Bài Tập, Đề Thi Trắc Nghiệm Online - Môn Lý Thuyết Dịch - Đề 01 bao gồm nhiều câu hỏi hay, bám sát chương trình. Cùng làm bài tập trắc nghiệm ngay.
Câu 1: Lý thuyết dịch thuật hiện đại nhấn mạnh đến vai trò trung tâm của yếu tố nào trong quá trình dịch?
- A. Ngữ pháp của ngôn ngữ nguồn
- B. Mục đích giao tiếp và đối tượng tiếp nhận bản dịch
- C. Từ vựng tương đương giữa hai ngôn ngữ
- D. Phong cách cá nhân của dịch giả
Câu 2: Trong các phương pháp dịch thuật sau, phương pháp nào tập trung chủ yếu vào việc truyền tải ý nghĩa và chức năng của văn bản gốc hơn là hình thức ngôn ngữ?
- A. Dịch đen (Word-for-word translation)
- B. Dịch sát nghĩa (Literal translation)
- C. Dịch tự do (Free translation/Idiomatic translation)
- D. Phiên âm (Transcription)
Câu 3: Khái niệm "đơn vị dịch" (unit of translation) đề cập đến điều gì?
- A. Từ đơn lẻ
- B. Cụm từ cố định
- C. Mệnh đề hoặc câu
- D. Đoạn văn bản hoặc đơn vị ý nghĩa mà dịch giả xử lý cùng một lúc
Câu 4: Thuyết Skopos (Skopos theory) trong lý thuyết dịch nhấn mạnh yếu tố nào là then chốt để quyết định phương pháp và chất lượng dịch?
- A. Mục đích (Skopos) của bản dịch
- B. Sự tương đương về hình thức với văn bản gốc
- C. Phong cách của dịch giả
- D. Ngữ cảnh văn hóa của ngôn ngữ gốc
Câu 5: Trong dịch thuật, "mất mát" và "bù đắp" (loss and gain) là hiện tượng thường xuyên xảy ra. "Mất mát" trong dịch thuật có nghĩa là gì?
- A. Dịch giả không nhận được thù lao xứng đáng
- B. Một số khía cạnh ý nghĩa hoặc phong cách của văn bản gốc không thể truyền tải hoàn toàn sang ngôn ngữ dịch
- C. Bản dịch không được công chúng đón nhận
- D. Dịch giả làm mất bản gốc trong quá trình dịch
Câu 6: Phương pháp "thuần hóa" (domestication) trong dịch thuật văn hóa có xu hướng?
- A. Giữ nguyên các yếu tố văn hóa gốc, tạo sự xa lạ cho độc giả mục tiêu
- B. Loại bỏ hoàn toàn các yếu tố văn hóa gốc
- C. Điều chỉnh văn bản dịch để phù hợp với văn hóa của độc giả mục tiêu, làm cho nó trở nên quen thuộc hơn
- D. Kết hợp yếu tố văn hóa gốc và văn hóa mục tiêu một cách cân bằng
Câu 7: Ngược lại với "thuần hóa", phương pháp "ngoại hóa" (foreignization) trong dịch thuật văn hóa nhấn mạnh điều gì?
- A. Giữ lại các yếu tố văn hóa của văn bản gốc, làm nổi bật sự khác biệt văn hóa và tạo sự "xa lạ" nhất định cho độc giả mục tiêu
- B. Làm cho văn bản dịch trở nên dễ đọc và dễ hiểu nhất có thể
- C. Chỉ tập trung vào việc truyền tải thông tin, bỏ qua yếu tố văn hóa
- D. Sử dụng ngôn ngữ dịch một cách tự nhiên như văn bản gốc
Câu 8: Trong lĩnh vực dịch thuật văn học, khái niệm "tính trung thành" (fidelity) thường được hiểu như thế nào?
