Bài Tập, Đề Thi Trắc Nghiệm Online – Môn Bệnh Vú Lành Tính – Đề 03

Câu hỏi này tập trung vào kỹ năng lựa chọn phương pháp chẩn đoán hình ảnh ban đầu phù hợp cho một phụ nữ trung niên với các triệu chứng điển hình của thay đổi sợi bọc tuyến vú. Siêu âm vú là lựa chọn đầu tay cho phụ nữ dưới 40 tuổi và thường được kết hợp với chụp nhũ ảnh ở phụ nữ trên 40 tuổi hoặc khi có yếu tố nguy cơ ung thư.

Câu hỏi kiểm tra kiến thức về các yếu tố nguy cơ của bệnh vú lành tính. Đa sản và cho con bú được biết đến như yếu tố bảo vệ, làm giảm nguy cơ mắc bệnh vú lành tính và thậm chí cả ung thư vú. Các yếu tố còn lại như tiền sử gia đình và dậy thì sớm có thể làm tăng nguy cơ.

Câu hỏi này mô tả một tình huống lâm sàng điển hình của u xơ tuyến vú (fibroadenoma), một bệnh lý lành tính thường gặp ở phụ nữ trẻ. Các đặc điểm như khối tròn, chắc, di động, không đau và không thay đổi kích thước nhiều gợi ý mạnh mẽ cho chẩn đoán này. Các lựa chọn khác ít phù hợp hơn với mô tả.

Câu hỏi tập trung vào cơ chế bệnh sinh của đau vú theo chu kỳ. Sự tăng sinh mạch máu và tăng tính thấm thành mạch do estrogen, cùng với sự giữ nước và phù nề mô đệm do progesterone đều góp phần gây đau và căng tức. Giảm sản xuất prolactin *không phải* là cơ chế liên quan; thực tế, prolactin có vai trò trong phát triển tuyến vú và sản xuất sữa, nhưng không trực tiếp gây đau vú theo chu kỳ.

Câu hỏi này về chẩn đoán phân biệt tiết dịch núm vú ở phụ nữ mãn kinh. Trong khi các bệnh lý như giãn ống dẫn sữa, u nhú nội ống và ung thư vú cần được xem xét, viêm vú sinh mủ thường ít gặp ở phụ nữ mãn kinh không cho con bú và không có tiền sử can thiệp ngoại khoa vào vú. Do đó, viêm vú sinh mủ ít được ưu tiên trong chẩn đoán phân biệt ban đầu.

Câu hỏi về quản lý u xơ tuyến vú nhỏ, không triệu chứng. Đối với u xơ nhỏ, không đau, và không có yếu tố nghi ngờ ác tính, theo dõi định kỳ (khám lâm sàng và siêu âm) là phù hợp. Sinh thiết hoặc phẫu thuật thường không cần thiết trừ khi u lớn lên nhanh, gây triệu chứng, hoặc có đặc điểm nghi ngờ.

Câu hỏi kiểm tra kiến thức về ưu điểm của các phương pháp chẩn đoán hình ảnh. Chụp X-quang vú (mammography) là phương pháp có độ nhạy cao nhất trong phát hiện vi vôi hóa, một dấu hiệu quan trọng gợi ý ung thư vú, đặc biệt là ung thư biểu mô ống tuyến tại chỗ (DCIS).

Câu hỏi về triệu chứng của giãn ống dẫn sữa. Tiết dịch núm vú (thường một hoặc nhiều ống, màu xanh hoặc trắng đục), đau vú và sờ thấy khối dưới quầng vú là các triệu chứng thường gặp. Hạch nách to *không* phải là triệu chứng điển hình của giãn ống dẫn sữa; nó thường gợi ý các bệnh lý ác tính hoặc viêm nhiễm lan rộng hơn.

Câu hỏi về dịch tiết núm vú trong u nhú nội ống và nguy cơ ác tính. Dịch tiết lẫn máu là dấu hiệu đáng lo ngại nhất, có thể gợi ý u nhú ác tính hoặc ung thư nội ống. Các loại dịch khác ít gợi ý ác tính hơn, mặc dù vẫn cần đánh giá.

