Trắc nghiệm Công nghệ 10 Cánh diều Bài 4: Thành phần và tính chất của đất trồng - Đề 01
Trắc nghiệm Công nghệ 10 Cánh diều Bài 4: Thành phần và tính chất của đất trồng - Đề 01 bao gồm nhiều câu hỏi hay, bám sát chương trình. Cùng làm bài tập trắc nghiệm ngay.
Câu 1: Khi phân tích thành phần của một mẫu đất trồng lí tưởng cho cây ngô phát triển, người ta thường thấy tỉ lệ thể tích giữa pha rắn, pha lỏng (nước) và pha khí (không khí) ở trạng thái cân đối. Tỉ lệ thể tích xấp xỉ nào dưới đây thể hiện sự cân đối đó, giúp rễ cây hô hấp tốt và hấp thu dinh dưỡng hiệu quả?
- A. 10% rắn, 45% lỏng, 45% khí
- B. 60% rắn, 20% lỏng, 20% khí
- C. 50% rắn, 25% lỏng, 25% khí
- D. 30% rắn, 35% lỏng, 35% khí
Câu 2: Một người nông dân trồng rau nhận thấy sau những trận mưa lớn, đất trong vườn bị úng nước lâu ngày, khiến rễ rau bị thối và cây chậm phát triển. Vấn đề này chủ yếu liên quan đến sự thiếu hụt thành phần nào trong đất, ảnh hưởng đến quá trình hô hấp của rễ?
- A. Không khí
- B. Chất rắn
- C. Nước
- D. Sinh vật
Câu 3: So với không khí trong khí quyển, không khí trong đất thường có đặc điểm gì về hàm lượng khí O2 và CO2, và nguyên nhân chính dẫn đến sự khác biệt này là gì?
- A. Nhiều O2 hơn, ít CO2 hơn; do quang hợp của rễ cây.
- B. Ít O2 hơn, nhiều CO2 hơn; do hô hấp của rễ cây và vi sinh vật đất.
- C. Như nhau; do sự trao đổi khí liên tục với khí quyển.
- D. Ít O2 hơn, nhiều CO2 hơn; do quá trình phong hóa đá.
Câu 4: Thành phần cơ giới của đất, tức là tỉ lệ các hạt khoáng có kích thước khác nhau (cát, limon, sét), ảnh hưởng lớn nhất đến tính chất lí học nào của đất?
- A. Độ pH
- B. Hoạt động vi sinh vật
- C. Hàm lượng dinh dưỡng
- D. Khả năng giữ nước và độ thoáng khí
Câu 5: Một loại đất có tỉ lệ hạt sét rất cao. Tính chất nào sau đây thường đúng với loại đất này?
- A. Khả năng giữ nước tốt nhưng dễ bị bí chặt khi khô.
- B. Thoáng khí tốt và thoát nước nhanh.
- C. Ít dinh dưỡng và dễ bị rửa trôi.
- D. pH thường trung tính và ổn định.
Câu 6: Độ pH của dung dịch đất là một tính chất hóa học quan trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến:
- A. Tốc độ thoát nước của đất.
- B. Số lượng giun đất trong đất.
- C. Khả năng hòa tan và cây trồng hấp thu các chất dinh dưỡng.
- D. Màu sắc của đất.
Câu 7: Một mẫu đất được đo có độ pH là 5.0. Loại đất này được xếp vào nhóm đất nào và có đặc điểm gì ảnh hưởng đến cây trồng?
- A. Đất chua; có thể gây độc cho cây do ion Al3+ và làm giảm khả năng hấp thu lân.
- B. Đất kiềm; cây trồng dễ bị thiếu sắt và kẽm.
- C. Đất trung tính; phù hợp cho hầu hết các loại cây trồng.
- D. Đất chua nhẹ; chỉ ảnh hưởng đến cây trồng nhạy cảm với pH.
