15+ Đề Trắc nghiệm Sinh học 12 Kết nối tri thức Bài 29: Trao đổi vật chất và chuyển hoá năng lượng trong hệ sinh thái

Câu 1: Trong một hệ sinh thái rừng mưa nhiệt đới, nhóm sinh vật nào đóng vai trò chính trong việc chuyển đổi năng lượng ánh sáng mặt trời thành năng lượng hóa học?

• A. Động vật ăn thịt bậc cao (Hổ, báo)
• B. Thực vật và tảo (Cây thân gỗ, dương xỉ, tảo lục)
• C. Nấm và vi khuẩn (Nấm hoại sinh, vi khuẩn phân giải)
• D. Động vật ăn cỏ (Hươu, nai, khỉ)

Câu 2: Chu trình sinh địa hóa nào sau đây có vai trò quan trọng nhất trong việc cung cấp nguyên tố dinh dưỡng cho sự phát triển của thực vật, đặc biệt là nitơ?

• A. Chu trình nước
• B. Chu trình cacbon
• C. Chu trình nitơ
• D. Chu trình photpho

Câu 3: Trong một chuỗi thức ăn, sinh vật nào thường chiếm vị trí mắt xích đầu tiên?

• A. Sinh vật sản xuất (thực vật)
• B. Sinh vật tiêu thụ bậc 1 (động vật ăn thực vật)
• C. Sinh vật tiêu thụ bậc 2 (động vật ăn thịt)
• D. Sinh vật phân giải (vi khuẩn, nấm)

Câu 4: Điều gì xảy ra với năng lượng khi nó chuyển từ bậc dinh dưỡng này sang bậc dinh dưỡng kế tiếp trong hệ sinh thái?

• A. Năng lượng được bảo toàn và chuyển giao nguyên vẹn.
• B. Phần lớn năng lượng bị thất thoát dưới dạng nhiệt và chỉ một phần nhỏ chuyển hóa thành sinh khối.
• C. Năng lượng tăng lên do sinh vật bậc cao có khả năng tích lũy năng lượng.
• D. Năng lượng chuyển hóa hoàn toàn thành vật chất ở bậc dinh dưỡng cao nhất.

Câu 5: Trong một hệ sinh thái dưới nước, loài nào sau đây thường đóng vai trò là sinh vật phân giải chính?

• A. Cá ăn thịt
• B. Động vật phù du
• C. Vi khuẩn và nấm
• D. Thực vật thủy sinh

Câu 6: Hình thức thể hiện nào sau đây mô tả dòng năng lượng trong hệ sinh thái một cách chính xác nhất?

• A. Tuần hoàn và khép kín
• B. Tuần hoàn và mở
• C. Một chiều và tuần hoàn
• D. Một chiều và không tuần hoàn

Câu 7: Nếu năng lượng của bậc dinh dưỡng thứ nhất (sinh vật sản xuất) là 10.000 kJ, thì năng lượng có sẵn cho bậc dinh dưỡng thứ ba (sinh vật tiêu thụ bậc 2) ước tính là bao nhiêu kJ, theo quy luật 10%?

• A. 1000 kJ
• B. 100 kJ
• C. 10 kJ
• D. 1 kJ

Câu 8: Trong chu trình cacbon, hoạt động nào của con người góp phần lớn nhất vào việc tăng lượng CO2 trong khí quyển?

• A. Trồng rừng và phủ xanh đất trống
• B. Sử dụng năng lượng tái tạo (gió, mặt trời)
• C. Đốt nhiên liệu hóa thạch (than đá, dầu mỏ, khí đốt)
• D. Sản xuất phân bón hóa học

Câu 9: Khái niệm nào sau đây chỉ tổng sinh khối của tất cả các sinh vật sống trong một đơn vị diện tích hoặc thể tích tại một thời điểm nhất định?

• A. Sinh khối
• B. Năng suất sơ cấp
• C. Bậc dinh dưỡng
• D. Chuỗi thức ăn

Câu 10: Điều gì sẽ xảy ra nếu sinh vật phân giải bị loại bỏ khỏi hệ sinh thái?

• A. Năng suất sơ cấp của hệ sinh thái tăng lên.
• B. Chuỗi thức ăn trở nên hiệu quả hơn.
• C. Số lượng sinh vật sản xuất sẽ tăng đột biến.
• D. Vật chất hữu cơ tích tụ, chu trình vật chất bị ngưng trệ.

Câu 11: Trong một lưới thức ăn phức tạp, một loài sinh vật có thể thuộc nhiều bậc dinh dưỡng khác nhau. Điều này phản ánh đặc điểm nào của lưới thức ăn?

• A. Tính đơn giản và tuyến tính
• B. Tính ổn định tuyệt đối
• C. Tính đa dạng và mối quan hệ chằng chịt
• D. Tính độc lập giữa các loài

Câu 12: Năng suất sơ cấp tinh (NSPP) khác với năng suất sơ cấp tổng (NSP) ở điểm nào?

• A. NSPP bao gồm cả năng lượng tiêu hao do hô hấp của sinh vật sản xuất.
• B. NSPP là năng lượng còn lại sau khi trừ đi năng lượng tiêu hao do hô hấp của sinh vật sản xuất.
• C. NSPP chỉ tính năng lượng tích lũy ở sinh vật tiêu thụ.
• D. NSPP và NSP là hai khái niệm đồng nhất.

Câu 13: Biện pháp nào sau đây giúp tăng hiệu quả sử dụng năng lượng trong hệ sinh thái nông nghiệp?

• A. Luân canh cây trồng và đa dạng hóa hệ sinh thái nông nghiệp.
• B. Sử dụng độc canh các giống cây trồng năng suất cao.
• C. Tăng cường sử dụng phân bón hóa học và thuốc trừ sâu.
• D. Phá rừng để mở rộng diện tích canh tác.

Câu 14: Trong chu trình nước, quá trình nào đưa nước từ sinh vật trở lại môi trường vô sinh?

• A. Ngưng tụ
• B. Thấm
• C. Bốc hơi
• D. Thoát hơi nước và bài tiết

Câu 15: Đỉnh của tháp sinh thái năng lượng trong một hệ sinh thái luôn là bậc dinh dưỡng nào?

• A. Sinh vật sản xuất
• B. Sinh vật tiêu thụ bậc 1
• C. Sinh vật tiêu thụ bậc cao nhất
• D. Sinh vật phân giải

Câu 16: Cho một hệ sinh thái có các sinh vật sau: Cỏ, sâu ăn cỏ, chim ăn sâu, vi khuẩn phân giải. Hãy sắp xếp chúng theo đúng trật tự của một chuỗi thức ăn.

• A. Vi khuẩn phân giải → Cỏ → Sâu ăn cỏ → Chim ăn sâu
• B. Cỏ → Sâu ăn cỏ → Chim ăn sâu → Vi khuẩn phân giải
• C. Sâu ăn cỏ → Cỏ → Chim ăn sâu → Vi khuẩn phân giải
• D. Chim ăn sâu → Sâu ăn cỏ → Cỏ → Vi khuẩn phân giải

Câu 17: Trong các hệ sinh thái trên cạn, hệ sinh thái nào thường có năng suất sơ cấp cao nhất?

• A. Hoang mạc
• B. Đồng cỏ
• C. Rừng lá kim
• D. Rừng mưa nhiệt đới

Câu 18: Điều gì quyết định chiều dài của một chuỗi thức ăn trong hệ sinh thái?

• A. Sự thất thoát năng lượng qua mỗi bậc dinh dưỡng
• B. Số lượng loài sinh vật trong hệ sinh thái
• C. Kích thước của hệ sinh thái
• D. Vị trí địa lý của hệ sinh thái

Câu 19: Trong chu trình photpho, photpho chủ yếu tồn tại trong môi trường vô sinh ở dạng nào?

