15+ Đề Trắc nghiệm Sinh học 12 Kết nối tri thức Bài 19: Các bằng chứng tiến hoá

Câu 1: Các hóa thạch được xem là một trong những bằng chứng quan trọng nhất về tiến hóa. Điều gì làm cho hóa thạch trở thành bằng chứng mạnh mẽ cho quá trình tiến hóa?

• A. Hóa thạch luôn cho thấy sự phức tạp hóa của sinh vật theo thời gian.
• B. Hóa thạch chứng minh rằng các loài đã tồn tại mãi mãi không thay đổi.
• C. Hóa thạch chỉ được tìm thấy ở một số khu vực địa lý nhất định.
• D. Hóa thạch cho thấy sự thay đổi dần dần của các loài qua các thời kỳ địa chất khác nhau.

Câu 2: Nghiên cứu về cơ quan tương đồng cung cấp bằng chứng tiến hóa từ giải phẫu so sánh. Cơ quan tương đồng là những cơ quan có đặc điểm nào?

• A. Có chức năng giống nhau nhưng nguồn gốc khác nhau.
• B. Có nguồn gốc phát triển giống nhau trong quá trình phôi thai.
• C. Luôn có hình dạng và kích thước tương tự nhau.
• D. Chỉ xuất hiện ở các loài có quan hệ họ hàng gần gũi.

Câu 3: Cánh của chim và cánh của côn trùng thực hiện chức năng bay, nhưng chúng được xem là cơ quan tương tự chứ không phải tương đồng. Giải thích nào sau đây là đúng?

• A. Cánh chim phức tạp hơn cánh côn trùng.
• B. Cánh chim và cánh côn trùng có cấu tạo từ các mô khác nhau.
• C. Cánh chim và cánh côn trùng phát triển từ các cấu trúc phôi khác nhau.
• D. Cánh côn trùng không hiệu quả bằng cánh chim trong việc bay lượn.

Câu 4: Cơ quan thoái hóa là những cơ quan còn sót lại ở các loài sinh vật. Ý nghĩa tiến hóa của cơ quan thoái hóa là gì?

• A. Chúng là bằng chứng về tổ tiên chung và sự thay đổi chức năng theo thời gian.
• B. Chúng chứng minh rằng tiến hóa luôn dẫn đến sự phức tạp hóa.
• C. Chúng cho thấy sự thích nghi hoàn hảo của sinh vật với môi trường hiện tại.
• D. Chúng là các cơ quan đang trong quá trình phát triển chức năng mới.

Câu 5: Phôi của các loài động vật có xương sống khác nhau, như cá, gà, lợn, và người, ở giai đoạn sớm có nhiều điểm tương đồng. Bằng chứng phôi sinh học này ủng hộ điều gì?

• A. Các loài này có môi trường sống tương tự nhau.
• B. Các loài này có tổ tiên chung.
• C. Quá trình phát triển phôi ở các loài này chịu sự chi phối của các gen giống nhau.
• D. Phôi của các loài này phát triển theo cùng một hướng tiến hóa.

Câu 6: Bằng chứng sinh học phân tử cung cấp những thông tin quan trọng về mối quan hệ tiến hóa giữa các loài. Dựa trên bằng chứng sinh học phân tử, điều gì được xem là thước đo chính xác nhất cho mức độ quan hệ họ hàng giữa các loài?

• A. Sự tương đồng về hình thái giải phẫu.
• B. Sự tương đồng về môi trường sống.
• C. Sự tương đồng về trình tự nucleotide trong DNA.
• D. Sự tương đồng về tập tính sinh sản.

Câu 7: Tại sao sự phổ biến của mã di truyền (bộ ba mã hóa) ở hầu hết các sinh vật trên Trái Đất được xem là bằng chứng mạnh mẽ cho tiến hóa?

• A. Mã di truyền là bất biến và không thay đổi theo thời gian.
• B. Mã di truyền cho thấy sự đa dạng di truyền của sinh vật.
• C. Mã di truyền giúp giải thích sự hình thành loài mới.
• D. Mã di truyền chung gợi ý về một nguồn gốc chung của sự sống trên Trái Đất.

Câu 8: Biogeography (Địa lý sinh vật học) nghiên cứu về sự phân bố địa lý của các loài sinh vật. Bằng chứng từ biogeography hỗ trợ tiến hóa như thế nào?

• A. Sự phân bố các loài phù hợp với lịch sử tiến hóa và di cư của chúng.
• B. Môi trường sống quyết định sự phân bố của các loài.
• C. Các loài được tạo ra và phân bố ngẫu nhiên trên Trái Đất.
• D. Biogeography chỉ nghiên cứu sự đa dạng sinh học ở các khu vực khác nhau.

Câu 9: Quan sát trực tiếp sự tiến hóa có thể được thực hiện trong một số trường hợp. Ví dụ điển hình nào sau đây minh họa cho quan sát trực tiếp tiến hóa trong thời gian ngắn?

• A. Sự hình thành các dãy núi.
• B. Sự thay đổi màu da ở người qua các thế hệ.
• C. Sự phát triển khả năng kháng kháng sinh ở vi khuẩn.
• D. Sự tuyệt chủng của loài khủng long.

Câu 10: Loài Sâu bướm bạch dương (Biston betularia) ở Anh có hai dạng màu: màu sáng và màu tối. Trước cuộc cách mạng công nghiệp, dạng màu sáng phổ biến hơn. Sau cuộc cách mạng công nghiệp, dạng màu tối trở nên phổ biến hơn. Đây là ví dụ về bằng chứng tiến hóa nào?

• A. Bằng chứng hóa thạch.
• B. Bằng chứng giải phẫu so sánh.
• C. Bằng chứng phôi sinh học.
• D. Bằng chứng trực tiếp quan sát được sự thay đổi tần số alen trong quần thể.

Câu 11: Xét nghiệm DNA của các loài vượn người (đười ươi, tinh tinh, khỉ đột, người) cho thấy người và tinh tinh có trình tự DNA giống nhau gần 99%. Bằng chứng này ủng hộ mạnh mẽ điều gì?

• A. Người tiến hóa từ tinh tinh.
• B. Người và tinh tinh có tổ tiên chung.
• C. Tinh tinh là loài linh trưởng thông minh nhất.
• D. DNA của người và tinh tinh phát triển độc lập nhưng hội tụ.

Câu 12: Các đảo đại dương thường có hệ sinh thái độc đáo với nhiều loài đặc hữu (chỉ tìm thấy ở khu vực đó). Điều này được giải thích tốt nhất bởi bằng chứng tiến hóa nào?

• A. Bằng chứng hóa thạch trên đảo.
• B. Bằng chứng phôi sinh học của các loài trên đảo.
• C. Bằng chứng địa lý sinh vật học và quá trình tiến hóa phân ly.
• D. Bằng chứng trực tiếp quan sát được trên đảo.

Câu 13: Dãy hóa thạch cho thấy sự xuất hiện của loài ngựa hiện đại (Equus) trải qua nhiều giai đoạn với sự thay đổi về kích thước cơ thể, số lượng ngón chân và hình dạng răng. Dãy hóa thạch này cung cấp bằng chứng tiến hóa nào?

• A. Tiến hóa theo dòng dõi (Anagenesis) và sự thay đổi hình thái theo thời gian.
• B. Tiến hóa phân nhánh (Cladogenesis) và sự hình thành loài mới.
• C. Tiến hóa hội tụ (Convergent evolution) do môi trường sống tương tự.
• D. Tiến hóa song song (Parallel evolution) ở các loài khác nhau.

Câu 14: So sánh xương chi trước của người, mèo, cá voi và dơi cho thấy chúng có cấu trúc xương cơ bản giống nhau nhưng hình dạng và chức năng khác nhau. Đây là ví dụ minh họa cho bằng chứng tiến hóa nào?

• A. Cơ quan tương tự.
• B. Cơ quan tương đồng.
• C. Cơ quan thoái hóa.
• D. Cơ quan chức năng.

Câu 15: Trong quá trình phát triển phôi, phôi người có giai đoạn xuất hiện khe mang giống như phôi cá. Sau đó, các khe mang này biến đổi thành các cấu trúc khác ở người trưởng thành. Điều này được xem là bằng chứng nào?

• A. Bằng chứng hóa thạch.
• B. Bằng chứng giải phẫu so sánh về cơ quan tương tự.
• C. Bằng chứng phôi sinh học về nguồn gốc chung.
• D. Bằng chứng sinh học phân tử về sự khác biệt gen.

Câu 16: Các gen homeobox (Hox) được tìm thấy ở nhiều nhóm sinh vật khác nhau, từ côn trùng đến động vật có xương sống, và chúng có vai trò quan trọng trong việc kiểm soát sự phát triển cơ thể. Sự bảo tồn cao của các gen Hox qua các loài khác nhau là bằng chứng cho điều gì?

• A. Các gen Hox là kết quả của tiến hóa hội tụ.
• B. Các gen Hox chỉ xuất hiện ở động vật có xương sống.
• C. Các gen Hox không liên quan đến quá trình tiến hóa.
• D. Các gen Hox có nguồn gốc chung và được bảo tồn qua quá trình tiến hóa.

