Bài Tập, Đề Thi Trắc Nghiệm Online – Môn Logic Học – Đề 10

Câu 1: Trong logic học, phát biểu nào sau đây thể hiện rõ nhất bản chất của "tính hợp lệ" (validity) trong suy luận diễn dịch?

• A. Một suy luận được coi là hợp lệ khi kết luận của nó phù hợp với thực tế khách quan.
• B. Tính hợp lệ của suy luận phụ thuộc vào việc các tiền đề có được chứng minh là đúng hay không.
• C. Suy luận hợp lệ là suy luận mà trong đó, nếu tất cả các tiền đề đều đúng thì kết luận chắc chắn đúng.
• D. Một suy luận hợp lệ luôn dẫn đến kết luận đúng đắn và có giá trị thực tiễn cao.

Câu 2: Xét tình huống sau: "Nếu trời mưa thì đường ướt. Đường không ướt." Để suy ra một kết luận hợp logic, bạn nên sử dụng quy tắc suy luận nào?

• A. Khẳng định tiền đề (Modus Ponens)
• B. Phủ định hệ quả (Modus Tollens)
• C. Tam đoạn luận thức nhất
• D. Phép tuyển (Disjunctive Syllogism)

Câu 3: Trong các ví dụ sau, đâu là một ngụy biện "tấn công cá nhân" (ad hominem fallacy)?

• A. “Chúng ta nên đầu tư vào năng lượng mặt trời vì nó là nguồn năng lượng sạch và tái tạo được.”
• B. “Tôi không tin vào biến đổi khí hậu vì các nhà khoa học thường xuyên thay đổi dự đoán của họ.”
• C. “Bạn không thể tin lời anh ta, vì anh ta đã từng nói dối trong quá khứ.”
• D. “Bài phát biểu của ông ta về kinh tế hoàn toàn sai, vì ông ta là một người từng thất bại trong kinh doanh.”

Câu 4: Cho hai tiền đề: (1) "Tất cả các loài chim đều có lông vũ." và (2) "Đà điểu là loài chim." Kết luận hợp lệ nào có thể được suy ra từ hai tiền đề trên theo phép tam đoạn luận?

• A. Một số loài chim là đà điểu.
• B. Đà điểu có thể bay được.
• C. Đà điểu có lông vũ.
• D. Loài vật có lông vũ là loài chim.

Câu 5: Biểu đồ Venn nào sau đây biểu diễn đúng mối quan hệ giữa các khái niệm "động vật ăn cỏ", "động vật có vú" và "bò"?

• A. Biểu đồ Venn A
• B. Biểu đồ Venn B
• C. Biểu đồ Venn C
• D. Biểu đồ Venn D

Câu 6: Phép toán logic nào tương ứng với liên từ "hoặc" trong ngôn ngữ tự nhiên (với nghĩa "tuyển" - inclusive or)?

• A. Phép hội (conjunction - ∧)
• B. Phép tuyển (disjunction - ∨)
• C. Phép kéo theo (implication - →)
• D. Phép phủ định (negation - ¬)

Câu 7: Phát biểu nào sau đây là một mệnh đề?

• A. Hôm nay bạn có khỏe không?
• B. Hãy đóng cửa sổ lại!
• C. Số 7 là một số nguyên tố.
• D. Ước gì tôi trúng xổ số!

Câu 8: Trong logic mệnh đề, công thức ¬(p ∧ q) tương đương với công thức nào sau đây theo luật De Morgan?

• A. ¬p ∧ ¬q
• B. p ∨ q
• C. p ∧ ¬q
• D. ¬p ∨ ¬q

Câu 9: Xét lập luận: "Mọi người đều cần nước để sống. Cây cối cần nước để sống. Vậy, cây cối là người." Lỗi logic chính trong lập luận này là gì?

• A. Ngụy biện "lập luận vòng tròn" (circular reasoning)
• B. Ngụy biện "khẳng định hệ quả" (affirming the consequent)
• C. Ngụy biện "trượt dốc" (slippery slope fallacy)
• D. Ngụy biện "dựa trên đám đông" (appeal to popularity)

Câu 10: Giá trị chân lý của mệnh đề kéo theo (implication) p → q là sai khi nào?

• A. Khi cả p và q đều đúng.
• B. Khi cả p và q đều sai.
• C. Khi p đúng và q sai.
• D. Khi p sai và q đúng.

Câu 11: Trong logic học, "khái niệm" được hiểu là gì?

