Trắc nghiệm Khuôn đúc đồng Cổ Loa: Nỏ thần không chỉ là truyền thuyết - Chân trời sáng tạo - Đề 09
Trắc nghiệm Khuôn đúc đồng Cổ Loa: Nỏ thần không chỉ là truyền thuyết - Chân trời sáng tạo - Đề 09 bao gồm nhiều câu hỏi hay, bám sát chương trình. Cùng làm bài tập trắc nghiệm ngay.
Câu 1: Dựa vào bối cảnh lịch sử được gợi mở qua văn bản về Cổ Loa, việc An Dương Vương chọn Cổ Loa làm kinh đô thể hiện tầm nhìn chiến lược nào của ông?
- A. Tập trung dân cư đông đúc để phát triển nông nghiệp.
- B. Gần gũi với Trung Quốc để dễ dàng giao thương.
- C. Địa điểm có phong cảnh đẹp, thuận lợi cho du lịch tâm linh.
- D. Vị trí địa lý hiểm yếu, thuận lợi cho phòng thủ quân sự và kiểm soát giao thông đường thủy.
Câu 2: Truyền thuyết "An Dương Vương và Mị Châu - Trọng Thủy" thường được hiểu như một bi kịch về mất nước. Tuy nhiên, việc phát hiện các khuôn đúc mũi tên đồng tại Cổ Loa giúp soi sáng khía cạnh nào khác về giai đoạn lịch sử này?
- A. Khẳng định toàn bộ chi tiết trong truyền thuyết là sự thật lịch sử.
- B. Cho thấy công nghệ đúc đồng của Âu Lạc rất lạc hậu so với phương Bắc.
- C. Chứng minh nhà nước Âu Lạc đã có sức mạnh quân sự đáng kể dựa trên công nghệ chế tác vũ khí tiên tiến.
- D. Giải thích nguyên nhân chính dẫn đến sự sụp đổ của nhà nước Âu Lạc là do nội bộ mâu thuẫn.
Câu 3: Văn bản đề cập đến "bộ sưu tập khuôn đúc mũi tên và các hiện vật khác" tại Cổ Loa. Nếu phải chọn một phương án để phân tích ý nghĩa quan trọng nhất của việc phát hiện số lượng lớn các khuôn đúc này, bạn sẽ chọn gì?
- A. Chứng tỏ người Âu Lạc rất khéo tay trong việc làm đồ mỹ nghệ.
- B. Phản ánh quy mô sản xuất vũ khí tập trung, có tổ chức của nhà nước Âu Lạc.
- C. Cho thấy người dân Cổ Loa sử dụng mũi tên đồng làm đơn vị trao đổi hàng hóa.
- D. Chứng minh Cổ Loa là trung tâm buôn bán đồng lớn nhất Đông Nam Á.
Câu 4: Khái niệm "độc bản" khi áp dụng cho bộ khuôn đúc đồng Cổ Loa trong văn bản có ý nghĩa gì đặc biệt trong bối cảnh khảo cổ học và lịch sử?
- A. Là bộ khuôn đúc duy nhất thuộc loại hình này được tìm thấy cho đến nay, mang giá trị nghiên cứu lịch sử và công nghệ độc đáo.
- B. Bộ khuôn chỉ được sử dụng một lần duy nhất để đúc ra Nỏ thần.
- C. Mỗi chiếc khuôn trong bộ sưu tập đều có hình dáng khác nhau hoàn toàn.
- D. Bộ khuôn được chế tác bởi một người thợ duy nhất, không có ai khác làm được.
Câu 5: Văn bản có thể sử dụng dữ liệu thông tin từ nhiều nguồn. Nếu bạn là nhà nghiên cứu tiếp cận chủ đề này, dữ liệu nào dưới đây có thể được coi là "dữ liệu sơ cấp" khi nghiên cứu về công nghệ đúc đồng Cổ Loa?
