Trắc nghiệm Hướng dẫn tự học trang 134 - Cánh diều - Đề 03 bao gồm nhiều câu hỏi hay, bám sát chương trình. Cùng làm bài tập trắc nghiệm ngay.
Câu 1: Khi đọc một văn bản nghị luận về một vấn đề xã hội phức tạp, để hiểu rõ lập trường và quan điểm của tác giả, người đọc cần tập trung phân tích yếu tố nào sau đây?
- A. Số liệu thống kê được trích dẫn trong bài.
- B. Các biện pháp tu từ mà tác giả sử dụng.
- C. Hệ thống luận điểm, luận cứ và cách lập luận của tác giả.
- D. Thông tin về tiểu sử và sự nghiệp của tác giả.
Câu 2: Đọc bài thơ "Mưa xuân", để cảm nhận được vẻ đẹp tinh tế, giao hòa của thiên nhiên và con người trong không gian mùa xuân, người đọc cần chú ý phân tích nhất yếu tố nào?
- A. Cấu trúc bố cục của bài thơ.
- B. Việc sử dụng từ ngữ, hình ảnh gợi cảm và các biện pháp nghệ thuật.
- C. Hoàn cảnh sáng tác và xuất xứ của bài thơ.
- D. Số lượng câu thơ và cách gieo vần.
Câu 3: Một học sinh đang thực hành kỹ năng tóm tắt một đoạn văn xuôi dài. Phương pháp nào sau đây thể hiện rõ nhất việc học sinh đó đang áp dụng kỹ năng phân tích cấu trúc để tóm tắt hiệu quả?
- A. Sao chép lại các câu văn quan trọng nhất của đoạn văn.
- B. Đọc lướt qua đoạn văn và viết lại ý chính theo trí nhớ.
- C. Tìm và gạch chân tất cả các danh từ và động từ trong đoạn văn.
- D. Xác định câu chủ đề của mỗi đoạn nhỏ, loại bỏ các chi tiết minh họa, và kết nối các ý chính lại.
Câu 4: Khi phân tích một tác phẩm văn học theo hướng tự học, việc đặt các câu hỏi như "Nhân vật này đại diện cho điều gì?", "Tại sao tác giả lại sử dụng hình ảnh này?", "Mâu thuẫn trong truyện được giải quyết như thế nào?" nhằm mục đích chính là gì?
- A. Kích thích tư duy phân tích, suy luận và diễn giải ý nghĩa tác phẩm.
- B. Kiểm tra khả năng ghi nhớ các chi tiết trong tác phẩm.
- C. Tìm kiếm thông tin để so sánh tác phẩm với các tác phẩm khác.
- D. Đảm bảo đọc hết toàn bộ nội dung tác phẩm.
Câu 5: Trong quá trình tự học, khi gặp một khái niệm ngữ pháp mới hoặc khó hiểu, hành động nào sau đây thể hiện phương pháp tự học tích cực và hiệu quả nhất?
- A. Ghi nhớ định nghĩa một cách máy móc mà không cần hiểu rõ.
- B. Bỏ qua khái niệm đó và chuyển sang phần khác dễ hơn.
- C. Tìm kiếm thêm ví dụ minh họa, đặt câu với khái niệm đó, hoặc thảo luận với bạn bè/giáo viên.
- D. Đọc đi đọc lại định nghĩa nhiều lần cho đến khi thuộc lòng.
Câu 6: Giả sử bạn đang tự học về chủ đề "Toàn cầu hóa và bản sắc văn hóa dân tộc". Bạn đọc được hai bài viết có quan điểm trái ngược nhau về tác động của toàn cầu hóa đến bản sắc văn hóa. Để có cái nhìn khách quan, bạn nên làm gì?
- A. Chỉ tin vào bài viết có quan điểm mà bạn cảm thấy phù hợp.
- B. Tìm thêm một bài viết thứ ba có quan điểm giống với một trong hai bài đã đọc.
