15+ Đề Trắc nghiệm Sinh học 12 Cánh diều Bài 3: Điều hòa biểu hiện gene

Câu 1: Trong cơ chế điều hòa hoạt động operon Lac ở vi khuẩn E. coli, chất cảm ứng lactozo đóng vai trò gì?

• A. Liên kết với vùng vận hành để khởi động phiên mã.
• B. Liên kết với protein ức chế làm protein này mất khả năng liên kết với vùng vận hành.
• C. Hoạt hóa gen điều hòa để tăng cường tổng hợp protein ức chế.
• D. Cung cấp năng lượng cho quá trình phiên mã của các gen cấu trúc.

Câu 2: Điều gì sẽ xảy ra nếu vùng vận hành (O) của operon Lac bị đột biến làm mất khả năng liên kết với protein ức chế?

• A. Các gen cấu trúc Z, Y, A sẽ không được phiên mã.
• B. Protein ức chế sẽ liên kết với vùng khởi động (P) thay vì vùng vận hành (O).
• C. Các gen cấu trúc Z, Y, A sẽ được phiên mã liên tục, ngay cả khi môi trường không có lactozo.
• D. Quá trình phiên mã chỉ diễn ra khi có mặt đồng thời cả lactozo và protein ức chế đột biến.

Câu 3: Ở tế bào nhân thực, mức độ điều hòa biểu hiện gene diễn ra đa dạng và phức tạp hơn so với tế bào nhân sơ. Mức độ điều hòa nào sau đây chỉ có ở tế bào nhân thực?

• A. Điều hòa phiên mã.
• B. Điều hòa dịch mã.
• C. Điều hòa sau dịch mã.
• D. Điều hòa cấu trúc nhiễm sắc thể.

Câu 4: Xét một tế bào nhân thực, yếu tố nào sau đây có thể ảnh hưởng đến mức độ biểu hiện của một gene?

• A. Tín hiệu từ môi trường bên ngoài tế bào.
• B. Trình tự nucleotide của vùng vận hành (operator).
• C. Nồng độ protein ức chế trong tế bào chất.
• D. Sự có mặt của operon trong cấu trúc gene.

Câu 5: Trong quá trình điều hòa biểu hiện gene ở sinh vật nhân sơ, protein ức chế thường được tổng hợp ở đâu?

• A. Trực tiếp tại vùng vận hành (O) của operon.
• B. Trên các ribosome gắn với mARN của gen cấu trúc.
• C. Từ gen điều hòa (R), nằm ngoài operon.
• D. Trong nhân tế bào và sau đó vận chuyển đến tế bào chất.

Câu 6: Loại đột biến nào ở gen điều hòa (R) của operon Lac có thể dẫn đến việc các gen cấu trúc Z, Y, A luôn được phiên mã, ngay cả khi không có lactozo?

• A. Đột biến làm tăng ái lực của protein ức chế với lactozo.
• B. Đột biến làm protein ức chế mất hoàn toàn khả năng liên kết với vùng vận hành.
• C. Đột biến làm tăng số lượng protein ức chế được tổng hợp.
• D. Đột biến làm thay đổi trình tự nucleotide của vùng khởi động (P) của gen điều hòa.

Câu 7: Trong thí nghiệm về operon Lac, người ta loại bỏ gen điều hòa (R). Dự đoán điều gì sẽ xảy ra với sự biểu hiện của các gen cấu trúc Z, Y, A?

• A. Các gen cấu trúc Z, Y, A sẽ không bao giờ được phiên mã.
• B. Các gen cấu trúc Z, Y, A chỉ được phiên mã khi có mặt lactozo.
• C. Các gen cấu trúc Z, Y, A sẽ luôn được phiên mã, bất kể có hay không có lactozo.
• D. Sự phiên mã của các gen cấu trúc Z, Y, A sẽ trở nên không ổn định và ngẫu nhiên.

Câu 8: So sánh cơ chế điều hòa âm tính và điều hòa dương tính trong hoạt động gene. Operon Lac thuộc loại cơ chế điều hòa nào?

• A. Operon Lac thuộc cơ chế điều hòa âm tính, trong đó protein ức chế ngăn chặn sự phiên mã khi không có chất cảm ứng.
• B. Operon Lac thuộc cơ chế điều hòa dương tính, trong đó protein hoạt hóa cần thiết để khởi động phiên mã.
• C. Operon Lac sử dụng cả cơ chế điều hòa âm tính và dương tính một cách đồng thời.
• D. Cơ chế điều hòa của operon Lac không thuộc cả điều hòa âm tính lẫn điều hòa dương tính.

Câu 9: Trong cơ chế điều hòa hoạt động gene ở tế bào nhân thực, các yếu tố phiên mã (transcription factors) đóng vai trò quan trọng ở giai đoạn nào?

• A. Điều hòa dịch mã.
• B. Điều hòa phiên mã.
• C. Điều hòa sau dịch mã.
• D. Điều hòa cấu trúc nhiễm sắc thể.

Câu 10: Cho sơ đồ cấu trúc của operon Lac. Thành phần nào sau đây là nơi ARN polymerase bám vào để khởi đầu quá trình phiên mã?

• A. Vùng vận hành (O).
• B. Gen điều hòa (R).
• C. Vùng khởi động (P).
• D. Gen cấu trúc (Z, Y, A).

Câu 11: Một tế bào E. coli bị đột biến làm mất chức năng enzyme permease (được mã hóa bởi gen Y trong operon Lac). Hậu quả nào sau đây có thể xảy ra khi tế bào này được nuôi cấy trong môi trường có lactozo?

• A. Tế bào sẽ phân giải lactozo hiệu quả hơn bình thường.
• B. Operon Lac sẽ luôn ở trạng thái tắt.
• C. Protein ức chế sẽ không thể liên kết với lactozo.
• D. Lactozo khó xâm nhập vào tế bào, dẫn đến giảm hoặc không phân giải được lactozo.

Câu 12: Ở sinh vật nhân thực, sự acetyl hóa histone thường liên quan đến trạng thái nào của gene?

• A. Gene bị bất hoạt hoàn toàn.
• B. Gene được hoạt hóa và phiên mã mạnh mẽ hơn.
• C. Gene chỉ được phiên mã ở một số giai đoạn nhất định của chu kỳ tế bào.
• D. Gene không bị ảnh hưởng bởi quá trình acetyl hóa histone.

Câu 13: Methyl hóa DNA là một cơ chế điều hòa biểu hiện gene quan trọng ở sinh vật nhân thực. Thông thường, methyl hóa DNA có tác dụng gì?

• A. Tăng cường phiên mã gene.
• B. Ổn định cấu trúc mARN.
• C. Ức chế phiên mã gene.
• D. Thúc đẩy quá trình dịch mã.

Câu 14: Xét một gene mã hóa protein ở tế bào nhân thực. Vùng nào của gene đóng vai trò quan trọng nhất trong việc khởi đầu quá trình phiên mã chính xác tại vị trí mong muốn?

• A. Vùng promoter (vùng khởi động).
• B. Vùng mã hóa exon.
• C. Vùng intron.
• D. Vùng kết thúc (terminator).

Câu 15: Điều hòa biểu hiện gene có vai trò quan trọng như thế nào đối với sự phát triển và chức năng của sinh vật đa bào?

• A. Không có vai trò quan trọng, các gene luôn được biểu hiện ở mức độ tối đa.
• B. Cho phép các tế bào khác nhau biệt hóa và thực hiện các chức năng chuyên biệt.
• C. Chỉ quan trọng trong giai đoạn phát triển phôi, không cần thiết ở giai đoạn trưởng thành.
• D. Chỉ ảnh hưởng đến hình thái bên ngoài, không ảnh hưởng đến chức năng sinh lý.

Câu 16: Trong cơ chế điều hòa hoạt động gene của operon Lac, protein ức chế có đặc điểm nào sau đây?

• A. Được tổng hợp từ các gen cấu trúc Z, Y, A.
• B. Chỉ hoạt động khi có mặt lactozo.
• C. Kích thích quá trình phiên mã của operon Lac.
• D. Liên kết đặc hiệu với vùng vận hành (O) để ngăn chặn phiên mã.

Câu 17: Xét một chủng vi khuẩn E. coli có đột biến ở gen điều hòa (R) làm cho protein ức chế bị mất khả năng liên kết với lactozo. Điều gì sẽ xảy ra với operon Lac ở chủng vi khuẩn này khi môi trường có lactozo?