- A. Các bài báo khoa học phân tích về kỹ thuật đúc đồng của người Việt cổ.
- B. Cuốn sách "Lịch sử Việt Nam" viết về thời kỳ Âu Lạc.
- C. Kết quả phân tích thành phần hóa học của một mảnh khuôn đúc tìm thấy tại di tích.
- D. Bản đồ hiện trạng khu di tích Cổ Loa do Ban Quản lý di tích cung cấp.
Câu 6: Việc phát hiện chữ Hán trên một số hiện vật tại Cổ Loa (như khuôn đúc, trống đồng) có thể được diễn giải như thế nào về mối quan hệ văn hóa và xã hội của nhà nước Âu Lạc thời bấy giờ?
- A. Chứng tỏ Âu Lạc đã bị Trung Quốc đô hộ về mặt văn hóa.
- B. Gợi ý về sự tiếp xúc, giao lưu văn hóa và có thể là việc sử dụng chữ Hán trong một số lĩnh vực quan trọng (chính trị, kỹ thuật) bởi tầng lớp tinh hoa Âu Lạc.
- C. Phản ánh toàn bộ dân chúng Âu Lạc đều sử dụng thành thạo chữ Hán trong đời sống hàng ngày.
- D. Cho thấy chữ Hán là ngôn ngữ chính thức duy nhất của nhà nước Âu Lạc.
Câu 7: Hình ảnh "nỏ thần" trong truyền thuyết mang ý nghĩa biểu tượng sâu sắc. Dựa trên thông tin về việc tìm thấy các khuôn đúc mũi tên đồng số lượng lớn và khả năng bắn nhiều mũi tên cùng lúc của nỏ, ý nghĩa biểu tượng của "nỏ thần" có thể được phân tích thêm ở khía cạnh nào?
- A. Không chỉ là sức mạnh thần linh, mà còn là sự kết hợp giữa truyền thuyết và công nghệ quân sự tiên tiến có thật của người Việt cổ.
- B. Hoàn toàn là sản phẩm của trí tưởng tượng, không liên quan đến thực tế.
- C. Chỉ đơn thuần là một vũ khí thông thường, không có gì đặc biệt.
- D. Biểu tượng cho sự yếu kém, cần dựa vào yếu tố siêu nhiên để chiến thắng.
Câu 8: Khi đánh giá độ tin cậy của thông tin trong một văn bản khoa học hoặc báo chí về khảo cổ học như "Khuôn đúc đồng Cổ Loa...", yếu tố nào dưới đây quan trọng nhất để xác định tính đáng tin cậy?
- A. Văn bản được đăng trên một trang web phổ biến.
- B. Người viết sử dụng nhiều từ ngữ khoa học phức tạp.
- C. Thông tin được trình bày dựa trên bằng chứng khảo cổ học cụ thể, kết quả nghiên cứu khoa học và ý kiến của các chuyên gia uy tín.
- D. Văn bản có nhiều hình ảnh minh họa đẹp mắt.
Câu 9: Giả sử bạn là nhà khảo cổ và tìm thấy một loại khuôn đúc đồng khác tại Cổ Loa, ví dụ khuôn đúc rìu hoặc giáo. Việc phát hiện này sẽ bổ sung thêm thông tin gì vào hiểu biết về công nghệ đúc đồng thời Âu Lạc ngoài những gì đã biết từ khuôn đúc mũi tên?
- A. Chứng minh người Âu Lạc chỉ biết đúc mũi tên.
- B. Cho thấy người Âu Lạc nhập khẩu toàn bộ vũ khí từ nước ngoài.
- C. Khẳng định toàn bộ vũ khí của Âu Lạc đều được làm bằng đá.
- D. Mở rộng phạm vi các loại hình vũ khí hoặc công cụ mà người Âu Lạc có khả năng tự chế tác bằng công nghệ đúc đồng.