- C. Kết luận rằng cả hai bài viết đều sai và không có tác động nào.
- D. Phân tích lập luận, bằng chứng của từng bài, xác định điểm mạnh, điểm yếu và tìm kiếm thêm các nguồn thông tin đa chiều khác.
Câu 7: Khi tự học một bài thơ trữ tình như "Việt Bắc", việc vẽ sơ đồ tư duy (mind map) về nội dung và nghệ thuật của bài thơ có tác dụng gì nổi bật nhất?
- A. Giúp hệ thống hóa kiến thức, thấy được mối liên hệ giữa các ý chính và chi tiết nghệ thuật.
- B. Thay thế hoàn toàn việc đọc kỹ văn bản bài thơ.
- C. Giúp ghi nhớ từng câu thơ một cách dễ dàng hơn.
- D. Chỉ là một hình thức trang trí cho phần ghi chép.
Câu 8: Phần "Thực hành tiếng Việt" thường bao gồm các bài tập về ngữ pháp, từ vựng, hoặc các lỗi thường gặp. Khi tự học phần này, mục đích cuối cùng không chỉ là làm đúng bài tập mà còn là:
- A. Thuộc lòng tất cả các ví dụ trong sách giáo khoa.
- B. Áp dụng được kiến thức đã học vào việc sử dụng tiếng Việt hàng ngày một cách chuẩn xác và hiệu quả.
- C. Chỉ cần làm xong bài tập để đối chiếu đáp án.
- D. Học thuộc các quy tắc ngữ pháp một cách khô khan.
Câu 9: Đọc một đoạn văn miêu tả cảnh vật mùa xuân trong "Mưa xuân", câu nào sau đây thể hiện sự phân tích và cảm nhận sâu sắc của người đọc, vượt ra ngoài việc chỉ liệt kê các chi tiết?
- A. Đoạn văn có các từ "xanh", "hồng", "trắng".
- B. Đoạn văn miêu tả cảnh vật vào buổi sáng.
- C. Đoạn văn có sử dụng phép so sánh.
- D. Sự đan xen giữa màu sắc ("xanh", "hồng") và âm thanh ("tiếng chim hót") trong đoạn văn tạo nên một bức tranh mùa xuân vừa tươi tắn vừa sống động, thể hiện sức sống đang trỗi dậy.
Câu 10: Khi tự học để chuẩn bị cho một bài kiểm tra, việc "ôn tập chủ động" (active recall) có nghĩa là gì?
- A. Cố gắng nhớ lại thông tin từ trí nhớ mà không nhìn vào tài liệu, ví dụ như tự hỏi và trả lời các câu hỏi.
- B. Đọc lại bài học hoặc ghi chú nhiều lần.
- C. Tô đậm các điểm quan trọng trong sách giáo khoa.
- D. Chỉ đọc lướt qua các tiêu đề và mục lục.
Câu 11: Để hiểu "tác dụng chiều sâu" của văn học trong việc xây dựng nhân cách văn hóa con người, người tự học cần xem xét văn học ở khía cạnh nào là chủ yếu?
- A. Giá trị giải trí và thư giãn mà văn học mang lại.
- B. Thông tin lịch sử và xã hội được phản ánh trong tác phẩm.
- C. Khả năng khơi gợi cảm xúc, đồng cảm, mở rộng hiểu biết về cuộc sống, con người và các giá trị đạo đức, thẩm mỹ.
- D. Kỹ thuật viết và cấu trúc câu chuyện của tác giả.
Câu 12: Khi phân tích mối quan hệ giữa "toàn cầu hóa" và "bản sắc văn hóa dân tộc", một câu hỏi mang tính tư duy phản biện cao sẽ là:
- A. Toàn cầu hóa bắt đầu từ năm nào?
- B. Kể tên một số yếu tố tạo nên bản sắc văn hóa dân tộc Việt Nam.
- C. Toàn cầu hóa có tác động đến văn hóa không?