• A. Operon Lac sẽ luôn ở trạng thái tắt, ngay cả khi có lactozo.
• B. Operon Lac sẽ hoạt động bình thường như chủng vi khuẩn không đột biến.
• C. Operon Lac sẽ hoạt động mạnh mẽ hơn bình thường.
• D. Chỉ có gen cấu trúc Z được phiên mã, còn gen Y và A thì không.

Câu 18: Phân tích vai trò của vùng khởi động (P) và vùng vận hành (O) trong operon Lac. Vùng nào là vị trí tương tác trực tiếp với protein ức chế?

• A. Cả vùng khởi động (P) và vùng vận hành (O) đều tương tác trực tiếp với protein ức chế.
• B. Vùng khởi động (P) là vị trí tương tác trực tiếp với protein ức chế.
• C. Vùng vận hành (O) là vị trí tương tác trực tiếp với protein ức chế.
• D. Protein ức chế không tương tác trực tiếp với cả vùng khởi động (P) và vùng vận hành (O).

Câu 19: Trong cơ chế điều hòa biểu hiện gene, thuật ngữ "biểu hiện gene" (gene expression) dùng để chỉ quá trình nào?

• A. Quá trình nhân đôi DNA.
• B. Quá trình từ gene tạo ra sản phẩm chức năng (protein hoặc RNA).
• C. Quá trình đột biến gene.
• D. Quá trình tái tổ hợp gene.

Câu 20: Ở tế bào nhân thực, sự điều hòa biểu hiện gene có thể diễn ra ở nhiều cấp độ khác nhau. Cho các cấp độ sau: (1) Điều hòa trước phiên mã, (2) Điều hòa phiên mã, (3) Điều hòa sau phiên mã, (4) Điều hòa dịch mã, (5) Điều hòa sau dịch mã. Sắp xếp các cấp độ này theo trình tự thời gian tác động.

• A. (1) → (2) → (4) → (3) → (5).
• B. (2) → (1) → (3) → (4) → (5).
• C. (1) → (2) → (3) → (5) → (4).
• D. (1) → (2) → (3) → (4) → (5).

Câu 21: Một nhà khoa học nghiên cứu về operon Tryptophan (Trp) ở E. coli. Operon Trp điều hòa sinh tổng hợp tryptophan. Khi nồng độ tryptophan trong tế bào cao, operon Trp sẽ ở trạng thái nào?

• A. Hoạt động mạnh mẽ để tăng cường sản xuất tryptophan.
• B. Ở trạng thái tắt để giảm thiểu sản xuất tryptophan.
• C. Hoạt động không thay đổi so với khi nồng độ tryptophan thấp.
• D. Chuyển sang cơ chế điều hòa dương tính.

Câu 22: Ở tế bào nhân thực, protein điều hòa hoạt động gene có thể liên kết với vùng nào trên DNA để ảnh hưởng đến quá trình phiên mã?

• A. Vùng mã hóa exon.
• B. Vùng intron.
• C. Vùng enhancer hoặc silencer.
• D. Vùng kết thúc phiên mã.

Câu 23: Cho rằng một gene cấu trúc ở sinh vật nhân sơ mã hóa cho enzyme X. Enzyme X chỉ cần thiết khi môi trường có chất A. Cơ chế điều hòa nào là phù hợp nhất để điều khiển biểu hiện gene này một cách hiệu quả và tiết kiệm?

• A. Cơ chế điều hòa ức chế (operon Repressible).
• B. Cơ chế điều hòa cảm ứng (operon Inducible).
• C. Biểu hiện gene liên tục (constitutive expression).
• D. Không cần cơ chế điều hòa, enzyme luôn được sản xuất.

Câu 24: Trong cơ chế điều hòa operon Lac, phân tử nào đóng vai trò là chất cảm ứng?

• A. Glucose.
• B. Protein ức chế.
• C. ARN polymerase.
• D. Lactozo.

Câu 25: Nếu một tế bào nhân thực cần tăng cường biểu hiện của một gene cụ thể, cơ chế nào sau đây có thể được sử dụng?

• A. Acetyl hóa histone.
• B. Methyl hóa DNA.
• C. Loại bỏ intron khỏi mARN trưởng thành.
• D. Ổn định protein sau dịch mã.

Câu 26: Ở vi khuẩn E. coli, operon Lac bao gồm các thành phần theo thứ tự nào trên DNA?

• A. Gen điều hòa (R) - Vùng khởi động (P) - Vùng vận hành (O) - Gen cấu trúc (Z, Y, A).
• B. Vùng vận hành (O) - Vùng khởi động (P) - Gen cấu trúc (Z, Y, A) - Gen điều hòa (R).
• C. Vùng khởi động (P) - Vùng vận hành (O) - Gen cấu trúc (Z, Y, A).
• D. Gen cấu trúc (Z, Y, A) - Vùng vận hành (O) - Vùng khởi động (P).

Câu 27: Phát biểu nào sau đây là đúng về sự khác biệt trong điều hòa biểu hiện gene giữa tế bào nhân sơ và tế bào nhân thực?

• A. Điều hòa gene ở tế bào nhân sơ phức tạp hơn do có nhiều cấp độ điều hòa.
• B. Tế bào nhân sơ không có cơ chế điều hòa biểu hiện gene.
• C. Cơ chế điều hòa operon chỉ có ở tế bào nhân thực.
• D. Điều hòa gene ở tế bào nhân thực đa dạng và phức tạp hơn, diễn ra ở nhiều cấp độ khác nhau.

Câu 28: Trong thí nghiệm in vitro (trong ống nghiệm), người ta trộn DNA chứa operon Lac, ARN polymerase, nucleotide, protein ức chế và lactozo. Trong điều kiện này, các gen cấu trúc Z, Y, A có được phiên mã không?

• A. Không, vì protein ức chế vẫn liên kết với vùng vận hành.
• B. Có, vì lactozo sẽ bất hoạt protein ức chế, cho phép ARN polymerase phiên mã.
• C. Không, vì cần có thêm các yếu tố hoạt hóa khác.
• D. Chỉ một số gen cấu trúc được phiên mã, không phải tất cả.

Câu 29: Một đột biến điểm xảy ra ở vùng promoter (P) của operon Lac làm giảm ái lực của ARN polymerase với vùng này. Hậu quả nào có thể xảy ra?

• A. Các gen cấu trúc Z, Y, A sẽ được phiên mã mạnh mẽ hơn.
• B. Operon Lac sẽ luôn ở trạng thái tắt.
• C. Mức độ phiên mã của các gen cấu trúc Z, Y, A sẽ giảm.
• D. Protein ức chế sẽ không thể liên kết với vùng vận hành.

Câu 30: Trong tế bào gan của người, gene mã hóa enzyme glucose-6-phosphatase (tham gia vào quá trình giải phóng glucose vào máu) được biểu hiện mạnh mẽ. Trong tế bào cơ, gene này lại ít được biểu hiện hơn. Đây là ví dụ về điều hòa biểu hiện gene ở cấp độ nào?

• A. Điều hòa phiên mã, tạo sự khác biệt về chức năng giữa các loại tế bào.
• B. Điều hòa dịch mã, kiểm soát lượng protein được tổng hợp.
• C. Điều hòa sau dịch mã, thay đổi hoạt tính enzyme sau tổng hợp.
• D. Điều hòa cấu trúc nhiễm sắc thể, thay đổi mức độ cuộn xoắn của DNA.

Câu 1: Tại sao tế bào cần điều hòa biểu hiện gene, đặc biệt là ở sinh vật nhân thực có cấu tạo phức tạp và biệt hóa cao?

• A. Để đảm bảo tất cả các gene đều được biểu hiện đồng thời, tối đa hóa hiệu quả sản xuất protein.
• B. Để ngăn chặn mọi hoạt động tổng hợp protein, tiết kiệm năng lượng cho các hoạt động khác.
• C. Để chỉ biểu hiện những gene cần thiết cho sự tồn tại cơ bản của tế bào, bỏ qua các gene đặc thù.
• D. Để kiểm soát thời điểm, địa điểm và mức độ biểu hiện của từng gene, phù hợp với nhu cầu của tế bào và cơ thể trong các giai đoạn phát triển, điều kiện môi trường khác nhau.

Câu 2: Cơ chế điều hòa biểu hiện gene ở sinh vật nhân sơ (ví dụ: vi khuẩn E. coli) chủ yếu diễn ra ở cấp độ nào?

