Bài Tập, Đề Thi Trắc Nghiệm Online – Môn Lý Thuyết Dịch – Đề 04

Câu 1: Trong lý thuyết dịch, "tính tương đương động" (dynamic equivalence) tập trung chủ yếu vào yếu tố nào?

• A. Sự trung thành tuyệt đối với cấu trúc và từ vựng của văn bản gốc.
• B. Phản ứng của người đọc bản dịch tương đương với phản ứng của người đọc văn bản gốc.
• C. Việc truyền tải chính xác thông tin khoa học và kỹ thuật.
• D. Tính dễ đọc và trôi chảy của bản dịch trong ngôn ngữ đích.

Câu 2: Phương pháp dịch nào thường được ưu tiên khi dịch các văn bản pháp luật hoặc hợp đồng, nơi mà sự chính xác về nghĩa đen là tối quan trọng?

• A. Dịch đen (Literal translation)
• B. Dịch tự do (Free translation)
• C. Dịch cải biên (Adaptation)
• D. Dịch phỏng theo (Paraphrase)

Câu 3: "Skopos theory" trong lý thuyết dịch nhấn mạnh điều gì là yếu tố quyết định nhất cho quá trình dịch?

• A. Sự tương đương về mặt ngôn ngữ giữa văn bản gốc và văn bản dịch.
• B. Phong cách cá nhân và kinh nghiệm của người dịch.
• C. Mục đích giao tiếp mà bản dịch hướng đến (Skopos).
• D. Tính thẩm mỹ và văn chương của văn bản gốc.

Câu 4: Khi dịch một thành ngữ hoặc tục ngữ, người dịch nên ưu tiên áp dụng kỹ thuật dịch nào để đảm bảo tính tự nhiên và dễ hiểu trong ngôn ngữ đích?

• A. Dịch từng từ một (Word-for-word translation)
• B. Chuyển tự (Transliteration)
• C. Dịch chú giải (Gloss translation)
• D. Tương đương văn hóa (Cultural equivalence)

Câu 5: Trong dịch thuật, "mất mát" (loss) là một khái niệm thường được nhắc đến. "Mất mát" trong dịch thuật đề cập đến điều gì?

• A. Sự thiếu hụt về mặt tài chính hoặc thời gian trong quá trình dịch.
• B. Việc người dịch không thể tìm được từ ngữ tương đương hoàn hảo.
• C. Những khía cạnh của văn bản gốc không thể hoặc khó truyền tải đầy đủ sang ngôn ngữ dịch.
• D. Sự giảm sút về chất lượng bản dịch do người dịch thiếu kinh nghiệm.

Câu 6: Yếu tố nào sau đây KHÔNG phải là một phần của "context of culture" (bối cảnh văn hóa) theo quan điểm của các nhà lý thuyết dịch?

• A. Hệ thống giá trị và tín ngưỡng.
• B. Phong tục tập quán và truyền thống xã hội.
• C. Lịch sử và kiến thức chung của cộng đồng ngôn ngữ.
• D. Cấu trúc ngữ pháp và từ vựng của ngôn ngữ nguồn.

Câu 7: "Domestication" và "foreignization" là hai chiến lược dịch đối lập. Chiến lược "domestication" (thuần hóa) hướng đến điều gì?

• A. Giữ nguyên tối đa các yếu tố văn hóa gốc trong bản dịch.
• B. Làm cho bản dịch trở nên quen thuộc và dễ tiếp nhận đối với độc giả mục tiêu.
• C. Nhấn mạnh sự khác biệt giữa văn hóa gốc và văn hóa đích.
• D. Tập trung vào việc truyền tải chính xác thông tin hơn là yếu tố văn hóa.

Câu 8: Trong dịch thuật, "shifts" (chuyển dịch) đề cập đến những thay đổi nào?

• A. Sự thay đổi về mặt thời gian và địa điểm làm việc của người dịch.
• B. Những điều chỉnh về giá cả và chi phí dịch thuật.
• C. Những thay đổi về mặt ngôn ngữ và văn hóa so với văn bản gốc trong bản dịch.
• D. Sự chuyển đổi giữa các phương pháp dịch khác nhau trong cùng một dự án.