• A. Khí photphin (PH3)
• B. Muối photphat (PO4^3-)
• C. Photpho hữu cơ trong sinh vật
• D. Photpho đơn chất (P)

Câu 20: Hiện tượng phú dưỡng hóa (eutrophication) trong các thủy vực chủ yếu gây ra bởi sự dư thừa của nguyên tố dinh dưỡng nào?

• A. Cacbon
• B. Nước
• C. Nitơ và photpho
• D. Oxy

Câu 21: Tháp sinh thái nào sau đây luôn có dạng đáy rộng, đỉnh hẹp trong mọi hệ sinh thái?

• A. Tháp số lượng
• B. Tháp sinh khối
• C. Cả tháp số lượng và tháp sinh khối
• D. Tháp năng lượng

Câu 22: Trong một hệ sinh thái, sự trao đổi vật chất diễn ra theo hình thức nào?

• A. Một chiều và không tuần hoàn
• B. Tuần hoàn và khép kín (trong phạm vi sinh quyển)
• C. Một chiều và tuần hoàn
• D. Không xác định

Câu 23: Loại sinh vật nào có khả năng cố định nitơ từ khí quyển, chuyển hóa thành dạng nitơ hữu cơ cho hệ sinh thái?

• A. Vi khuẩn cố định nitơ
• B. Nấm cộng sinh rễ
• C. Thực vật hạt kín
• D. Động vật ăn cỏ

Câu 24: Cho sơ đồ một chuỗi thức ăn: Thực vật → Sâu ăn lá → Ếch → Rắn. Loài nào là sinh vật tiêu thụ bậc 2?

• A. Thực vật
• B. Sâu ăn lá
• C. Ếch
• D. Rắn

Câu 25: Điều gì xảy ra với tổng năng lượng trong hệ sinh thái khi chuyển từ vĩ độ thấp (gần xích đạo) lên vĩ độ cao (gần cực)?

• A. Tổng năng lượng tăng lên
• B. Tổng năng lượng giảm xuống
• C. Tổng năng lượng không đổi
• D. Tổng năng lượng biến động không theo quy luật

Câu 26: Trong một hệ sinh thái ổn định, tổng năng lượng nhập vào hệ sinh thái (chủ yếu từ ánh sáng mặt trời) cần phải như thế nào so với tổng năng lượng mất đi (chủ yếu qua hô hấp)?

• A. Lớn hơn đáng kể
• B. Nhỏ hơn đáng kể
• C. Tương đương hoặc lớn hơn một chút
• D. Không liên quan đến nhau

Câu 27: Loại tháp sinh thái nào có thể có đáy hẹp hơn đỉnh trong một số hệ sinh thái dưới nước (ví dụ: hệ sinh thái biển khơi)?

• A. Tháp năng lượng
• B. Tháp sinh khối
• C. Tháp số lượng
• D. Cả tháp số lượng và tháp năng lượng

Câu 28: Hoạt động nào sau đây không phải là một phần của chu trình cacbon?

• A. Quang hợp
• B. Hô hấp
• C. Phân hủy chất hữu cơ
• D. Cố định nitơ khí quyển

Câu 29: Biểu đồ nào sau đây thể hiện sự giảm dần năng lượng qua các bậc dinh dưỡng trong hệ sinh thái?

• A. Tháp năng lượng
• B. Lưới thức ăn
• C. Chuỗi thức ăn
• D. Tháp sinh khối

Câu 30: Nếu một chất ô nhiễm khó phân hủy (ví dụ: DDT) xâm nhập vào hệ sinh thái, nó có xu hướng tích lũy nhiều nhất ở bậc dinh dưỡng nào?

• A. Sinh vật sản xuất
• B. Sinh vật tiêu thụ bậc 1
• C. Sinh vật tiêu thụ bậc cao nhất
• D. Sinh vật phân giải

Câu 1: Trong một hệ sinh thái, nhóm sinh vật nào đóng vai trò chuyển đổi năng lượng ánh sáng mặt trời thành năng lượng hóa học trong các hợp chất hữu cơ?

• A. Sinh vật sản xuất
• B. Sinh vật tiêu thụ bậc 1
• C. Sinh vật tiêu thụ bậc cuối
• D. Sinh vật phân giải

Câu 2: Dòng năng lượng trong hệ sinh thái có đặc điểm nào sau đây?

• A. Tuần hoàn và giảm dần qua các bậc dinh dưỡng.
• B. Một chiều và tăng dần qua các bậc dinh dưỡng.
• C. Một chiều và giảm dần qua các bậc dinh dưỡng.
• D. Tuần hoàn và tăng dần qua các bậc dinh dưỡng.

Câu 3: Tại sao năng lượng truyền lên các bậc dinh dưỡng càng cao trong hệ sinh thái càng ít?

• A. Do sinh vật ở bậc dinh dưỡng thấp hơn không đủ thức ăn.
• B. Do sinh vật ở bậc dinh dưỡng cao hơn có kích thước nhỏ hơn.
• C. Do năng lượng bị tích lũy lại ở sinh vật bậc thấp.
• D. Do năng lượng bị mất đi qua hô hấp, bài tiết, tạo nhiệt và không phải tất cả các bộ phận của sinh vật bậc dưới đều được tiêu thụ.

Câu 4: Giả sử năng lượng mặt trời chiếu xuống một hệ sinh thái là 10^6 kcal. Sinh vật sản xuất hấp thụ được 1% năng lượng đó. Sinh vật tiêu thụ bậc 1 sử dụng 10% năng lượng từ sinh vật sản xuất. Sinh vật tiêu thụ bậc 2 sử dụng 15% năng lượng từ sinh vật tiêu thụ bậc 1. Năng lượng chuyển đến sinh vật tiêu thụ bậc 2 là bao nhiêu?

• A. 15 kcal
• B. 150 kcal
• C. 1500 kcal
• D. 15000 kcal

Câu 5: Trong chu trình carbon, quá trình nào sau đây giúp loại bỏ khí carbon dioxide (CO2) khỏi khí quyển và chuyển nó vào sinh khối hữu cơ?

• A. Quang hợp
• B. Hô hấp
• C. Phân giải
• D. Đốt cháy nhiên liệu hóa thạch

Câu 6: Vai trò chính của vi khuẩn cố định đạm trong chu trình nitrogen là gì?

• A. Chuyển nitrat (NO3-) thành khí nitrogen (N2).
• B. Chuyển ammonium (NH4+) thành nitrit (NO2-).
• C. Chuyển nitrit (NO2-) thành nitrat (NO3-).
• D. Chuyển khí nitrogen (N2) trong khí quyển thành các hợp chất nitrogen hữu cơ hoặc vô cơ (như NH4+).

Câu 7: Năng suất sinh học sơ cấp (Primary Productivity) của hệ sinh thái là gì?

• A. Tổng năng lượng được tích lũy bởi sinh vật tiêu thụ trong một đơn vị thời gian và diện tích.
• B. Tổng năng lượng được sinh vật sản xuất tổng hợp trong một đơn vị thời gian và diện tích/thể tích.
• C. Tổng năng lượng được sinh vật phân giải giải phóng trong một đơn vị thời gian và diện tích.
• D. Tổng năng lượng được truyền qua tất cả các bậc dinh dưỡng trong một đơn vị thời gian và diện tích.

Câu 8: Sự khác biệt cơ bản giữa dòng năng lượng và chu trình vật chất trong hệ sinh thái là gì?