• A. Phiên mã.
• B. Dịch mã.
• C. Sau dịch mã.
• D. Biến đổi sau phiên mã.

Câu 3: Quan sát sơ đồ cấu tạo của operon Lac ở E. coli. Trình tự nào sau đây là nơi mà protein ức chế đặc hiệu có thể bám vào để ngăn cản quá trình phiên mã?

• A. Vùng khởi động (P).
• B. Gen điều hòa (R).
• C. Vùng vận hành (O).
• D. Nhóm gen cấu trúc (Z, Y, A).

Câu 4: Trong mô hình operon Lac, gene nào chịu trách nhiệm tổng hợp protein ức chế?

• A. Gen điều hòa (R).
• B. Gen cấu trúc Z.
• C. Vùng vận hành (O).
• D. Vùng khởi động (P).

Câu 5: Khi môi trường không có lactose, protein ức chế trong operon Lac sẽ hoạt động như thế nào?

• A. Liên kết với lactose và bất hoạt, cho phép phiên mã.
• B. Liên kết với vùng vận hành (O) và ngăn cản ARN polymerase phiên mã.
• C. Liên kết với vùng khởi động (P) và tăng cường hoạt động của ARN polymerase.
• D. Bị phân giải và không còn khả năng ảnh hưởng đến operon.

Câu 6: Lactose đóng vai trò gì trong cơ chế điều hòa hoạt động của operon Lac?

• A. Là tín hiệu trực tiếp liên kết với vùng khởi động (P) để bắt đầu phiên mã.
• B. Là một loại enzyme giúp phân giải protein ức chế.
• C. Là chất đồng hoạt hóa, giúp protein ức chế liên kết chặt hơn với vùng vận hành (O).
• D. Là chất cảm ứng, liên kết với protein ức chế làm biến đổi cấu hình không gian của nó, ngăn nó bám vào vùng vận hành (O).

Câu 7: Giả sử gen điều hòa (R) của operon Lac bị đột biến dẫn đến protein ức chế được tạo ra không có khả năng liên kết với vùng vận hành (O). Khi môi trường có lactose, hiện tượng gì sẽ xảy ra đối với nhóm gen cấu trúc Z, Y, A?

• A. Không phiên mã do không có lactose hoạt hóa.
• B. Phiên mã mạnh mẽ, nhưng chỉ khi không có lactose.
• C. Phiên mã liên tục dù có hay không có lactose.
• D. Chỉ phiên mã khi có mặt cả lactose và glucose.

Câu 8: Nếu vùng vận hành (O) của operon Lac bị đột biến khiến protein ức chế không thể bám vào. Khi môi trường không có lactose, hoạt động của nhóm gen cấu trúc Z, Y, A sẽ như thế nào?

• A. Bị ức chế hoàn toàn do thiếu lactose.
• B. Phiên mã liên tục dù không có lactose.
• C. Chỉ phiên mã khi protein ức chế liên kết với vùng khởi động (P).
• D. Hoạt động ngẫu nhiên, không theo quy luật.

Câu 9: Sự khác biệt cơ bản nhất về cấu trúc giữa operon ở sinh vật nhân sơ và đơn vị điều hòa gene ở sinh vật nhân thực là gì?

• A. Ở nhân sơ, nhiều gene cấu trúc có liên quan chức năng thường tập trung thành operon và được điều hòa chung; ở nhân thực, các gene thường phân bố rải rác và có promoter riêng.
• B. Ở nhân sơ chỉ có gene cấu trúc và vùng khởi động; ở nhân thực có thêm vùng vận hành.
• C. Ở nhân sơ, vùng điều hòa nằm xa gene cấu trúc; ở nhân thực, vùng điều hòa nằm ngay trước gene cấu trúc.
• D. Ở nhân sơ không có gene điều hòa; ở nhân thực có gene điều hòa.

Câu 10: Điều hòa biểu hiện gene ở sinh vật nhân thực phức tạp hơn nhiều so với sinh vật nhân sơ vì:

• A. Genome của sinh vật nhân thực nhỏ hơn nhiều.
• B. Sinh vật nhân thực không có màng nhân, giúp quá trình phiên mã và dịch mã diễn ra đồng thời.
• C. Chỉ có sinh vật nhân thực mới có protein ức chế.
• D. Có nhiều mức độ điều hòa khác nhau (cấu trúc nhiễm sắc thể, phiên mã, xử lý RNA, dịch mã, sau dịch mã) và sự phân hóa tế bào.

Câu 11: Mức độ điều hòa biểu hiện gene nào dưới đây chỉ có ở sinh vật nhân thực mà không có ở sinh vật nhân sơ?

• A. Điều hòa ở cấp độ phiên mã.
• B. Điều hòa ở cấp độ dịch mã.
• C. Điều hòa thông qua biến đổi cấu trúc nhiễm sắc thể (ví dụ: đóng/tháo xoắn chromatin).
• D. Điều hòa thông qua protein ức chế.

Câu 12: Một gene ở sinh vật nhân thực đang ở trạng thái không được biểu hiện. Nguyên nhân có thể là do nhiễm sắc thể chứa gene đó đang ở trạng thái nào?

• A. Vùng chứa gene đang ở dạng chất nhiễm sắc dị nhiễm (heterochromatin) cuộn xoắn chặt.
• B. Vùng chứa gene đang ở dạng chất nhiễm sắc nguyên nhiễm (euchromatin) duỗi xoắn.
• C. Gen đó đã bị xóa khỏi bộ gene.
• D. Protein ức chế không bám được vào promoter của gene.

Câu 13: Các yếu tố phiên mã (transcription factors) trong sinh vật nhân thực có vai trò gì trong điều hòa biểu hiện gene?

• A. Trực tiếp phân giải protein sau khi dịch mã.
• B. Cắt bỏ intron và nối các exon trong quá trình xử lý mRNA.
• C. Vận chuyển mRNA từ nhân ra tế bào chất.
• D. Liên kết với các trình tự DNA đặc hiệu (như promoter, enhancer) để điều hòa hoạt động của ARN polymerase.

Câu 14: Vùng tăng cường (enhancer) và vùng im lặng (silencer) trong DNA của sinh vật nhân thực có đặc điểm gì?

• A. Luôn nằm ngay sát phía trước vùng khởi động (promoter).
• B. Có thể nằm ở vị trí rất xa gene cấu trúc, thậm chí ở intron hoặc phía sau gene.
• C. Chỉ có ở sinh vật nhân sơ, không có ở sinh vật nhân thực.
• D. Là nơi ARN polymerase bám vào để bắt đầu phiên mã.

Câu 15: Biến đổi sau phiên mã (post-transcriptional modification) là một mức độ điều hòa biểu hiện gene ở sinh vật nhân thực. Ví dụ điển hình nhất của biến đổi này là gì?

• A. Cắt bỏ các đoạn intron và nối các đoạn exon (splicing).
• B. Tổng hợp protein từ mRNA.
• C. Biến đổi cấu trúc không gian của protein.
• D. Thêm gốc methyl vào DNA.

Câu 16: Hiện tượng splicing (cắt nối RNA) ở sinh vật nhân thực không chỉ loại bỏ intron mà còn có thể tạo ra các loại mRNA trưởng thành khác nhau từ cùng một pre-mRNA ban đầu. Hiện tượng này được gọi là gì và có ý nghĩa gì?

• A. Tái tổ hợp gene; giúp tăng số lượng gene trong bộ gene.
• B. Đột biến; làm thay đổi trình tự nucleotide của gene.
• C. Đồng hoạt hóa phiên mã; tăng cường tốc độ phiên mã.
• D. Cắt nối thay thế (alternative splicing); giúp một gene mã hóa cho nhiều loại protein khác nhau.

Câu 17: Điều hòa biểu hiện gene ở cấp độ dịch mã (translation) ở sinh vật nhân thực có thể bao gồm các cơ chế nào?

• A. Điều chỉnh mức độ cuộn xoắn của nhiễm sắc thể.
• B. Điều chỉnh tốc độ gắn ribosome vào mRNA hoặc tốc độ di chuyển của ribosome trên mRNA.
• C. Cắt bỏ intron từ pre-mRNA.
• D. Biến đổi protein sau khi tổng hợp.

Câu 18: Sau khi protein được tổng hợp, chúng vẫn có thể bị điều chỉnh hoạt động thông qua các biến đổi sau dịch mã. Ví dụ của biến đổi này là gì?

