Bài Tập, Đề Thi Trắc Nghiệm Online – Môn Bệnh Học Truyền Nhiễm – Đề 09

Câu hỏi mô tả một bệnh cảnh viêm phổi cấp tính trong bối cảnh dịch cúm. Các triệu chứng (sốt, ho, khó thở, ran nổ phổi, thâm nhiễm phổi) đều gợi ý viêm phổi. Tiền sử hút thuốc lá là yếu tố nguy cơ. Trong mùa dịch cúm, cúm là một chẩn đoán quan trọng cần xem xét đầu tiên, dù cần loại trừ các nguyên nhân khác.

Da là hàng rào vật lý đầu tiên và quan trọng nhất của cơ thể. Lớp sừng hóa của biểu bì da, cùng với các chất tiết như mồ hôi và bã nhờn, tạo môi trường không thuận lợi cho vi sinh vật phát triển và ngăn cản sự xâm nhập.

Chu trình lây truyền bệnh bao gồm nguồn bệnh, đường lây truyền, và vật chủ cảm thụ. 'Biến đổi khí hậu' không phải là một yếu tố trực tiếp trong chu trình lây truyền mà là yếu tố môi trường có thể ảnh hưởng đến sự lây lan và phân bố của bệnh.

IgA là kháng thể chính được tìm thấy trong dịch tiết niêm mạc (như nước bọt, dịch ruột, dịch tiết đường hô hấp). IgA ngăn chặn sự bám dính của vi sinh vật vào tế bào biểu mô niêm mạc, từ đó ngăn ngừa nhiễm trùng.

Penicillinase là enzyme phá hủy penicillin. Vi khuẩn sinh penicillinase kháng penicillin. Các penicillin kháng penicillinase (như oxacillin, methicillin, nafcillin) hoặc các nhóm kháng sinh khác không bị ảnh hưởng bởi penicillinase (như cephalosporin thế hệ 1 - cefazolin) có thể hiệu quả.

Phản ứng viêm cấp tính giúp khu trú ổ nhiễm trùng, ngăn chặn sự lan rộng của tác nhân gây bệnh, và huy động các tế bào và chất trung gian miễn dịch đến vị trí nhiễm trùng để tiêu diệt mầm bệnh và dọn dẹp tổn thương.

Trong sốt xuất huyết Dengue, virus Dengue gây tổn thương tế bào nội mô mạch máu, làm tăng tính thấm thành mạch. Điều này dẫn đến thoát huyết tương từ lòng mạch ra khoảng kẽ, gây giảm thể tích tuần hoàn và các biến chứng nặng.

Xét nghiệm Mantoux là một thử nghiệm quá mẫn muộn (type IV hypersensitivity). Nó đánh giá phản ứng miễn dịch tế bào (đặc biệt là tế bào T) đối với kháng nguyên của vi khuẩn lao (PPD). Phản ứng dương tính cho thấy cơ thể đã từng tiếp xúc với vi khuẩn lao hoặc đã tiêm vaccine BCG.

Vệ sinh tay đúng cách (rửa tay bằng xà phòng và nước hoặc dung dịch sát khuẩn tay nhanh) là biện pháp đơn giản, hiệu quả và quan trọng nhất để cắt đứt đường lây truyền vi sinh vật qua bàn tay, từ đó giảm nguy cơ lây nhiễm chéo trong bệnh viện.

HIV có ái tính đặc biệt với tế bào lympho T CD4+. Virus xâm nhập và phá hủy tế bào CD4+, là tế bào trung tâm điều hòa hệ miễn dịch. Sự suy giảm số lượng và chức năng tế bào CD4+ dẫn đến suy giảm miễn dịch, làm tăng nguy cơ nhiễm trùng cơ hội và ung thư.

Một số cơ chế kháng kháng sinh liên quan đến việc thay đổi cấu trúc ribosome của vi khuẩn, làm giảm ái lực gắn kết của kháng sinh (như macrolid, aminoglycosid, tetracyclin) với ribosome, từ đó làm giảm hiệu quả của kháng sinh.