• A. Hình thức tư duy phản ánh những thuộc tính bản chất của một lớp đối tượng.
• B. Từ ngữ hoặc ký hiệu dùng để gọi tên một đối tượng cụ thể.
• C. Quá trình tâm lý hình thành ý tưởng mới.
• D. Sự liên kết giữa các sự vật, hiện tượng trong thế giới khách quan.

Câu 12: Phương pháp chứng minh phản chứng (reductio ad absurdum) dựa trên quy luật logic nào?

• A. Quy luật đồng nhất.
• B. Quy luật phi mâu thuẫn.
• C. Quy luật lý do đầy đủ.
• D. Quy luật loại trừ cái thứ ba.

Câu 13: Xét lập luận sau: "Nếu hôm nay là thứ Bảy hoặc Chủ Nhật thì tôi được nghỉ. Hôm nay không phải thứ Bảy." Để lập luận này hợp lệ, tiền đề ẩn cần bổ sung là gì để có thể suy ra kết luận "Vậy, tôi được nghỉ"?

• A. Hôm nay là thứ Hai.
• B. Hôm nay là Chủ Nhật.
• C. Hôm nay không phải ngày nghỉ.
• D. Nếu tôi được nghỉ thì hôm nay là cuối tuần.

Câu 14: Trong logic học, phép "diễn dịch" (deduction) khác biệt cơ bản với phép "quy nạp" (induction) ở điểm nào?

• A. Diễn dịch sử dụng lý luận từ chung đến riêng, quy nạp từ riêng đến chung.
• B. Diễn dịch luôn đúng, quy nạp có thể sai.
• C. Diễn dịch phức tạp hơn quy nạp.
• D. Trong diễn dịch, kết luận được rút ra một cách chắc chắn từ tiền đề, còn trong quy nạp, kết luận chỉ mang tính xác suất.

Câu 15: Phát biểu nào sau đây mô tả đúng nhất về "quy luật đồng nhất" trong logic hình thức?

• A. Mọi sự vật, hiện tượng đều luôn thay đổi và phát triển.
• B. Trong quá trình lập luận, mỗi khái niệm và phán đoán phải giữ nguyên ý nghĩa của nó.
• C. Hai phán đoán mâu thuẫn nhau không thể cùng đúng.
• D. Mọi phán đoán đều phải có lý do đầy đủ để được chấp nhận.

Câu 16: Cho tiền đề: "Nếu bạn học hành chăm chỉ, bạn sẽ thành công." và "Bạn không thành công." Kết luận hợp lệ theo logic là gì?

• A. Bạn đã học hành chăm chỉ.
• B. Bạn có thể thành công trong tương lai.
• C. Bạn đã không học hành chăm chỉ.
• D. Thành công không phụ thuộc vào việc học hành.

Câu 17: Trong logic học, "phán đoán" (judgement) có vai trò gì trong quá trình tư duy?

• A. Phán đoán là hình thức tư duy liên kết các khái niệm để khẳng định hoặc phủ định một điều gì đó về đối tượng.
• B. Phán đoán là quá trình hình thành khái niệm mới từ các khái niệm đã biết.
• C. Phán đoán là hình thức tư duy suy luận ra tri thức mới từ tri thức đã có.
• D. Phán đoán là sự phản ánh trực tiếp sự vật, hiện tượng thông qua giác quan.

Câu 18: Loại ngụy biện nào thường xuất hiện khi người ta cố tình đánh lạc hướng khỏi vấn đề chính bằng cách đưa ra một vấn đề khác không liên quan?

• A. Ngụy biện "người rơm" (straw man fallacy)
• B. Ngụy biện "ngụy tạo bằng chứng" (false dilemma)
• C. Ngụy biện "trượt dốc" (slippery slope fallacy)
• D. Ngụy biện "lạc đề" (red herring fallacy)

Câu 19: Cho hai mệnh đề: p: "Trời mưa." và q: "Đường ướt." Mệnh đề "Trời mưa khi và chỉ khi đường ướt" được biểu diễn bằng công thức logic nào?

• A. p → q
• B. p ∨ q
• C. p ↔ q
• D. p ∧ q

Câu 20: Quy luật "loại trừ cái thứ ba" phát biểu rằng:

• A. Hai mệnh đề mâu thuẫn nhau không thể cùng đúng.
• B. Trong hai mệnh đề mâu thuẫn, có ít nhất một mệnh đề đúng và không có khả năng thứ ba.
• C. Mọi mệnh đề đều phải có lý do đầy đủ để được coi là đúng.
• D. Một mệnh đề và phủ định của nó không thể đồng thời đúng.