• A. Liên kết của protein ức chế với vùng vận hành.
• B. Thêm đuôi poly-A vào mRNA.
• C. Thêm gốc phosphate, methyl, acetyl vào protein hoặc cắt bỏ một phần protein.
• D. Sự tương tác giữa ARN polymerase và promoter.

Câu 19: Tại sao sự biệt hóa tế bào trong quá trình phát triển của sinh vật đa bào lại đòi hỏi cơ chế điều hòa biểu hiện gene phức tạp?

• A. Vì các tế bào khác nhau trong cùng một cơ thể mang bộ gene giống nhau nhưng lại thực hiện các chức năng khác nhau, đòi hỏi chỉ những gene cần thiết cho chức năng đó mới được biểu hiện.
• B. Vì sự biệt hóa làm thay đổi trình tự nucleotide của DNA trong mỗi loại tế bào.
• C. Vì các tế bào biệt hóa không cần tổng hợp protein.
• D. Vì sự biệt hóa chỉ xảy ra ở cấp độ biến đổi sau dịch mã.

Câu 20: Hormone steroid (ví dụ: estrogen) ảnh hưởng đến biểu hiện gene ở sinh vật nhân thực như thế nào?

• A. Chúng liên kết trực tiếp với ARN polymerase để tăng tốc độ phiên mã mọi gene.
• B. Chúng đi qua màng tế bào, liên kết với thụ thể nội bào tạo phức hợp, phức hợp này sau đó liên kết với DNA để hoạt hóa hoặc ức chế phiên mã các gene đích.
• C. Chúng hoạt động như các enzyme cắt bỏ intron.
• D. Chúng chỉ ảnh hưởng đến mức độ dịch mã, không ảnh hưởng đến phiên mã.

Câu 21: So sánh cơ chế điều hòa operon Lac khi có lactose và khi không có lactose. Điểm khác biệt cốt lõi nằm ở sự tương tác giữa protein ức chế với yếu tố nào?

• A. Sự tương tác giữa ARN polymerase và vùng khởi động (P).
• B. Sự tương tác giữa gen điều hòa (R) và gen cấu trúc (Z, Y, A).
• C. Sự tương tác giữa protein ức chế với vùng vận hành (O) và với lactose.
• D. Sự tương tác giữa các gen cấu trúc với nhau.

Câu 22: Một nhà khoa học nghiên cứu đột biến ở E. coli và phát hiện một chủng đột biến mà các gen cấu trúc Z, Y, A của operon Lac luôn được biểu hiện ở mức độ cao, ngay cả khi không có lactose. Nguyên nhân nào sau đây có thể giải thích hiện tượng này?

• A. Đột biến làm tăng cường khả năng liên kết của protein ức chế với vùng vận hành (O).
• B. Đột biến ở gen cấu trúc Z làm nó tự hoạt hóa phiên mã các gen còn lại.
• C. Đột biến ở vùng khởi động (P) làm ARN polymerase không thể bám vào.
• D. Đột biến ở vùng vận hành (O) làm protein ức chế không thể bám vào.

Câu 23: Trong sinh vật nhân thực, các trình tự DNA không mã hóa (non-coding DNA) chiếm tỉ lệ lớn trong bộ gene. Một trong những vai trò quan trọng của các trình tự này là gì?

• A. Mã hóa cho các protein chức năng thiết yếu của tế bào.
• B. Chỉ đóng vai trò là "DNA rác" không có chức năng gì.
• C. Chứa các vùng điều hòa (như enhancer, silencer) hoặc mã hóa cho các loại RNA không mã hóa có vai trò điều hòa biểu hiện gene.
• D. Chỉ tham gia vào quá trình nhân đôi DNA.

Câu 24: Giả sử có một đột biến ở gen cấu trúc Y của operon Lac làm enzyme Permease (sản phẩm của gen Y) bị mất chức năng. Khi E. coli chủng đột biến này sống trong môi trường chỉ có lactose, điều gì xảy ra với sự biểu hiện của gen Z và A?

• A. Gen Z và A sẽ không được phiên mã do không có Permease đưa lactose vào tế bào.
• B. Gen Z và A vẫn được phiên mã (có thể ở mức độ thấp lúc đầu) vì một lượng nhỏ lactose có thể vẫn vào được tế bào hoặc ban đầu có một ít Permease tồn tại, hoạt hóa operon; sau đó, việc thiếu Permease hiệu quả sẽ hạn chế sự nhập lactose và duy trì hoạt động của operon ở mức độ nhất định.
• C. Gen Z và A sẽ phiên mã liên tục do đột biến ở gen Y.
• D. Gen Z và A sẽ bị ức chế hoàn toàn do Permease bị mất chức năng.

Câu 25: Trong điều hòa biểu hiện gene ở sinh vật nhân thực, việc điều chỉnh tốc độ phân hủy mRNA là một cơ chế điều hòa ở cấp độ nào?

• A. Cấu trúc nhiễm sắc thể.
• B. Phiên mã.
• C. Sau phiên mã (post-transcriptional).
• D. Dịch mã.

Câu 26: Tại sao sự biểu hiện của cùng một gene có thể khác nhau giữa các loại tế bào khác nhau trong cùng một cơ thể sinh vật nhân thực (ví dụ: gene sản xuất insulin chỉ biểu hiện ở tế bào đảo tụy)?

• A. Do mỗi loại tế bào tổng hợp các bộ yếu tố phiên mã đặc hiệu khác nhau, chỉ có ở tế bào đảo tụy mới có yếu tố phiên mã cần thiết để hoạt hóa gene insulin.
• B. Do các loại tế bào khác nhau có bộ gene khác nhau.
• C. Do gene insulin chỉ tồn tại trong tế bào đảo tụy.
• D. Do quá trình dịch mã gene insulin chỉ xảy ra ở tế bào đảo tụy.

Câu 27: Giả sử trong môi trường nuôi cấy E. coli có cả glucose và lactose. Theo cơ chế điều hòa operon Lac (có tính đến cả sự điều hòa tích cực bởi CAP), sự biểu hiện của operon Lac sẽ như thế nào?

• A. Phiên mã mạnh mẽ do có lactose làm chất cảm ứng.
• B. Bị ức chế hoàn toàn do glucose làm chất ức chế.
• C. Phiên mã ở mức độ cao do cả glucose và lactose đều có mặt.
• D. Phiên mã ở mức độ rất thấp hoặc không phiên mã ưu tiên glucose, vì glucose là nguồn năng lượng được ưu tiên sử dụng (hiệu ứng ức chế dị hóa bởi glucose làm giảm mức cAMP, ảnh hưởng đến CAP và liên kết với promoter).

Câu 28: Quan sát sơ đồ một gene ở sinh vật nhân thực với các vùng điều hòa. Vùng nào có chức năng chính là nơi ARN polymerase bám vào để bắt đầu phiên mã?

• A. Vùng tăng cường (enhancer).
• B. Vùng khởi động (promoter).
• C. Vùng im lặng (silencer).
• D. Exon.

Câu 29: Protein p53 là một protein "gác cổng" bộ gene ở người, đóng vai trò quan trọng trong việc ngăn chặn sự phát triển của khối u. Khi phát hiện DNA bị tổn thương, mức độ protein p53 tăng lên, dẫn đến việc hoạt hóa các gene sửa chữa DNA hoặc gene gây chết tế bào theo chương trình. Cơ chế này là ví dụ về điều hòa biểu hiện gene ở cấp độ nào?

• A. Phiên mã (protein p53 hoạt động như một yếu tố phiên mã hoạt hóa các gene đích).
• B. Xử lý RNA (splicing).
• C. Dịch mã.
• D. Biến đổi cấu trúc nhiễm sắc thể.

Câu 30: Sự thay đổi trong môi trường tế bào, chẳng hạn như sự hiện diện của một chất dinh dưỡng mới hoặc tín hiệu từ tế bào khác, thường được tế bào nhận biết và dẫn đến sự thay đổi trong hoạt động của các gene. Quá trình này thể hiện rõ nhất vai trò của điều hòa biểu hiện gene trong việc:

• A. Giữ cho tất cả các gene luôn hoạt động ở mức độ tối đa.
• B. Loại bỏ các gene không cần thiết ra khỏi bộ gene.
• C. Giúp tế bào thích ứng với sự thay đổi của môi trường bên trong và bên ngoài.
• D. Chỉ diễn ra trong quá trình phân chia tế bào.

Câu 1: Trong mô hình operon Lac ở vi khuẩn E. coli, khi môi trường nuôi cấy không có đường lactozo, protein ức chế sẽ liên kết với vùng nào trên ADN?