Trong giai đoạn cửa sổ, cơ thể chưa sản xuất đủ kháng thể để xét nghiệm huyết thanh học phát hiện. Xét nghiệm PCR (Polymerase Chain Reaction) có thể phát hiện vật liệu di truyền (RNA hoặc DNA) của virus, hoặc xét nghiệm kháng nguyên virus có thể phát hiện protein virus, giúp chẩn đoán nhiễm trùng trong giai đoạn sớm.

Vi khuẩn Gram âm sinh ESBL kháng hầu hết các penicillin và cephalosporin. Carbapenem (như meropenem, imipenem, ertapenem) thường là lựa chọn hàng đầu để điều trị nhiễm trùng do ESBL vì chúng ít bị ảnh hưởng bởi enzyme ESBL.

Tế bào lympho T gây độc tế bào (CD8+) và tế bào NK (Natural Killer cells) là hai loại tế bào chính trong việc tiêu diệt tế bào nhiễm virus. Tế bào CD8+ nhận diện tế bào nhiễm virus qua kháng nguyên virus trình diện trên MHC lớp I, trong khi tế bào NK nhận diện tế bào đích dựa trên sự thiếu hụt MHC lớp I hoặc các dấu hiệu stress trên bề mặt tế bào.

Vaccine sởi là vaccine sống giảm độc lực. Nó kích thích hệ miễn dịch của cơ thể tạo ra đáp ứng miễn dịch chủ động, bao gồm sản xuất kháng thể đặc hiệu chống virus sởi và tạo ra tế bào nhớ miễn dịch. Khi cơ thể tiếp xúc với virus sởi thật sự trong tương lai, hệ miễn dịch đã được 'huấn luyện' sẽ phản ứng nhanh chóng và hiệu quả.

Vibrio cholerae gây tiêu chảy cấp do sản xuất độc tố ruột (cholera toxin). Độc tố này gắn vào tế bào biểu mô ruột, kích hoạt enzyme adenylate cyclase, làm tăng nồng độ cAMP nội bào. cAMP tăng cao gây rối loạn vận chuyển ion, dẫn đến tăng tiết nước và điện giải vào lòng ruột, gây tiêu chảy ồ ạt.

Các cơn sốt trong bệnh sốt rét xảy ra khi merozoite trưởng thành trong hồng cầu vỡ ra, giải phóng merozoite mới và các chất gây sốt vào máu. Chu kỳ vỡ hồng cầu này diễn ra đồng bộ, gây ra các cơn sốt chu kỳ đặc trưng của bệnh sốt rét.

Candida albicans là loài nấm men gây bệnh Candida phổ biến nhất ở người. Nó gây ra nhiều loại nhiễm trùng, bao gồm nấm Candida miệng (tưa miệng), nấm Candida âm đạo, nhiễm trùng da và niêm mạc, và nhiễm trùng xâm lấn.

Suy giảm miễn dịch làm tăng nguy cơ nhiễm trùng cơ hội. Các yếu tố làm tăng nguy cơ bao gồm suy dinh dưỡng, sử dụng kháng sinh kéo dài (gây rối loạn hệ vi sinh vật), và bệnh lý nền mạn tính. 'Tiêm vaccine đầy đủ' giúp tăng cường miễn dịch, do đó làm GIẢM nguy cơ nhiễm trùng, chứ không phải tăng.

Acyclovir là một thuốc kháng virus nucleoside analogue. Nó ức chế sự sao chép DNA của virus HSV bằng cách cạnh tranh với deoxyguanosine triphosphate (dGTP) để gắn vào DNA polymerase của virus. Khi acyclovir được gắn vào chuỗi DNA đang tổng hợp, nó gây kết thúc chuỗi, ngăn chặn sự sao chép DNA virus.

Tỷ lệ mắc mới (incidence rate) đo lường số ca bệnh mới xuất hiện trong một quần thể nhất định trong một khoảng thời gian cụ thể. Nó phản ánh nguy cơ mắc bệnh trong quần thể đó.