Câu 8: Để cải tạo đất chua có độ pH thấp, người nông dân thường sử dụng loại vật liệu nào sau đây để nâng độ pH của đất lên?
- A. Phân bón ure (chứa N)
- B. Vôi bột (CaO) hoặc đá vôi nghiền (CaCO3)
- C. Phân chuồng hoai mục
- D. Lưu huỳnh (S)
Câu 9: Hoạt động của vi sinh vật đất thuộc nhóm tính chất nào của đất trồng và đóng vai trò quan trọng nhất trong quá trình nào sau đây?
- A. Tính chất lí học; quá trình thoát nước.
- B. Tính chất hóa học; quá trình giữ chặt ion dinh dưỡng.
- C. Tính chất vật lí; quá trình tạo mùn.
- D. Tính chất sinh học; quá trình phân giải chất hữu cơ và chuyển hóa dinh dưỡng.
Câu 10: Chất hữu cơ trong đất (mùn) đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong việc cải thiện đồng thời nhiều tính chất của đất. Vai trò nào dưới đây KHÔNG phải là vai trò chính của chất hữu cơ đối với đất trồng?
- A. Tăng khả năng giữ nước và thoáng khí.
- B. Cung cấp dinh dưỡng cho cây và vi sinh vật.
- C. Làm tăng tỉ lệ hạt cát trong đất.
- D. Tăng khả năng trao đổi cation (CEC), giúp giữ dinh dưỡng.
Câu 11: Khả năng trao đổi cation (CEC) của đất là thước đo khả năng đất giữ lại các ion dương (như K+, Ca2+, Mg2+, NH4+) mà cây trồng cần. Loại hạt khoáng nào trong đất và chất hữu cơ có vai trò chính trong việc tạo ra khả năng này?
- A. Hạt cát và limon.
- B. Chỉ có hạt sét.
- C. Chỉ có chất hữu cơ.
- D. Hạt sét và chất hữu cơ (mùn).
Câu 12: Cấu trúc đất, tức là sự sắp xếp và liên kết của các hạt khoáng và hữu cơ thành các tập hợp (viên đất), ảnh hưởng như thế nào đến độ thoáng khí và sự phát triển của rễ cây?
- A. Đất có cấu trúc tốt (nhiều viên đất, ít bị nén chặt) giúp tăng độ rỗng, cải thiện thoáng khí và tạo điều kiện cho rễ phát triển sâu.
- B. Cấu trúc đất chỉ ảnh hưởng đến khả năng giữ nước, không liên quan đến thoáng khí.
- C. Đất không có cấu trúc (rời rạc hoặc bí chặt) lại tốt hơn cho rễ vì dễ xuyên qua.
- D. Cấu trúc đất chỉ quan trọng ở tầng mặt, không ảnh hưởng đến tầng dưới.
Câu 13: Nước trong đất tồn tại dưới nhiều dạng khác nhau. Dạng nước nào quan trọng nhất đối với cây trồng vì cây có thể dễ dàng hấp thu?
- A. Nước trọng lực (Gravity water)
- B. Nước liên kết chặt (Hygroscopic water)
- C. Nước mao quản (Capillary water)
- D. Nước ở dạng hơi (Water vapor)
Câu 14: Tại sao việc duy trì độ ẩm đất ở mức thích hợp lại quan trọng cho hoạt động của vi sinh vật đất?
- A. Vi sinh vật chỉ hoạt động trong điều kiện khô hạn.
- B. Nước là môi trường cho các phản ứng hóa học và vận chuyển chất dinh dưỡng cần thiết cho vi sinh vật.
- C. Độ ẩm cao giúp giảm cạnh tranh giữa các loài vi sinh vật.
- D. Nước giúp vi sinh vật tổng hợp chất hữu cơ từ CO2.
Câu 15: Một loại đất được mô tả là "đất thịt nhẹ" (loam). Dựa vào kiến thức về thành phần cơ giới, bạn dự đoán loại đất này có tỉ lệ các hạt khoáng như thế nào?