Câu 9: "Back-translation" (dịch ngược) thường được sử dụng với mục đích chính nào trong nghiên cứu dịch thuật hoặc kiểm tra chất lượng bản dịch?

• A. Kiểm tra độ chính xác và tương đương về nghĩa của bản dịch so với văn bản gốc.
• B. Tạo ra một phiên bản văn bản gốc dễ hiểu hơn cho người đọc.
• C. Đánh giá phong cách và khả năng viết của người dịch.
• D. So sánh hiệu quả của các công cụ dịch máy khác nhau.

Câu 10: Lý thuyết dịch nào xem xét bản dịch như một hành động giao tiếp trong bối cảnh văn hóa và xã hội cụ thể?

• A. Lý thuyết tương đương (Equivalence theory)
• B. Lý thuyết ngôn ngữ học (Linguistic theory of translation)
• C. Lý thuyết cấu trúc luận (Structuralist theory of translation)
• D. Lý thuyết chức năng (Functionalist theories of translation)

Câu 11: Khi dịch một bài thơ, thách thức lớn nhất thường nằm ở việc truyền tải yếu tố nào bên cạnh nghĩa đen của từ ngữ?

• A. Thông tin lịch sử và bối cảnh ra đời của bài thơ.
• B. Tiểu sử và phong cách sáng tác của nhà thơ.
• C. Nhịp điệu, âm điệu, và hình tượng nghệ thuật của bài thơ.
• D. Số lượng từ và độ dài câu trong bài thơ gốc.

Câu 12: Trong lĩnh vực dịch thuật địa phương hóa (localization), mục tiêu chính là gì?

• A. Dịch chính xác nội dung từ ngôn ngữ gốc sang ngôn ngữ đích.
• B. Điều chỉnh sản phẩm hoặc dịch vụ sao cho phù hợp với văn hóa và thị hiếu của thị trường địa phương.
• C. Giảm thiểu chi phí dịch thuật và tăng tốc độ hoàn thành dự án.
• D. Đảm bảo tính nhất quán về thuật ngữ trong các bản dịch khác nhau.

Câu 13: Công cụ dịch máy (Machine Translation - MT) dựa trên quy tắc (rule-based MT) hoạt động chủ yếu dựa vào yếu tố nào?

• A. Hệ thống các quy tắc ngữ pháp và từ vựng được lập trình sẵn.
• B. Dữ liệu lớn các cặp văn bản song ngữ để học hỏi và dịch.
• C. Mạng nơ-ron nhân tạo phức tạp để mô phỏng quá trình dịch của con người.
• D. Sự can thiệp và chỉnh sửa của con người trong quá trình dịch tự động.

Câu 14: "False friends" (từ giả đồng loại) là một thách thức đặc biệt trong dịch thuật, đặc biệt là giữa các ngôn ngữ nào?

• A. Ngôn ngữ Anh và tiếng Nhật.
• B. Tiếng Việt và tiếng Trung.
• C. Các ngôn ngữ thuộc cùng một ngữ hệ (ví dụ: tiếng Anh và tiếng Pháp).
• D. Ngôn ngữ ký hiệu và ngôn ngữ nói.

Câu 15: "Think-Aloud Protocols" (TAPs) là một phương pháp nghiên cứu được sử dụng trong dịch thuật để làm gì?

• A. Đánh giá chất lượng bản dịch cuối cùng.
• B. Thu thập dữ liệu về quá trình tư duy và ra quyết định của người dịch.
• C. So sánh hiệu quả của các phương pháp dịch khác nhau.
• D. Xây dựng cơ sở dữ liệu thuật ngữ cho các lĩnh vực chuyên môn.

Câu 16: Khái niệm "untranslatability" (bất khả dịch) trong lý thuyết dịch ám chỉ điều gì?

• A. Sự thiếu hụt từ vựng trong ngôn ngữ đích để diễn đạt một khái niệm.
• B. Khả năng người dịch không đủ năng lực để dịch một văn bản cụ thể.
• C. Tính duy nhất và đặc thù của mỗi ngôn ngữ và văn hóa.
• D. Những khía cạnh ngôn ngữ hoặc văn hóa mà việc dịch thuật gặp khó khăn hoặc không thể truyền tải hoàn toàn.