- D. Liệu quá trình toàn cầu hóa có nhất thiết dẫn đến sự "phai nhạt" hay thậm chí "mất mát" bản sắc văn hóa dân tộc, hay nó cũng tạo ra những cơ hội để bản sắc văn hóa được làm mới và quảng bá ra thế giới? Phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến kết quả này.
Câu 13: Bạn đang tự học về cách nhận biết và sửa lỗi dùng từ trong tiếng Việt. Đoạn văn sau có một lỗi phổ biến. Hãy xác định và phân tích lỗi đó: "Anh ấy đã rất **chủ quan** khi không chuẩn bị kỹ bài thuyết trình, dẫn đến kết quả không tốt."
- A. Lỗi dùng từ "không chuẩn bị kỹ" - nên dùng từ khác mạnh hơn.
- B. Lỗi dùng từ "chủ quan" - ở đây nên dùng từ "chủ quan" (nghĩa là thiếu trách nhiệm, cẩu thả) chứ không phải "khách quan".
- C. Lỗi dùng từ "dẫn đến kết quả không tốt" - cách diễn đạt còn chung chung.
- D. Đoạn văn không có lỗi nào về dùng từ.
Câu 14: Khi tự học một đoạn văn khó hiểu, việc "diễn giải lại bằng ngôn ngữ của bản thân" (paraphrasing) có lợi ích gì chính yếu?
- A. Giúp kiểm tra mức độ hiểu bài và làm rõ ý nghĩa của đoạn văn theo cách riêng.
- B. Giúp ghi nhớ từng câu chữ gốc của tác giả.
- C. Tiết kiệm thời gian hơn so với việc đọc kỹ.
- D. Chỉ áp dụng cho các văn bản khoa học, không dùng cho văn học.
Câu 15: Phân tích câu thơ "Không gian như có sợi tơ/Bay qua, bay lại ngẩn ngơ lòng trời" trong "Mưa xuân", hình ảnh "sợi tơ" bay trong "lòng trời" gợi cho người đọc cảm nhận về đặc điểm nào của mưa xuân?
- A. Sự dữ dội, ào ạt của cơn mưa.
- B. Sự lạnh lẽo, ảm đạm của không gian.
- C. Sự nhẹ nhàng, mong manh, bảng lảng, thấm đượm cảm xúc của mưa xuân.
- D. Tính chất bất chợt, đột ngột của cơn mưa.
Câu 16: Để tự học hiệu quả và duy trì động lực, việc "đặt mục tiêu học tập cụ thể, đo lường được, khả thi, liên quan và có thời hạn" (SMART goals) mang lại lợi ích gì?
- A. Giúp bạn hoàn thành bài tập nhanh nhất có thể.
- B. Chỉ cần đặt ra mục tiêu chung chung như "học giỏi hơn".
- C. Không có tác dụng gì nhiều ngoài việc làm theo hướng dẫn.
- D. Giúp bạn có định hướng rõ ràng, theo dõi tiến độ và cảm thấy thành tựu khi đạt được mục tiêu, từ đó tăng động lực.
Câu 17: Phân tích một đoạn văn nghị luận, bạn xác định được luận điểm chính là "Việc bảo tồn ngôn ngữ dân tộc là cực kỳ quan trọng trong bối cảnh toàn cầu hóa". Luận cứ nào sau đây có thể được sử dụng để **phản bác** hoặc **đặt vấn đề ngược lại** với luận điểm trên?
- A. Ngôn ngữ là phương tiện truyền tải văn hóa và lịch sử dân tộc.
- B. Nhiều ngôn ngữ trên thế giới đang có nguy cơ biến mất.
- C. Sự giao thoa ngôn ngữ trong toàn cầu hóa có thể làm phong phú thêm ngôn ngữ dân tộc, đồng thời việc học ngôn ngữ quốc tế là cần thiết để hội nhập.
- D. Chính phủ cần có chính sách bảo vệ ngôn ngữ thiểu số.