• A. Năng lượng đi theo một chiều, vật chất cũng đi theo một chiều.
• B. Năng lượng tuần hoàn, vật chất đi theo một chiều.
• C. Năng lượng đi theo một chiều và giảm dần, vật chất tuần hoàn và được tái sử dụng.
• D. Năng lượng tuần hoàn và tăng dần, vật chất đi theo một chiều.

Câu 9: Trong chuỗi thức ăn: Cỏ -> Sâu -> Chim sẻ -> Diều hâu, chim sẻ thuộc bậc dinh dưỡng nào?

• A. Bậc dinh dưỡng cấp 1
• B. Bậc dinh dưỡng cấp 2
• C. Bậc dinh dưỡng cấp 3
• D. Bậc dinh dưỡng cấp 4

Câu 10: Nếu một hệ sinh thái có năng suất sinh học sơ cấp tịnh (Net Primary Productivity - NPP) cao, điều này thường cho thấy điều gì về hệ sinh thái đó?

• A. Có khả năng tích lũy sinh khối lớn và hỗ trợ số lượng sinh vật tiêu thụ lớn hơn.
• B. Có tốc độ phân giải vật chất rất chậm.
• C. Có ít sinh vật sản xuất.
• D. Năng lượng mặt trời chiếu xuống rất ít.

Câu 11: Quá trình nào sau đây trong chu trình nitrogen được thực hiện chủ yếu bởi vi khuẩn kị khí trong điều kiện thiếu oxygen?

• A. Cố định đạm (Nitrogen fixation)
• B. Phản nitrat hóa (Denitrification)
• C. Nitrat hóa (Nitrification)
• D. Amon hóa (Ammonification)

Câu 12: Việc sử dụng quá nhiều phân bón hóa học chứa nitrogen trong nông nghiệp có thể gây ra hậu quả gì đối với hệ sinh thái nước?

• A. Giảm nồng độ nitrat trong nước.
• B. Tăng lượng oxygen hòa tan trong nước.
• C. Gây hiện tượng phú dưỡng (eutrophication), dẫn đến sự phát triển bùng nổ của tảo và suy giảm oxygen.
• D. Tăng đa dạng sinh học trong nước.

Câu 13: Sinh vật phân giải đóng vai trò quan trọng trong chu trình vật chất bằng cách nào?

• A. Tổng hợp năng lượng từ ánh sáng.
• B. Tiêu thụ sinh vật sống khác.
• C. Chuyển năng lượng hóa học thành nhiệt năng.
• D. Phân hủy xác hữu cơ và chất thải, trả lại các chất dinh dưỡng vô cơ cho môi trường.

Câu 14: Trong một hệ sinh thái đồng cỏ, nếu số lượng thỏ (sinh vật tiêu thụ bậc 1) tăng đột ngột, điều gì có khả năng xảy ra với sinh khối của cỏ (sinh vật sản xuất) và cáo (sinh vật tiêu thụ bậc 2) trong thời gian ngắn?

• A. Sinh khối cỏ giảm, số lượng cáo có xu hướng tăng.
• B. Sinh khối cỏ tăng, số lượng cáo có xu hướng giảm.
• C. Sinh khối cỏ tăng, số lượng cáo có xu hướng tăng.
• D. Sinh khối cỏ giảm, số lượng cáo có xu hướng giảm.

Câu 15: Chu trình sinh địa hóa nào không có giai đoạn thể khí trong khí quyển và chủ yếu tuần hoàn trong vỏ Trái Đất, trầm tích và nước?

• A. Chu trình carbon
• B. Chu trình nitrogen
• C. Chu trình phosphorus
• D. Chu trình nước

Câu 16: Tháp sinh thái về số lượng thường có dạng đáy rộng, đỉnh hẹp. Tuy nhiên, trong một số trường hợp đặc biệt, nó có thể bị đảo ngược. Trường hợp nào sau đây có khả năng dẫn đến tháp số lượng bị đảo ngược?

• A. Hệ sinh thái rừng mưa nhiệt đới.
• B. Hệ sinh thái đồng cỏ.
• C. Một cây cổ thụ bị nhiều loài sâu bọ kí sinh.
• D. Hệ sinh thái hồ với số lượng lớn sinh vật phù du làm sinh vật sản xuất, bị tiêu thụ bởi số lượng ít cá voi xanh khổng lồ.

Câu 17: Nếu năng lượng tích lũy trong sinh khối của sinh vật sản xuất là 10000 kcal, thì năng lượng tối đa có thể tích lũy trong sinh khối của sinh vật tiêu thụ bậc 3 theo quy tắc 10% là bao nhiêu?

• A. 10 kcal
• B. 100 kcal
• C. 1000 kcal
• D. 10000 kcal

Câu 18: Hoạt động nào của con người gây ảnh hưởng tiêu cực nhất đến chu trình carbon, góp phần chính vào biến đổi khí hậu toàn cầu?

• A. Trồng rừng.
• B. Đốt cháy nhiên liệu hóa thạch (than, dầu, khí tự nhiên).
• C. Sử dụng năng lượng tái tạo (gió, mặt trời).
• D. Nông nghiệp hữu cơ.

Câu 19: Trong một lưới thức ăn phức tạp, việc loại bỏ một loài ăn thịt đầu bảng (top predator) có thể gây ra những hiệu ứng dây chuyền nào?

• A. Tăng số lượng tất cả các loài khác trong lưới.
• B. Giảm số lượng tất cả các loài khác trong lưới.
• C. Tăng số lượng con mồi trực tiếp của nó, dẫn đến giảm số lượng sinh vật mà con mồi đó ăn, và các hiệu ứng lan tỏa khác.
• D. Không ảnh hưởng đáng kể đến cấu trúc lưới thức ăn.

Câu 20: Quá trình nào sau đây chuyển các hợp chất nitrogen hữu cơ (trong xác chết, chất thải) thành ammonium (NH4+)?

• A. Amon hóa (Ammonification)
• B. Nitrat hóa (Nitrification)
• C. Phản nitrat hóa (Denitrification)
• D. Cố định đạm (Nitrogen fixation)

Câu 21: Tại sao tháp năng lượng luôn có dạng chuẩn (đáy rộng, đỉnh hẹp), không bao giờ bị đảo ngược?

• A. Vì sinh vật ở bậc dưới luôn có kích thước lớn hơn.
• B. Vì số lượng cá thể ở bậc dưới luôn nhiều hơn.
• C. Vì sinh khối ở bậc dưới luôn lớn hơn.
• D. Vì năng lượng bị mất đi (dạng nhiệt, hô hấp,...) ở mỗi bậc dinh dưỡng khi truyền lên bậc cao hơn, theo nguyên lý thứ hai của nhiệt động lực học.

Câu 22: Trong chu trình nước, vai trò của thực vật thông qua quá trình thoát hơi nước là gì?

• A. Làm tăng lượng nước ngầm.
• B. Góp phần đưa nước từ đất và cơ thể thực vật lên khí quyển.
• C. Chỉ hấp thụ nước và không giải phóng.
• D. Làm giảm lượng mưa.

Câu 23: Năng suất sinh học sơ cấp tịnh (NPP) được tính bằng công thức nào?

• A. NPP = Năng suất sinh học sơ cấp tổng (GPP) - Năng lượng mất đi do hô hấp của sinh vật sản xuất.
• B. NPP = Năng suất sinh học sơ cấp tổng (GPP) + Năng lượng mất đi do hô hấp của sinh vật sản xuất.
• C. NPP = Năng lượng ánh sáng mặt trời - Năng lượng phản xạ.
• D. NPP = Năng suất sinh học thứ cấp.

Câu 24: Việc phá rừng bừa bãi ảnh hưởng như thế nào đến chu trình carbon?