Câu hỏi về viêm vú ở phụ nữ cho con bú. Các triệu chứng sốt, sưng nóng đỏ đau, khối rắn chắc ở vú trong thời kỳ cho con bú rất điển hình của viêm vú do tắc tia sữa hoặc nhiễm trùng. Ung thư viêm ít gặp và không phải chẩn đoán sơ bộ hàng đầu trong bối cảnh này.

Câu hỏi về sinh lý sản xuất sữa. Prolactin là hormone chính kích thích sản xuất sữa. Việc bú mút của trẻ kích thích tuyến yên tiết prolactin, duy trì quá trình sản xuất sữa. Estrogen và progesterone có vai trò trong phát triển tuyến vú trong thai kỳ, nhưng prolactin quan trọng nhất cho duy trì sản xuất sữa sau sinh.

Câu hỏi về điều trị áp xe vú. Áp xe vú cần được dẫn lưu mủ để loại bỏ ổ nhiễm trùng. Chọc hút kim nhỏ hoặc rạch da dẫn lưu là các phương pháp dẫn lưu hiệu quả. Kháng sinh đơn thuần thường không đủ để điều trị áp xe.

Câu hỏi về cấu tạo mô học của vú. Mô mỡ là thành phần chiếm tỷ lệ lớn nhất trong vú phụ nữ trưởng thành không mang thai, đóng vai trò quan trọng trong hình dạng và kích thước vú. Mô tuyến, mô liên kết và ống dẫn sữa cũng quan trọng, nhưng mô mỡ chiếm ưu thế về khối lượng.

Câu hỏi về vị trí thường gặp của ung thư vú. Phần tư trên ngoài của vú là vị trí phổ biến nhất cho ung thư vú, do chứa lượng mô tuyến nhiều nhất.

Câu hỏi về kỹ thuật khám vú lâm sàng. Kỹ thuật sờ nắn theo vòng tròn hoặc xoắn ốc là một trong những kỹ thuật được khuyến cáo để đảm bảo khám toàn diện nhu mô vú, từ núm vú ra ngoại vi. Các kỹ thuật khác có thể bổ sung, nhưng vòng tròn/xoắn ốc là cơ bản.

Câu hỏi về phân biệt u vú lành tính và ác tính. U mềm, di động, bờ đều và không đau thường gợi ý lành tính. Tuy nhiên, *khối u tăng kích thước nhanh* là dấu hiệu *nguy hiểm*, gợi ý ác tính và cần được đánh giá kỹ lưỡng hơn.

Câu hỏi về ứng dụng của xét nghiệm tế bào học dịch núm vú. Xét nghiệm này chủ yếu được dùng để tìm tế bào ác tính trong dịch tiết núm vú, giúp chẩn đoán ung thư vú nội ống hoặc các tổn thương ác tính khác gây tiết dịch.

Câu hỏi về điều trị đau vú theo chu kỳ. Danazol, bromocriptine và tamoxifen là các thuốc nội tiết có thể được sử dụng trong trường hợp đau vú nặng, không đáp ứng với các biện pháp khác. Paracetamol (acetaminophen) là thuốc giảm đau thông thường, có thể giúp giảm đau nhẹ đến trung bình, nhưng *không phải là thuốc điều trị đặc hiệu* cho đau vú theo chu kỳ do rối loạn nội tiết.

Câu hỏi về hình ảnh siêu âm trong xơ nang tuyến vú. Trên siêu âm, xơ nang tuyến vú thường biểu hiện bằng các nang vú (cyst) có thể đơn độc hoặc nhiều nang, kích thước khác nhau, thành mỏng, chứa dịch bên trong. Vi vôi hóa thường được phát hiện tốt hơn trên nhũ ảnh, không phải đặc điểm chính của xơ nang trên siêu âm.

Câu hỏi về chỉ định phẫu thuật trong bệnh vú lành tính. Phẫu thuật có thể được chỉ định khi u vú lành tính có kích thước lớn, gây triệu chứng, nghi ngờ ác tính hoặc theo mong muốn của bệnh nhân sau khi tư vấn đầy đủ. *Đau vú theo chu kỳ mức độ nhẹ* thường không phải là chỉ định phẫu thuật; các biện pháp điều trị bảo tồn thường được ưu tiên.