Câu 17: Loài gấu Bắc Cực (Ursus maritimus) có bộ lông trắng và lớp mỡ dày để thích nghi với môi trường sống ở vùng cực lạnh giá. Loài gấu ngựa (Ursus malayanus) có bộ lông đen và kích thước nhỏ hơn, sống ở vùng rừng nhiệt đới. Sự khác biệt về đặc điểm hình thái giữa hai loài gấu này phản ánh bằng chứng tiến hóa nào?

• A. Sự thích nghi và chọn lọc tự nhiên tạo ra sự đa dạng hình thái.
• B. Môi trường sống không ảnh hưởng đến hình thái của sinh vật.
• C. Các loài gấu được tạo ra với hình thái cố định từ ban đầu.
• D. Sự khác biệt hình thái là do đột biến ngẫu nhiên không liên quan đến môi trường.

Câu 18: Ở nhiều loài chim, kích thước và hình dạng mỏ có sự khác biệt lớn giữa các loài khác nhau, liên quan đến chế độ ăn và nguồn thức ăn mà chúng khai thác. Sự đa dạng về mỏ chim là ví dụ về bằng chứng tiến hóa nào?

• A. Cơ quan tương đồng không thể hiện sự đa dạng chức năng.
• B. Sự thích nghi và chọn lọc tự nhiên tạo ra sự đa dạng chức năng của cơ quan.
• C. Sự đa dạng mỏ chim là do yếu tố ngẫu nhiên hoàn toàn.
• D. Mỏ chim không có vai trò quan trọng trong quá trình tiến hóa.

Câu 19: Tại sao việc nghiên cứu hóa thạch của các loài sinh vật ở các thời kỳ địa chất khác nhau lại quan trọng trong việc tìm hiểu về tiến hóa?

• A. Hóa thạch chỉ cho biết các loài đã từng tồn tại.
• B. Hóa thạch không cung cấp thông tin về mối quan hệ tiến hóa.
• C. Hóa thạch cho thấy sự thay đổi của sinh vật qua các thời kỳ địa chất.
• D. Hóa thạch chỉ quan trọng trong việc xác định tuổi của Trái Đất.

Câu 20: Loài cá voi ngày nay có chi trước biến đổi thành vây để bơi lội, nhưng vẫn còn xương đùi và xương chậu thoái hóa bên trong cơ thể. Xương đùi và xương chậu thoái hóa ở cá voi là bằng chứng nào?

• A. Cơ quan tương đồng với chi sau của động vật trên cạn.
• B. Cơ quan tương tự với vây cá.
• C. Cơ quan mới hình thành để thích nghi với đời sống dưới nước.
• D. Cơ quan thoái hóa, cho thấy tổ tiên trên cạn của cá voi.

Câu 21: Quan điểm "Cá thể tiến hóa" là đúng hay sai trong sinh học hiện đại và tại sao?

• A. Đúng, vì cá thể thay đổi để thích nghi với môi trường.
• B. Sai, vì tiến hóa diễn ra ở cấp độ quần thể, không phải cá thể.
• C. Đúng, vì mỗi cá thể mang một kiểu gen riêng và có thể tiến hóa độc lập.
• D. Sai, vì chỉ có loài mới có thể tiến hóa, cá thể thì không.

Câu 22: Điều gì là quan trọng nhất để xác định hai loài có quan hệ họ hàng gần gũi hơn so với hai loài khác trong cây phát sinh loài?

• A. Sự tương đồng về môi trường sống.
• B. Sự tương đồng về kích thước cơ thể.
• C. Thời gian chung sống với tổ tiên gần nhất trong lịch sử tiến hóa.
• D. Số lượng đặc điểm hình thái giống nhau.

Câu 23: Tại sao các nhà khoa học sử dụng nhiều loại bằng chứng khác nhau (hóa thạch, giải phẫu so sánh, sinh học phân tử...) để nghiên cứu về tiến hóa?

• A. Mỗi loại bằng chứng chỉ đúng cho một nhóm sinh vật nhất định.
• B. Để gây khó khăn cho việc phản bác thuyết tiến hóa.
• C. Vì không có loại bằng chứng nào hoàn toàn đáng tin cậy.
• D. Để có được bức tranh toàn diện và củng cố độ tin cậy của các kết luận về tiến hóa.

Câu 24: Trong một quần thể vi khuẩn, một số cá thể có khả năng kháng kháng sinh tự nhiên. Khi sử dụng kháng sinh, quần thể vi khuẩn sẽ thay đổi như thế nào theo quan điểm tiến hóa?

• A. Tần số alen kháng kháng sinh trong quần thể sẽ tăng lên.
• B. Quần thể vi khuẩn sẽ không thay đổi vì kháng sinh chỉ tiêu diệt vi khuẩn yếu.
• C. Tất cả vi khuẩn sẽ chết do kháng sinh.
• D. Vi khuẩn sẽ đột biến để thích nghi với kháng sinh.

Câu 25: Điều gì KHÔNG phải là bằng chứng trực tiếp cho tiến hóa?

• A. Sự kháng thuốc của vi khuẩn.
• B. Sự thay đổi màu sắc của sâu bướm bạch dương.
• C. Cơ quan tương đồng giữa các loài.
• D. Sự tiến hóa của virus cúm.

Câu 26: Nếu hai loài có trình tự DNA giống nhau đến 70%, trong khi hai loài khác chỉ giống nhau 30%, bạn có thể kết luận gì về mối quan hệ tiến hóa của chúng?

• A. Hai loài giống nhau 30% có quan hệ họ hàng gần gũi hơn.
• B. Hai loài giống nhau 70% có quan hệ họ hàng gần gũi hơn.
• C. Không thể kết luận gì về quan hệ họ hàng từ dữ liệu DNA.
• D. Sự khác biệt DNA không liên quan đến tiến hóa.

Câu 27: Tại sao sự tồn tại của các loài đặc hữu trên các đảo xa bờ lại được coi là bằng chứng ủng hộ thuyết tiến hóa?

• A. Vì các đảo có điều kiện sống khắc nghiệt.
• B. Vì các đảo không có sinh vật nào trước đó.
• C. Vì các loài được tạo ra đặc biệt cho môi trường đảo.
• D. Vì chúng là kết quả của quá trình tiến hóa phân ly và thích nghi trên đảo.

Câu 28: Phát biểu nào sau đây KHÔNG phải là bằng chứng tiến hóa?

• A. Sự đa dạng sinh học trên Trái Đất.
• B. Cơ quan thoái hóa ở nhiều loài.
• C. Sự tương đồng về phôi ở động vật có xương sống.
• D. Dãy hóa thạch của loài ngựa.

Câu 29: Nếu bạn tìm thấy một hóa thạch của một loài sinh vật có đặc điểm trung gian giữa cá và động vật lưỡng cư, hóa thạch này sẽ cung cấp bằng chứng gì?

• A. Bằng chứng về sự tuyệt chủng của loài cá.
• B. Bằng chứng về sinh vật chuyển tiếp và sự tiến hóa lớn.
• C. Bằng chứng về sự tạo hóa đặc biệt.
• D. Bằng chứng về cơ quan tương tự.

Câu 30: Tại sao việc so sánh trình tự gen giữa các loài khác nhau lại là một công cụ mạnh mẽ để nghiên cứu tiến hóa?

• A. Vì nó dễ thực hiện và ít tốn kém hơn so với nghiên cứu hóa thạch.
• B. Vì nó chỉ ra sự khác biệt rõ ràng giữa các loài.
• C. Vì nó cung cấp dữ liệu khách quan và chi tiết về quan hệ họ hàng và lịch sử tiến hóa.
• D. Vì nó là bằng chứng duy nhất và quan trọng nhất về tiến hóa.

Câu 1: Đặc điểm nào dưới đây là bằng chứng giải phẫu so sánh ủng hộ giả thuyết về nguồn gốc chung của các loài?

• A. Sự giống nhau về chức năng của cánh chim và cánh côn trùng.
• B. Sự tương đồng về cấu trúc xương chi trước ở người, mèo, cá voi và dơi.
• C. Sự có mặt của mang ở giai đoạn phôi của động vật có vú.
• D. Sự phân bố của các loài chim cánh cụt chỉ ở Nam bán cầu.

Câu 2: Cơ quan tương đồng là những cơ quan:

• A. Có chức năng giống nhau nhưng cấu trúc khác nhau.
• B. Có cấu trúc giống nhau và chức năng giống nhau.
• C. Có nguồn gốc chung, cấu trúc tương tự nhau nhưng chức năng có thể khác nhau.
• D. Có nguồn gốc khác nhau nhưng chức năng giống nhau.

Câu 3: Cánh dơi và cánh côn trùng là ví dụ về loại cơ quan nào và phản ánh quá trình tiến hóa nào?