• A. Làm tăng khả năng hấp thụ CO2 của hệ sinh thái.
• B. Không ảnh hưởng đến chu trình carbon.
• C. Làm giảm lượng CO2 được hấp thụ bởi quang hợp và có thể giải phóng lượng carbon lớn được lưu trữ trong sinh khối và đất.
• D. Chỉ ảnh hưởng đến chu trình nước.

Câu 25: Trong chu trình phosphorus, nguồn gốc chính của phosphorus trong hệ sinh thái trên cạn là từ đâu?

• A. Sự phong hóa đá và khoáng chất.
• B. Khí quyển.
• C. Chỉ từ phân bón hóa học.
• D. Chỉ từ xác hữu cơ.

Câu 26: Quan sát một hệ sinh thái hồ bị ô nhiễm do nước thải nông nghiệp. Hiện tượng nào sau đây có khả năng xảy ra do sự gia tăng đột ngột của các chất dinh dưỡng như nitrat và phosphat?

• A. Tăng sự đa dạng của các loài cá.
• B. Sự phát triển mạnh mẽ của tảo (tảo nở hoa), sau đó là sự suy giảm oxy trong nước khi tảo chết và phân hủy.
• C. Nước trở nên trong sạch hơn.
• D. Giảm năng suất sinh học sơ cấp.

Câu 27: Khi một sinh vật chết đi, năng lượng và vật chất trong cơ thể nó sẽ được chuyển đến nhóm sinh vật nào?

• A. Chỉ sinh vật tiêu thụ bậc cao hơn.
• B. Chỉ sinh vật sản xuất.
• C. Chỉ sinh vật tiêu thụ bậc 1.
• D. Sinh vật phân giải (vi khuẩn, nấm).

Câu 28: Giả sử trong một khu rừng, tổng năng lượng mặt trời chiếu xuống là X. Sinh vật sản xuất sử dụng 1% năng lượng này cho quang hợp (tạo GPP). 40% GPP được sử dụng cho hô hấp của cây. Năng suất sinh học sơ cấp tịnh (NPP) của khu rừng này là bao nhiêu % so với tổng năng lượng mặt trời?

• A. 0.4%
• B. 0.6%
• C. 0.6%
• D. 1%

Câu 29: Con người can thiệp vào chu trình vật chất trong hệ sinh thái thông qua những hoạt động nào sau đây?

• A. Chỉ đốt rừng làm nương rẫy.
• B. Chỉ khai thác quá mức tài nguyên sinh vật.
• C. Chỉ sử dụng phân bón hóa học và thuốc trừ sâu.
• D. Tất cả các hoạt động trên đều gây ảnh hưởng.

Câu 30: Khả năng tự điều chỉnh của hệ sinh thái trong việc duy trì sự cân bằng về trao đổi vật chất và năng lượng phụ thuộc chủ yếu vào yếu tố nào?

• A. Sự đa dạng về thành phần loài và cấu trúc mạng lưới dinh dưỡng.
• B. Kích thước của hệ sinh thái.
• C. Tốc độ gió trong hệ sinh thái.
• D. Nhiệt độ môi trường luôn ổn định.

Câu 1: Nguồn năng lượng chính cung cấp cho hầu hết các hệ sinh thái trên Trái Đất, khởi đầu cho dòng năng lượng đi qua các bậc dinh dưỡng, là gì?

• A. Năng lượng hóa học từ các hợp chất vô cơ.
• B. Năng lượng nhiệt từ lòng đất.
• C. Năng lượng ánh sáng mặt trời.
• D. Năng lượng từ sự phân giải vật chất hữu cơ.

Câu 2: Dòng năng lượng trong hệ sinh thái có đặc điểm nào sau đây?

• A. Đi theo một chiều và giảm dần qua các bậc dinh dưỡng.
• B. Đi theo một chiều và tăng dần qua các bậc dinh dưỡng.
• C. Tuần hoàn và giảm dần qua các bậc dinh dưỡng.
• D. Tuần hoàn và tăng dần qua các bậc dinh dưỡng.

Câu 3: Trong một hệ sinh thái đồng cỏ, sinh vật sản xuất hấp thụ 100.000 kcal năng lượng ánh sáng mặt trời. Biết hiệu suất quang hợp là 1%, và hiệu suất chuyển hóa năng lượng qua bậc dinh dưỡng từ sinh vật sản xuất sang sinh vật tiêu thụ bậc 1 là 10%. Lượng năng lượng tích lũy ở sinh vật tiêu thụ bậc 1 là bao nhiêu?

• A. 100 kcal.
• B. 1000 kcal.
• C. 10.000 kcal.
• D. 100.000 kcal.

Câu 4: Tháp sinh thái nào sau đây LUÔN có dạng đáy rộng, đỉnh hẹp trong hầu hết các hệ sinh thái tự nhiên?

• A. Tháp số lượng.
• B. Tháp sinh khối.
• C. Tháp số lượng và tháp sinh khối.
• D. Tháp năng lượng.

Câu 5: Sản lượng sơ cấp tinh (Net Primary Productivity - NPP) là gì?

• A. Tổng năng lượng mặt trời mà sinh vật sản xuất hấp thụ được.
• B. Tổng năng lượng mà sinh vật sản xuất tạo ra từ quang hợp.
• C. Năng lượng tích lũy trong sinh vật sản xuất sau khi đã trừ đi năng lượng tiêu hao cho hô hấp.
• D. Tổng năng lượng mà sinh vật tiêu thụ bậc 1 tích lũy được.

Câu 6: Trong một chu trình vật chất, nhóm sinh vật nào đóng vai trò trả lại các chất vô cơ về môi trường để sinh vật sản xuất sử dụng?

• A. Sinh vật sản xuất.
• B. Sinh vật phân giải.
• C. Sinh vật tiêu thụ bậc 1.
• D. Sinh vật tiêu thụ bậc cuối.

Câu 7: Khi phân tích một lưới thức ăn phức tạp trong một khu rừng, ta nhận thấy sự phụ thuộc lẫn nhau giữa nhiều loài. Việc loại bỏ một loài động vật ăn thịt đầu bảng khỏi lưới thức ăn này có khả năng gây ra hậu quả gì đối với cấu trúc và dòng năng lượng của hệ sinh thái?

• A. Năng lượng ở các bậc dinh dưỡng thấp hơn sẽ tăng lên đột ngột.
• B. Các chu trình vật chất sẽ ngừng hoạt động.
• C. Hệ sinh thái sẽ đạt trạng thái cân bằng mới nhanh chóng.
• D. Có thể gây ra sự bùng nổ số lượng của con mồi của nó, làm suy giảm nguồn thức ăn của con mồi và ảnh hưởng dây chuyền đến các bậc dinh dưỡng khác.

Câu 8: So với chu trình carbon, chu trình phosphorus có đặc điểm khác biệt cơ bản nào?

• A. Không có pha khí quyển chính.
• B. Chỉ diễn ra trong môi trường nước.
• C. Không liên quan đến hoạt động của vi sinh vật.
• D. Tốc độ diễn ra rất nhanh.

Câu 9: Trong chu trình nitrogen, quá trình nào biến đổi nitrogen trong không khí (N2) thành dạng mà thực vật có thể hấp thụ trực tiếp (như NH4+ hoặc NO3-)?

• A. Quá trình nitrat hóa.
• B. Quá trình cố định nitrogen.
• C. Quá trình amon hóa.
• D. Quá trình phản nitrat hóa.

Câu 10: Giả sử một hệ sinh thái hồ có sinh vật sản xuất (tảo) tích lũy được 20.000 kcal/m2/năm. Cá nhỏ ăn tảo, và cá lớn ăn cá nhỏ. Nếu hiệu suất chuyển hóa năng lượng trung bình giữa các bậc dinh dưỡng là 15%, thì lượng năng lượng có thể tích lũy ở sinh vật tiêu thụ bậc 3 (cá lớn) là bao nhiêu?