- A. Chủ yếu là cát.
- B. Chủ yếu là sét.
- C. Chủ yếu là limon.
- D. Tỉ lệ cân đối giữa cát, limon và sét, thể hiện tính chất trung gian.
Câu 16: Trong điều kiện đất bị ngập nước kéo dài (yếm khí), quá trình nào sau đây của vi sinh vật đất sẽ bị ức chế hoặc thay đổi đáng kể, ảnh hưởng đến sự cung cấp dinh dưỡng N cho cây?
- A. Quá trình nitrat hóa (chuyển NH4+ thành NO3-).
- B. Quá trình cố định đạm (biến N2 khí quyển thành NH4+).
- C. Quá trình phân giải chất hữu cơ.
- D. Quá trình hòa tan lân khó tan.
Câu 17: Đất có cấu trúc viên (granular structure) thường được coi là tốt cho canh tác vì nó:
- A. Giảm thiểu hoạt động của vi sinh vật gây bệnh.
- B. Tăng độ pH của đất một cách tự nhiên.
- C. Tạo ra nhiều không gian rỗng lớn, giúp đất thoáng khí và dễ thoát nước.
- D. Làm tăng hàm lượng chất hữu cơ cố định trong đất.
Câu 18: Giả sử bạn đang trồng một loại cây ưa đất chua (ví dụ: cây trà). Nếu đất trong vườn của bạn có độ pH là 7.5, bạn cần làm gì để điều chỉnh độ pH phù hợp cho cây?
- A. Bón vôi bột.
- B. Sử dụng các vật liệu có tính axit như lưu huỳnh hoặc phân bón có tính axit.
- C. Tưới nhiều nước để rửa trôi bớt kiềm.
- D. Thêm cát vào đất.
Câu 19: Sinh vật đất, bao gồm vi khuẩn, nấm, giun đất, côn trùng,... đóng vai trò thiết yếu trong việc duy trì độ phì nhiêu của đất. Vai trò nào sau đây là quan trọng nhất của chúng đối với dinh dưỡng cây trồng?
- A. Phân giải chất hữu cơ thành các chất vô cơ dễ hấp thu cho cây.
- B. Cố định CO2 từ khí quyển.
- C. Làm tăng hàm lượng cát trong đất.
- D. Giảm độ pH của đất.
Câu 20: Nhiệt độ đất ảnh hưởng đến nhiều quá trình trong đất. Nếu nhiệt độ đất quá thấp hoặc quá cao so với mức tối ưu, điều gì có khả năng xảy ra?
- A. Tăng tốc độ phân giải chất hữu cơ.
- B. Cải thiện khả năng giữ nước của đất.
- C. Làm giảm hoạt động của vi sinh vật và tốc độ phân giải dinh dưỡng.
- D. Tăng khả năng trao đổi cation.
Câu 21: Một loại đất có thành phần cơ giới là đất cát pha sét. Dự đoán nào sau đây về tính chất của loại đất này là hợp lý nhất?
- A. Thoát nước rất nhanh, khả năng giữ nước rất kém.
- B. Rất khó thoát nước, dễ bị úng khi mưa.
- C. Chỉ phù hợp trồng các loại cây ưa khô hạn.
- D. Có tính chất trung gian giữa đất cát và đất sét, thoát nước khá nhưng vẫn giữ được độ ẩm nhất định.
Câu 22: Phản ứng kiềm của đất (pH > 7.5) có thể gây ra vấn đề gì đối với cây trồng?
- A. Một số nguyên tố vi lượng như sắt (Fe), kẽm (Zn), mangan (Mn) trở nên khó hòa tan và khó hấp thu đối với cây.
- B. Gây độc cho cây do nồng độ Al3+ cao.
- C. Thúc đẩy quá trình nitrat hóa quá mức, gây thất thoát đạm.
- D. Làm giảm hoạt động của vi khuẩn cố định đạm.
