Bài Tập, Đề Thi Trắc Nghiệm Online – Môn Lý Thuyết Dịch – Đề 10

Câu 1: Trong lý thuyết dịch, khái niệm "tương đương động" (dynamic equivalence) tập trung chủ yếu vào yếu tố nào?

• A. Sự trung thành tuyệt đối về mặt cấu trúc ngữ pháp và từ vựng so với văn bản gốc.
• B. Phản ứng và trải nghiệm của độc giả mục tiêu tương tự như độc giả gốc.
• C. Việc sử dụng các phương pháp dịch thuật theo nghĩa đen để đảm bảo tính chính xác.
• D. Sự tương đồng về mặt văn hóa giữa ngôn ngữ nguồn và ngôn ngữ đích.

Câu 2: Phương pháp dịch "thuần hóa" (domestication) trong dịch thuật văn hóa, theo Lawrence Venuti, có xu hướng ưu tiên điều gì?

• A. Giữ nguyên hoàn toàn các yếu tố văn hóa đặc trưng của văn bản gốc, bất chấp sự xa lạ với độc giả mục tiêu.
• B. Tạo ra một văn bản dịch "lai ghép" giữa văn hóa nguồn và văn hóa đích.
• C. Làm cho văn bản dịch đọc tự nhiên và trôi chảy như thể được viết bằng ngôn ngữ đích, đôi khi làm mờ đi dấu vết của văn bản gốc.
• D. Tập trung vào việc truyền tải thông tin một cách khách quan, không can thiệp vào yếu tố văn hóa.

Câu 3: Lý thuyết "Skopos" trong dịch thuật, do Hans Vermeer đề xuất, nhấn mạnh yếu tố nào là quan trọng nhất trong quá trình dịch?

• A. Mục đích giao tiếp mà bản dịch hướng đến trong ngữ cảnh văn hóa đích.
• B. Sự tương đương về mặt ngôn ngữ học giữa văn bản gốc và văn bản dịch.
• C. Tính trung thực của bản dịch đối với ý định ban đầu của tác giả văn bản gốc.
• D. Việc tuân thủ các quy tắc ngữ pháp và từ vựng của ngôn ngữ đích.

Câu 4: Trong dịch thuật, "dịch tả" (literal translation) thường phù hợp nhất với loại văn bản nào?

• A. Thơ ca trữ tình.
• B. Tiểu thuyết văn học.
• C. Quảng cáo và khẩu hiệu.
• D. Hướng dẫn sử dụng thiết bị kỹ thuật.

Câu 5: "Dịch tự do" (free translation) khác biệt với "dịch trung thành" (faithful translation) chủ yếu ở điểm nào?

• A. Dịch tự do luôn đảm bảo tính chính xác tuyệt đối về mặt thông tin, còn dịch trung thành thì không.
• B. Dịch tự do chú trọng truyền đạt ý chính và hiệu quả giao tiếp, trong khi dịch trung thành cố gắng bám sát cả nội dung và hình thức văn bản gốc.
• C. Dịch tự do chỉ áp dụng cho văn bản văn học, còn dịch trung thành áp dụng cho văn bản khoa học.
• D. Dịch tự do sử dụng ngôn ngữ trang trọng, còn dịch trung thành sử dụng ngôn ngữ đời thường.

Câu 6: Khái niệm "đơn vị dịch" (unit of translation) đề cập đến điều gì trong quá trình dịch thuật?

• A. Số lượng từ tối thiểu mà một người dịch chuyên nghiệp cần dịch trong một giờ.
• B. Đơn vị tiền tệ được sử dụng để trả công cho người dịch.
• C. Phân đoạn ngôn ngữ mà người dịch xử lý như một khối duy nhất để tìm ra tương đương trong ngôn ngữ đích.
• D. Quy tắc ngữ pháp chi phối việc chuyển đổi từ ngôn ngữ nguồn sang ngôn ngữ đích.

Câu 7: Trong bối cảnh dịch thuật, "chú giải văn hóa" (cultural notes) được sử dụng khi nào?