Câu 17: Trong dịch thuật, "compensation" (bù đắp) là kỹ thuật được sử dụng khi nào?

• A. Khi dịch các văn bản có yếu tố hài hước hoặc châm biếm.
• B. Để làm cho bản dịch ngắn gọn và dễ đọc hơn văn bản gốc.
• C. Khi một yếu tố ngôn ngữ hoặc văn hóa không thể dịch trực tiếp ở cùng vị trí, cần bù đắp ở vị trí khác trong văn bản.
• D. Để tăng tính trang trọng và học thuật cho bản dịch.

Câu 18: Vai trò của "translator"s agency" (tính chủ động của người dịch) ngày càng được nhấn mạnh trong lý thuyết dịch hiện đại. "Translator"s agency" đề cập đến điều gì?

• A. Khả năng người dịch tự do lựa chọn dự án dịch thuật.
• B. Quyền tự chủ và khả năng đưa ra quyết định của người dịch trong quá trình dịch, không chỉ là "cái máy" chuyển ngữ.
• C. Mức độ ảnh hưởng của người dịch đến thị trường dịch thuật.
• D. Trách nhiệm pháp lý của người dịch đối với chất lượng bản dịch.

Câu 19: "Think globally, act locally" có thể được xem là một nguyên tắc phù hợp với loại hình dịch thuật nào?

• A. Dịch thuật công chứng.
• B. Dịch thuật hội nghị.
• C. Dịch thuật văn học.
• D. Dịch thuật tiếp thị và quảng cáo quốc tế.

Câu 20: Trong dịch thuật, "equivalence" (tương đương) là một khái niệm phức tạp. Tại sao "tương đương tuyệt đối" (absolute equivalence) thường được xem là bất khả thi?

• A. Do sự khác biệt về cấu trúc ngôn ngữ, văn hóa, và ngữ cảnh giữa ngôn ngữ gốc và ngôn ngữ đích.
• B. Vì người dịch luôn có những hạn chế về kiến thức và kỹ năng.
• C. Do sự thay đổi liên tục của ngôn ngữ và văn hóa theo thời gian.
• D. Vì mục tiêu và yêu cầu của mỗi dự án dịch thuật là khác nhau.

Câu 21: Khi dịch một văn bản chứa nhiều yếu tố văn hóa đặc trưng (cultural-bound elements), người dịch cần đặc biệt chú ý đến điều gì để tránh gây hiểu lầm hoặc xúc phạm?

• A. Dịch sát nghĩa từng từ để đảm bảo tính trung thực.
• B. Tìm hiểu sâu về bối cảnh văn hóa của cả ngôn ngữ gốc và ngôn ngữ đích, và lựa chọn phương pháp dịch phù hợp.
• C. Ưu tiên tính trôi chảy và dễ đọc của bản dịch hơn là tính chính xác về văn hóa.
• D. Bỏ qua hoặc lược bớt các yếu tố văn hóa nếu chúng gây khó khăn cho việc dịch.

Câu 22: "Localization" (địa phương hóa) khác biệt với "translation" (dịch thuật) thông thường ở điểm nào?

• A. Localization chỉ áp dụng cho dịch thuật phần mềm và trang web, trong khi translation áp dụng cho mọi loại văn bản.
• B. Localization tập trung vào dịch thuật văn học, còn translation tập trung vào dịch thuật kỹ thuật.
• C. Localization bao gồm việc điều chỉnh văn hóa, kỹ thuật, và ngôn ngữ để sản phẩm phù hợp với thị trường mục tiêu, trong khi translation chủ yếu tập trung vào chuyển ngữ.
• D. Localization là một hình thức dịch máy cao cấp hơn translation.

Câu 23: Trong dịch thuật, "unit of translation" (đơn vị dịch) là gì?

• A. Đơn vị tiền tệ được sử dụng để thanh toán cho dịch vụ dịch thuật.
• B. Số lượng từ hoặc trang mà người dịch hoàn thành trong một ngày.
• C. Phần mềm hoặc công cụ hỗ trợ dịch thuật mà người dịch sử dụng.
• D. Đoạn ngôn ngữ (từ, cụm từ, câu, đoạn văn) mà người dịch xử lý như một khối thống nhất để chuyển ngữ.