• A. 300 kcal/m2/năm.
• B. 450 kcal/m2/năm.
• C. 675 kcal/m2/năm.
• D. 3000 kcal/m2/năm.

Câu 11: Vai trò quan trọng nhất của vi khuẩn trong chu trình carbon là gì?

• A. Phân giải vật chất hữu cơ chết thành CO2 và các chất vô cơ khác.
• B. Biến đổi CO2 trong khí quyển thành hợp chất hữu cơ.
• C. Cố định carbon từ không khí vào đất.
• D. Chuyển carbon từ dạng vô cơ sang hữu cơ trong quá trình hóa tổng hợp.

Câu 12: Hiện tượng phú dưỡng (eutrophication) ở các thủy vực thường liên quan đến sự gia tăng quá mức của yếu tố nào trong chu trình vật chất?

• A. Carbon dioxide.
• B. Oxy hòa tan.
• C. Sulfur.
• D. Nitrogen và Phosphorus.

Câu 13: Tại sao chu trình năng lượng trong hệ sinh thái lại là chu trình mở (không tuần hoàn)?

• A. Vì năng lượng chỉ được truyền từ sinh vật sản xuất lên sinh vật tiêu thụ.
• B. Vì năng lượng bị mất đi dưới dạng nhiệt qua mỗi bậc dinh dưỡng và không được tái sử dụng.
• C. Vì sinh vật phân giải không sử dụng năng lượng từ vật chất hữu cơ chết.
• D. Vì nguồn năng lượng chính là ánh sáng mặt trời là vô tận.

Câu 14: Trong hệ sinh thái nông nghiệp, việc sử dụng phân bón hóa học chứa nhiều nitrogen và phosphorus có thể gây ra tác động tiêu cực nào đến môi trường nước xung quanh?

• A. Làm tăng độ pH của nước.
• B. Giảm lượng chất dinh dưỡng hòa tan trong nước.
• C. Gây ra hiện tượng phú dưỡng, làm giảm oxy hòa tan và chết cá.
• D. Tăng cường quá trình cố định nitrogen trong nước.

Câu 15: So sánh hiệu suất chuyển hóa năng lượng giữa các bậc dinh dưỡng trong chuỗi thức ăn, ta thường thấy hiệu suất này có xu hướng như thế nào?

• A. Tăng dần từ bậc thấp lên bậc cao.
• B. Giảm dần từ bậc thấp lên bậc cao.
• C. Gần như không đổi giữa các bậc dinh dưỡng.
• D. Biến động thất thường, không theo quy luật.

Câu 16: Tại sao tổng sinh khối (biomass) ở các bậc dinh dưỡng cao hơn trong một hệ sinh thái thường ít hơn ở các bậc dinh dưỡng thấp hơn?

• A. Do năng lượng bị mất đi đáng kể dưới dạng nhiệt qua mỗi bậc dinh dưỡng, chỉ một phần nhỏ được chuyển hóa thành sinh khối mới.
• B. Do sinh vật ở bậc dinh dưỡng cao hơn có kích thước cơ thể nhỏ hơn.
• C. Do sinh vật ở bậc dinh dưỡng cao hơn có tuổi thọ ngắn hơn.
• D. Do sinh vật ở bậc dinh dưỡng thấp hơn không bị tiêu thụ bởi bậc cao hơn.

Câu 17: Vai trò của quá trình thoát hơi nước ở thực vật trong chu trình nước là gì?

• A. Giúp nước ngưng tụ thành mây.
• B. Chuyển nước từ khí quyển xuống mặt đất.
• C. Đưa nước từ đất vào khí quyển dưới dạng hơi nước, tham gia vào quá trình tuần hoàn nước.
• D. Giảm lượng nước trong hệ sinh thái.

Câu 18: Chu trình sinh địa hóa là gì?

• A. Là chu trình trao đổi các chất trong tự nhiên theo đường từ môi trường ngoài vào cơ thể sinh vật, qua các bậc dinh dưỡng rồi trở lại môi trường.
• B. Là chu trình di chuyển của năng lượng trong hệ sinh thái.
• C. Là sự tích lũy sinh khối ở các bậc dinh dưỡng khác nhau.
• D. Là quá trình quang hợp và hô hấp của sinh vật.

Câu 19: Trong một hệ sinh thái, sinh vật tiêu thụ bậc 2 sử dụng năng lượng từ sinh vật tiêu thụ bậc 1. Năng lượng này được sử dụng vào các mục đích chính nào?

• A. Chỉ để tổng hợp sinh khối mới.
• B. Chỉ để duy trì hoạt động sống (hô hấp, vận động).
• C. Chỉ bị mất đi dưới dạng nhiệt.
• D. Tổng hợp sinh khối mới, duy trì hoạt động sống và bị mất đi dưới dạng nhiệt.

Câu 20: Hoạt động nào của con người có ảnh hưởng lớn nhất đến việc tăng lượng CO2 trong khí quyển, gây hiệu ứng nhà kính?

• A. Đốt nhiên liệu hóa thạch (than, dầu, khí đốt).
• B. Sử dụng phân bón hóa học.
• C. Trồng rừng.
• D. Xử lý nước thải.

Câu 21: Tại sao việc bảo vệ rừng và trồng cây xanh lại quan trọng trong việc điều hòa chu trình carbon?

• A. Vì cây xanh giải phóng một lượng lớn carbon vào khí quyển.
• B. Vì cây xanh giúp tăng cường quá trình phân giải vật chất hữu cơ.
• C. Vì cây xanh hấp thụ CO2 từ khí quyển thông qua quang hợp, chuyển carbon thành vật chất hữu cơ và lưu trữ trong sinh khối.
• D. Vì cây xanh làm giảm quá trình cố định nitrogen.

Câu 22: Khi một hệ sinh thái đạt trạng thái cân bằng động, điều đó có nghĩa là:

• A. Không có sự trao đổi vật chất và năng lượng với môi trường ngoài.
• B. Lượng vật chất và năng lượng đi vào hệ sinh thái cân bằng với lượng vật chất và năng lượng đi ra khỏi hệ sinh thái.
• C. Số lượng cá thể của mọi loài trong hệ sinh thái không thay đổi.
• D. Không có sự phân giải vật chất hữu cơ diễn ra.

Câu 23: Sản lượng sơ cấp thô (Gross Primary Productivity - GPP) là gì?

• A. Tổng năng lượng mà sinh vật sản xuất tích lũy được thông qua quang hợp hoặc hóa tổng hợp trong một đơn vị thời gian.
• B. Năng lượng mà sinh vật sản xuất sử dụng cho hô hấp.
• C. Năng lượng còn lại sau khi sinh vật sản xuất hô hấp.
• D. Năng lượng được chuyển đến sinh vật tiêu thụ bậc 1.

Câu 24: Trong một hệ sinh thái, mối quan hệ giữa sản lượng sơ cấp thô (GPP), sản lượng sơ cấp tinh (NPP) và hô hấp của sinh vật sản xuất (R) được biểu diễn bằng công thức nào?

• A. GPP = NPP + R
• B. NPP = GPP + R
• C. R = GPP + NPP
• D. NPP = GPP - R

Câu 25: Chu trình vật chất nào sau đây chủ yếu diễn ra thông qua các quá trình lắng đọng và xói mòn, với pha khí quyển không đáng kể?

• A. Chu trình carbon.
• B. Chu trình nitrogen.
• C. Chu trình phosphorus.
• D. Chu trình nước.

