở về nằm / Nghe chất muối thấm dần trong thớ vỏ" hoặc "Ngày hôm sau ồn ào trên bến đỗ / Khắp dân làng tấp nập đón ghe về"
- D. "Tôi thấy nhớ cái mùi nồng mặn quá!"
Câu 15: Khi phân tích một nhân vật, việc tập trung vào "lời nói, hành động, suy nghĩ, ngoại hình, mối quan hệ với các nhân vật khác" là cách để làm rõ khía cạnh nào của nhân vật?
- A. Tính cách và số phận.
- B. Hoàn cảnh sáng tác tác phẩm.
- C. Thể loại của tác phẩm.
- D. Bố cục của bài văn nghị luận.
Câu 16: Đâu là một lỗi phổ biến cần tránh khi viết bài văn nghị luận phân tích, đánh giá tác phẩm văn học?
- A. Sử dụng các trích dẫn chính xác từ tác phẩm.
- B. Trình bày ý kiến cá nhân có lập luận và dẫn chứng.
- C. Phân tích mối liên hệ giữa các yếu tố nghệ thuật và nội dung.
- D. Chỉ đơn thuần tóm tắt nội dung câu chuyện hoặc kể lại diễn biến mà không có phân tích, đánh giá.
Câu 17: Để bài văn nghị luận có sức thuyết phục, các lý lẽ (lập luận) và dẫn chứng cần đảm bảo yếu tố nào?
- A. Chính xác, liên quan trực tiếp đến luận điểm và được trình bày một cách logic.
- B. Càng nhiều càng tốt, bất kể có liên quan hay không.
- C. Chỉ cần là ý kiến cá nhân, không cần dẫn chứng.
- D. Phải sử dụng ngôn ngữ hoa mỹ, phức tạp.
Câu 18: Khi phân tích nghệ thuật sử dụng ngôn từ trong một đoạn thơ, bạn nhận xét: "Tác giả sử dụng biện pháp so sánh "nhớ mùi hương con gái như mùi hoa cau" rất độc đáo". Để làm rõ nhận xét này, bạn cần phân tích thêm điều gì?
- A. Hoàn cảnh sáng tác bài thơ.
- B. Tiểu sử của tác giả.
- C. Sự tương đồng/khác biệt giữa "mùi hương con gái" và "mùi hoa cau" trong ngữ cảnh bài thơ, hiệu quả gợi tả, gợi cảm của sự so sánh này đối với người đọc (nó giúp hình dung, cảm nhận điều gì?).
- D. Số lượng các biện pháp so sánh khác trong bài thơ.
Câu 19: Giả sử bạn đang viết về truyện ngắn "Vợ nhặt" của Kim Lân. Luận điểm "Kim Lân đã khắc họa thành công vẻ đẹp tâm hồn và khát vọng sống mãnh liệt của người lao động nghèo trong nạn đói năm 1945". Để chứng minh luận điểm này, bạn có thể phân tích khía cạnh nào của nhân vật Thị?
- A. Việc Thị chấp nhận theo Tràng chỉ vì miếng ăn trước mắt.
- B. Ngoại hình tiều tụy, "quần áo tả tơi như tổ đỉa".
- C. Việc Thị "sầm sầm chạy ra" khi Tràng mời ăn.
- D. Thái độ e thẹn, hiền lành khi về nhà Tràng, cách Thị vun vén cho tổ ấm nhỏ (quét dọn nhà cửa), sự thay đổi tâm trạng từ "chao chát, chỏng lỏn" sang "hiền hậu đúng mực", và đặc biệt là chi tiết "tiếng trống thúc thuế" gợi về Việt Minh như một tia hy vọng cho tương lai.
Câu 20: Khi phân tích cấu trúc (bố cục) của một tác phẩm tự sự, người viết cần làm gì?
- A. Chỉ cần chia tác phẩm thành các phần: mở đầu, diễn biến, kết thúc.
- B. Chỉ ra cách tác giả sắp xếp các sự kiện, tình huống, nhân vật và lý giải hiệu quả nghệ thuật của cách sắp xếp đó (ví dụ: gây bất ngờ, tạo kịch tính, làm nổi bật chủ đề...).
- C. Liệt kê tên tất cả các chương hoặc các đoạn trong tác phẩm.
- D. Đánh giá xem cấu trúc đó có giống với các tác phẩm khác cùng thể loại hay không.
Câu 21: Để bài văn nghị luận không trở thành bài "kể chuyện lại", người viết cần liên tục thực hiện thao tác nào sau khi đưa ra dẫn chứng?
- A. Tìm thêm dẫn chứng khác.
- B. Chuyển sang phân tích một khía cạnh khác của tác phẩm.
- C. Phân tích, lý giải, bình giảng ý nghĩa của dẫn chứng, kết nối nó với luận điểm chính hoặc luận điểm phụ.
- D. Kết thúc đoạn văn và chuyển sang đoạn mới.
Câu 22: Đâu là một ví dụ về "đánh giá" trong bài văn nghị luận văn học?