Câu 21: Trong suy luận quy nạp, điều gì làm tăng cường độ tin cậy của kết luận?

• A. Sử dụng ít tiền đề hơn.
• B. Tiền đề được suy ra từ một số ít trường hợp.
• C. Số lượng và tính đa dạng của các trường hợp quan sát được làm tiền đề.
• D. Kết luận được diễn đạt một cách mơ hồ.

Câu 22: Xét lập luận: "Nếu trời nắng, tôi sẽ đi bơi. Tôi đã đi bơi." Kết luận "Vậy, trời nắng" có phải là một suy luận hợp lệ không? Nếu không, đây là lỗi logic gì?

• A. Có, đây là suy luận hợp lệ theo Modus Ponens.
• B. Không, đây là lỗi "khẳng định hệ quả" (affirming the consequent).
• C. Không, đây là lỗi "phủ định tiền đề" (denying the antecedent).
• D. Có, đây là suy luận hợp lệ theo Modus Tollens.

Câu 23: Chức năng chính của logic học là gì?

• A. Mô tả thế giới khách quan một cách chính xác.
• B. Nghiên cứu quá trình hình thành và phát triển của tư duy.
• C. Cung cấp công cụ và nguyên tắc để phân tích, đánh giá và xây dựng các lập luận hợp lý.
• D. Tìm kiếm chân lý tuyệt đối và cuối cùng.

Câu 24: Phát biểu nào sau đây là một "định nghĩa tường minh" tốt?

• A. Tam giác là hình đa giác có ba cạnh và ba góc.
• B. Tình yêu là một cảm xúc phức tạp và khó diễn tả.
• C. Dân chủ là một hệ thống chính trị tốt.
• D. Thời gian là vàng bạc.

Câu 25: Trong logic học, "suy luận" (inference) được định nghĩa là gì?

• A. Quá trình hình thành khái niệm.
• B. Quá trình rút ra tri thức mới (kết luận) từ những tri thức đã có (tiền đề).
• C. Quá trình kiểm tra tính chân lý của một mệnh đề.
• D. Quá trình diễn đạt tư tưởng bằng ngôn ngữ.

Câu 26: Để bác bỏ một khái quát hóa (generalization) trong suy luận quy nạp, phương pháp hiệu quả nhất là gì?

• A. Tăng cường số lượng ví dụ ủng hộ khái quát hóa.
• B. Lặp lại khái quát hóa nhiều lần.
• C. Tìm ra một trường hợp ngoại lệ (phản ví dụ) không phù hợp với khái quát hóa.
• D. Trích dẫn ý kiến của chuyên gia phản đối khái quát hóa.

Câu 27: Xét lập luận: "Hoặc Lan đi xem phim, hoặc Lan ở nhà đọc sách. Lan không đi xem phim." Kết luận hợp lệ là gì?

• A. Lan có thể đi xem phim hoặc đọc sách.
• B. Lan ở nhà đọc sách.
• C. Không thể xác định Lan làm gì.
• D. Lan đi xem phim và đọc sách.

Câu 28: Trong logic học, tính "chân thực" (truth) khác với tính "hợp lệ" (validity) như thế nào?

• A. Tính chân thực là thuộc tính của suy luận, tính hợp lệ là thuộc tính của mệnh đề.
• B. Tính chân thực và tính hợp lệ là hai khái niệm đồng nhất trong logic học.
• C. Tính chân thực chỉ áp dụng cho suy luận diễn dịch, tính hợp lệ cho suy luận quy nạp.
• D. Tính chân thực là thuộc tính của các mệnh đề, còn tính hợp lệ là thuộc tính của các suy luận.

Câu 29: Ngụy biện "dựa trên uy tín" (appeal to authority fallacy) xảy ra khi nào?

• A. Khi tấn công cá nhân người đưa ra lập luận thay vì phản bác lập luận.
• B. Khi kết luận được đưa ra dựa trên số đông ý kiến.
• C. Khi sử dụng ý kiến của một người nổi tiếng hoặc có uy tín nhưng không phải là chuyên gia trong lĩnh vực liên quan để chứng minh cho một luận điểm.
• D. Khi lập luận đi vòng vo, không đưa ra lý do thực sự.

Câu 30: Loại hình suy luận nào đi từ những trường hợp riêng lẻ đến một kết luận chung?

• A. Suy luận diễn dịch.
• B. Suy luận quy nạp.
• C. Suy luận tương tự.
• D. Suy luận thống kê.