• A. Cơ quan tương tự, tiến hóa đồng quy.
• B. Cơ quan tương đồng, tiến hóa phân ly.
• C. Cơ quan tương đồng, tiến hóa đồng quy.
• D. Cơ quan tương tự, tiến hóa phân ly.

Câu 4: Tại sao sự giống nhau trong giai đoạn phát triển phôi sớm của các loài động vật có xương sống (ví dụ: sự xuất hiện khe mang, túi phôi) lại được xem là bằng chứng tiến hóa?

• A. Vì tất cả các loài đều trải qua giai đoạn sống dưới nước.
• B. Vì đó là kết quả của sự thích nghi với môi trường sống hiện tại.
• C. Vì các phôi cần có cấu trúc giống nhau để phát triển hoàn chỉnh.
• D. Vì nó phản ánh nguồn gốc chung từ một tổ tiên ban đầu có những đặc điểm tương tự.

Câu 5: Cơ quan thoái hóa là những cơ quan:

• A. Mới xuất hiện ở các loài hiện đại.
• B. Tiêu giảm, không còn chức năng hoặc chức năng rất ít ở loài trưởng thành nhưng phát triển mạnh ở tổ tiên.
• C. Có cấu trúc khác biệt hoàn toàn giữa các loài có quan hệ họ hàng gần.
• D. Chỉ tồn tại ở giai đoạn phôi và biến mất khi trưởng thành.

Câu 6: Bằng chứng hóa thạch có vai trò quan trọng trong việc nghiên cứu tiến hóa vì nó:

• A. Chứng minh tất cả các loài hiện đại đều xuất hiện cùng lúc.
• B. Cho thấy sự phân bố địa lý của các loài hiện tại.
• C. Cung cấp hình ảnh trực tiếp về các loài sinh vật đã tuyệt chủng và các dạng trung gian giữa các nhóm takson.
• D. Giải thích sự tương đồng về cấu trúc phân tử giữa các loài.

Câu 7: Khi so sánh trình tự nucleotide của gen hoặc trình tự amino acid của protein ở các loài khác nhau, các nhà khoa học có thể:

• A. Dự đoán môi trường sống của chúng trong quá khứ.
• B. Xác định chính xác số lượng cá thể trong quần thể tổ tiên.
• C. Chứng minh sự tồn tại của cơ quan thoái hóa.
• D. Đánh giá mức độ quan hệ họ hàng và thời điểm phân hóa giữa các loài.

Câu 8: Nếu hai loài có trình tự amino acid của một loại protein chức năng tương tự nhau (ví dụ: hemoglobin) càng giống nhau thì điều đó chứng tỏ:

• A. Chúng có quan hệ họ hàng càng gần gũi.
• B. Chúng sống cùng một môi trường.
• C. Chúng có kích thước cơ thể tương đương nhau.
• D. Chúng tiến hóa độc lập từ các tổ tiên khác nhau.

Câu 9: Bằng chứng địa lí sinh vật học về sự tiến hóa được thể hiện rõ nhất qua:

• A. Sự giống nhau về cấu tạo tế bào của tất cả sinh vật.
• B. Sự phân bố của các loài trên Trái Đất, đặc biệt là ở các đảo xa lục địa.
• C. Sự tồn tại của các cơ quan thoái hóa ở nhiều loài.
• D. Sự tương đồng về cấu trúc xương chi của động vật có xương sống.

Câu 10: Đảo Galapagos là một ví dụ điển hình cho bằng chứng tiến hóa nào?

• A. Bằng chứng hóa thạch.
• B. Bằng chứng phôi sinh học.
• C. Bằng chứng địa lí sinh vật học.
• D. Bằng chứng tế bào học.

Câu 11: Giả sử bạn tìm thấy hóa thạch của một loài động vật cổ có cả vảy như bò sát và lông vũ như chim. Hóa thạch này cung cấp bằng chứng trực tiếp cho điều gì?

• A. Sự tồn tại của dạng trung gian giữa bò sát và chim.
• B. Rằng bò sát và chim không có quan hệ họ hàng.
• C. Sự tiến hóa đồng quy giữa bò sát và chim.
• D. Rằng lông vũ tiến hóa trước vảy.

Câu 12: Bằng chứng nào dưới đây cung cấp thông tin mạnh mẽ nhất về quan hệ họ hàng giữa các loài ở cấp độ phân tử?

• A. Sự tương đồng về hình thái bên ngoài.
• B. Sự giống nhau về cấu trúc xương chi.
• C. Sự phân bố địa lý của các loài.
• D. So sánh trình tự ADN hoặc protein.

Câu 13: Sự giống nhau về cấu trúc siêu hiển vi của tế bào (ví dụ: màng tế bào, ribosome, bộ máy Golgi) ở hầu hết các sinh vật nhân thực là bằng chứng thuộc loại nào?

• A. Bằng chứng tế bào học.
• B. Bằng chứng hóa thạch.
• C. Bằng chứng giải phẫu so sánh.
• D. Bằng chứng địa lí sinh vật học.

Câu 14: Tại sao mã di truyền lại được xem là bằng chứng quan trọng của sự tiến hóa?

• A. Vì mã di truyền ở mỗi loài là hoàn toàn khác nhau.
• B. Vì mã di truyền có tính phổ biến, hầu hết các loài đều sử dụng cùng một bộ mã di truyền để tổng hợp protein.
• C. Vì mã di truyền chỉ tồn tại ở các loài đã tiến hóa cao.
• D. Vì mã di truyền cho thấy sự đa dạng về chức năng của protein.

Câu 15: Khi nghiên cứu hóa thạch, các nhà khoa học có thể xác định tuổi tương đối của hóa thạch dựa vào:

• A. Kích thước của hóa thạch.
• B. Màu sắc của hóa thạch.
• C. Vị trí của lớp đất đá chứa hóa thạch (lớp dưới cổ hơn lớp trên).
• D. Độ cứng của hóa thạch.

Câu 16: Phát biểu nào sau đây không đúng khi nói về cơ quan tương tự?

• A. Có chức năng giống nhau.
• B. Có nguồn gốc khác nhau.
• C. Phản ánh sự tiến hóa đồng quy.
• D. Luôn có cấu trúc giải phẫu bên trong giống nhau.

Câu 17: Bằng chứng phôi sinh học so sánh cho thấy sự giống nhau rõ rệt nhất ở các giai đoạn nào của sự phát triển phôi?

• A. Giai đoạn sớm.
• B. Giai đoạn giữa.
• C. Giai đoạn cuối.
• D. Giai đoạn trưởng thành.

Câu 18: Tại sao các loài sinh vật trên các đảo đại dương thường có nhiều loài đặc hữu (chỉ có ở đó) hơn so với các đảo gần lục địa hoặc lục địa?

• A. Vì điều kiện khí hậu trên đảo đại dương khắc nghiệt hơn.
• B. Vì trên đảo đại dương có ít thức ăn hơn.
• C. Vì các loài từ lục địa dễ dàng di cư đến đảo gần lục địa.
• D. Vì sự cách ly địa lý trên đảo đại dương tạo điều kiện cho các loài tiến hóa độc lập, hình thành loài mới.

Câu 19: Khi so sánh bộ gen của người và tinh tinh, người ta thấy có sự tương đồng rất lớn (khoảng 98-99%). Bằng chứng này thuộc loại nào và ý nghĩa của nó là gì?

• A. Bằng chứng giải phẫu so sánh; chứng tỏ chúng có chức năng cơ thể giống hệt nhau.
• B. Bằng chứng sinh hóa học; chứng tỏ người và tinh tinh có quan hệ họ hàng rất gần gũi và có chung tổ tiên.
• C. Bằng chứng phôi sinh học; chứng tỏ phôi người và tinh tinh phát triển giống nhau.
• D. Bằng chứng hóa thạch; chứng tỏ người và tinh tinh cùng tồn tại trong quá khứ xa xôi.

Câu 20: Sơ đồ nào dưới đây không phải là cơ quan tương đồng?

• A. Chi trước của cá voi và chi trước của mèo.
• B. Cánh dơi và tay người.
• C. Gai cây hoa hồng (biến dạng biểu bì thân) và gai cây xương rồng (biến dạng lá).
• D. Vòi hút của bướm và hàm nhai của châu chấu.

Câu 21: Bằng chứng nào dưới đây cung cấp cái nhìn trực quan nhất về lịch sử phát triển của sự sống trên Trái Đất qua các thời kỳ địa chất?

• A. Hóa thạch.
• B. Giải phẫu so sánh.
• C. Sinh hóa học.
• D. Địa lí sinh vật học.

Câu 22: Tại sao sự tồn tại của cơ quan thoái hóa lại được xem là bằng chứng tiến hóa?

• A. Vì nó chứng tỏ cơ thể sinh vật đang ngày càng hoàn thiện.
• B. Vì nó chỉ xuất hiện ở các loài kém phát triển.
• C. Vì nó giúp sinh vật thích nghi tốt hơn với môi trường hiện tại.
• D. Vì nó cho thấy loài hiện tại có nguồn gốc từ tổ tiên đã từng sử dụng cơ quan đó một cách hiệu quả.