- A. Nhân vật A đã làm việc X.
- B. Đoạn thơ này có sử dụng biện pháp tu từ Y.
- C. Sự kiện Z xảy ra sau sự kiện W.
- D. Với việc xây dựng nhân vật Thị đầy chân thực và lay động, Kim Lân không chỉ phản ánh bi kịch của con người trong nạn đói mà còn ngợi ca sức sống, khát vọng hạnh phúc tiềm ẩn ngay cả trong hoàn cảnh khắc nghiệt nhất, tạo nên giá trị nhân đạo sâu sắc cho tác phẩm.
Câu 23: Khi phân tích một tác phẩm thơ, việc chú ý đến "nhịp điệu, vần, hình ảnh, ngôn từ, các biện pháp tu từ" là đang tập trung vào khía cạnh nào?
- A. Nghệ thuật biểu đạt.
- B. Nội dung cốt truyện.
- C. Hoàn cảnh sáng tác.
- D. Tiểu sử nhà thơ.
Câu 24: Giả sử bạn đang phân tích bài thơ "Đây thôn Vĩ Dạ" của Hàn Mặc Tử. Luận điểm phụ: "Hình ảnh "lá trúc che ngang mặt chữ điền" gợi lên vẻ đẹp kín đáo, e ấp nhưng đầy sức hút của con người xứ Huế." Để củng cố luận điểm này, bạn có thể phân tích thêm yếu tố nào?
- A. Màu sắc của lá trúc.
- B. Sự kết hợp giữa "lá trúc che ngang" (che giấu, kín đáo) và "mặt chữ điền" (gợi vẻ đầy đặn, phúc hậu, rạng rỡ), tạo nên một nét đẹp vừa thực vừa hư, vừa gần gũi vừa bí ẩn.
- C. Số lượng lá trúc được nhắc đến.
- D. Loại trúc cụ thể được trồng ở thôn Vĩ Dạ.
Câu 25: Trong quá trình viết bài nghị luận, bước "Tìm ý và lập dàn ý" có vai trò gì?
- A. Chỉ là bước phụ, có thể bỏ qua.
- B. Giúp bài viết dài hơn.
- C. Giúp người viết định hình cấu trúc bài, xác định các luận điểm chính, luận điểm phụ, lựa chọn dẫn chứng phù hợp và sắp xếp chúng một cách logic trước khi bắt tay vào viết thành văn.
- D. Chỉ đơn thuần là gạch đầu dòng các ý tưởng ngẫu nhiên.
Câu 26: Khi chỉnh sửa bài viết, việc tập trung vào "Tính mạch lạc của lập luận, sự rõ ràng của luận điểm, tính thuyết phục của dẫn chứng và phân tích, bố cục hợp lý" thuộc về giai đoạn nào?
- A. Chỉnh sửa (Revision).
- B. Biên tập (Editing).
- C. Đọc soát lỗi chính tả.
- D. Tìm ý.
Câu 27: Ngược lại với Câu 26, việc tập trung vào "lỗi chính tả, ngữ pháp, dùng từ, đặt câu" thuộc về giai đoạn nào?
- A. Tìm ý.
- B. Biên tập (Editing) hoặc đọc soát lỗi (Proofreading).
- C. Lập dàn ý.
- D. Phân tích.
Câu 28: Đâu là một cách hiệu quả để làm cho phần Mở bài trở nên hấp dẫn và thu hút người đọc?
- A. Bắt đầu bằng một câu hỏi tu từ không liên quan đến tác phẩm.
- B. Kể một câu chuyện dài về cuộc đời tác giả.
- C. Liệt kê tên tất cả các nhân vật trong tác phẩm.
- D. Dẫn dắt từ một nhận định chung về chủ đề hoặc thể loại, hoặc từ một câu nói/hình ảnh ấn tượng liên quan đến tác phẩm, trước khi giới thiệu tác phẩm và nêu luận điểm chính.
Câu 29: Khi phân tích mối quan hệ giữa các yếu tố nội dung và nghệ thuật trong tác phẩm, người viết đang thể hiện kỹ năng tư duy bậc cao nào?
- A. Phân tích (khả năng chia tách và nhận diện mối liên hệ giữa các bộ phận).
- B. Ghi nhớ (khả năng nhớ lại thông tin).
- C. Hiểu (khả năng diễn giải thông tin).
- D. Tổng hợp (khả năng kết hợp các yếu tố mới để tạo ra cái mới).
Câu 30: Việc bài văn nghị luận của bạn chỉ toàn những lời khen hoặc chê bai cảm tính, thiếu vắng dẫn chứng và phân tích cụ thể từ văn bản cho thấy điểm yếu ở khâu nào?
- A. Cấu trúc bài văn.
- B. Lỗi chính tả và ngữ pháp.
- C. Thiếu nền tảng phân tích văn bản và sử dụng dẫn chứng để hỗ trợ đánh giá.
- D. Độ dài bài viết.