• A. Khi người dịch muốn thể hiện quan điểm cá nhân về văn bản gốc.
• B. Khi văn bản gốc chứa lỗi ngữ pháp hoặc thông tin sai lệch.
• C. Khi bản dịch cần rút gọn độ dài so với văn bản gốc.
• D. Khi văn bản gốc chứa các yếu tố văn hóa đặc trưng có thể gây khó hiểu cho độc giả mục tiêu.

Câu 8: Thuyết "đa hệ thống" (polysystem theory) của Itamar Even-Zohar áp dụng cho lĩnh vực nào?

• A. Phân tích lỗi dịch thuật.
• B. Nghiên cứu văn học dịch và vị trí của nó trong hệ thống văn học đích.
• C. So sánh các phương pháp dịch thuật khác nhau.
• D. Đánh giá chất lượng bản dịch dựa trên tiêu chí khách quan.

Câu 9: "Dịch địa phương hóa" (localization) khác biệt với "dịch thuật" (translation) thông thường ở phạm vi nào?

• A. Dịch địa phương hóa chỉ tập trung vào dịch văn bản nói, còn dịch thuật tập trung vào văn bản viết.
• B. Dịch địa phương hóa là dịch máy, còn dịch thuật là dịch người.
• C. Dịch địa phương hóa bao gồm dịch thuật và điều chỉnh toàn diện sản phẩm cho phù hợp với văn hóa và thị trường mục tiêu.
• D. Dịch địa phương hóa chỉ áp dụng cho lĩnh vực du lịch, còn dịch thuật áp dụng cho mọi lĩnh vực.

Câu 10: Trong dịch thuật, "mất mát" và "bù đắp" (loss and compensation) là hiện tượng thường xảy ra khi nào?

• A. Khi có sự khác biệt về cấu trúc ngôn ngữ, văn hóa hoặc ngữ nghĩa giữa ngôn ngữ nguồn và ngôn ngữ đích.
• B. Khi người dịch không đủ trình độ chuyên môn.
• C. Khi sử dụng dịch máy.
• D. Khi dịch các văn bản khoa học kỹ thuật.

Câu 11: Theo lý thuyết giao tiếp, mục tiêu chính của dịch thuật là gì?

• A. Sao chép chính xác cấu trúc và từ vựng của văn bản gốc.
• B. Đảm bảo giao tiếp thành công giữa tác giả văn bản gốc và độc giả mục tiêu.
• C. Thể hiện phong cách cá nhân của người dịch.
• D. Tuân thủ nghiêm ngặt các quy tắc dịch thuật.

Câu 12: "Dịch thuật thích ứng" (adaptation) thường được sử dụng trong trường hợp nào?

• A. Dịch các văn bản pháp luật.
• B. Dịch các bài báo khoa học.
• C. Chuyển thể một cuốn tiểu thuyết thành phim hoạt hình cho trẻ em.
• D. Dịch các thư từ cá nhân.

Câu 13: Phân tích diễn ngôn đóng vai trò như thế nào trong quá trình dịch thuật?

• A. Giúp người dịch tìm ra các lỗi ngữ pháp trong văn bản gốc.
• B. Giúp người dịch rút ngắn thời gian dịch thuật.
• C. Giúp người dịch lựa chọn từ vựng trang trọng hơn.
• D. Giúp người dịch hiểu rõ hơn về ngữ cảnh, cấu trúc và ý nghĩa của văn bản để đưa ra các quyết định dịch thuật phù hợp.

Câu 14: "Kiểm định ngược" (back translation) được sử dụng chủ yếu để làm gì?

• A. Tạo ra nhiều phiên bản dịch khác nhau.
• B. Đánh giá tính chính xác và chất lượng của một bản dịch.
• C. Tìm ra các lỗi chính tả trong văn bản gốc.
• D. Đảm bảo bản dịch phù hợp với phong cách của người dịch.

Câu 15: Trong dịch thuật, "vấn đề tương đương" (problem of equivalence) phát sinh do đâu?