Câu 23: Độ rỗng của đất, tức là tổng thể tích không gian trống giữa các hạt đất, bao gồm các khe hở chứa nước và không khí. Độ rỗng cao thường đi kèm với tính chất nào sau đây?
- A. Đất dễ bị nén chặt.
- B. Khả năng giữ chất dinh dưỡng kém.
- C. Độ thoáng khí và khả năng thoát nước tốt.
- D. Hàm lượng chất hữu cơ thấp.
Câu 24: Khi đất bị bạc màu, một trong những nguyên nhân chính là do giảm hàm lượng chất hữu cơ. Việc bổ sung chất hữu cơ (ví dụ: phân chuồng, phân xanh) vào đất có tác dụng gì đối với cấu trúc đất?
- A. Làm đất trở nên rời rạc hơn, dễ bị xói mòn.
- B. Gắn kết các hạt khoáng tạo thành viên đất, cải thiện cấu trúc đất.
- C. Làm giảm độ rỗng của đất.
- D. Không ảnh hưởng đến cấu trúc, chỉ cung cấp dinh dưỡng.
Câu 25: Quá trình cố định đạm trong đất, chuyển N2 từ không khí thành dạng đạm cây có thể sử dụng, chủ yếu được thực hiện bởi nhóm sinh vật nào?
- A. Vi khuẩn cố định đạm (ví dụ: Rhizobium sống cộng sinh trong nốt sần cây họ Đậu).
- B. Nấm rễ (Mycorrhiza).
- C. Giun đất.
- D. Các loài côn trùng đất.
Câu 26: Sự khác biệt giữa đất thịt nặng và đất thịt nhẹ chủ yếu dựa vào tỉ lệ tương đối của thành phần cơ giới nào?
- A. Hạt cát.
- B. Hạt limon.
- C. Hạt sét.
- D. Chất hữu cơ.
Câu 27: Nước trọng lực trong đất (Gravity water) là lượng nước di chuyển xuống dưới do lực hấp dẫn sau khi đất đã bão hòa. Lượng nước này:
- A. Rất quan trọng và dễ dàng được rễ cây hấp thu.
- B. Là nguồn nước duy nhất cây trồng sử dụng trong điều kiện khô hạn.
- C. Giúp tăng cường độ thoáng khí của đất.
- D. Có thể gây ra tình trạng yếm khí và rửa trôi dinh dưỡng nếu tồn tại lâu trong vùng rễ.
Câu 28: Phản ứng trung tính của dung dịch đất (pH từ 6.5 đến 7.5) thường được coi là tối ưu cho hầu hết các loại cây trồng vì:
- A. Ở khoảng pH này, hầu hết các chất dinh dưỡng thiết yếu cho cây trồng đều ở dạng dễ hòa tan và hấp thu.
- B. Khoảng pH này giúp đất giữ nước tốt nhất.
- C. Chỉ có ở khoảng pH này vi sinh vật đất mới hoạt động.
- D. Khoảng pH này làm giảm sự cần thiết của ánh sáng mặt trời cho cây.
Câu 29: Khi đất bị nén chặt do các hoạt động canh tác (ví dụ: sử dụng máy móc nặng), tính chất vật lí nào của đất bị ảnh hưởng tiêu cực nhất, gây khó khăn cho sự phát triển của rễ?
- A. Khả năng trao đổi cation.
- B. Độ rỗng và cấu trúc đất.
- C. Độ pH.
- D. Hàm lượng chất hữu cơ.
Câu 30: Một người làm vườn muốn kiểm tra nhanh thành phần cơ giới của đất bằng cách nắm một ít đất ẩm trong tay. Nếu đất tạo thành một dải dài, dẻo, không dễ bị vỡ khi uốn cong, điều này cho thấy đất có tỉ lệ thành phần nào cao?
- A. Cát.
- B. Limon.
- C. Sét.
- D. Chất hữu cơ.