- A. Dịch đúng từng từ một so với bản gốc
- B. Bản dịch phải có độ dài tương đương bản gốc
- C. Bản dịch phải sử dụng cùng một cấu trúc ngữ pháp với bản gốc
- D. Truyền tải được tinh thần, phong cách và hiệu quả thẩm mỹ của tác phẩm gốc đến độc giả mục tiêu
Câu 9: "Dịch thích ứng" (adaptation) thường được sử dụng trong trường hợp nào?
- A. Dịch các văn bản khoa học kỹ thuật
- B. Dịch các tác phẩm sân khấu, điện ảnh, hoặc trò chơi điện tử, nơi cần thay đổi đáng kể về nội dung hoặc hình thức để phù hợp với khán giả mục tiêu
- C. Dịch các văn bản pháp luật
- D. Dịch các bài báo
Câu 10: Theo lý thuyết chức năng (functionalist theories) trong dịch thuật, vai trò của dịch giả được xem là gì?
- A. Người sao chép trung thành văn bản gốc
- B. Người phiên giải ngôn ngữ đơn thuần
- C. Người trung gian giao tiếp văn hóa, đưa ra quyết định dịch thuật dựa trên mục đích và đối tượng tiếp nhận bản dịch
- D. Người sáng tạo lại tác phẩm gốc theo ý kiến cá nhân
Câu 11: "Localisation" (bản địa hóa) là một hình thức dịch thuật đặc biệt, thường áp dụng cho sản phẩm nào?
- A. Sách văn học
- B. Phim tài liệu
- C. Bản tin thời sự
- D. Phần mềm và trang web
Câu 12: Yếu tố "ngữ cảnh" (context) ảnh hưởng đến quá trình dịch thuật như thế nào?
- A. Ngữ cảnh chỉ quan trọng trong dịch văn học, không quan trọng trong dịch kỹ thuật
- B. Ngữ cảnh giúp dịch giả hiểu đúng ý nghĩa của từ ngữ, cụm từ và cả văn bản, từ đó đưa ra các quyết định dịch phù hợp
- C. Ngữ cảnh chỉ liên quan đến ngôn ngữ gốc, không liên quan đến ngôn ngữ dịch
- D. Ngữ cảnh có thể bỏ qua nếu dịch giả có vốn từ vựng phong phú
Câu 13: "Dịch thuật hậu thuộc địa" (postcolonial translation theory) tập trung nghiên cứu mối quan hệ quyền lực giữa ngôn ngữ nào trong quá trình dịch?
- A. Giữa ngôn ngữ viết và ngôn ngữ nói
- B. Giữa ngôn ngữ khoa học và ngôn ngữ văn học
- C. Giữa ngôn ngữ của các quốc gia từng là thuộc địa và ngôn ngữ của các quốc gia thực dân
- D. Giữa các ngôn ngữ có cùng nguồn gốc
Câu 14: "Chất lượng dịch thuật" (translation quality) được đánh giá dựa trên những tiêu chí nào?
- A. Chỉ dựa trên tính chính xác so với bản gốc
- B. Chỉ dựa trên sự trôi chảy và tự nhiên của ngôn ngữ dịch
- C. Chỉ dựa trên ý kiến chủ quan của người đọc
- D. Sự phù hợp với mục đích dịch, đối tượng tiếp nhận, tính chính xác, rõ ràng, tự nhiên và hiệu quả giao tiếp
Câu 15: Trong dịch thuật, "tương đương động" (dynamic equivalence) hay còn gọi là "tương đương hiệu quả" (functional equivalence) là gì?
- A. Sự tương đương về mặt hình thức ngôn ngữ giữa bản gốc và bản dịch
- B. Mục tiêu tạo ra tác động tương tự lên độc giả mục tiêu như văn bản gốc đã tạo ra cho độc giả gốc
- C. Sự tương đương về mặt từ vựng giữa hai ngôn ngữ
- D. Sự tương đương về mặt cấu trúc ngữ pháp
Câu 16: "Dịch thuật hỗ trợ máy tính" (CAT tools) mang lại lợi ích gì cho dịch giả?