• A. Sự thiếu hụt từ vựng trong ngôn ngữ đích.
• B. Sự khác biệt về hệ thống chữ viết giữa các ngôn ngữ.
• C. Sự khác biệt về cấu trúc ngôn ngữ, ngữ nghĩa và văn hóa giữa ngôn ngữ nguồn và ngôn ngữ đích.
• D. Do người dịch không hiểu rõ văn bản gốc.

Câu 16: "Dịch thuật máy" (machine translation) hiện nay phát triển mạnh mẽ, nhưng vẫn còn hạn chế lớn nhất ở khía cạnh nào?

• A. Tốc độ dịch còn chậm.
• B. Chi phí đầu tư và vận hành hệ thống dịch máy quá cao.
• C. Khả năng dịch các văn bản khoa học kỹ thuật còn yếu.
• D. Khả năng hiểu ngữ cảnh, ẩn ý, và yếu tố văn hóa trong ngôn ngữ còn hạn chế.

Câu 17: "Biên tập sau dịch máy" (post-editing machine translation) là quy trình như thế nào?

• A. Chỉnh sửa và hoàn thiện bản dịch thô do máy dịch tạo ra bởi người dịch chuyên nghiệp.
• B. Sử dụng phần mềm để kiểm tra lỗi chính tả và ngữ pháp trong bản dịch máy.
• C. Dịch lại toàn bộ văn bản sau khi đã có bản dịch máy.
• D. So sánh kết quả dịch của nhiều hệ thống dịch máy khác nhau.

Câu 18: Trong dịch thuật, "giọng văn" (tone) của văn bản gốc cần được truyền tải như thế nào trong bản dịch?

• A. Không cần thiết phải quan tâm đến giọng văn, chỉ cần dịch đúng nghĩa đen.
• B. Cần được nhận diện và tái tạo một cách phù hợp trong ngôn ngữ đích để đảm bảo hiệu quả giao tiếp tương đương.
• C. Nên được thay đổi để phù hợp với sở thích của người dịch.
• D. Chỉ quan trọng trong văn bản văn học, không quan trọng trong văn bản khoa học.

Câu 19: Yếu tố "phong cách cá nhân" của người dịch thể hiện rõ nhất trong phương pháp dịch nào?

• A. Dịch tả (literal translation).
• B. Dịch trung thành (faithful translation).
• C. Dịch diễn giải (interpretative translation).
• D. Dịch máy (machine translation).

Câu 20: "Dịch thuật cộng đồng" (community translation) nhấn mạnh vào giá trị nào?

• A. Lợi nhuận kinh tế.
• B. Tính chuyên nghiệp cao.
• C. Tốc độ dịch nhanh chóng.
• D. Tính phục vụ cộng đồng và đảm bảo quyền tiếp cận thông tin cho mọi người.

Câu 21: Trong dịch thuật, "khẩu ngữ" (register) cần được xem xét vì lý do gì?

• A. Để tiết kiệm thời gian dịch thuật.
• B. Để đảm bảo văn phong của bản dịch phù hợp với ngữ cảnh và đối tượng mục tiêu.
• C. Để làm cho bản dịch trở nên phức tạp và khó hiểu hơn.
• D. Khẩu ngữ không quan trọng trong dịch thuật.

Câu 22: "Dịch thuật ký hiệu" (sign language interpreting) là một hình thức dịch thuật đặc biệt, khác biệt chính so với dịch nói và dịch viết là gì?

• A. Chỉ dành cho người khuyết tật.
• B. Sử dụng ngôn ngữ hình thể thay vì ngôn ngữ lời.
• C. Là hình thức dịch đa phương thức, kết hợp yếu tố thị giác, không gian và biểu cảm.
• D. Không tuân theo các nguyên tắc dịch thuật thông thường.

Câu 23: "Dịch thuật định vị" (transcreation) thường được áp dụng trong lĩnh vực nào?

• A. Marketing và quảng cáo.
• B. Văn bản pháp luật.
• C. Hướng dẫn sử dụng kỹ thuật.
• D. Báo cáo khoa học.