Câu 24: Khi dịch một câu có cấu trúc ngữ pháp phức tạp từ tiếng Anh sang tiếng Việt, người dịch thường phải thực hiện điều chỉnh gì để đảm bảo tính tự nhiên của tiếng Việt?

• A. Thay đổi cấu trúc câu để phù hợp với ngữ pháp và phong cách diễn đạt của tiếng Việt.
• B. Giữ nguyên cấu trúc câu tiếng Anh và dịch sát nghĩa từng thành phần.
• C. Lược bỏ bớt các thành phần ngữ pháp phức tạp để câu trở nên đơn giản hơn.
• D. Sử dụng các công cụ dịch máy để tự động chuyển đổi cấu trúc câu.

Câu 25: "Post-editing" (biên tập hậu kỳ) trong dịch máy là quá trình làm gì?

• A. Quá trình chuẩn bị văn bản gốc trước khi đưa vào dịch máy.
• B. Chỉnh sửa và cải thiện bản dịch đầu ra từ dịch máy bởi con người.
• C. Đánh giá và so sánh hiệu quả của các hệ thống dịch máy khác nhau.
• D. Đào tạo và phát triển các mô hình dịch máy mới.

Câu 26: Trong dịch thuật, "register" (thanh điệu/phong cách ngôn ngữ) đề cập đến sự thay đổi ngôn ngữ phù hợp với yếu tố nào?

• A. Số lượng từ vựng và cấu trúc ngữ pháp sử dụng.
• B. Giọng điệu và cảm xúc của người nói/viết.
• C. Ngữ cảnh giao tiếp, bao gồm mục đích, đối tượng, và tình huống.
• D. Phương ngữ và tiếng địa phương được sử dụng.

Câu 27: "Corpus-based translation studies" (Nghiên cứu dịch thuật dựa trên ngữ liệu) sử dụng ngữ liệu (corpus) để làm gì?

• A. Tự động dịch văn bản từ ngôn ngữ gốc sang ngôn ngữ đích.
• B. Kiểm tra lỗi chính tả và ngữ pháp trong bản dịch.
• C. Xây dựng từ điển và thuật ngữ chuyên ngành.
• D. Phân tích các đặc điểm ngôn ngữ của bản dịch, so sánh bản dịch với văn bản gốc hoặc văn bản tương đương trong ngôn ngữ đích.

Câu 28: "Adaptation" (cải biên) là một kỹ thuật dịch thuật, nhưng đôi khi bị chỉ trích vì lý do gì?

• A. Vì nó quá tốn thời gian và công sức.
• B. Vì nó có thể làm mất đi tính trung thực và làm sai lệch thông điệp của văn bản gốc.
• C. Vì nó chỉ phù hợp với một số loại văn bản nhất định.
• D. Vì nó đòi hỏi người dịch phải có kiến thức sâu rộng về cả hai ngôn ngữ.

Câu 29: Trong dịch thuật, "cohesion" (tính mạch lạc) và "coherence" (tính gắn kết) là hai khái niệm quan trọng để đảm bảo chất lượng bản dịch. "Cohesion" chủ yếu liên quan đến yếu tố nào?

• A. Sự logic và ý nghĩa tổng thể của văn bản.
• B. Tính phù hợp về văn hóa và ngữ cảnh.
• C. Các phương tiện ngôn ngữ hình thức liên kết các câu, đoạn văn trong văn bản (ví dụ: từ nối, đại từ, phép lặp).
• D. Phong cách viết và giọng văn của người dịch.

Câu 30: Nếu bạn cần dịch một cuốn sách hướng dẫn sử dụng sản phẩm công nghệ, phương pháp dịch nào sẽ phù hợp nhất để đảm bảo người đọc dễ dàng làm theo các bước hướng dẫn?

• A. Dịch văn chương, tập trung vào yếu tố thẩm mỹ.
• B. Dịch tự do, diễn giải lại nội dung theo cách hiểu của người dịch.
• C. Dịch thuật hành chính, tuân thủ nghiêm ngặt cấu trúc văn bản gốc.
• D. Dịch thuật chức năng, tập trung vào truyền đạt thông tin và hướng dẫn một cách rõ ràng, chính xác.