- A. Thay thế hoàn toàn vai trò của dịch giả con người
- B. Giảm thiểu chi phí dịch thuật nhưng chất lượng bản dịch giảm sút
- C. Tăng tốc độ dịch, đảm bảo tính nhất quán về thuật ngữ, quản lý dự án dịch hiệu quả hơn
- D. Chỉ phù hợp với dịch các văn bản kỹ thuật đơn giản
Câu 17: "Dịch máy" (machine translation) hiện nay đã đạt đến trình độ nào?
- A. Đã hoàn toàn thay thế được dịch giả con người trong mọi lĩnh vực
- B. Chỉ hiệu quả với các cặp ngôn ngữ phổ biến và văn bản đơn giản
- C. Đã có thể dịch tốt các văn bản văn học phức tạp và tinh tế
- D. Đã có nhiều tiến bộ vượt bậc nhưng vẫn cần sự biên tập của con người, đặc biệt với các văn bản phức tạp và đòi hỏi độ chính xác cao về ngữ nghĩa và văn phong
Câu 18: "Dịch đồng thời" (simultaneous interpreting) đòi hỏi kỹ năng đặc biệt nào ở người phiên dịch?
- A. Khả năng nghe, hiểu và diễn đạt thông tin gần như tức thì trong khi vẫn tiếp tục nghe người nói
- B. Khả năng ghi nhớ chính xác từng câu nói của diễn giả
- C. Khả năng sử dụng thành thạo các công cụ hỗ trợ phiên dịch
- D. Khả năng dự đoán trước nội dung bài phát biểu
Câu 19: "Dịch đuổi" (consecutive interpreting) khác với "dịch đồng thời" ở điểm nào?
- A. Dịch đuổi yêu cầu dịch giả phải có kiến thức chuyên môn sâu hơn
- B. Dịch đuổi chỉ áp dụng cho các cuộc hội thoại ngắn
- C. Trong dịch đuổi, người phiên dịch nghe một đoạn diễn ngôn rồi mới dịch, còn dịch đồng thời thì dịch gần như song song với diễn giả
- D. Dịch đuổi không cần sử dụng thiết bị hỗ trợ
Câu 20: "Phiên dịch cộng đồng" (community interpreting) thường diễn ra trong bối cảnh nào?
- A. Trong các hội nghị quốc tế lớn
- B. Trong các dịch vụ công như bệnh viện, trường học, tòa án, hỗ trợ giao tiếp giữa người nhập cư/ thiểu số ngôn ngữ và nhân viên cung cấp dịch vụ
- C. Trong các buổi đàm phán thương mại
- D. Trong lĩnh vực du lịch
Câu 21: "Dịch thuật địa phương hóa" (glocalization) là sự kết hợp giữa "toàn cầu hóa" (globalization) và "địa phương hóa" (localization). Trong ngữ cảnh dịch thuật, "glocalization" nhấn mạnh điều gì?
- A. Chỉ tập trung vào việc dịch ngôn ngữ cho thị trường toàn cầu
- B. Chỉ tập trung vào việc duy trì các yếu tố văn hóa địa phương trong bản dịch
- C. Loại bỏ hoàn toàn yếu tố văn hóa địa phương để hướng tới sự đồng nhất toàn cầu
- D. Vừa điều chỉnh sản phẩm/dịch vụ cho phù hợp với thị trường địa phương, vừa duy trì tính nhất quán với thương hiệu toàn cầu
Câu 22: "Dịch thuật sáng tạo" (creative translation) thường được áp dụng trong lĩnh vực nào?
- A. Dịch thuật pháp lý
- B. Dịch thuật y tế
- C. Dịch thuật quảng cáo và marketing, nơi cần tạo ra các thông điệp hấp dẫn và phù hợp văn hóa mục tiêu
- D. Dịch thuật kỹ thuật
Câu 23: "Dịch thuật âm thanh hình ảnh" (audiovisual translation) bao gồm những hình thức nào?