Câu 23: Phân tích dữ liệu di truyền (ADN, protein) cho thấy con người có quan hệ họ hàng gần gũi nhất với tinh tinh, sau đó đến gorilla, đười ươi, vượn... Điều này phù hợp với bằng chứng nào khác về sự tiến hóa của bộ Linh trưởng?

• A. Bằng chứng địa lí sinh vật học (phân bố địa lý).
• B. Bằng chứng hóa thạch (chỉ có hóa thạch người và một số loài tuyệt chủng).
• C. Bằng chứng giải phẫu so sánh (sự tương đồng về cấu trúc xương, cơ, nội tạng).
• D. Bằng chứng phôi sinh học (sự giống nhau ở giai đoạn phôi sớm).

Câu 24: Một nhà khoa học tìm thấy hóa thạch của một loài thực vật cổ trong lớp trầm tích thuộc kỷ Than Đá. Hóa thạch này có cấu trúc mạch dẫn đơn giản và sinh sản bằng bào tử. Bằng chứng này hỗ trợ cho kết luận nào về lịch sử sự sống?

• A. Thực vật có hoa xuất hiện sớm nhất trên Trái Đất.
• B. Thực vật có mạch dẫn và sinh sản bằng bào tử (như dương xỉ cổ) đã tồn tại từ rất lâu đời.
• C. Tất cả thực vật đều có cấu trúc mạch dẫn phức tạp ngay từ đầu.
• D. Thực vật hạt kín là tổ tiên của thực vật hạt trần.

Câu 25: Sự tương đồng về cấu trúc và chức năng của enzyme cytochrome c trong hô hấp tế bào ở nhiều loài sinh vật khác nhau, từ vi khuẩn đến động vật có vú, là bằng chứng thuộc loại nào?

• A. Bằng chứng giải phẫu so sánh.
• B. Bằng chứng phôi sinh học.
• C. Bằng chứng địa lí sinh vật học.
• D. Bằng chứng sinh hóa học.

Câu 26: Khi so sánh phôi cá, phôi kỳ nhông, phôi rùa, phôi gà và phôi người ở giai đoạn rất sớm, chúng ta quan sát thấy sự giống nhau nổi bật về hình thái chung và sự xuất hiện của các cấu trúc như khe mang. Điều này chứng tỏ:

• A. Các loài động vật có xương sống có chung nguồn gốc.
• B. Tất cả các loài này đều sống dưới nước ở giai đoạn trưởng thành.
• C. Sự phát triển phôi không liên quan đến lịch sử tiến hóa.
• D. Con người tiến hóa từ cá.

Câu 27: Bằng chứng nào dưới đây giúp chúng ta hiểu rõ hơn về sự chuyển tiếp từ đời sống dưới nước lên cạn của động vật có xương sống?

• A. Sự tương đồng về cấu trúc tế bào.
• B. Sự phân bố của các loài lưỡng cư hiện đại.
• C. Các hóa thạch dạng chuyển tiếp như Tiktaalik.
• D. Sự giống nhau về mã di truyền giữa cá và động vật bốn chân.

Câu 28: Tại sao các loài động vật có vú sống ở các môi trường khác nhau (ví dụ: cá voi ở nước, dơi bay, mèo trên cạn, người) lại có cấu trúc xương chi trước tương tự nhau?

• A. Vì chúng cần thực hiện cùng một chức năng vận động.
• B. Vì đó là kết quả của sự thích nghi độc lập với môi trường sống.
• C. Vì chúng đã tiến hóa đồng quy để có cấu trúc đó.
• D. Vì chúng có nguồn gốc từ một tổ tiên chung, sau đó tiến hóa phân ly để thích nghi với các môi trường khác nhau.

Câu 29: Quan sát hình ảnh phôi của các loài khác nhau ở cùng một giai đoạn phát triển sớm, nếu chúng ta thấy sự giống nhau càng lớn thì có thể suy luận gì về mối quan hệ tiến hóa giữa chúng?

• A. Chúng có quan hệ họ hàng càng gần gũi.
• B. Chúng sẽ phát triển thành các loài giống hệt nhau khi trưởng thành.
• C. Chúng sống cùng một môi trường ở giai đoạn trưởng thành.
• D. Chúng tiến hóa độc lập mà không có quan hệ họ hàng.

Câu 30: Bằng chứng nào dưới đây được coi là bằng chứng hiện đại và chính xác nhất để xác định mối quan hệ họ hàng giữa các loài?

• A. Bằng chứng hóa thạch.
• B. Bằng chứng giải phẫu so sánh.
• C. Bằng chứng phôi sinh học.
• D. Bằng chứng sinh học phân tử (ADN, protein).

Câu 1: Cánh chim, cánh dơi và chi trước của người có cấu tạo xương tương tự nhau, cùng xuất phát từ một cấu trúc tiền thân ở tổ tiên chung nhưng đảm nhiệm các chức năng khác nhau (bay, cầm nắm). Đây là bằng chứng tiến hóa thuộc loại nào và thể hiện điều gì?

• A. Bằng chứng giải phẫu so sánh, thể hiện sự tiến hóa phân li.
• B. Bằng chứng giải phẫu so sánh, thể hiện sự tiến hóa đồng quy.
• C. Bằng chứng phôi sinh học, thể hiện sự phát triển phôi lặp lại lịch sử tiến hóa.
• D. Bằng chứng hóa thạch, thể hiện mối quan hệ họ hàng.

Câu 2: Cánh sâu bọ và cánh dơi đều dùng để bay nhưng có cấu tạo hoàn toàn khác nhau, nguồn gốc phát triển cũng khác biệt. Đây là ví dụ về:

• A. Cơ quan tương đồng.
• B. Cơ quan thoái hóa.
• C. Cơ quan tương tự.
• D. Bằng chứng phôi sinh học.

Câu 3: Sự tồn tại của xương chậu và xương chi sau nhỏ, không phát triển ở cá voi là một ví dụ về bằng chứng tiến hóa nào? Ý nghĩa của nó là gì?

• A. Bằng chứng hóa thạch, cho thấy cá voi từng sống trên cạn.
• B. Bằng chứng phôi sinh học, cho thấy cá voi có họ hàng với động vật có vú khác.
• C. Bằng chứng địa lí sinh vật, cho thấy cá voi phân bố ở các đại dương.
• D. Bằng chứng giải phẫu so sánh (cơ quan thoái hóa), cho thấy cá voi có nguồn gốc từ động vật có vú sống trên cạn.

Câu 4: Tại sao sự giống nhau trong các giai đoạn phát triển phôi sớm của các loài động vật có xương sống (ví dụ: phôi cá, phôi gà, phôi người đều có khe mang, đuôi) được coi là bằng chứng tiến hóa?

• A. Vì chúng phản ánh tổ tiên chung có những đặc điểm phôi thai tương tự.
• B. Vì chúng cho thấy các loài phát triển độc lập nhưng hội tụ về hình thái.
• C. Vì chúng chứng minh sự thoái hóa của các cơ quan trong quá trình phát triển cá thể.
• D. Vì chúng chỉ đơn giản là sự trùng hợp ngẫu nhiên trong quá trình hình thành cơ thể.

Câu 5: Hóa thạch là những di tích của sinh vật cổ đại được bảo tồn trong các lớp đất đá. Việc nghiên cứu các lớp hóa thạch theo trình tự địa chất có thể cung cấp thông tin quan trọng nào về tiến hóa?

• A. Tốc độ đột biến gen ở các loài khác nhau.
• B. Sự thay đổi của các dạng sống theo thời gian và mối liên hệ giữa chúng.
• C. Sự phân bố địa lí hiện tại của các loài.
• D. Cấu trúc chi tiết của protein ở sinh vật cổ đại.

Câu 6: Hóa thạch "Archaeopteryx" (khủng long có lông vũ) được coi là hóa thạch chuyển tiếp quan trọng. Nó cung cấp bằng chứng về mối liên hệ tiến hóa giữa nhóm sinh vật nào?

• A. Cá và lưỡng cư.
• B. Lưỡng cư và bò sát.
• C. Bò sát và động vật có vú.
• D. Bò sát (khủng long) và chim.

Câu 7: Tại sao các đảo đại dương xa đất liền thường có hệ động thực vật đặc hữu (chỉ có ở đó) với mức độ đa dạng thấp hơn so với đất liền lục địa cùng vĩ độ?

• A. Do sự cách li địa lí làm hạn chế di cư và thúc đẩy quá trình hình thành loài mới tại chỗ từ ít cá thể di cư ban đầu.
• B. Do khí hậu khắc nghiệt hơn trên đảo so với đất liền.
• C. Do thiếu nguồn thức ăn đa dạng trên đảo.
• D. Do sự cạnh tranh giữa các loài trên đảo diễn ra khốc liệt hơn.

Câu 8: Sự phân bố của các loài lạc đà ở châu Phi, châu Á và lạc đà không bướu (llama, alpaca) ở Nam Mỹ, tất cả đều thuộc cùng một họ (Camelidae), được giải thích bằng bằng chứng địa lí sinh vật như thế nào?