Câu 26: Tại sao việc sử dụng năng lượng từ các bậc dinh dưỡng thấp (ví dụ: ăn thực vật) lại hiệu quả hơn về mặt năng lượng so với sử dụng năng lượng từ các bậc dinh dưỡng cao (ví dụ: ăn thịt động vật ăn thịt)?

• A. Do năng lượng bị mất đi đáng kể qua mỗi lần chuyển từ bậc dinh dưỡng thấp lên bậc cao hơn.
• B. Do thực vật chứa nhiều năng lượng hơn động vật.
• C. Do con người không thể tiêu hóa năng lượng từ động vật ăn thịt.
• D. Do các chu trình vật chất diễn ra nhanh hơn ở bậc thấp.

Câu 27: Sinh vật phân giải đóng vai trò gì trong dòng năng lượng của hệ sinh thái?

• A. Hấp thụ năng lượng mặt trời để tổng hợp chất hữu cơ.
• B. Chuyển năng lượng từ sinh vật sản xuất sang sinh vật tiêu thụ.
• C. Lưu trữ toàn bộ năng lượng từ các bậc dinh dưỡng chết.
• D. Phân giải vật chất hữu cơ chết, giải phóng năng lượng dưới dạng nhiệt và trả lại vật chất vô cơ cho môi trường, không truyền năng lượng đáng kể cho các bậc dinh dưỡng cao hơn trong chuỗi thức ăn chính.

Câu 28: Nếu một hồ bị ô nhiễm bởi kim loại nặng, kim loại này sẽ có xu hướng tích lũy và tăng nồng độ như thế nào qua các bậc dinh dưỡng của chuỗi thức ăn trong hồ?

• A. Giảm dần nồng độ.
• B. Tăng dần nồng độ (hiện tượng khuếch đại sinh học).
• C. Không thay đổi nồng độ.
• D. Chỉ tích lũy ở sinh vật phân giải.

Câu 29: Trong chu trình nước, quá trình nào chuyển nước từ trạng thái lỏng sang trạng thái hơi và đưa vào khí quyển?

• A. Bay hơi và thoát hơi nước.
• B. Ngưng tụ.
• C. Lắng đọng.
• D. Thấm lọc.

Câu 30: Hoạt động nào sau đây của con người có tác động tích cực đến việc duy trì cân bằng chu trình vật chất trong hệ sinh thái?

• A. Đốt rừng làm nương rẫy.
• B. Khai thác khoáng sản quá mức.
• C. Thải chất thải công nghiệp chưa xử lý ra sông hồ.
• D. Áp dụng các biện pháp canh tác bền vững như luân canh, sử dụng phân hữu cơ.

Câu 1: Trong một hệ sinh thái đồng cỏ, sinh vật nào sau đây đóng vai trò là sinh vật sản xuất?

• A. Sâu ăn cỏ
• B. Cáo
• C. Nấm phân giải
• D. Cỏ

Câu 2: Dòng năng lượng trong hệ sinh thái thường đi theo hướng nào?

• A. Từ sinh vật tiêu thụ bậc cao đến sinh vật sản xuất.
• B. Từ sinh vật sản xuất qua các bậc tiêu thụ đến sinh vật phân giải.
• C. Từ sinh vật phân giải đến sinh vật sản xuất.
• D. Từ sinh vật tiêu thụ bậc thấp đến sinh vật tiêu thụ bậc cao và quay trở lại sinh vật sản xuất.

Câu 3: Tại sao năng lượng bị mất mát rất lớn qua mỗi bậc dinh dưỡng trong chuỗi thức ăn?

• A. Do sinh vật ở bậc cao hơn không ăn hết sinh vật ở bậc thấp hơn.
• B. Do sinh vật ở bậc thấp hơn chỉ tổng hợp được ít năng lượng.
• C. Do năng lượng bị mất đi dưới dạng nhiệt, hô hấp, chất thải và các hoạt động sống.
• D. Do sinh vật phân giải tiêu thụ một lượng lớn năng lượng.

Câu 4: Chu trình sinh địa hóa là quá trình gì trong hệ sinh thái?

• A. Sự trao đổi và luân chuyển các chất trong tự nhiên theo đường vòng kín.
• B. Sự truyền năng lượng từ bậc dinh dưỡng này sang bậc dinh dưỡng khác.
• C. Quá trình phân giải chất hữu cơ thành chất vô cơ.
• D. Quá trình quang hợp của thực vật.

Câu 5: Trong chu trình Carbon, CO2 từ khí quyển được đưa vào hệ sinh thái chủ yếu thông qua quá trình nào?

• A. Hô hấp của động vật.
• B. Quang hợp của thực vật và vi sinh vật tự dưỡng.
• C. Sự phân giải chất hữu cơ.
• D. Hoạt động núi lửa.

Câu 6: Vai trò chính của vi khuẩn cố định đạm (ví dụ: Rhizobium trong nốt sần cây họ Đậu) trong chu trình Nitrogen là gì?

• A. Chuyển nitrat (NO3-) thành nitrit (NO2-).
• B. Chuyển amoni (NH4+) thành nitrit (NO2-).
• C. Chuyển nitrogen tự do (N2) trong khí quyển thành dạng đạm cây có thể sử dụng được (như NH4+).
• D. Chuyển nitrat (NO3-) thành nitrogen tự do (N2).

Câu 7: Giả sử một hệ sinh thái có năng suất sơ cấp tinh (NPP) là 1000 g/m²/năm. Nếu hiệu suất chuyển hóa năng lượng từ sinh vật sản xuất sang sinh vật tiêu thụ bậc 1 là 10%, thì năng suất thứ cấp của bậc tiêu thụ bậc 1 (chỉ tính phần được tích lũy) ước tính là bao nhiêu?

• A. 100 g/m²/năm
• B. 10 g/m²/năm
• C. 10000 g/m²/năm
• D. Không thể tính được nếu không biết sinh khối ban đầu.

Câu 8: Tháp năng lượng trong hệ sinh thái luôn có dạng hình tháp đáy rộng đỉnh hẹp. Điều này phản ánh nguyên tắc nào về dòng năng lượng?

• A. Sinh vật bậc cao hơn luôn có kích thước lớn hơn.
• B. Sinh khối tích lũy giảm dần qua các bậc dinh dưỡng.
• C. Số lượng cá thể giảm dần qua các bậc dinh dưỡng.
• D. Năng lượng truyền lên bậc dinh dưỡng cao hơn bị thất thoát và chỉ còn khoảng 10%.

Câu 9: Tại sao tháp sinh khối có thể bị đảo ngược ở một số hệ sinh thái (ví dụ: hệ sinh thái biển với sinh vật phù du)?

• A. Do sinh vật sản xuất có kích thước rất lớn.
• B. Do sinh vật sản xuất có tốc độ sinh sản và chuyển hóa rất nhanh, bù đắp kịp thời lượng bị tiêu thụ dù sinh khối tức thời thấp.
• C. Do sinh vật tiêu thụ có hiệu suất sử dụng năng lượng rất cao.
• D. Do có sự tích lũy sinh khối ở bậc tiêu thụ cao hơn.

Câu 10: Chất dinh dưỡng nào sau đây trong chu trình sinh địa hóa có nguồn gốc chính từ sự phong hóa đá và không có dạng khí trong khí quyển?

• A. Carbon
• B. Nitrogen
• C. Phosphorus
• D. Oxygen

Câu 11: Một khu rừng tự nhiên được ước tính có sinh khối thực vật (sinh vật sản xuất) là 5000 g/m². Nếu hiệu suất chuyển hóa sinh khối trung bình giữa các bậc dinh dưỡng là 10%, thì sinh khối ước tính của sinh vật tiêu thụ bậc 2 (ăn động vật ăn thực vật) trong khu rừng này là bao nhiêu?