- A. Lồng tiếng (dubbing), phụ đề (subtitling), thuyết minh (voice-over)
- B. Dịch văn bản thuần túy và dịch nói
- C. Dịch thơ và dịch văn xuôi
- D. Dịch máy và dịch người
Câu 24: Trong dịch thuật pháp lý, yếu tố nào được ưu tiên hàng đầu?
- A. Tính trôi chảy và tự nhiên của ngôn ngữ dịch
- B. Tính chính xác tuyệt đối về mặt thuật ngữ và nội dung, đảm bảo không gây hiểu nhầm về mặt pháp lý
- C. Phong cách dịch thuật trang trọng
- D. Tốc độ dịch nhanh chóng
Câu 25: "Dịch thuật diễn giải" (expository translation) thường được sử dụng khi nào?
- A. Khi dịch các văn bản có tính chất bí mật
- B. Khi dịch thơ ca
- C. Khi cần làm rõ hoặc giải thích thêm thông tin trong văn bản gốc để độc giả mục tiêu dễ hiểu hơn
- D. Khi dịch các văn bản mang tính quảng cáo
Câu 26: Khái niệm "bản dịch ngược" (back translation) được sử dụng với mục đích chính nào?
- A. Để tạo ra một bản dịch mới hay hơn bản dịch gốc
- B. Để kiểm tra lỗi chính tả trong bản dịch
- C. Để so sánh phong cách dịch của các dịch giả khác nhau
- D. Để kiểm tra tính chính xác và chất lượng của một bản dịch bằng cách dịch ngược trở lại ngôn ngữ gốc và so sánh với văn bản gốc ban đầu
Câu 27: "Bộ nhớ dịch" (translation memory) trong CAT tools hoạt động dựa trên nguyên tắc nào?
- A. Sử dụng trí tuệ nhân tạo để tự động dịch văn bản
- B. Lưu trữ các phân đoạn dịch đã được dịch trước đó (câu, đoạn văn) để tái sử dụng khi gặp các phân đoạn tương tự trong các dự án dịch khác
- C. Tự động kiểm tra lỗi ngữ pháp và chính tả
- D. Kết nối với các từ điển trực tuyến để tra cứu từ vựng
Câu 28: "Thuật ngữ học" (terminology) đóng vai trò quan trọng như thế nào trong dịch thuật chuyên ngành?
- A. Thuật ngữ học chỉ quan trọng trong dịch thuật kỹ thuật, không quan trọng trong các lĩnh vực khác
- B. Thuật ngữ học giúp dịch giả dịch nhanh hơn
- C. Thuật ngữ học đảm bảo tính chính xác và nhất quán trong việc sử dụng các thuật ngữ chuyên ngành trong bản dịch
- D. Thuật ngữ học giúp dịch giả hiểu rõ hơn về văn hóa của ngôn ngữ gốc
Câu 29: "Phong cách dịch" (translation style) của một dịch giả bị ảnh hưởng bởi yếu tố nào?
- A. Chỉ phụ thuộc vào ngôn ngữ gốc
- B. Chỉ phụ thuộc vào ngôn ngữ dịch
- C. Chỉ phụ thuộc vào thể loại văn bản
- D. Sự kết hợp giữa kiến thức, kinh nghiệm, quan điểm cá nhân, mục đích dịch và đặc điểm của văn bản gốc cũng như đối tượng tiếp nhận
Câu 30: "Đạo đức dịch thuật" (translation ethics) bao gồm những nguyên tắc nào?
- A. Chỉ cần dịch đúng theo yêu cầu của khách hàng
- B. Tính trung thực, chính xác, khách quan, tôn trọng tác giả gốc, bảo mật thông tin và tuân thủ pháp luật
- C. Tối đa hóa lợi nhuận từ công việc dịch thuật
- D. Tự do sáng tạo và thay đổi nội dung văn bản gốc để phù hợp với thị hiếu công chúng