• A. Vùng khởi động (Promoter)
• B. Gen điều hòa (Regulatory gene)
• C. Vùng vận hành (Operator)
• D. Các gen cấu trúc (Structural genes)

Câu 2: Vai trò chính của vùng khởi động (Promoter - P) trong một operon là gì?

• A. Nơi enzim ARN polimeraza bám vào để bắt đầu phiên mã.
• B. Nơi protein ức chế bám vào để ngăn cản phiên mã.
• C. Mang thông tin quy định tổng hợp protein điều hòa.
• D. Nơi các gen cấu trúc nằm kề nhau.

Câu 3: Một chủng vi khuẩn E. coli bị đột biến làm cho gen điều hòa (R) sản xuất ra protein ức chế bị mất khả năng liên kết với lactozo. Nếu nuôi chủng đột biến này trong môi trường có lactozo, điều gì sẽ xảy ra với sự biểu hiện của các gen cấu trúc (Z, Y, A)?

• A. Các gen cấu trúc sẽ phiên mã mạnh mẽ do lactozo kích hoạt.
• B. Các gen cấu trúc sẽ phiên mã bình thường như khi không có lactozo.
• C. Các gen cấu trúc sẽ không phiên mã vì protein ức chế vẫn liên kết với vùng vận hành.
• D. Các gen cấu trúc sẽ phiên mã liên tục ở mức độ thấp hoặc không đáng kể.

Câu 4: Lactozo đóng vai trò gì trong cơ chế điều hòa hoạt động của operon Lac?

• A. Là tín hiệu trực tiếp cho ARN polimeraza bám vào vùng khởi động.
• B. Là chất cảm ứng, liên kết với protein ức chế làm thay đổi cấu hình không gian của nó.
• C. Là chất ức chế, ngăn cản sự bám của ARN polimeraza vào vùng khởi động.
• D. Là sản phẩm cuối cùng của quá trình phiên mã.

Câu 5: Sự điều hòa biểu hiện gen ở sinh vật nhân thực phức tạp hơn ở sinh vật nhân sơ chủ yếu là do:

• A. Có nhiều cấp độ điều hòa khác nhau và cấu trúc nhiễm sắc thể phức tạp.
• B. Gen nhân thực luôn hoạt động liên tục.
• C. Không có cơ chế điều hòa ở cấp độ phiên mã.
• D. Tất cả các gen đều được tổ chức thành operon.

Câu 6: Cấp độ điều hòa biểu hiện gen nào diễn ra sau khi phân tử mARN đã được tổng hợp ở sinh vật nhân thực?

• A. Điều hòa ở cấp độ phiên mã.
• B. Điều hòa ở cấp độ tháo xoắn nhiễm sắc thể.
• C. Điều hòa ở cấp độ sau phiên mã và dịch mã.
• D. Điều hòa ở cấp độ trước phiên mã.

Câu 7: Hiện tượng một gen đơn lẻ ở sinh vật nhân thực có thể tạo ra nhiều loại protein khác nhau với chức năng hơi khác biệt là nhờ cơ chế điều hòa ở cấp độ nào?

• A. Cắt nối ARN khác nhau (Alternative splicing).
• B. Biến đổi sau dịch mã.
• C. Tăng cường hoạt động của promoter.
• D. Tăng tốc độ dịch mã.

Câu 8: Giả sử một gen cấu trúc ở sinh vật nhân thực được biểu hiện mạnh mẽ chỉ ở một loại tế bào nhất định (ví dụ: tế bào gan) mà không biểu hiện ở các loại tế bào khác (ví dụ: tế bào cơ). Điều này minh chứng cho vai trò quan trọng của cơ chế điều hòa gen nào?

• A. Điều hòa ở cấp độ dịch mã.
• B. Điều hòa ở cấp độ phiên mã (thông qua các yếu tố phiên mã đặc hiệu).
• C. Điều hòa ở cấp độ sau dịch mã.
• D. Điều hòa ở cấp độ phân giải mARN.

Câu 9: Một chủng E. coli bị đột biến ở vùng vận hành (Operator - O) của operon Lac làm cho protein ức chế không thể liên kết với vùng này. Nếu nuôi chủng đột biến này trong môi trường không có lactozo, điều gì sẽ xảy ra với sự biểu hiện của các gen cấu trúc (Z, Y, A)?

• A. Các gen cấu trúc sẽ phiên mã liên tục (biểu hiện không kiểm soát).
• B. Các gen cấu trúc sẽ không phiên mã do không có lactozo.
• C. Protein ức chế sẽ liên kết với vùng khởi động thay vì vùng vận hành.
• D. ARN polimeraza sẽ không thể bám vào vùng khởi động.

Câu 10: Điều hòa biểu hiện gen giúp tế bào:

• A. Tăng kích thước nhanh chóng.
• B. Chỉ tổng hợp một loại protein duy nhất.
• C. Luôn giữ cho tất cả các gen hoạt động ở mức tối đa.
• D. Tiết kiệm năng lượng và thích ứng với môi trường sống.

Câu 11: Yếu tố nào sau đây chủ yếu chịu trách nhiệm điều hòa gen ở cấp độ nhiễm sắc thể trong sinh vật nhân thực?

• A. ARN polimeraza.
• B. Protein ức chế.
• C. Sự đóng xoắn hoặc tháo xoắn của chất nhiễm sắc.
• D. Các phân tử tARN.

Câu 12: Trong mô hình operon Lac, protein ức chế được tổng hợp từ gen nào?

• A. Gen Z
• B. Gen Y
• C. Gen A
• D. Gen điều hòa (R)

Câu 13: Khi môi trường có lactozo, lactozo (hoặc dạng chuyển hóa của nó là allolactose) liên kết với protein ức chế. Sự kiện này dẫn đến kết quả trực tiếp nào?

• A. Protein ức chế không còn khả năng liên kết với vùng vận hành (Operator).
• B. ARN polimeraza bị bất hoạt.
• C. Các gen cấu trúc bị phá hủy.
• D. Vùng khởi động bị khóa lại.

Câu 14: Điều hòa biểu hiện gen ở cấp độ dịch mã có thể bao gồm yếu tố nào sau đây?

• A. Sự cắt intron và nối exon.
• B. Các protein hoặc ARN liên kết với mARN làm ảnh hưởng đến quá trình đọc mã.
• C. Sự biến đổi cấu trúc nhiễm sắc thể.
• D. Hoạt động của ARN polimeraza.

Câu 15: Tại sao sự điều hòa biểu hiện gen ở cấp độ phiên mã lại được coi là điểm điều hòa quan trọng nhất ở cả sinh vật nhân sơ và nhân thực?

• A. Vì đây là cấp độ duy nhất diễn ra trong tế bào.
• B. Vì protein được tổng hợp ngay sau phiên mã.
• C. Vì nó giúp kiểm soát việc tổng hợp mARN ngay từ đầu, tiết kiệm năng lượng.
• D. Vì nó chỉ xảy ra ở sinh vật nhân thực.

Câu 16: Một tế bào nhân thực cần tổng hợp một loại protein chỉ trong một khoảng thời gian ngắn để đáp ứng tín hiệu từ môi trường. Cơ chế điều hòa nào có thể giúp tế bào nhanh chóng dừng việc tổng hợp protein này khi tín hiệu biến mất?

• A. Điều hòa ở cấp độ nhiễm sắc thể.
• B. Điều hòa ở cấp độ phiên mã.
• C. Điều hòa ở cấp độ cắt nối ARN.
• D. Điều hòa ở cấp độ dịch mã hoặc biến đổi sau dịch mã (nhanh chóng ảnh hưởng đến hoạt động của protein).

Câu 17: Trong operon Lac, các gen Z, Y, A được phiên mã thành:

• A. Một phân tử mARN đa cistron duy nhất.
• B. Ba phân tử mARN riêng biệt, mỗi phân tử cho một gen.
• C. Một phân tử tARN.
• D. Một phân tử rARN.

Câu 18: Yếu tố nào sau đây không phải là thành phần cấu tạo của một operon?

• A. Vùng khởi động (Promoter)
• B. Vùng vận hành (Operator)
• C. Các gen cấu trúc
• D. Gen điều hòa (Regulatory gene - thường nằm ngoài operon)

Câu 19: So với sinh vật nhân sơ, điểm phức tạp hơn trong điều hòa biểu hiện gen ở sinh vật nhân thực nằm ở sự tồn tại của:

• A. Nhiều yếu tố phiên mã đặc hiệu và các trình tự điều hòa xa.
• B. Chỉ có một loại ARN polimeraza duy nhất.
• C. Sự thiếu vắng các cơ chế điều hòa sau phiên mã.
• D. Tất cả các gen đều được phiên mã liên tục.