Câu 18: Khi tự học về "Tri thức Ngữ văn", việc tìm hiểu về các "thể loại văn học" (như thơ, truyện ngắn, kịch...) giúp người đọc điều gì?
- A. Giúp ghi nhớ tên của tất cả các tác giả nổi tiếng.
- B. Giúp nhận diện đặc điểm cấu trúc, ngôn ngữ, đề tài, chủ đề đặc trưng của từng loại hình, từ đó có cách tiếp cận và phân tích phù hợp.
- C. Chỉ để phân loại sách trên kệ.
- D. Giúp dự đoán nội dung của tác phẩm trước khi đọc.
Câu 19: Đọc đoạn trích sau và cho biết câu nào sử dụng biện pháp tu từ **ẩn dụ** hiệu quả nhất để diễn tả sự thay đổi tích cực của con người nhờ văn học: "Văn học như một **ngọn lửa** sưởi ấm tâm hồn, xua tan đi bóng tối của sự ích kỷ."
- A. "Văn học như một **ngọn lửa** sưởi ấm tâm hồn".
- B. "xua tan đi bóng tối của sự ích kỷ".
- C. "sưởi ấm tâm hồn".
- D. Cả câu văn đều là ẩn dụ.
Câu 20: Khi tự học để viết một bài văn nghị luận về một tác phẩm văn học, bước nào sau đây thể hiện rõ nhất việc bạn đang vận dụng kỹ năng **tổng hợp**?
- A. Đọc kỹ tác phẩm và gạch chân các câu thơ/câu văn hay.
- B. Tìm kiếm thông tin về tác giả và hoàn cảnh sáng tác.
- C. Kết nối các luận điểm, luận cứ và dẫn chứng đã phân tích được từ tác phẩm để hình thành một lập luận chặt chẽ, nhất quán về chủ đề hoặc giá trị của tác phẩm.
- D. Viết nháp phần mở bài.
Câu 21: Giả sử bạn cần tự học để hiểu rõ ý nghĩa lịch sử và tinh thần của bài thơ "Việt Bắc". Ngoài việc đọc kỹ bài thơ, bạn nên tìm kiếm thêm nguồn tài liệu nào để hỗ trợ việc học?
- A. Các bài thơ khác cũng của tác giả Tố Hữu.
- B. Các tác phẩm văn xuôi cùng thời kỳ.
- C. Các bài hát về Việt Bắc.
- D. Tài liệu lịch sử về giai đoạn kháng chiến chống Pháp, thông tin về chiến dịch Việt Bắc và cuộc sống của quân dân ta thời kỳ đó.
Câu 22: Khi tự đánh giá hiệu quả của buổi tự học, câu hỏi nào sau đây giúp bạn phản ánh sâu sắc nhất về quá trình học tập của mình?
- A. Tôi đã hiểu những nội dung chính nào? Những phần nào còn mơ hồ? Tôi cần thay đổi phương pháp học ra sao để hiểu rõ hơn?
- B. Tôi đã dành bao nhiêu thời gian để học?
- C. Tôi đã đọc được bao nhiêu trang sách?
- D. Tôi có cảm thấy buồn ngủ trong lúc học không?
Câu 23: Trong bối cảnh "toàn cầu hóa", việc giữ gìn "bản sắc văn hóa dân tộc" không có nghĩa là từ chối hoàn toàn sự tiếp xúc với văn hóa bên ngoài, mà là:
- A. Chỉ học các ngôn ngữ truyền thống và không học ngoại ngữ.
- B. Không sử dụng bất kỳ sản phẩm hoặc công nghệ nào từ nước ngoài.
- C. Tiếp thu có chọn lọc những yếu tố tích cực từ văn hóa thế giới, đồng thời phát huy, làm giàu và quảng bá các giá trị văn hóa truyền thống đặc sắc của dân tộc mình.
- D. Chỉ tập trung vào việc phục hồi các phong tục tập quán cổ xưa.
Câu 24: Phân tích câu sau: "Mưa xuân lây phây trên những cành đào phai." Từ "lây phây" gợi tả đặc điểm nào của hạt mưa xuân?