Câu 10: Văn bản có thể mô tả khu di tích lò đúc đồng. Việc nghiên cứu cấu trúc và vị trí của lò đúc này cung cấp bằng chứng trực tiếp cho khía cạnh nào của hoạt động sản xuất thời Âu Lạc?
- A. Tập quán sinh hoạt hàng ngày của người dân.
- B. Quy trình công nghệ, tổ chức sản xuất và quy mô của hoạt động đúc đồng.
- C. Nguồn gốc các loại cây trồng được người Âu Lạc sử dụng.
- D. Tín ngưỡng thờ cúng của cư dân Cổ Loa.
Câu 11: Nỏ liên châu, được cho là "nỏ thần" trong truyền thuyết, có khả năng bắn nhiều mũi tên cùng lúc. Từ góc độ quân sự, khả năng này mang lại lợi thế chiến thuật nào cho quân đội Âu Lạc so với các loại cung nỏ thông thường?
- A. Giúp quân đội di chuyển nhanh hơn trên chiến trường.
- B. Cho phép bắn xa hơn nhiều lần so với cung.
- C. Tạo ra mật độ hỏa lực dày đặc trong thời gian ngắn, tăng khả năng sát thương và uy hiếp kẻ thù trong phòng ngự.
- D. Giảm thiểu số lượng binh lính cần thiết để phòng thủ.
Câu 12: Văn bản về Cổ Loa giúp người đọc hiểu rõ hơn về mối liên hệ giữa truyền thuyết và lịch sử. Mối liên hệ này có thể được mô tả chính xác nhất như thế nào?
- A. Truyền thuyết là sự sao chép chính xác các sự kiện lịch sử.
- B. Lịch sử hoàn toàn bác bỏ và phủ nhận các chi tiết trong truyền thuyết.
- C. Truyền thuyết chỉ là sản phẩm hư cấu, không có cơ sở thực tế.
- D. Truyền thuyết có thể chứa đựng những hạt nhân lịch sử, được phóng đại hoặc biến đổi qua thời gian, và khảo cổ học có thể giúp kiểm chứng, làm sáng tỏ những hạt nhân đó.
Câu 13: Khi phân tích ý nghĩa của việc Cổ Loa được công nhận là Di tích quốc gia đặc biệt và bộ khuôn đúc được công nhận là Bảo vật quốc gia, điều này phản ánh sự đánh giá cao của nhà nước và xã hội hiện tại đối với giá trị nào của các hiện vật và di tích này?
- A. Giá trị lịch sử, văn hóa, khoa học và công nghệ đặc biệt quan trọng trong tiến trình dựng nước và giữ nước của dân tộc.
- B. Giá trị kinh tế, có thể khai thác du lịch mang lại nguồn thu lớn.
- C. Giá trị thẩm mỹ, thể hiện trình độ nghệ thuật cao của người xưa.
- D. Giá trị tâm linh, thu hút đông đảo người đến cầu nguyện.
Câu 14: Văn bản có thể đề cập đến việc so sánh công nghệ đúc đồng Cổ Loa với các nền văn hóa cùng thời. Nếu việc so sánh cho thấy kỹ thuật đúc khuôn hai mang/nhiều mang để sản xuất hàng loạt vũ khí là tiên tiến vào thời điểm đó, điều này gợi ý gì về vị thế của Âu Lạc trong khu vực?
- A. Âu Lạc là một quốc gia yếu kém, lạc hậu về mọi mặt.
- B. Âu Lạc hoàn toàn cô lập, không có bất kỳ trao đổi nào với bên ngoài.
- C. Âu Lạc chỉ tập trung vào phát triển nông nghiệp.
- D. Âu Lạc có thể là một trung tâm quyền lực quân sự và công nghệ đáng kể trong khu vực Đông Sơn lúc bấy giờ.
Câu 15: Khi đọc văn bản, người đọc có thể nhận thấy thái độ của người viết. Thái độ nào dưới đây phù hợp nhất với cách tác giả trình bày thông tin về các hiện vật Cổ Loa và mối liên hệ với truyền thuyết Nỏ thần?