• A. 50 g/m²
• B. 500 g/m²
• C. 5 g/m²
• D. 0.5 g/m²

Câu 12: Hoạt động nào của con người có thể gây ảnh hưởng tiêu cực đến chu trình Carbon, dẫn đến tăng hiệu ứng nhà kính?

• A. Trồng cây xanh.
• B. Sử dụng năng lượng tái tạo.
• C. Bảo vệ rừng tự nhiên.
• D. Đốt cháy nhiên liệu hóa thạch (than đá, dầu mỏ, khí tự nhiên).

Câu 13: Trong một lưới thức ăn phức tạp, một loài có thể thuộc nhiều bậc dinh dưỡng khác nhau. Ví dụ nào sau đây minh họa rõ điều này?

• A. Cỏ (sinh vật sản xuất) và hươu (tiêu thụ bậc 1).
• B. Sâu (tiêu thụ bậc 1) và chim sâu (tiêu thụ bậc 2).
• C. Cáo ăn thỏ (tiêu thụ bậc 2) và cáo ăn gà (tiêu thụ bậc 3, nếu gà ăn hạt).
• D. Vi khuẩn phân giải (sinh vật phân giải).

Câu 14: Năng suất sinh học sơ cấp là gì?

• A. Tổng lượng chất hữu cơ do sinh vật sản xuất tạo ra trên một đơn vị diện tích hoặc thể tích trong một đơn vị thời gian.
• B. Tổng lượng chất hữu cơ do sinh vật tiêu thụ tạo ra.
• C. Tổng năng lượng được truyền từ bậc sản xuất lên bậc tiêu thụ.
• D. Tổng sinh khối của tất cả sinh vật trong hệ sinh thái.

Câu 15: Tại sao chu trình Phosphorus lại khác biệt đáng kể so với chu trình Carbon và Nitrogen, đặc biệt là ở giai đoạn khí quyển?

• A. Phosphorus chỉ tồn tại ở dạng hữu cơ.
• B. Phosphorus không thể được hấp thụ bởi thực vật.
• C. Phosphorus được cố định trực tiếp từ khí quyển bởi vi sinh vật.
• D. Phosphorus không có dạng khí bền vững trong khí quyển, chủ yếu luân chuyển qua đất, nước và trầm tích.

Câu 16: Trong một hệ sinh thái hồ, sinh vật phù du thực vật đóng vai trò là sinh vật sản xuất. Tôm nước ngọt ăn sinh vật phù du thực vật. Cá rô ăn tôm nước ngọt. Vi khuẩn phân giải xác chết của cá rô. Cá trắm cỏ ăn sinh vật phù du thực vật. Hãy xây dựng một chuỗi thức ăn từ các thông tin trên.

• A. Cá rô → Tôm nước ngọt → Sinh vật phù du thực vật
• B. Sinh vật phù du thực vật → Tôm nước ngọt → Cá rô
• C. Vi khuẩn phân giải → Cá rô → Tôm nước ngọt
• D. Cá trắm cỏ → Sinh vật phù du thực vật → Tôm nước ngọt

Câu 17: Năng suất sinh học tinh (Net Primary Productivity - NPP) được tính bằng công thức NPP = GPP - R. Trong đó GPP là Năng suất sinh học tổng, R là hô hấp. Phát biểu nào sau đây về NPP là đúng?

• A. NPP là toàn bộ năng lượng mặt trời mà sinh vật sản xuất hấp thụ.
• B. NPP là năng lượng được truyền lên bậc tiêu thụ bậc 1.
• C. NPP là lượng năng lượng/sinh khối còn lại sau khi sinh vật sản xuất sử dụng cho hô hấp, là phần tích lũy có thể được chuyển lên bậc dinh dưỡng tiếp theo.
• D. NPP luôn lớn hơn GPP.

Câu 18: Hoạt động nào sau đây của con người có thể làm gia tăng hiện tượng phú dưỡng hóa (eutrophication) trong các thủy vực, ảnh hưởng tiêu cực đến chu trình Nitrogen và Phosphorus?

• A. Sử dụng quá nhiều phân bón hóa học chứa N và P trong nông nghiệp.
• B. Xây dựng các khu bảo tồn biển.
• C. Xử lý nước thải trước khi thải ra môi trường.
• D. Trồng cây xanh ven sông, hồ.

Câu 19: Quan sát một hệ sinh thái ao. Chuỗi thức ăn: Tảo → Giáp xác nhỏ → Cá nhỏ → Cá lớn. Nếu năng lượng tích lũy ở bậc tảo là 100.000 kcal, giả sử hiệu suất chuyển hóa năng lượng giữa các bậc dinh dưỡng là 10%, thì năng lượng tích lũy ước tính ở bậc cá lớn là bao nhiêu?

• A. 10.000 kcal
• B. 1.000 kcal
• C. 100 kcal
• D. 10 kcal

Câu 20: Sinh vật phân giải (như vi khuẩn, nấm) đóng vai trò thiết yếu trong chu trình vật chất bằng cách nào?

• A. Tổng hợp năng lượng từ ánh sáng mặt trời.
• B. Phân giải chất hữu cơ từ xác chết và chất thải thành chất vô cơ, trả lại môi trường.
• C. Tiêu thụ sinh vật sản xuất.
• D. Cố định nitrogen từ khí quyển.

Câu 21: Sự khác biệt cơ bản giữa dòng năng lượng và chu trình vật chất trong hệ sinh thái là gì?

• A. Năng lượng luân chuyển theo chu trình, còn vật chất chỉ truyền theo một chiều.
• B. Năng lượng có thể tái sử dụng hoàn toàn, còn vật chất thì không.
• C. Vật chất bị mất đi qua mỗi bậc dinh dưỡng, còn năng lượng thì không.
• D. Năng lượng truyền theo một chiều và bị thất thoát dần, còn vật chất được tái sử dụng và luân chuyển theo chu trình kín.

Câu 22: Trong chu trình Nitrogen, quá trình nào chuyển hóa nitrit (NO2-) thành nitrat (NO3-), dạng nitrogen chủ yếu được thực vật hấp thụ?

• A. Nitrat hóa.
• B. Amon hóa.
• C. Cố định nitrogen.
• D. Phản nitrat hóa.

Câu 23: Nếu một hệ sinh thái bị ô nhiễm bởi các chất khó phân hủy sinh học (ví dụ: thuốc trừ sâu DDT), hiện tượng gì có thể xảy ra đối với các chất này trong chuỗi thức ăn?

• A. Chúng sẽ bị phân giải hoàn toàn ở bậc sản xuất.
• B. Chúng sẽ tích lũy sinh học và tăng nồng độ ở các bậc dinh dưỡng cao hơn.
• C. Chúng sẽ bị đào thải hoàn toàn qua chất thải ở mỗi bậc dinh dưỡng.
• D. Chúng chỉ ảnh hưởng đến sinh vật phân giải.

Câu 24: Tháp số lượng có thể có dạng không điển hình (đáy hẹp, đỉnh rộng) trong trường hợp nào?

• A. Khi sinh vật sản xuất có kích thước lớn và số lượng ít, bị nhiều sinh vật tiêu thụ nhỏ ăn.
• B. Khi hiệu suất chuyển hóa năng lượng rất cao.
• C. Khi sinh vật sản xuất là một cây cổ thụ lớn, là nơi sinh sống của rất nhiều sâu bọ (tiêu thụ bậc 1).
• D. Tháp số lượng luôn có dạng đáy rộng, đỉnh hẹp.