• A. Các loài này phát sinh độc lập ở các châu lục khác nhau do điều kiện môi trường tương tự.
• B. Các loài này có tổ tiên chung từng sống trên siêu lục địa Gondwana hoặc Laurasia trước khi chúng tách ra, sau đó tiến hóa thích nghi ở từng khu vực.
• C. Con người đã vận chuyển các loài này đến các châu lục khác nhau.
• D. Các loài này di cư qua các cầu đất liền tạm thời xuất hiện giữa các châu lục.

Câu 9: Phân tích trình tự nucleotide của một gen ở năm loài khác nhau thu được kết quả sau (số khác biệt so với loài A): Loài B: 5 khác biệt; Loài C: 12 khác biệt; Loài D: 6 khác biệt; Loài E: 1 khác biệt. Dựa trên dữ liệu này, loài nào có quan hệ họ hàng gần gũi nhất với loài A?

• A. Loài B.
• B. Loài C.
• C. Loài D.
• D. Loài E.

Câu 10: Tại sao sự tương đồng về cấu trúc và chức năng của các phân tử sinh học quan trọng như DNA, RNA, protein (đặc biệt là các protein chức năng cơ bản như enzyme hô hấp tế bào) được coi là bằng chứng mạnh mẽ cho tiến hóa?

• A. Vì chúng phản ánh nguồn gốc chung của sự sống và sự bảo tồn các con đường sinh hóa cơ bản qua hàng tỉ năm.
• B. Vì chúng cho thấy các phân tử này có thể tự tổng hợp một cách ngẫu nhiên trong các điều kiện khác nhau.
• C. Vì chúng là kết quả của sự thích nghi độc lập với môi trường sống.
• D. Vì chúng chỉ đơn giản là do các định luật hóa học và vật lí chi phối.

Câu 11: Mã di truyền có tính phổ biến, nghĩa là một bộ ba codon thường mã hóa cho cùng một loại amino acid ở hầu hết các loài sinh vật từ vi khuẩn đến con người. Điều này chứng tỏ điều gì về lịch sử sự sống trên Trái Đất?

• A. Sự sống trên Trái Đất có nguồn gốc từ nhiều lần phát sinh khác nhau.
• B. Các loài sinh vật hiện đại không có quan hệ họ hàng với nhau.
• C. Tất cả các dạng sống hiện tại đều có thể bắt nguồn từ một tổ tiên chung duy nhất.
• D. Mã di truyền là kết quả của sự ngẫu nhiên hoàn toàn.

Câu 12: So sánh trình tự amino acid của protein Cytochrome c ở các loài khác nhau cho thấy sự khác biệt càng ít thì quan hệ họ hàng càng gần và ngược lại. Đây là ứng dụng của bằng chứng tiến hóa nào?

• A. Bằng chứng giải phẫu so sánh.
• B. Bằng chứng sinh học phân tử.
• C. Bằng chứng địa lí sinh vật.
• D. Bằng chứng hóa thạch.

Câu 13: Tại sao tế bào của tất cả các sinh vật (từ vi khuẩn đến thực vật, động vật) đều có những thành phần cơ bản giống nhau như màng sinh chất, tế bào chất, ribosome và vật chất di truyền là DNA?

• A. Vì chúng đều thừa hưởng cấu trúc tế bào cơ bản từ tổ tiên chung đầu tiên.
• B. Vì đây là cấu trúc tế bào hiệu quả nhất cho mọi môi trường.
• C. Vì các thành phần này có thể tự tổng hợp độc lập ở mọi nơi.
• D. Vì sự sống phát sinh đồng thời ở nhiều nơi với cấu trúc tế bào giống nhau.

Câu 14: Quá trình chọn giống vật nuôi, cây trồng của con người (chọn lọc nhân tạo) đã tạo ra sự đa dạng lớn về các giống trong một thời gian tương đối ngắn. Điều này có ý nghĩa gì trong việc nghiên cứu tiến hóa?

• A. Chứng minh tiến hóa chỉ xảy ra dưới tác động của con người.
• B. Cho thấy sự đa dạng của sinh vật là cố định và không thay đổi.
• C. Chứng minh đột biến là yếu tố duy nhất thúc đẩy tiến hóa.
• D. Cung cấp mô hình thực nghiệm về cách các yếu tố (chọn lọc) có thể làm thay đổi đặc điểm của quần thể qua các thế hệ, tương tự như chọn lọc tự nhiên.

Câu 15: Khi nghiên cứu một loài động vật có vú mới được phát hiện, các nhà khoa học tìm thấy một cấu trúc nhỏ, không có chức năng rõ rệt, tương đồng với phần còn lại của xương chi sau ở các động vật có vú khác di chuyển bằng bốn chân. Bằng chứng này giúp xác định nguồn gốc tiến hóa của loài mới này như thế nào?

• A. Cho thấy loài này đã tiến hóa hội tụ với các động vật có vú khác.
• B. Cung cấp bằng chứng về cơ quan thoái hóa, gợi ý loài này có tổ tiên từng di chuyển bằng bốn chân.
• C. Chứng minh loài này là hóa thạch sống.
• D. Không cung cấp thông tin gì về nguồn gốc tiến hóa.

Câu 16: Tại sao việc tìm thấy hóa thạch của cùng một loài động thực vật cổ đại trên các lục địa hiện nay đã tách biệt xa nhau (ví dụ: hóa thạch dương xỉ Glossopteris trên nhiều lục địa phía Nam) được coi là bằng chứng mạnh mẽ cho cả tiến hóa và trôi dạt lục địa?

• A. Vì nó gợi ý các loài này từng sống trên một vùng đất liền duy nhất trước khi các lục địa tách ra, chứng tỏ sự thay đổi địa lí ảnh hưởng đến phân bố sinh vật theo thời gian tiến hóa.
• B. Vì các loài này có khả năng phát tán hạt hoặc bào tử qua đại dương rộng lớn.
• C. Vì các loài này tiến hóa độc lập nhưng có hình thái giống nhau ở các lục địa khác nhau.
• D. Vì đó chỉ là sự nhầm lẫn trong việc nhận dạng hóa thạch.

Câu 17: Khi so sánh protein Hemoglobin ở người và tinh tinh, người ta thấy chúng chỉ khác nhau một vài amino acid. Trong khi đó, Hemoglobin ở người và cá lại khác nhau rất nhiều amino acid. Điều này được giải thích dựa trên bằng chứng tiến hóa phân tử như thế nào?

• A. Sự khác biệt về amino acid không liên quan đến quan hệ họ hàng.
• B. Tinh tinh và cá có chung tổ tiên gần hơn người.
• C. Mức độ khác biệt về trình tự phân tử phản ánh thời gian tách biệt khỏi tổ tiên chung: càng ít khác biệt, thời gian tách biệt càng gần.
• D. Chức năng của Hemoglobin ở người và tinh tinh giống nhau, còn ở cá thì khác.

Câu 18: Các nhà khoa học phát hiện một quần thể cá sống trong hang động tối có mắt bị thoái hóa (nhỏ, không có chức năng nhìn). Tuy nhiên, khi nghiên cứu phôi thai của chúng, họ thấy phôi vẫn phát triển mầm mắt ban đầu. Điều này cung cấp bằng chứng nào cho tiến hóa?

• A. Bằng chứng phôi sinh học và bằng chứng giải phẫu (cơ quan thoái hóa), cho thấy chúng có nguồn gốc từ tổ tiên có mắt bình thường sống ở môi trường sáng.
• B. Bằng chứng địa lí sinh vật, cho thấy sự phân bố đặc biệt trong hang động.
• C. Bằng chứng sinh học phân tử, cho thấy sự đột biến gen gây mù lòa.
• D. Bằng chứng hóa thạch, chứng minh lịch sử tiến hóa của loài cá này.

Câu 19: Tại sao các nhà khoa học thường kết hợp nhiều loại bằng chứng tiến hóa (hóa thạch, giải phẫu, sinh học phân tử, địa lí sinh vật) khi nghiên cứu mối quan hệ họ hàng và lịch sử tiến hóa của các loài?

• A. Vì mỗi loại bằng chứng độc lập nhau và không có liên hệ gì.
• B. Vì chỉ cần một loại bằng chứng là đủ, việc kết hợp chỉ để cho phức tạp.
• C. Vì các bằng chứng khác nhau thường mâu thuẫn với nhau.
• D. Vì mỗi loại bằng chứng cung cấp những góc nhìn khác nhau và khi các bằng chứng khác nhau cùng hỗ trợ cho một kết luận, độ tin cậy của kết luận đó sẽ cao hơn rất nhiều.

Câu 20: Giả sử bạn tìm thấy hóa thạch của một loài động vật có vú cổ đại có cấu trúc răng và xương chi trung gian giữa động vật ăn cỏ và động vật ăn thịt. Hóa thạch này có giá trị đặc biệt trong việc chứng minh điều gì?