Câu 24: Trong dịch thuật, "tính tự nhiên" (naturalness) của bản dịch quan trọng như thế nào?

• A. Không quan trọng bằng tính chính xác.
• B. Rất quan trọng, giúp bản dịch dễ đọc, dễ hiểu và tạo cảm giác gần gũi với độc giả mục tiêu.
• C. Chỉ quan trọng trong văn bản văn học, không quan trọng trong văn bản khác.
• D. Có thể bỏ qua để đảm bảo tính trung thành tuyệt đối với văn bản gốc.

Câu 25: "Dịch thuật ám chỉ" (covert translation) và "dịch thuật hiển ngôn" (overt translation) khác nhau như thế nào?

• A. Dịch thuật ám chỉ sử dụng ngôn ngữ trang trọng hơn dịch thuật hiển ngôn.
• B. Dịch thuật ám chỉ tập trung vào nghĩa đen, dịch thuật hiển ngôn tập trung vào nghĩa bóng.
• C. Dịch thuật ám chỉ hướng tới chức năng tương đương trong văn hóa đích, dịch thuật hiển ngôn giữ lại chức năng trong văn hóa gốc.
• D. Dịch thuật ám chỉ là dịch máy, dịch thuật hiển ngôn là dịch người.

Câu 26: "Dịch thuật phỏng dịch" (paraphrase translation) được sử dụng khi nào?

• A. Khi dịch thơ ca.
• B. Khi dịch văn bản pháp luật.
• C. Khi muốn rút gọn văn bản gốc.
• D. Khi cần diễn giải lại ý nghĩa của văn bản gốc một cách rõ ràng và dễ hiểu hơn.

Câu 27: "Dịch thuật sáng tạo" (creative translation) đòi hỏi người dịch phải có kỹ năng nào đặc biệt?

• A. Kỹ năng sử dụng thành thạo các công cụ dịch thuật máy.
• B. Kỹ năng sáng tạo, linh hoạt trong việc sử dụng ngôn ngữ và văn phong.
• C. Kỹ năng ghi nhớ từ vựng phong phú.
• D. Kỹ năng phân tích ngữ pháp chuyên sâu.

Câu 28: "Dịch thuật hỗ trợ" (assisted translation) đề cập đến việc sử dụng công nghệ nào trong quá trình dịch?

• A. Chỉ sử dụng dịch máy hoàn toàn tự động.
• B. Dịch thuật thủ công hoàn toàn, không sử dụng bất kỳ công cụ nào.
• C. Sử dụng các công cụ hỗ trợ dịch thuật bằng máy tính (CAT tools) như bộ nhớ dịch (TM), quản lý thuật ngữ.
• D. Sử dụng mạng xã hội để tìm kiếm sự giúp đỡ từ cộng đồng dịch thuật.

Câu 29: "Lý thuyết bản địa hóa" (localization theory) mở rộng phạm vi nghiên cứu dịch thuật như thế nào?

• A. Thu hẹp phạm vi nghiên cứu chỉ còn dịch văn bản viết.
• B. Tập trung vào nghiên cứu lịch sử dịch thuật.
• C. Giới hạn nghiên cứu trong lĩnh vực văn học dịch.
• D. Mở rộng phạm vi nghiên cứu sang các yếu tố văn hóa, kỹ thuật và thị trường liên quan đến quá trình điều chỉnh sản phẩm và dịch vụ cho thị trường mục tiêu.

Câu 30: Trong dịch thuật, "tính minh bạch" (transparency) của bản dịch có nghĩa là gì?

• A. Bản dịch đọc tự nhiên, trôi chảy, không có dấu vết của sự "ngoại lai", khiến độc giả dễ dàng tiếp nhận.
• B. Bản dịch phải thể hiện rõ quá trình dịch thuật và các quyết định của người dịch.
• C. Bản dịch phải hoàn toàn chính xác về mặt thông tin, không được phép lược bỏ hay thêm bất cứ điều gì.
• D. Bản dịch phải sử dụng ngôn ngữ trang trọng và học thuật.