- A. To và nặng hạt.
- B. Nhỏ, nhẹ, rơi thưa và bay trong không khí.
- C. Rơi rất nhanh và mạnh.
- D. Tạo ra tiếng động lớn khi rơi.
Câu 25: Khi tự học để chuẩn bị cho một bài nói hoặc một buổi thảo luận, việc "dự đoán câu hỏi" mà người nghe có thể đặt ra và chuẩn bị trước câu trả lời thể hiện kỹ năng gì?
- A. Kỹ năng phân tích đối tượng nghe và chuẩn bị ứng phó tình huống.
- B. Kỹ năng ghi nhớ thông tin.
- C. Kỹ năng tóm tắt văn bản.
- D. Kỹ năng tìm kiếm thông tin trên internet.
Câu 26: Việc "Tri thức Ngữ văn" cung cấp thông tin về các khái niệm như "chủ đề", "đề tài", "cốt truyện", "nhân vật"... nhằm mục đích chính là gì đối với người tự học?
- A. Giúp học sinh có thêm kiến thức để đối phó với các câu hỏi lý thuyết.
- B. Cung cấp định nghĩa để học sinh học thuộc lòng.
- C. Làm cho môn Ngữ văn trở nên phức tạp hơn.
- D. Cung cấp công cụ và hệ thống khái niệm để người học có thể tiếp cận, phân tích và hiểu sâu sắc hơn các tác phẩm văn học.
Câu 27: Trong ngữ cảnh tự học, việc "kết nối kiến thức mới với kiến thức đã biết" (making connections) là một chiến lược hiệu quả. Ví dụ nào sau đây thể hiện rõ nhất chiến lược này?
- A. Chỉ đọc lại các bài cũ trước khi học bài mới.
- B. Khi học về biện pháp so sánh, bạn nhớ lại các ví dụ về so sánh đã gặp trong bài thơ "Mưa xuân" hoặc "Việt Bắc" để hiểu rõ hơn.
- C. Học thuộc lòng định nghĩa so sánh.
- D. Tìm kiếm bài giảng của giáo viên trên mạng.
Câu 28: Phân tích tác động của việc sử dụng từ láy "xao xác" trong câu thơ "Tiếng gà xao xác gáy" (trong một bài thơ về mùa xuân) có ý nghĩa gợi tả điều gì?
- A. Tiếng gà gáy rất to và liên tục.
- B. Tiếng gà gáy rất nhỏ, gần như không nghe thấy.
- C. Gợi cảm giác âm thanh không thật rõ ràng, hơi thưa thớt trong không gian yên tĩnh của buổi sớm mai, báo hiệu sự sống đang thức dậy.
- D. Gợi cảm giác buồn bã, cô đơn.
Câu 29: Khi đọc một đoạn văn nghị luận về "tác dụng chiều sâu của văn học", bạn gặp câu: "Văn học không chỉ là tấm gương phản chiếu hiện thực mà còn là ngọn đèn soi rọi tâm hồn." Câu này sử dụng biện pháp tu từ nào để nhấn mạnh vai trò của văn học?
- A. So sánh
- B. Điệp ngữ
- C. Nhân hóa
- D. Ẩn dụ (tấm gương, ngọn đèn)
Câu 30: Để tự học hiệu quả phần "Thực hành tiếng Việt" liên quan đến việc sử dụng dấu câu, phương pháp nào sau đây giúp bạn hiểu rõ và áp dụng đúng các quy tắc?
- A. Đọc kỹ quy tắc, xem xét các ví dụ trong sách, tự đặt thêm ví dụ hoặc tìm các đoạn văn có sử dụng dấu câu đó để phân tích chức năng.
- B. Chỉ cần làm bài tập trắc nghiệm về dấu câu.
- C. Học thuộc lòng tên của các loại dấu câu.
- D. Bỏ qua phần lý thuyết và chỉ tập trung vào làm bài tập.