• A. Sự tồn tại của các dạng chuyển tiếp trong lịch sử tiến hóa.
• B. Sự tiến hóa đồng quy của các loài khác nhau.
• C. Sự phát sinh ngẫu nhiên của các loài mới.
• D. Chỉ là một dạng đột biến bất thường.

Câu 21: Khi so sánh bộ gen của người và tinh tinh, các nhà khoa học phát hiện sự tương đồng lên tới khoảng 98-99%. Con số này nói lên điều gì về mối quan hệ giữa người và tinh tinh?

• A. Người và tinh tinh không có quan hệ họ hàng.
• B. Người và tinh tinh có quan hệ họ hàng rất gần gũi, cùng có tổ tiên chung tương đối gần trong quá khứ tiến hóa.
• C. Sự tương đồng về gen là do môi trường sống giống nhau.
• D. Con số này không có ý nghĩa trong việc xác định quan hệ họ hàng.

Câu 22: Bằng chứng địa lí sinh vật về sự phân bố của các loài trên Trái Đất hiện nay được giải thích dựa trên những yếu tố nào?

• A. Chỉ dựa vào sự di cư và phát tán của các loài.
• B. Chỉ dựa vào sự hình thành loài mới ở từng khu vực.
• C. Chỉ dựa vào lịch sử địa chất của Trái Đất (trôi dạt lục địa).
• D. Sự kết hợp của lịch sử địa chất (trôi dạt lục địa, hình thành cầu đất liền), quá trình phát sinh loài, di cư và thích nghi với điều kiện môi trường ở từng khu vực.

Câu 23: Cơ quan tương đồng phản ánh quá trình tiến hóa nào và dẫn đến sự đa dạng hay sự giống nhau về hình thái?

• A. Tiến hóa phân li, dẫn đến sự đa dạng về hình thái.
• B. Tiến hóa đồng quy, dẫn đến sự giống nhau về hình thái.
• C. Tiến hóa phân li, dẫn đến sự giống nhau về hình thái.
• D. Tiến hóa đồng quy, dẫn đến sự đa dạng về hình thái.

Câu 24: Cơ quan tương tự phản ánh quá trình tiến hóa nào và thường xảy ra ở các loài có đặc điểm gì?

• A. Tiến hóa phân li, sống trong môi trường khác nhau.
• B. Tiến hóa đồng quy, sống trong môi trường hoặc có lối sống tương tự nhau.
• C. Tiến hóa phân li, có quan hệ họ hàng gần.
• D. Tiến hóa đồng quy, có quan hệ họ hàng xa.

Câu 25: Giả sử bạn đang nghiên cứu một nhóm sinh vật và có dữ liệu về cấu trúc giải phẫu, hóa thạch và trình tự DNA của chúng. Để xây dựng cây phát sinh chủng loại (cây tiến hóa) chính xác nhất, bạn nên ưu tiên loại bằng chứng nào, đặc biệt khi xem xét mối quan hệ giữa các nhóm đã tách biệt từ rất lâu?

• A. Bằng chứng hóa thạch (vì chúng cho thấy lịch sử trực tiếp).
• B. Bằng chứng giải phẫu so sánh (vì chúng dễ quan sát).
• C. Bằng chứng sinh học phân tử (vì chúng phản ánh trực tiếp sự khác biệt ở cấp độ vật chất di truyền, ít bị ảnh hưởng bởi môi trường bên ngoài).
• D. Bằng chứng phôi sinh học (vì chúng phản ánh sự phát triển cá thể).

Câu 26: Về mặt giải phẫu, chi trước của mèo, cánh dơi, vây cá voi và tay người được coi là cơ quan tương đồng. Điều này chứng tỏ:

• A. Chúng có nguồn gốc từ một cấu trúc chi trước ở tổ tiên chung của động vật có vú.
• B. Chúng có chức năng giống nhau là di chuyển.
• C. Chúng là kết quả của sự thích nghi độc lập với các môi trường khác nhau.
• D. Chúng là cơ quan thoái hóa.

Câu 27: Tại sao sự tồn tại của các gen tương đồng (homologous genes) với trình tự nucleotide rất giống nhau ở các loài khác nhau, ngay cả khi chức năng của chúng có thể hơi khác biệt, lại là bằng chứng quan trọng cho tiến hóa?

• A. Vì các gen này phát sinh độc lập ở từng loài.
• B. Vì sự giống nhau về trình tự là hoàn toàn ngẫu nhiên.
• C. Vì các gen này không chịu tác động của chọn lọc tự nhiên.
• D. Vì chúng được thừa hưởng từ một gen duy nhất ở tổ tiên chung, sau đó biến đổi dần theo thời gian ở các dòng dõi khác nhau.

Câu 28: Lớp trầm tích chứa hóa thạch càng nằm sâu phía dưới thường chứa các dạng hóa thạch của sinh vật có đặc điểm gì so với các lớp nằm phía trên?

• A. Phức tạp hơn và giống với sinh vật hiện đại hơn.
• B. Đơn giản hơn và khác biệt nhiều hơn so với sinh vật hiện đại.
• C. Giống hệt với các lớp phía trên.
• D. Luôn là hóa thạch của các loài đã tuyệt chủng hoàn toàn mà không có hậu duệ.

Câu 29: Các bằng chứng về sự tương đồng cấu trúc giữa các bộ phận của hoa ở thực vật hạt kín (cánh hoa, đài hoa, nhị, nhụy) cho thấy chúng có thể cùng phát triển từ một cấu trúc tiền thân (ví dụ: lá biến đổi). Đây là bằng chứng thuộc loại nào?

• A. Bằng chứng giải phẫu so sánh (tương đồng cấu trúc).
• B. Bằng chứng hóa thạch.
• C. Bằng chứng phôi sinh học.
• D. Bằng chứng sinh học phân tử.

Câu 30: Tại sao sự đa dạng sinh học cao trên các đảo Galapagos, với các loài chim sẻ (finch) có mỏ khác nhau thích nghi với các nguồn thức ăn khác nhau, lại là bằng chứng tiêu biểu cho tiến hóa?

• A. Vì các loài này di cư từ nhiều nơi khác nhau đến đảo.
• B. Vì đây là kết quả của đột biến ngẫu nhiên không liên quan đến môi trường.
• C. Vì chúng là cơ quan tương đồng phản ánh tổ tiên chung.
• D. Vì chúng là ví dụ về sự hình thành loài mới và thích nghi phân li từ một tổ tiên chung ban đầu trên các môi trường sống khác nhau trên các đảo.

Câu 1: Cấu trúc giải phẫu nào sau đây là ví dụ về cơ quan tương đồng?

• A. Cánh bướm và cánh dơi (chức năng bay, nguồn gốc khác nhau)
• B. Chân trước của ngựa và tay người (cấu tạo xương gốc giống nhau, chức năng khác nhau)
• C. Gai xương rồng (lá biến dạng) và gai hoa hồng (biểu bì thân)
• D. Mang cá và phổi người (chức năng hô hấp, nguồn gốc khác nhau)

Câu 2: Ý nghĩa chủ yếu của việc nghiên cứu cơ quan tương đồng trong việc chứng minh tiến hóa là gì?

• A. Chứng minh sự thích nghi đa dạng của sinh vật với các môi trường sống khác nhau.
• B. Phản ánh các loài có chung một tổ tiên, sau đó phân hóa theo các hướng thích nghi.
• C. Giải thích sự hình thành các cơ quan không còn chức năng ở sinh vật hiện tại.
• D. Minh chứng cho sự tiến hóa hội tụ giữa các loài sống trong môi trường giống nhau.

Câu 3: Cơ quan thoái hóa ở người (ví dụ: ruột thừa) được xem là bằng chứng tiến hóa, bởi vì chúng là:

• A. Các cơ quan có chức năng hoàn toàn khác biệt so với tổ tiên.
• B. Các cơ quan mới hình thành do đột biến.
• C. Tàn tích của các cơ quan đã phát triển đầy đủ và có chức năng ở tổ tiên.
• D. Các cơ quan đang trong quá trình phát triển để đảm nhận chức năng mới.

Câu 4: Tại sao cơ quan tương tự (ví dụ: cánh dơi và cánh côn trùng) không phản ánh nguồn gốc chung gần gũi mà lại là bằng chứng của sự tiến hóa hội tụ?

• A. Chúng có chức năng giống nhau do sống trong điều kiện môi trường tương tự, nhưng cấu tạo và nguồn gốc phôi thai khác nhau.
• B. Chúng có cấu tạo giống nhau nhưng chức năng khác nhau.
• C. Chúng đều là các cơ quan đã bị thoái hóa.
• D. Chúng chỉ xuất hiện ở các loài có quan hệ họ hàng xa.

Câu 5: Quan sát phôi của cá, kì giông, rùa, gà, thỏ và người ở giai đoạn sớm cho thấy chúng có những đặc điểm chung như khe mang và đuôi. Bằng chứng này ủng hộ quan điểm tiến hóa nào?