- A. Phủ nhận hoàn toàn tính xác thực của truyền thuyết.
- B. Tự hào, khâm phục trước những thành tựu công nghệ và sức mạnh phòng thủ của cha ông, đồng thời sử dụng bằng chứng khoa học để làm sáng tỏ thêm truyền thuyết.
- C. Thờ ơ, chỉ đơn thuần liệt kê các phát hiện khảo cổ.
- D. Bi quan về khả năng phòng thủ của nhà nước Âu Lạc xưa.
Câu 16: Giả sử văn bản cung cấp thông tin chi tiết về kỹ thuật đúc đồng của người Âu Lạc, bao gồm việc sử dụng loại đất sét nào để làm khuôn, nhiệt độ nung chảy đồng, hay cách ghép các mang khuôn. Thông tin này thuộc loại kiến thức chuyên sâu nào?
- A. Lịch sử chính trị.
- B. Địa lý tự nhiên.
- C. Khảo cổ học công nghiệp và lịch sử công nghệ.
- D. Văn học dân gian.
Câu 17: Tại sao việc phát hiện lò đúc đồng tại Cổ Loa lại có ý nghĩa quan trọng ngang với việc phát hiện khuôn đúc trong việc chứng minh quy mô sản xuất vũ khí?
- A. Lò đúc là bằng chứng trực tiếp cho thấy hoạt động nung chảy và đúc đồng đã diễn ra tại chỗ với quy mô công nghiệp, không phải chỉ là nơi sử dụng khuôn nhập khẩu.
- B. Lò đúc cho biết số lượng chính xác mũi tên được sản xuất.
- C. Lò đúc chỉ được sử dụng một lần duy nhất để đúc Nỏ thần.
- D. Kích thước lò đúc phản ánh chiều cao trung bình của người thợ đúc.
Câu 18: Văn bản có thể sử dụng các thuật ngữ chuyên ngành khảo cổ học hoặc luyện kim. Việc giải thích rõ ràng các thuật ngữ này (nếu có) giúp người đọc làm gì?
- A. Bỏ qua thông tin chuyên ngành vì quá khó hiểu.
- B. Chỉ tập trung vào phần truyền thuyết.
- C. Kết luận văn bản không đáng tin cậy.
- D. Hiểu sâu hơn về các bằng chứng khoa học được trình bày và đánh giá tính khách quan của thông tin.
Câu 19: Giả sử một nhà sử học cho rằng "Nỏ thần chỉ là sản phẩm tưởng tượng để giải thích sự sụp đổ của Âu Lạc". Dựa vào thông tin từ văn bản về các phát hiện khảo cổ tại Cổ Loa, bạn sẽ sử dụng bằng chứng nào để phản biện lại quan điểm này?
- A. Các câu chuyện dân gian về Nỏ thần được lưu truyền rộng rãi.
- B. Thành Cổ Loa có kiến trúc vòng cung độc đáo.
- C. Việc tìm thấy số lượng lớn khuôn đúc mũi tên đồng và di tích lò đúc chứng tỏ khả năng chế tác vũ khí hàng loạt, là cơ sở vật chất cho sự tồn tại của một loại vũ khí có sức sát thương lớn như Nỏ liên châu.
- D. Nhân vật An Dương Vương được thờ phụng tại đền Cổ Loa.
Câu 20: Bên cạnh mũi tên, các khuôn đúc khác (nếu có) được tìm thấy tại Cổ Loa có thể bao gồm khuôn đúc rìu, lưỡi cày, hoặc các vật dụng sinh hoạt. Việc phát hiện sự đa dạng này nói lên điều gì về hoạt động đúc đồng tại Cổ Loa?
- A. Cổ Loa không chỉ là trung tâm quân sự mà còn là trung tâm sản xuất công cụ lao động và vật dụng sinh hoạt bằng đồng.