Câu 20: Khi nói về sự điều hòa biểu hiện gen ở sinh vật nhân thực, phát biểu nào sau đây sai?

• A. Sự tháo xoắn chất nhiễm sắc tạo điều kiện cho phiên mã.
• B. Các yếu tố phiên mã có thể hoạt hóa hoặc ức chế phiên mã.
• C. Quá trình cắt nối ARN (splicing) chỉ xảy ra ở sinh vật nhân sơ.
• D. Độ bền vững của mARN ảnh hưởng đến số lượng protein được tổng hợp.

Câu 21: Một nhà khoa học đang nghiên cứu một loại protein chỉ xuất hiện trong tế bào ở giai đoạn phôi thai nhất định. Điều này có thể giải thích bằng cơ chế điều hòa gen nào?

• A. Điều hòa ở cấp độ sau dịch mã (protein luôn được tạo ra nhưng chỉ hoạt động vào giai đoạn đó).
• B. Điều hòa ở cấp độ phiên mã (gen chỉ được phiên mã vào giai đoạn đó).
• C. Điều hòa ở cấp độ dịch mã (mARN luôn có nhưng chỉ được dịch mã vào giai đoạn đó).
• D. Điều hòa ở cấp độ phân giải mARN (mARN luôn có nhưng bị phân giải nhanh chóng trừ giai đoạn đó).

Câu 22: Trong điều hòa biểu hiện gen ở sinh vật nhân thực, vùng nào trên ADN thường liên kết với các yếu tố tăng cường (enhancers) để thúc đẩy phiên mã?

• A. Vùng vận hành (Operator).
• B. Các gen cấu trúc.
• C. Vùng kết thúc.
• D. Các trình tự điều hòa ở xa hoặc gần promoter.

Câu 23: Khi môi trường có lactozo, protein ức chế của operon Lac có đặc điểm gì?

• A. Liên kết với lactozo và không liên kết được với vùng vận hành.
• B. Liên kết với vùng vận hành và không liên kết được với lactozo.
• C. Không được tổng hợp.
• D. Bị phân giải hoàn toàn.

Câu 24: Một đột biến xảy ra ở gen điều hòa (R) của operon Lac làm cho protein ức chế luôn ở trạng thái có thể liên kết với vùng vận hành (Operator), ngay cả khi có lactozo. Hậu quả là gì?

• A. Các gen cấu trúc sẽ phiên mã liên tục.
• B. Các gen cấu trúc sẽ không phiên mã ngay cả khi có lactozo.
• C. ARN polimeraza sẽ liên kết mạnh hơn với promoter.
• D. Lactozo sẽ bị phân giải nhanh hơn.

Câu 25: Sự khác biệt cơ bản nhất về cấu trúc tổ chức gen liên quan đến điều hòa giữa sinh vật nhân sơ (ví dụ: E. coli) và sinh vật nhân thực là:

• A. Sinh vật nhân sơ có gen, còn sinh vật nhân thực thì không.
• B. Gen nhân sơ có intron, gen nhân thực thì không.
• C. Gen nhân sơ thường tập hợp thành operon, gen nhân thực thường đứng độc lập.
• D. Gen nhân sơ không có promoter, gen nhân thực thì có.

Câu 26: Điều hòa biểu hiện gen ở cấp độ sau dịch mã bao gồm các hoạt động nào?

• A. Tổng hợp mARN.
• B. Gắn tARN vào axit amin.
• C. Cắt bỏ intron khỏi mARN.
• D. Biến đổi cấu trúc protein (gấp cuộn, thêm nhóm hóa học, cắt mạch).

Câu 27: Một gen ở sinh vật nhân thực được điều hòa bởi nhiều yếu tố phiên mã khác nhau, bao gồm cả yếu tố hoạt hóa và yếu tố ức chế. Điều này cho thấy:

• A. Sự biểu hiện của gen nhân thực được kiểm soát rất phức tạp và chặt chẽ.
• B. Gen này chỉ có thể được bật hoặc tắt hoàn toàn.
• C. Chỉ có một yếu tố điều hòa duy nhất quyết định sự biểu hiện của gen.
• D. Gen này không bao giờ được biểu hiện.

Câu 28: Trong điều kiện nào thì operon Lac ở E. coli hoạt động mạnh nhất?

• A. Có glucose, không có lactozo.
• B. Không có glucose, có lactozo.
• C. Có cả glucose và lactozo.
• D. Không có cả glucose và lactozo.

Câu 29: Tại sao tế bào cần phải điều hòa hoạt động của gen?

• A. Để tất cả các gen luôn hoạt động đồng thời.
• B. Để tạo ra cùng một loại protein trong mọi loại tế bào.
• C. Để tổng hợp protein vào đúng thời điểm, đúng loại tế bào và với lượng cần thiết.
• D. Để ngăn chặn hoàn toàn sự tổng hợp protein.

Câu 30: Một cơ chế điều hòa biểu hiện gen ở sinh vật nhân thực liên quan đến việc thay đổi cấu trúc hóa học của các histone, ảnh hưởng đến mức độ cuộn xoắn của ADN. Đây là điều hòa ở cấp độ nào?

• A. Điều hòa ở cấp độ nhiễm sắc thể.
• B. Điều hòa ở cấp độ phiên mã.
• C. Điều hòa ở cấp độ dịch mã.
• D. Điều hòa ở cấp độ sau dịch mã.

Câu 1: Tại sao điều hòa biểu hiện gene là cần thiết đối với các tế bào sống?

• A. Để đảm bảo tất cả các gene đều được phiên mã và dịch mã liên tục.
• B. Chỉ để đáp ứng các tín hiệu từ môi trường bên ngoài tế bào.
• C. Để tạo ra một lượng protein cố định cho mọi loại tế bào.
• D. Để tế bào có thể tổng hợp protein đúng lúc, đúng nơi, với lượng phù hợp, đáp ứng nhu cầu và thích nghi với môi trường.

Câu 2: Cơ chế điều hòa biểu hiện gene ở sinh vật nhân sơ chủ yếu diễn ra ở cấp độ nào?

• A. Sau dịch mã.
• B. Phiên mã.
• C. Dịch mã.
• D. Trước phiên mã (tháo xoắn ADN).

Câu 3: Trong mô hình operon Lac ở vi khuẩn E. coli, vùng nào là nơi enzyme RNA polymerase bám vào để khởi đầu quá trình phiên mã các gene cấu trúc?

• A. Vùng khởi động (Promoter - P).
• B. Vùng vận hành (Operator - O).
• D. Các gene cấu trúc (Z, Y, A).

Câu 4: Khi môi trường không có lactose, protein ức chế trong operon Lac sẽ liên kết với vùng nào để ngăn cản phiên mã?

• A. Vùng khởi động (P).
• B. Các gene cấu trúc (Z, Y, A).
• C. Vùng vận hành (O).
• D. Gene điều hòa (R).

Câu 5: Lactose đóng vai trò gì trong cơ chế điều hòa hoạt động của operon Lac khi nó có mặt trong môi trường?

• A. Hoạt hóa trực tiếp enzyme RNA polymerase.
• B. Liên kết với vùng khởi động (P).
• C. Tăng cường hoạt động của gene điều hòa (R).
• D. Liên kết với protein ức chế, làm thay đổi cấu hình không gian của nó và giải phóng vùng vận hành (O).

Câu 6: Giả sử vi khuẩn E. coli có đột biến tại vùng vận hành (O) của operon Lac làm cho vùng này không thể liên kết với protein ức chế. Khi môi trường không có lactose, điều gì sẽ xảy ra với sự biểu hiện của các gene cấu trúc Z, Y, A?

• A. Các gene Z, Y, A sẽ không được phiên mã.
• B. Các gene Z, Y, A sẽ được phiên mã liên tục.
• C. Các gene Z, Y, A chỉ được phiên mã khi có tín hiệu khác từ môi trường.
• D. Chỉ gene Z được phiên mã, còn Y và A thì không.

Câu 7: Nếu gene điều hòa (R) của operon Lac bị đột biến tạo ra protein ức chế không có khả năng liên kết với lactose. Khi môi trường có lactose, điều gì sẽ xảy ra với sự biểu hiện của các gene cấu trúc Z, Y, A?