• A. Sự phát triển phôi của mỗi loài lặp lại chính xác toàn bộ lịch sử tiến hóa của loài đó.
• B. Các loài này có chung một tổ tiên, và sự phát triển phôi lặp lại một phần lịch sử phát triển của loài.
• C. Môi trường nước là nơi khởi nguồn của sự sống.
• D. Kích thước của phôi ở giai đoạn sớm phản ánh mức độ tiến hóa của loài trưởng thành.

Câu 6: Bằng chứng phôi sinh học so sánh chủ yếu dựa vào điểm nào để chứng minh quan hệ họ hàng và nguồn gốc chung?

• A. Sự giống nhau trong các giai đoạn phát triển phôi sớm của các loài khác nhau.
• B. Kích thước cuối cùng của phôi trước khi nở hoặc sinh.
• C. Tốc độ phát triển của phôi ở các loài.
• D. Số lượng tế bào trong phôi ở giai đoạn trưởng thành.

Câu 7: Tại sao hệ động vật ở các đảo xa bờ thường có nhiều loài đặc hữu (chỉ tìm thấy ở đó) và có quan hệ họ hàng gần gũi với các loài trên lục địa gần nhất?

• A. Khí hậu và môi trường trên đảo khác biệt hoàn toàn với lục địa.
• B. Các loài trên đảo di cư từ nhiều lục địa khác nhau đến.
• C. Sự cạnh tranh giữa các loài trên đảo rất khốc liệt, chỉ loài đặc hữu mới tồn tại.
• D. Các loài trên đảo có nguồn gốc từ lục địa gần đó di cư đến, sau đó bị cách li và tiến hóa thành loài mới.

Câu 8: Bằng chứng địa lí sinh vật dựa vào sự phân bố của các loài trên Trái Đất để chứng minh tiến hóa. Yếu tố địa lí nào đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành các loài đặc hữu và sự khác biệt giữa các khu hệ động vật, thực vật?

• A. Chỉ có vĩ độ.
• B. Chỉ có độ cao địa hình.
• C. Sự cách li địa lí (đại dương, núi cao, sa mạc...).
• D. Chỉ có loại đất và nguồn nước.

Câu 9: Hóa thạch Archaeopteryx (khủng long có lông vũ) là một ví dụ điển hình về bằng chứng cổ sinh vật học, cụ thể là dạng chuyển tiếp. Nó cho thấy mối liên hệ tiến hóa giữa nhóm sinh vật nào?

• A. Cá và lưỡng cư.
• B. Bò sát (khủng long) và chim.
• C. Lưỡng cư và bò sát.
• D. Chim và động vật có vú.

Câu 10: Bằng chứng cổ sinh vật học cung cấp thông tin trực tiếp nhất về lịch sử sự sống trên Trái Đất thông qua:

• A. So sánh cấu tạo giải phẫu của các loài hiện tại.
• B. Nghiên cứu sự phát triển của phôi.
• C. Các hóa thạch được tìm thấy trong các lớp đất đá theo trình tự địa chất.
• D. Phân tích trình tự DNA của các loài còn sống.

Câu 11: Dựa vào trình tự xuất hiện của hóa thạch trong các tầng địa chất từ cổ đến kim, các nhà khoa học có thể suy luận điều gì về quá trình tiến hóa của sự sống?

• A. Tất cả các nhóm sinh vật chính xuất hiện cùng lúc trên Trái Đất.
• B. Các dạng sống đơn giản xuất hiện trước, sau đó đến các dạng phức tạp hơn và có sự chuyển tiếp giữa các nhóm.
• C. Chỉ có các loài sống dưới nước mới có khả năng hóa thạch.
• D. Sự tuyệt chủng của các loài xảy ra ngẫu nhiên và không liên quan đến thời gian địa chất.

Câu 12: Bảng sau cho thấy số lượng axit amin khác biệt trong phân tử hemoglobin giữa người và một số loài khác: Người - Tinh tinh: 0; Người - Khỉ Rhesus: 8; Người - Chuột: 27; Người - Gà: 45. Dựa trên dữ liệu này, loài nào có quan hệ họ hàng gần gũi nhất với người?

• A. Tinh tinh.
• B. Khỉ Rhesus.
• C. Chuột.
• D. Gà.

Câu 13: Sự tương đồng về trình tự nucleotide trong DNA hoặc trình tự amino acid trong protein giữa các loài được xem là bằng chứng tiến hóa vì:

• A. Tất cả các loài đều sử dụng cùng một loại vật liệu di truyền (DNA).
• B. Các phân tử này có cấu trúc rất phức tạp.
• C. Mức độ giống nhau phản ánh mức độ gần gũi trong quan hệ họ hàng tiến hóa.
• D. Chúng là các phân tử cần thiết cho sự sống.

Câu 14: So với bằng chứng hình thái (giải phẫu so sánh), bằng chứng sinh học phân tử (trình tự DNA, protein) thường cung cấp thông tin chính xác và khách quan hơn về quan hệ họ hàng tiến hóa, đặc biệt là giữa các nhóm sinh vật rất khác biệt về hình thái. Điều này là do:

• A. Bằng chứng hình thái dễ bị biến đổi do môi trường.
• B. Bằng chứng phân tử cung cấp dữ liệu định lượng về sự khác biệt di truyền tích lũy qua thời gian.
• C. Bằng chứng phân tử chỉ áp dụng cho các loài còn sống.
• D. Bằng chứng hình thái luôn phản ánh đúng nguồn gốc chung.

Câu 15: Việc tất cả các sinh vật sống đều được cấu tạo từ tế bào và sử dụng cùng một mã di truyền (universal genetic code) là bằng chứng ủng hộ mạnh mẽ điều gì về nguồn gốc sự sống?

• A. Tất cả các sinh vật trên Trái Đất đều có chung một tổ tiên ban đầu.
• B. Sự sống có thể phát sinh từ nhiều nguồn gốc độc lập.
• C. Các phân tử hữu cơ tự tổng hợp một cách ngẫu nhiên.
• D. Chỉ có sinh vật nhân thực mới có mã di truyền.

Câu 16: Giả sử bạn tìm thấy một hóa thạch của một loài động vật có vú cổ đại. Để xác định mối quan hệ họ hàng của nó với các loài động vật có vú hiện đại, loại bằng chứng nào sau đây sẽ khó áp dụng trực tiếp nhất?

• A. Bằng chứng giải phẫu so sánh (so sánh cấu trúc xương hóa thạch với xương loài hiện đại).
• B. Bằng chứng cổ sinh vật học (xác định vị trí hóa thạch trong tầng địa chất).
• C. Bằng chứng địa lí sinh vật (xác định nơi tìm thấy hóa thạch và so sánh với phân bố loài hiện đại).
• D. Bằng chứng sinh học phân tử (phân tích DNA/protein từ hóa thạch thường rất khó hoặc không thể thực hiện).

Câu 17: Một loài cá sống trong hang động sâu bị mất sắc tố và mắt bị tiêu giảm. Đây là ví dụ về:

• A. Tiến hóa hội tụ.
• B. Sự hình thành cơ quan tương tự.
• C. Sự hình thành cơ quan thoái hóa do thích nghi với môi trường sống đặc thù.
• D. Bằng chứng phôi sinh học.

Câu 18: Các hóa thạch được tìm thấy trong cùng một tầng địa chất thường có đặc điểm hình thái tương đồng hơn so với hóa thạch tìm thấy ở các tầng địa chất cách xa nhau. Điều này phù hợp với nguyên tắc nào trong cổ sinh vật học?

• A. Các loài sống gần nhau về mặt thời gian địa chất thì có quan hệ họ hàng gần hơn.
• B. Các loài sống cùng một thời đại thì có hình dạng giống hệt nhau.
• C. Tốc độ hóa thạch diễn ra như nhau ở mọi thời kì.
• D. Mọi hóa thạch đều là tàn tích của các loài đã tuyệt chủng.

Câu 19: Sự khác biệt về hình dạng mỏ của các loài chim sẻ trên quần đảo Galapagos, mỗi loại thích nghi với nguồn thức ăn khác nhau trên từng đảo, là bằng chứng mạnh mẽ cho:

• A. Tiến hóa hội tụ.
• B. Sự di cư hàng loạt.
• C. Bằng chứng phôi sinh học.
• D. Sự hình thành loài mới thông qua cách li địa lí và chọn lọc tự nhiên (tiến hóa phân li/phóng xạ thích nghi).

Câu 20: Khi so sánh trình tự amino acid của protein Cytocrom C ở người và cá voi, số điểm khác biệt là 10. Ở người và chuột, số điểm khác biệt là 27. Điều này cho thấy:

• A. Người có quan hệ họ hàng gần với cá voi hơn là với chuột.
• B. Người có quan hệ họ hàng gần với chuột hơn là với cá voi.
• C. Cá voi và chuột có quan hệ họ hàng rất gần nhau.
• D. Thông tin này không đủ để kết luận về quan hệ họ hàng.

Câu 21: Bằng chứng nào sau đây cung cấp thông tin chi tiết nhất về mức độ khác biệt di truyền và thời điểm phân tách nhánh tiến hóa giữa các loài?