- B. Người dân Cổ Loa không sử dụng công cụ bằng sắt.
- C. Hoạt động đúc đồng chỉ phục vụ mục đích trang trí.
- D. Tất cả các hiện vật đồng được tìm thấy đều là đồ nhập khẩu.
Câu 21: Việc văn bản nhấn mạnh vào tính "cập nhật" và "đáng tin cậy cao" của thông tin về các phát hiện tại Cổ Loa cho thấy sự khác biệt cơ bản giữa cách tiếp cận lịch sử dựa trên truyền thuyết đơn thuần và cách tiếp cận dựa trên nghiên cứu khoa học là gì?
- A. Cách tiếp cận khoa học luôn phức tạp và khó hiểu hơn.
- B. Truyền thuyết luôn sai, khoa học luôn đúng.
- C. Cách tiếp cận khoa học dựa trên bằng chứng vật chất, phương pháp nghiên cứu có hệ thống và kiểm chứng được, bổ sung hoặc làm rõ những khoảng trống/khía cạnh trong các nguồn phi vật chất như truyền thuyết.
- D. Chỉ có truyền thuyết mới phản ánh đúng tinh thần dân tộc.
Câu 22: Trong bối cảnh nghiên cứu lịch sử, việc một hiện vật như bộ khuôn đúc Cổ Loa được công nhận là "Bảo vật quốc gia" mang lại ý nghĩa gì đối với công tác bảo tồn và phát huy giá trị di sản?
- A. Chỉ đơn thuần là một danh hiệu mang tính hình thức.
- B. Cho phép tư nhân sở hữu và buôn bán hiện vật.
- C. Giảm bớt sự quan tâm của công chúng đối với di tích.
- D. Nhấn mạnh tầm quan trọng đặc biệt của hiện vật, thúc đẩy các nỗ lực bảo vệ, nghiên cứu sâu hơn và quảng bá giá trị của nó đến công chúng trong nước và quốc tế.
Câu 23: Nếu văn bản có đoạn trích lời của một chuyên gia khảo cổ học phân tích về kỹ thuật đúc khuôn nhiều mang tại Cổ Loa. Việc đưa lời trích dẫn này vào văn bản nhằm mục đích chính là gì?
- A. Làm cho văn bản dài hơn.
- B. Tăng tính khách quan, chuyên môn và độ tin cậy cho thông tin được trình bày.
- C. Thể hiện người viết không đủ kiến thức về chủ đề.
- D. Chỉ đơn thuần giới thiệu về chuyên gia đó.
Câu 24: Văn bản giúp người đọc hình dung về một thời kỳ lịch sử quan trọng của dân tộc. Việc kết hợp thông tin từ truyền thuyết và bằng chứng khảo cổ học trong văn bản này có tác dụng gì đối với nhận thức của người đọc về lịch sử?
- A. Xây dựng một cái nhìn toàn diện, có chiều sâu hơn về quá khứ, thấy được sự liên hệ giữa các câu chuyện dân gian và thực tiễn lịch sử được hé lộ qua khảo cổ.
- B. Gây hoang mang, không biết nên tin vào truyền thuyết hay khảo cổ.
- C. Cho rằng lịch sử chỉ là sự lặp lại của truyền thuyết.
- D. Khẳng định truyền thuyết quan trọng hơn lịch sử.
Câu 25: Dựa trên thông tin về quy mô sản xuất mũi tên đồng tại Cổ Loa, có thể suy luận gì về tổ chức xã hội và nhà nước Âu Lạc thời An Dương Vương?
- A. Nhà nước Âu Lạc rất lỏng lẻo, không có khả năng huy động nguồn lực.
- B. Hoạt động sản xuất chủ yếu dựa vào các hộ gia đình nhỏ lẻ.
- C. Nhà nước không quan tâm đến việc sản xuất vũ khí.