Câu 25: Lượng mưa là yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến năng suất sinh học sơ cấp của hệ sinh thái trên cạn thông qua tác động trực tiếp đến yếu tố nào?

• A. Số lượng sinh vật tiêu thụ.
• B. Tốc độ phân giải chất hữu cơ.
• C. Nhiệt độ môi trường.
• D. Khả năng cung cấp nước cho quá trình quang hợp và sinh trưởng của thực vật.

Câu 26: Hoạt động nào sau đây của con người có thể làm giảm tốc độ luân chuyển vật chất trong chu trình Nitrogen?

• A. Sử dụng phân bón hữu cơ.
• B. Phá rừng và đốt nương rẫy trên diện rộng.
• C. Trồng cây họ Đậu luân canh.
• D. Xây dựng hệ thống xử lý nước thải.

Câu 27: Khi nghiên cứu dòng năng lượng trong một hệ sinh thái, các nhà khoa học thường quan tâm đến hiệu suất sinh thái. Hiệu suất sinh thái được tính bằng tỉ lệ giữa năng lượng tích lũy ở bậc dinh dưỡng sau so với năng lượng tích lũy ở bậc dinh dưỡng trước. Tại sao hiệu suất này thường chỉ khoảng 10%?

• A. Phần lớn năng lượng nhận được bị mất đi do hô hấp, bài tiết, vận động và không phải toàn bộ sinh khối bậc dưới được tiêu thụ.
• B. Sinh vật bậc trên chỉ ăn được 10% sinh vật bậc dưới.
• C. Năng lượng bị biến đổi hoàn toàn thành nhiệt ở mỗi bậc.
• D. Chỉ 10% sinh vật bậc dưới có khả năng chuyển hóa năng lượng.

Câu 28: Trong chu trình nước, quá trình nào đưa nước từ bề mặt Trái Đất và thực vật vào khí quyển?

• A. Ngưng tụ và kết tủa.
• B. Thấm xuống đất.
• C. Bốc hơi và thoát hơi nước.
• D. Dòng chảy bề mặt.

Câu 29: Một hệ sinh thái nhân tạo (ví dụ: đồng ruộng lúa) thường có năng suất sinh học sơ cấp cao hơn so với hệ sinh thái tự nhiên tương ứng (ví dụ: đồng cỏ tự nhiên). Điều này chủ yếu là do yếu tố nào?

• A. Sự đa dạng sinh học cao hơn.
• B. Được con người đầu tư chăm sóc (tưới tiêu, bón phân, phòng trừ sâu bệnh) và chỉ tập trung vào một vài loài cây trồng năng suất cao.
• C. Luôn có nhiều bậc dinh dưỡng hơn.
• D. Chu trình vật chất diễn ra tự nhiên và hiệu quả hơn.

Câu 30: Tháp sinh thái nào sau đây luôn có dạng đáy rộng, đỉnh hẹp, không bao giờ bị đảo ngược?

• A. Tháp số lượng.
• B. Tháp sinh khối.
• C. Tháp năng lượng.
• D. Cả ba loại tháp đều có thể bị đảo ngược.

Câu 1: Trong một hệ sinh thái đồng cỏ, sinh vật sản xuất là cỏ. Sinh vật tiêu thụ bậc 1 là châu chấu ăn cỏ, sinh vật tiêu thụ bậc 2 là ếch ăn châu chấu, và sinh vật tiêu thụ bậc 3 là rắn ăn ếch. Nếu năng lượng tích lũy trong sinh vật sản xuất là 100.000 kcal, giả sử hiệu suất chuyển hóa năng lượng giữa các bậc dinh dưỡng là 10%, thì năng lượng tối đa có thể tích lũy ở sinh vật tiêu thụ bậc 3 là bao nhiêu?

• A. 10.000 kcal
• B. 100 kcal
• C. 1.000 kcal
• D. 10 kcal

Câu 2: Dòng năng lượng trong hệ sinh thái có đặc điểm gì khác biệt cơ bản so với chu trình vật chất?

• A. Năng lượng được tái sử dụng hoàn toàn, còn vật chất thì không.
• B. Năng lượng di chuyển theo chu trình kín, còn vật chất di chuyển theo một chiều.
• C. Năng lượng di chuyển theo một chiều và giảm dần qua các bậc dinh dưỡng, còn vật chất được trao đổi theo chu trình và tái sử dụng.
• D. Cả năng lượng và vật chất đều di chuyển theo một chiều và giảm dần qua các bậc dinh dưỡng.

Câu 3: Tại sao hiệu suất chuyển hóa năng lượng giữa các bậc dinh dưỡng thường chỉ đạt khoảng 10%?

• A. Do sinh vật chỉ tiêu thụ một phần nhỏ thức ăn.
• B. Do phần lớn năng lượng bị mất đi dưới dạng nhiệt khi hô hấp và các hoạt động sống khác.
• C. Do một phần vật chất không được tiêu hóa và thải ra ngoài.
• D. Tất cả các lí do trên.

Câu 4: Tháp sinh thái nào sau đây luôn có dạng đáy rộng và đỉnh hẹp, phản ánh đúng quy luật chuyển hóa năng lượng trong hệ sinh thái?

• A. Tháp năng lượng.
• B. Tháp sinh khối.
• C. Tháp số lượng.
• D. Cả ba loại tháp trên đều luôn có dạng đáy rộng và đỉnh hẹp.

Câu 5: Trong chu trình carbon, quá trình nào sau đây giúp loại bỏ carbon dioxide (CO2) khỏi khí quyển và chuyển nó thành hợp chất hữu cơ?

• A. Hô hấp của động vật.
• B. Quang hợp của thực vật.
• C. Phân giải xác chết của sinh vật.
• D. Đốt cháy nhiên liệu hóa thạch.

Câu 6: Vai trò quan trọng nhất của nhóm sinh vật phân giải (vi khuẩn, nấm) trong chu trình vật chất là gì?

• A. Tổng hợp chất hữu cơ từ chất vô cơ.
• B. Tiêu thụ chất hữu cơ từ sinh vật khác.
• C. Phân hủy xác hữu cơ và chất thải thành chất vô cơ để trả lại môi trường.
• D. Cố định năng lượng ánh sáng mặt trời.

Câu 7: Chu trình sinh địa hóa là chu trình trao đổi vật chất trong tự nhiên, trong đó vật chất di chuyển từ môi trường ngoài vào cơ thể sinh vật, qua các bậc dinh dưỡng và cuối cùng trả lại môi trường. Tại sao chu trình này được gọi là "sinh địa hóa"?

• A. Vì nó liên quan đến các yếu tố sinh học (sinh vật), địa chất (đất, đá), và hóa học (các nguyên tố hóa học).
• B. Vì nó chỉ xảy ra ở các vùng địa lí cụ thể và liên quan đến các phản ứng hóa học.
• C. Vì nó chỉ diễn ra trong cơ thể sinh vật và chịu ảnh hưởng của các yếu tố địa chất.
• D. Vì nó mô tả sự di chuyển của vật chất từ sinh quyển đến thạch quyển.

Câu 8: Trong chu trình nitrogen, vi khuẩn cố định nitrogen (ví dụ: Rhizobium sống cộng sinh trong rễ cây họ Đậu) có vai trò gì?

• A. Phân giải hợp chất hữu cơ chứa nitrogen thành ammonia (NH3).
• B. Chuyển hóa ammonia (NH3) thành nitrite (NO2-) và sau đó là nitrate (NO3-).
• C. Chuyển hóa nitrate (NO3-) thành khí nitrogen (N2) trả lại khí quyển.
• D. Chuyển hóa khí nitrogen (N2) trong khí quyển thành dạng ammonia (NH3) mà thực vật có thể sử dụng.