• A. Bằng chứng giải phẫu so sánh.
• B. Bằng chứng cổ sinh vật học.
• C. Bằng chứng sinh học phân tử (trình tự DNA, RNA, protein).
• D. Bằng chứng phôi sinh học.

Câu 22: Một loài thực vật ở châu Phi và một loài thực vật ở châu Mỹ có lá biến đổi thành gai để giảm mất nước, mặc dù chúng không có quan hệ họ hàng gần. Đây là ví dụ về:

• A. Cơ quan tương đồng.
• B. Cơ quan tương tự (tiến hóa hội tụ).
• C. Cơ quan thoái hóa.
• D. Bằng chứng địa lí sinh vật cho nguồn gốc chung.

Câu 23: Quy luật phát sinh cá thể lặp lại lịch sử phát triển của loài (quy luật Baer) dựa trên bằng chứng nào?

• A. Bằng chứng giải phẫu so sánh.
• B. Bằng chứng hóa thạch.
• C. Bằng chứng sinh học phân tử.
• D. Bằng chứng phôi sinh học so sánh.

Câu 24: Giả sử bạn tìm thấy hóa thạch của một loài có cấu tạo chi trung gian giữa vây cá và chi bò sát. Hóa thạch này là bằng chứng cho:

• A. Sự chuyển tiếp từ đời sống dưới nước lên đời sống trên cạn.
• B. Sự tiến hóa song song của cá và bò sát.
• C. Sự thoái hóa của chi ở bò sát.
• D. Bằng chứng địa lí sinh vật về sự phân bố loài.

Câu 25: Tại sao việc so sánh trình tự DNA của các gen mã hóa các protein chức năng thiết yếu (ít chịu áp lực chọn lọc) lại đáng tin cậy hơn trong việc xác định quan hệ họ hàng xa so với so sánh các gen mã hóa protein bề mặt (chịu áp lực chọn lọc mạnh)?

• A. Các gen chức năng thiết yếu đột biến nhanh hơn.
• B. Các gen chức năng thiết yếu ít bị biến đổi do chọn lọc tự nhiên, do đó sự khác biệt chủ yếu phản ánh thời gian phân tách.
• C. Các gen chức năng thiết yếu có kích thước nhỏ hơn.
• D. Các gen chức năng thiết yếu chỉ có ở các loài có quan hệ gần.

Câu 26: Một loài thực vật chỉ tìm thấy trên một dãy núi biệt lập. Phân tích di truyền cho thấy loài này có quan hệ họ hàng gần với một loài phân bố rộng rãi ở vùng đồng bằng dưới chân núi. Đây là bằng chứng địa lí sinh vật cho thấy:

• A. Loài trên núi có thể đã tiến hóa từ loài ở đồng bằng do cách li địa lí.
• B. Loài ở đồng bằng tiến hóa từ loài trên núi.
• C. Hai loài này tiến hóa độc lập hoàn toàn.
• D. Sự phân bố của chúng là ngẫu nhiên.

Câu 27: Phân tích tế bào cho thấy tất cả các sinh vật nhân thực đều có cấu trúc ti thể và lục lạp (ở thực vật) với màng kép, DNA riêng và khả năng tự nhân đôi. Sự tương đồng này, cùng với bằng chứng phân tử, ủng hộ giả thuyết nào về nguồn gốc của ti thể và lục lạp?

• A. Ti thể và lục lạp tự tổng hợp trong tế bào.
• B. Ti thể và lục lạp là các cơ quan thoái hóa.
• C. Ti thể và lục lạp có nguồn gốc từ vi khuẩn nội cộng sinh.
• D. Ti thể và lục lạp chỉ xuất hiện ở các loài tiến hóa cao.

Câu 28: Bằng chứng nào sau đây cung cấp cái nhìn rõ ràng nhất về sự thay đổi hình thái của một nhóm sinh vật qua các kỉ địa chất khác nhau?

• A. Bằng chứng phôi sinh học.
• B. Bằng chứng cổ sinh vật học (chuỗi hóa thạch).
• C. Bằng chứng sinh học phân tử.
• D. Bằng chứng giải phẫu so sánh các loài hiện tại.

Câu 29: Khi nghiên cứu mối quan hệ tiến hóa giữa hai nhóm sinh vật rất xa nhau về mặt hình thái (ví dụ: nấm và động vật), loại bằng chứng nào thường được sử dụng và có độ tin cậy cao nhất?

• A. Bằng chứng giải phẫu so sánh.
• B. Bằng chứng phôi sinh học.
• C. Bằng chứng sinh học phân tử (so sánh trình tự DNA, RNA).
• D. Bằng chứng địa lí sinh vật.

Câu 30: Một loài chim và một loài côn trùng đều có cánh để bay. Tuy nhiên, cấu tạo cánh của chúng hoàn toàn khác nhau (cánh chim có xương, lông vũ; cánh côn trùng là màng kitin). Điều này cho thấy chúng có chung chức năng do thích nghi với cùng một kiểu vận động, đây là ví dụ về:

• A. Cơ quan tương đồng.
• B. Cơ quan tương tự (tiến hóa hội tụ).
• C. Cơ quan thoái hóa.
• D. Bằng chứng phôi sinh học.

Câu 1: Cánh tay người, cánh dơi, vây cá voi có cấu tạo xương tương tự nhau, mặc dù thực hiện các chức năng khác nhau (cầm nắm, bay, bơi). Đây là ví dụ về loại bằng chứng tiến hóa nào và nó chứng minh điều gì?

• A. Cơ quan tương tự; chứng minh sự phân li từ tổ tiên chung.
• B. Cơ quan tương đồng; chứng minh sự phân li từ tổ tiên chung.
• C. Cơ quan tương tự; chứng minh sự hội tụ tiến hóa.
• D. Cơ quan tương đồng; chứng minh sự hội tụ tiến hóa.

Câu 2: Gai cây hoa hồng và tua cuốn đậu Hà Lan đều xuất phát từ lá, nhưng có chức năng khác nhau (bảo vệ và leo bám). Chúng là ví dụ về cấu trúc tương đồng hay tương tự? Đặc điểm này phản ánh quá trình tiến hóa nào?

• A. Tương đồng; phân li.
• B. Tương tự; hội tụ.
• C. Tương đồng; hội tụ.
• D. Tương tự; phân li.

Câu 3: Ruột thừa ở người được xem là một cơ quan thoái hóa. Sự tồn tại của cơ quan thoái hóa cung cấp bằng chứng gì cho thuyết tiến hóa?

• A. Chứng minh các loài có nguồn gốc khác nhau nhưng sống trong cùng môi trường.
• B. Chứng minh sự thích nghi hoàn hảo của cơ thể với môi trường hiện tại.
• C. Chứng minh các loài có quan hệ họ hàng và cùng nguồn gốc từ tổ tiên xa xưa.
• D. Chứng minh sự phát triển độc lập của các dòng dõi.

Câu 4: Khi nghiên cứu phôi của cá, lưỡng cư, bò sát, chim và động vật có vú ở những giai đoạn phát triển sớm, người ta nhận thấy chúng có nhiều điểm tương đồng, ví dụ như sự xuất hiện của khe mang. Điều này ủng hộ bằng chứng tiến hóa nào?

• A. Bằng chứng giải phẫu so sánh.
• B. Bằng chứng địa lí sinh vật.
• C. Bằng chứng cổ sinh vật học.
• D. Bằng chứng phôi sinh học so sánh.

Câu 5: Mã di truyền có tính phổ biến, tức là hầu hết các loài đều sử dụng cùng một bộ ba codon để mã hóa cho cùng một loại amino acid. Tính phổ biến của mã di truyền là bằng chứng mạnh mẽ ủng hộ điều gì?

• A. Các loài trên Trái Đất có chung nguồn gốc.
• B. Sự tiến hóa của mỗi loài là hoàn toàn độc lập.
• C. Chức năng của protein là giống nhau ở mọi loài.
• D. Tất cả các loài đều có cùng số lượng gen.

Câu 6: Trình tự amino acid của protein Cytochrome c ở người và tinh tinh chỉ khác nhau 1 amino acid, trong khi ở người và cá chỉ khác nhau hơn 20 amino acid. Dữ liệu này cung cấp bằng chứng gì về mối quan hệ tiến hóa giữa các loài?

• A. Tinh tinh tiến hóa từ cá.
• B. Cá có quan hệ họ hàng gần với người hơn tinh tinh.
• C. Người có quan hệ họ hàng gần với tinh tinh hơn cá.
• D. Sự khác biệt về trình tự amino acid không liên quan đến quan hệ họ hàng.

Câu 7: Các nhà khoa học sử dụng phương pháp đồng hồ phân tử (molecular clock) để ước tính thời điểm tách nhánh của các loài dựa trên tốc độ tích lũy đột biến trong trình tự DNA hoặc protein. Phương pháp này dựa chủ yếu vào bằng chứng tiến hóa nào?

• A. Bằng chứng giải phẫu so sánh.
• B. Bằng chứng phôi sinh học so sánh.
• C. Bằng chứng cổ sinh vật học.
• D. Bằng chứng sinh học phân tử.