- D. Nhà nước Âu Lạc có tổ chức chặt chẽ, đủ khả năng kiểm soát và huy động nguồn lực (lao động, nguyên liệu) để thực hiện các dự án quy mô lớn như sản xuất vũ khí hàng loạt.
Câu 26: Nếu văn bản cung cấp bản vẽ chi tiết về cách ghép các mang khuôn đúc mũi tên, người đọc có thể phân tích được khía cạnh nào trong tư duy kỹ thuật của người Âu Lạc?
- A. Khả năng sáng tác thơ ca.
- B. Sự khéo léo, chính xác trong việc tạo hình, khả năng tính toán để các bộ phận khớp nối với nhau và khả năng nhân bản sản phẩm.
- C. Kiến thức về thiên văn học.
- D. Kỹ năng săn bắt hái lượm.
Câu 27: Việc "Nỏ thần không chỉ là truyền thuyết" hàm ý rằng:
- A. Nỏ thần là một loại vũ khí hoàn toàn siêu nhiên.
- B. Truyền thuyết về Nỏ thần là sai sự thật.
- C. Có những bằng chứng lịch sử/khảo cổ học cho thấy Nỏ thần (hoặc một loại vũ khí có sức mạnh tương đương với mô tả trong truyền thuyết) có thể đã tồn tại trong thực tế.
- D. Chỉ có truyền thuyết về Nỏ thần mới đáng tin cậy.
Câu 28: Văn bản có thể đề cập đến tầm quan trọng của việc bảo tồn di tích Cổ Loa. Nếu một dự án phát triển du lịch được đề xuất tại đây, nguyên tắc quan trọng nhất cần tuân thủ để đảm bảo giá trị di sản không bị ảnh hưởng tiêu cực là gì?
- A. Đảm bảo hoạt động phát triển du lịch phải hài hòa với công tác bảo tồn di tích, ưu tiên bảo vệ nguyên trạng các lớp trầm tích khảo cổ và cảnh quan lịch sử.
- B. Tối đa hóa lợi nhuận từ du lịch bất kể ảnh hưởng đến di tích.
- C. Xây dựng thật nhiều công trình hiện đại trong khu di tích.
- D. Chỉ cho phép du khách quốc tế tham quan.
Câu 29: Việc phát hiện ra công nghệ đúc đồng tiên tiến tại Cổ Loa vào thời kỳ Âu Lạc (khoảng thế kỷ 3-2 TCN) có ý nghĩa như thế nào trong bức tranh chung về lịch sử phát triển công nghệ của Việt Nam và khu vực Đông Sơn?
- A. Chứng tỏ Việt Nam hoàn toàn phụ thuộc vào công nghệ từ bên ngoài.
- B. Cho thấy công nghệ đúc đồng chỉ mới bắt đầu xuất hiện ở Việt Nam.
- C. Khẳng định thời kỳ này Việt Nam chưa có bất kỳ thành tựu công nghệ nào.
- D. Góp phần chứng minh người Việt cổ đã đạt được những thành tựu đáng kể về công nghệ luyện kim, là một phần quan trọng của nền văn minh Đông Sơn phát triển rực rỡ.
Câu 30: Nếu văn bản so sánh bộ khuôn đúc Cổ Loa với các phát hiện khảo cổ cùng thời ở các khu vực lân cận (ví dụ: miền Nam Trung Quốc), và chỉ ra sự tương đồng hoặc khác biệt. Mục đích của việc so sánh này là gì?
- A. Để chứng minh công nghệ Cổ Loa là duy nhất trên thế giới.
- B. Để đặt các phát hiện tại Cổ Loa vào bối cảnh khu vực, đánh giá mức độ ảnh hưởng, giao lưu văn hóa, và xác định tính độc đáo hoặc phổ biến của công nghệ này.
- C. Để kết luận rằng công nghệ Cổ Loa là do nhập khẩu hoàn toàn.
- D. Để làm giảm giá trị của các phát hiện tại Cổ Loa.