Bệnh lao chủ yếu lây truyền qua đường hô hấp, khi người bệnh lao phổi ho, khạc nhổ, hắt hơi, tạo ra các hạt nhỏ chứa vi khuẩn lao lơ lửng trong không khí và người lành hít phải. Các đường lây truyền khác như tiêu hóa, qua da, hoặc đường máu ít phổ biến hơn và không phải là đường lây truyền chính.

Vaccine sống giảm độc lực chứa vi sinh vật (vi khuẩn hoặc virus) đã được làm yếu đi, không còn khả năng gây bệnh hoặc gây bệnh nhẹ. Chúng kích thích hệ miễn dịch tạo ra đáp ứng mạnh mẽ và kéo dài, tương tự như nhiễm trùng tự nhiên. Ví dụ: vaccine sởi, quai bị, rubella, BCG, bại liệt uống (Sabin).

HBsAg (Hepatitis B surface antigen) là kháng nguyên bề mặt virus viêm gan B. HBsAg dương tính cho thấy có sự hiện diện của virus viêm gan B trong cơ thể, nghĩa là bệnh nhân đang bị nhiễm virus viêm gan B cấp tính hoặc mạn tính.

Phản ứng quá mẫn type I (dị ứng tức thì) được trung gian bởi kháng thể IgE. Khi cơ thể tiếp xúc với dị nguyên (antigen), tế bào lympho B sản xuất IgE đặc hiệu. IgE gắn vào tế bào mast và bạch cầu ái kiềm. Khi tái phơi nhiễm với dị nguyên, dị nguyên gắn kết chéo các phân tử IgE trên bề mặt tế bào mast, gây giải phóng các chất trung gian hóa học như histamine, gây ra các triệu chứng dị ứng.

Isoniazid (INH) là một thuốc kháng lao quan trọng. Cơ chế tác động chính của INH là ức chế sự tổng hợp mycolic acid, một thành phần quan trọng của thành tế bào vi khuẩn lao. Việc ức chế tổng hợp mycolic acid làm suy yếu thành tế bào và tiêu diệt vi khuẩn lao.

Hội chứng đáp ứng viêm toàn thân (SIRS) là một phản ứng viêm không đặc hiệu của cơ thể, có thể do nhiễm trùng hoặc các nguyên nhân không nhiễm trùng. Tiêu chuẩn SIRS được xác định khi có ít nhất 2 trong 4 tiêu chuẩn sau: sốt hoặc hạ thân nhiệt, nhịp tim nhanh, nhịp thở nhanh hoặc PaCO2 < 32 mmHg, và bạch cầu tăng hoặc giảm hoặc bạch cầu non > 10%.

Kiểm soát nguồn bệnh là một biện pháp quan trọng trong phòng chống dịch bệnh. Trong cộng đồng, các biện pháp kiểm soát nguồn bệnh bao gồm: phát hiện và cách ly người bệnh, điều trị người bệnh để giảm khả năng lây lan, quản lý người lành mang trùng, và vệ sinh môi trường để loại bỏ mầm bệnh.

Xét nghiệm Coombs trực tiếp phát hiện kháng thể hoặc bổ thể gắn trên bề mặt hồng cầu. Nó được sử dụng để chẩn đoán các bệnh lý tan máu tự miễn, trong đó cơ thể sản xuất kháng thể chống lại hồng cầu của chính mình. Một số bệnh nhiễm trùng có thể gây tan máu tự miễn do cơ chế 'phản ứng chéo' hoặc thay đổi kháng nguyên hồng cầu.

MIC (Minimum Inhibitory Concentration) là nồng độ ức chế tối thiểu của kháng sinh, là nồng độ thấp nhất của kháng sinh có thể ức chế sự phát triển có thể nhìn thấy được của vi khuẩn trong ống nghiệm. MIC là một chỉ số quan trọng để đánh giá độ nhạy cảm của vi khuẩn với kháng sinh và lựa chọn kháng sinh phù hợp trong điều trị.