• A. Các gene Z, Y, A sẽ không được phiên mã.
• B. Các gene Z, Y, A sẽ được phiên mã liên tục.
• C. Sự phiên mã sẽ diễn ra với tốc độ chậm hơn bình thường.
• D. Chỉ gene Z được phiên mã khi có lactose.

Câu 8: So với sinh vật nhân sơ, cơ chế điều hòa biểu hiện gene ở sinh vật nhân thực phức tạp hơn đáng kể. Lý do chính nào sau đây giải thích cho sự phức tạp này?

• A. Bộ gene của sinh vật nhân thực nhỏ hơn và đơn giản hơn.
• B. Quá trình phiên mã và dịch mã ở sinh vật nhân thực diễn ra đồng thời.
• C. Sinh vật nhân thực không có các yếu tố điều hòa phiên mã.
• D. Quá trình điều hòa diễn ra ở nhiều cấp độ khác nhau (cấu trúc nhiễm sắc thể, phiên mã, sau phiên mã, dịch mã, sau dịch mã) và bộ gene lớn, phức tạp.

Câu 9: Cấp độ điều hòa biểu hiện gene nào ở sinh vật nhân thực liên quan đến việc thay đổi mức độ xoắn và đóng gói của DNA xung quanh protein histone?

• A. Điều hòa ở cấp độ cấu trúc nhiễm sắc thể.
• B. Điều hòa ở cấp độ phiên mã.
• C. Điều hòa ở cấp độ sau phiên mã.
• D. Điều hòa ở cấp độ dịch mã.

Câu 10: Vùng nào trên DNA ở sinh vật nhân thực có chức năng tăng cường hoặc kìm hãm tốc độ phiên mã của một gene, thường nằm cách xa gene đó?

• A. Vùng khởi động (Promoter).
• B. Vùng tăng cường (Enhancer) hoặc vùng kìm hãm (Silencer).
• C. Vùng vận hành (Operator).
• D. Intron.

Câu 11: Sau khi phiên mã, phân tử pre-mRNA ở sinh vật nhân thực cần trải qua các quá trình xử lý nào trước khi trở thành mRNA trưởng thành và rời nhân ra ngoài tế bào chất để dịch mã?

• A. Chỉ thêm đuôi poly-A.
• B. Chỉ loại bỏ intron.
• C. Thêm mũ 5", thêm đuôi poly-A, và loại bỏ intron (cắt nối RNA).
• D. Thêm mũ 5" và dịch mã trực tiếp.

Câu 12: Điều hòa biểu hiện gene ở cấp độ sau phiên mã có thể bao gồm các cơ chế nào?

• A. Tháo xoắn nhiễm sắc thể.
• B. Liên kết của RNA polymerase với promoter.
• C. Hoạt động của protein điều hòa phiên mã.
• D. Cắt nối RNA (splicing), điều chỉnh độ bền vững của mRNA, hoặc can thiệp của các loại RNA không mã hóa (như miRNA).

Câu 13: Một trong những điểm khác biệt cơ bản trong điều hòa biểu hiện gene ở sinh vật nhân thực so với nhân sơ là sự tồn tại của các yếu tố phiên mã (transcription factors). Các yếu tố này chủ yếu có vai trò gì?

• A. Liên kết với các vùng điều hòa trên DNA (như promoter, enhancer) để điều chỉnh hoạt động của RNA polymerase.
• B. Vận chuyển mRNA ra khỏi nhân.
• C. Tham gia vào quá trình dịch mã tại ribosome.
• D. Thực hiện các biến đổi sau dịch mã trên protein.

Câu 14: Biến đổi sau dịch mã (post-translational modification) là một cấp độ điều hòa biểu hiện gene. Hiện tượng nào sau đây là một ví dụ về biến đổi sau dịch mã?

• A. Loại bỏ intron khỏi pre-mRNA.
• B. Thêm nhóm phosphate vào một protein, làm thay đổi hoạt tính của nó.
• C. Liên kết của RNA polymerase với promoter.
• D. Sự hình thành phức hợp protein ức chế-operator.

Câu 15: Tại sao sự tháo xoắn của chất nhiễm sắc (chromatin) là bước cần thiết cho sự phiên mã ở sinh vật nhân thực?

• A. Vì enzyme dịch mã chỉ có thể tiếp cận DNA ở dạng tháo xoắn.
• B. Vì DNA ở dạng xoắn chặt dễ bị đột biến hơn.
• C. Vì enzyme RNA polymerase và các yếu tố phiên mã cần tiếp cận các trình tự DNA để khởi đầu phiên mã.
• D. Vì quá trình tháo xoắn cung cấp năng lượng cho phiên mã.

Câu 16: Hoạt động của operon Lac là một ví dụ điển hình về loại điều hòa biểu hiện gene nào?

• A. Điều hòa cảm ứng (Inducible regulation).
• B. Điều hòa kìm hãm (Repressible regulation).
• C. Điều hòa dương tính (Positive regulation).
• D. Điều hòa âm tính (Negative regulation).

Câu 17: Khi môi trường của vi khuẩn E. coli có cả glucose và lactose, operon Lac thường có xu hướng hoạt động ở mức độ thấp hoặc không hoạt động. Hiện tượng này được giải thích chủ yếu bởi cơ chế nào?

• A. Lactose không thể liên kết với protein ức chế khi có glucose.
• B. Glucose hoạt hóa protein ức chế mạnh hơn lactose.
• C. Glucose làm biến đổi vùng vận hành (O).
• D. Sự ức chế dị hóa (catabolite repression) do glucose làm giảm nồng độ cAMP, ảnh hưởng đến hoạt động của protein hoạt hóa dị hóa (CAP).

Câu 18: Protein hoạt hóa dị hóa (CAP) đóng vai trò gì trong điều hòa operon Lac khi nồng độ glucose thấp?

• A. Liên kết với phức hợp cAMP để giúp RNA polymerase bám mạnh hơn vào promoter, tăng cường phiên mã.
• B. Liên kết trực tiếp với vùng vận hành (O).
• C. Ức chế hoạt động của protein ức chế.
• D. Tham gia vào quá trình dịch mã các enzyme phân giải lactose.

Câu 19: Các loại tế bào khác nhau trong cùng một cơ thể sinh vật nhân thực có bộ gene giống nhau nhưng lại có chức năng khác nhau. Điều này là do đâu?

• A. Mỗi loại tế bào chỉ có một phần của bộ gene.
• B. Các gene bị biến đổi vĩnh viễn trong quá trình biệt hóa tế bào.
• C. Mỗi loại tế bào biểu hiện (bật/tắt) các tập hợp gene khác nhau.
• D. Enzyme RNA polymerase ở mỗi loại tế bào là khác nhau.

Câu 20: Một số loại RNA không mã hóa (non-coding RNA) như miRNA (microRNA) có vai trò quan trọng trong điều hòa biểu hiện gene ở sinh vật nhân thực ở cấp độ nào?

• A. Sau phiên mã (bằng cách liên kết với mRNA đích và ảnh hưởng đến dịch mã hoặc độ bền vững của mRNA).
• B. Phiên mã (bằng cách liên kết với promoter).
• C. Cấu trúc nhiễm sắc thể (bằng cách thay đổi mức độ xoắn).
• D. Sau dịch mã (bằng cách biến đổi protein).

Câu 21: Giả sử có một đột biến tại vùng khởi động (P) của operon Lac làm giảm khả năng liên kết của RNA polymerase. Khi môi trường có lactose, điều gì có khả năng xảy ra?

• A. Các gene Z, Y, A sẽ được phiên mã liên tục ở mức độ cao.
• B. Protein ức chế sẽ liên kết mạnh hơn với vùng vận hành.
• C. Lactose sẽ không còn khả năng hoạt động như chất cảm ứng.
• D. Các gene Z, Y, A sẽ được phiên mã ở mức độ rất thấp hoặc không đáng kể.

Câu 22: Sự methyl hóa DNA (DNA methylation) là một cơ chế điều hòa biểu hiện gene ở sinh vật nhân thực. Methyl hóa thường liên quan đến hiện tượng nào?

• A. Tăng cường sự phiên mã của các gene.
• B. Thay đổi trình tự nucleotide của DNA.
• C. Làm im lặng (ức chế) sự biểu hiện của các gene.
• D. Tăng tốc độ dịch mã.

Câu 23: Operon Lac được coi là hệ thống điều hòa âm tính (negative regulation) vì sự hoạt động của nó bị kiểm soát bởi yếu tố nào?