Câu hỏi về thời điểm tự khám vú. Thời điểm tốt nhất để tự khám vú là khi vú ít căng tức và ít chịu ảnh hưởng của hormone nhất, thường là 5-7 ngày sau khi bắt đầu kỳ kinh nguyệt. Đây là lúc sự thay đổi do chu kỳ kinh nguyệt ít ảnh hưởng nhất đến việc phát hiện các bất thường.

Câu hỏi về biện pháp giảm đau vú trong xơ nang tuyến vú. Áo ngực nâng đỡ tốt, chườm ấm/lạnh, giảm caffeine và muối, và thuốc giảm đau không kê đơn (NSAIDs) là các biện pháp thường được khuyến cáo. *Liệu pháp hormone thay thế* *không* phải là biện pháp giảm đau vú; thực tế, nó có thể làm tăng triệu chứng đau vú ở một số phụ nữ.

Câu hỏi về yếu tố gợi ý ác tính ở phụ nữ lớn tuổi. Ở phụ nữ mãn kinh, nguy cơ ung thư vú tăng lên. Khối u *cứng, bờ không đều, cố định vào thành ngực* là các dấu hiệu rất đáng lo ngại, gợi ý mạnh mẽ ung thư vú. U mềm, di động và đau thường ít nghi ngờ ác tính hơn.

Câu hỏi về phương pháp chẩn đoán mô bệnh học. Sinh thiết cắt bỏ (excisional biopsy) là phương pháp phẫu thuật loại bỏ toàn bộ khối u, cho phép đánh giá mô bệnh học toàn bộ tổn thương. Sinh thiết kim lõi và hút tế bào kim nhỏ chỉ lấy một phần nhỏ mô hoặc tế bào.

Câu hỏi về viêm vú không do cho con bú. Hút thuốc lá là yếu tố nguy cơ mạnh nhất và thường gặp nhất của viêm vú quanh ống dẫn sữa (periductal mastitis). Hút thuốc gây tổn thương ống dẫn sữa và làm tăng nguy cơ viêm nhiễm.

Câu hỏi về nguy cơ ác tính hóa của u vú lành tính. U diệp thể (phyllodes tumor), đặc biệt là loại ác tính hoặc ranh giới, có nguy cơ tiến triển thành ung thư vú cao hơn so với các loại u lành tính khác như u xơ tuyến vú, nang vú hay u mỡ.

Câu hỏi về xét nghiệm hormone trong bệnh lý vú. Estradiol (một dạng estrogen) và progesterone là hai hormone sinh dục nữ quan trọng, có vai trò lớn trong phát triển và chức năng vú. Xét nghiệm estradiol và progesterone có thể giúp đánh giá tình trạng nội tiết liên quan đến các bệnh lý vú, đặc biệt là các bệnh lý phụ thuộc hormone.

Câu hỏi về thuốc điều trị đau vú nặng. Danazol là một androgen tổng hợp, có hiệu quả trong điều trị đau vú nặng, nhưng có nhiều tác dụng phụ nam hóa (ví dụ: rậm lông, thay đổi giọng nói). Do đó, nó thường chỉ được cân nhắc khi các biện pháp khác thất bại và cần theo dõi chặt chẽ.

Câu hỏi về phòng ngừa ung thư vú và sức khỏe vú lành tính. Duy trì cân nặng hợp lý, tập thể dục thường xuyên, hạn chế rượu bia và bỏ hút thuốc lá đều là các biện pháp được khuyến cáo để giảm nguy cơ ung thư vú và cải thiện sức khỏe nói chung. *Liệu pháp hormone thay thế kéo dài* (HRT) *không* được khuyến cáo để phòng ngừa ung thư vú; thực tế, một số loại HRT có thể làm tăng nguy cơ.

Câu hỏi về điều trị nang vú gây triệu chứng. Chọc hút dịch nang bằng kim nhỏ là một biện pháp hiệu quả để làm xẹp nang, giảm đau và khó chịu do nang lớn gây ra. Phẫu thuật cắt bỏ nang thường không cần thiết, trừ khi nang tái phát nhiều lần hoặc có đặc điểm nghi ngờ.