• A. Chất hoạt hóa (activator).
• B. Chất ức chế (repressor).
• C. Chất cảm ứng (inducer).
• D. Enzyme RNA polymerase.

Câu 24: Ở sinh vật nhân thực, quá trình cắt nối RNA thay thế (alternative splicing) đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra sự đa dạng protein. Điều này có nghĩa là:

• A. Từ một phân tử pre-mRNA duy nhất có thể tạo ra nhiều loại mRNA trưởng thành khác nhau, mã hóa các protein khác nhau.
• B. Tất cả các intron đều bị loại bỏ hoàn toàn khỏi pre-mRNA.
• C. Quá trình này chỉ xảy ra ở tế bào sinh dục.
• D. Nó chỉ ảnh hưởng đến tốc độ dịch mã chứ không ảnh hưởng đến cấu trúc protein.

Câu 25: Giả sử có một đột biến điểm trong gene cấu trúc Z của operon Lac làm xuất hiện bộ ba kết thúc sớm. Khi môi trường có lactose, điều gì có khả năng xảy ra?

• A. Các gene Z, Y, A vẫn được phiên mã và dịch mã bình thường.
• B. Chỉ gene Z không được phiên mã.
• C. Gene Z được phiên mã nhưng tạo ra protein Z bị rút ngắn hoặc mất chức năng, gene Y và A vẫn được phiên mã và dịch mã bình thường (vì nằm sau gene Z).
• D. Toàn bộ operon Lac không được phiên mã.

Câu 26: Điều hòa biểu hiện gene ở cấp độ dịch mã có thể bao gồm các cơ chế nào?

• A. Thay đổi cấu trúc nhiễm sắc thể.
• B. Điều chỉnh tốc độ khởi đầu dịch mã hoặc độ bền vững của mRNA tại ribosome.
• C. Loại bỏ intron khỏi mRNA.
• D. Hoạt động của các yếu tố phiên mã.

Câu 27: Tại sao việc điều hòa biểu hiện gene ở cấp độ sau dịch mã lại quan trọng?

• A. Vì nó quyết định trình tự nucleotide của mRNA.
• B. Vì nó kiểm soát sự liên kết của RNA polymerase với promoter.
• C. Vì nó quyết định gene nào sẽ được phiên mã.
• D. Vì nó ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt tính, vị trí, hoặc độ bền vững của protein cuối cùng.

Câu 28: Phân tích một đoạn DNA ở sinh vật nhân thực cho thấy có các trình tự lặp lại và các vùng heterochromatin (chất nhiễm sắc dị nhiễm sắc). Điều này gợi ý điều gì về sự biểu hiện gene ở vùng này?

• A. Các gene trong vùng này có xu hướng bị im lặng (ít hoặc không biểu hiện).
• B. Các gene trong vùng này được phiên mã rất mạnh.
• C. Vùng này chứa các gene cấu trúc quan trọng nhất.
• D. Vùng này chỉ chứa các intron.

Câu 29: Trong cơ chế điều hòa operon Lac, sự kiện nào sau đây chỉ xảy ra khi có lactose trong môi trường?

• A. Gene điều hòa (R) tổng hợp protein ức chế.
• B. Enzyme RNA polymerase bám vào vùng khởi động (P).
• C. Lactose liên kết với protein ức chế.
• D. Protein ức chế liên kết với vùng vận hành (O).

Câu 30: So sánh điều hòa biểu hiện gene ở vi khuẩn và con người, điểm khác biệt cơ bản nhất về cấu trúc tổ chức gene ảnh hưởng đến điều hòa là gì?

• A. Vi khuẩn có gene, con người thì không.
• B. Gene ở vi khuẩn không có intron, con người thì có.
• C. Vi khuẩn có operon, con người thì không.
• D. Cả 2 và 3 đều đúng, cấu trúc operon ở vi khuẩn và sự tồn tại intron/exon ở con người (cùng với cấu trúc chromatin) là những khác biệt lớn ảnh hưởng đến cơ chế điều hòa.

Câu 1: Tại sao việc điều hòa biểu hiện gene là cần thiết cho sự sống của sinh vật?

• A. Để tất cả các gene trong bộ gene luôn được phiên mã đồng thời, đảm bảo hiệu quả tối đa.
• B. Để ngăn chặn hoàn toàn quá trình phiên mã và dịch mã, tiết kiệm năng lượng.
• C. Chỉ cần thiết ở sinh vật nhân sơ để ứng phó với sự thay đổi nhanh của môi trường.
• D. Để tổng hợp protein đúng loại, đúng lúc, đúng số lượng, phù hợp với nhu cầu của tế bào và cơ thể, tiết kiệm năng lượng và vật chất.

Câu 2: Cơ chế điều hòa biểu hiện gene ở sinh vật nhân sơ chủ yếu diễn ra ở cấp độ nào?

• A. Phiên mã.
• B. Dịch mã.
• C. Sau dịch mã.
• D. Sau phiên mã.

Câu 3: Trong mô hình operon Lac ở vi khuẩn E. coli, vùng nào là nơi enzyme RNA polymerase bám vào để khởi đầu quá trình phiên mã?

• A. Vùng vận hành (Operator - O).
• B. Vùng khởi động (Promoter - P).
• C. Gen điều hòa (Regulator gene - R).
• D. Nhóm gen cấu trúc (Z, Y, A).

Câu 4: Xét operon Lac khi môi trường KHÔNG CÓ lactozo. Hiện tượng nào sau đây xảy ra?

• A. Lactozo liên kết với protein ức chế, làm protein này không bám vào vùng O được.
• B. RNA polymerase bám vào vùng P và tiến hành phiên mã các gen cấu trúc Z, Y, A.
• C. Protein ức chế do gen R tổng hợp bám vào vùng O, ngăn cản RNA polymerase trượt trên mạch ADN.
• D. Các gen cấu trúc Z, Y, A vẫn phiên mã mạnh mẽ để tổng hợp enzyme phân giải lactozo.

Câu 5: Xét operon Lac khi môi trường CÓ lactozo. Vai trò của lactozo (hay allolactose) là gì?

• A. Đóng vai trò là chất cảm ứng, liên kết với protein ức chế làm thay đổi cấu hình không gian của nó.
• B. Hoạt hóa gen điều hòa (R) để tổng hợp protein ức chế.
• C. Liên kết trực tiếp với vùng P, giúp RNA polymerase bám vào dễ dàng hơn.
• D. Ngăn cản RNA polymerase bám vào vùng P.

Câu 6: Nếu gen điều hòa (R) của operon Lac bị đột biến dẫn đến protein ức chế không thể tổng hợp được. Trong môi trường KHÔNG CÓ lactozo, hoạt động của các gen cấu trúc Z, Y, A sẽ như thế nào?

• A. Hoàn toàn bị dừng lại do không có protein ức chế hoạt hóa.
• B. Vẫn phiên mã bình thường (hoặc với tốc độ nền) do không có protein ức chế bám vào vùng O.
• C. Phiên mã với tốc độ rất thấp do thiếu chất cảm ứng lactozo.
• D. Bị ức chế bởi một cơ chế điều hòa khác.

Câu 7: Nếu vùng vận hành (Operator - O) của operon Lac bị đột biến làm cho protein ức chế không thể bám vào được. Trong môi trường CÓ lactozo, hoạt động của các gen cấu trúc Z, Y, A sẽ như thế nào?

• A. Vẫn phiên mã bình thường (hoặc với tốc độ nền) do protein ức chế không bám được vào O ngay cả khi không có lactozo.
• B. Bị ức chế hoàn toàn do protein ức chế bám chặt vào vùng O.
• C. Hoạt động mạnh hơn nhiều so với bình thường do lactozo hoạt hóa vùng O.
• D. Không phiên mã do thiếu sự tương tác giữa lactozo và vùng O.

Câu 8: Điểm khác biệt cơ bản trong cơ chế điều hòa biểu hiện gene ở sinh vật nhân thực so với sinh vật nhân sơ là gì?

• A. Chỉ diễn ra ở cấp độ phiên mã.
• B. Chỉ sử dụng các protein ức chế để kiểm soát hoạt động gene.
• C. Cấu trúc gene thường tồn tại dưới dạng operon.
• D. Diễn ra ở nhiều cấp độ khác nhau (trước phiên mã, phiên mã, sau phiên mã, dịch mã, sau dịch mã) và phức tạp hơn nhiều.