Bài Tập, Đề Thi Trắc Nghiệm Online – Môn Lý Thuyết Dịch – Đề 03

Câu 1: Lý thuyết Skopos, một khái niệm quan trọng trong Lý thuyết dịch, tập trung chủ yếu vào yếu tố nào sau đây khi dịch văn bản?

• A. Sự tương đương về mặt ngôn ngữ giữa văn bản nguồn và văn bản đích.
• B. Tính trung thực tuyệt đối với ý định ban đầu của tác giả văn bản nguồn.
• C. Mục đích giao tiếp mà bản dịch hướng đến trong văn hóa mục tiêu.
• D. Cấu trúc ngữ pháp và từ vựng của ngôn ngữ nguồn.

Câu 2: Trong dịch thuật, "tương đương động" (dynamic equivalence), theo Eugene Nida, ưu tiên điều gì?

• A. Sự tương ứng một-một về mặt hình thức giữa từ và cụm từ.
• B. Phản ứng tương tự của độc giả mục tiêu như độc giả nguồn.
• C. Việc bảo toàn cấu trúc cú pháp của văn bản gốc.
• D. Tính chính xác tuyệt đối về mặt thuật ngữ chuyên ngành.

Câu 3: Phương pháp dịch "thuần hóa" (domestication) thường được áp dụng khi dịch loại văn bản nào và nhằm mục đích gì?

• A. Văn bản pháp lý, để đảm bảo tính chính xác tuyệt đối về mặt pháp lý.
• B. Văn bản khoa học kỹ thuật, để duy trì tính khách quan và chuyên môn.
• C. Văn bản tôn giáo, để truyền tải nguyên vẹn ý nghĩa thiêng liêng.
• D. Văn học, để tạo sự gần gũi và dễ hiểu cho độc giả văn hóa mục tiêu.

Câu 4: "Dịch thuật định vị" (localization) vượt ra ngoài phạm vi dịch ngôn ngữ đơn thuần và bao gồm những yếu tố nào khác?

• A. Thích ứng văn hóa, kỹ thuật và ngôn ngữ để phù hợp với thị trường mục tiêu.
• B. Chỉ tập trung vào việc dịch thuật các yếu tố ngôn ngữ sang ngôn ngữ địa phương.
• C. Đảm bảo sự tương đương tuyệt đối về mặt hình thức và nội dung với văn bản gốc.
• D. Chủ yếu liên quan đến việc dịch các phần mềm và ứng dụng điện tử.

Câu 5: Trong bối cảnh dịch văn học, thách thức lớn nhất khi dịch thơ thường là gì?

• A. Tìm kiếm sự tương đương về mặt thuật ngữ chuyên ngành.
• B. Đảm bảo tính chính xác về mặt thông tin và dữ liệu.
• C. Truyền tải được cả nội dung, nhịp điệu, và âm điệu của bài thơ gốc.
• D. Duy trì cấu trúc ngữ pháp phức tạp của ngôn ngữ gốc.

Câu 6: "Dịch máy" (machine translation) hiện đại dựa trên các phương pháp chính nào để tạo ra bản dịch?

• A. Dịch từng từ một và dựa trên quy tắc ngữ pháp cố định.
• B. Thống kê (statistical) và mạng thần kinh (neural networks) dựa trên dữ liệu lớn.
• C. Sử dụng từ điển điện tử và các công cụ hỗ trợ dịch thuật (CAT tools).
• D. Chủ yếu dựa vào sự can thiệp và chỉnh sửa của con người sau khi dịch máy.

Câu 7: Khái niệm "dịch giả hình bóng" (translator"s invisibility) đề cập đến hiện tượng nào trong dịch thuật?

• A. Dịch giả luôn cố gắng thể hiện phong cách cá nhân trong bản dịch.
• B. Dịch giả không được phép thay đổi bất kỳ yếu tố nào của văn bản gốc.
• C. Dịch giả thường xuyên được ghi nhận và tôn vinh như tác giả đồng sáng tạo.
• D. Bản dịch đọc tự nhiên đến mức người đọc quên mất đó là một bản dịch.

Câu 8: "Dịch thuật thích ứng" (adaptation) khác biệt với "dịch thuật" thông thường ở điểm nào?

• A. Dịch thuật thích ứng luôn phải trung thành tuyệt đối với văn bản gốc.
• B. Dịch thuật thích ứng chỉ áp dụng cho các văn bản khoa học kỹ thuật.
• C. Dịch thuật thích ứng cho phép thay đổi đáng kể về nội dung và hình thức để phù hợp mục đích mới.
• D. Dịch thuật thích ứng là hình thức dịch máy tự động hoàn toàn.

Câu 9: Trong dịch thuật, "đơn vị dịch" (unit of translation) có vai trò gì?

• A. Là đơn vị tiền tệ được sử dụng để trả công cho dịch giả.
• B. Là phân đoạn ngôn ngữ mà dịch giả xử lý cùng một lúc để tìm tương đương.
• C. Là đơn vị đo lường chất lượng của bản dịch.
• D. Là đơn vị hành chính quản lý hoạt động dịch thuật.

Câu 10: "Hậu biên tập" (post-editing) bản dịch máy là quá trình làm gì?

• A. Chỉnh sửa và cải thiện bản dịch thô do máy tạo ra để đạt chất lượng mong muốn.
• B. Đánh giá và xếp hạng chất lượng của các hệ thống dịch máy khác nhau.
• C. Phát triển và đào tạo các mô hình dịch máy mới.
• D. Tự động hóa hoàn toàn quy trình dịch thuật bằng máy tính.

Câu 11: "Dịch thuật cộng đồng" (community translation) mang lại lợi ích chính nào cho xã hội?

• A. Tăng cường lợi nhuận cho các công ty dịch thuật chuyên nghiệp.
• B. Giảm chi phí cho các dự án dịch thuật quy mô lớn.
• C. Tăng cường khả năng tiếp cận thông tin và dịch vụ cho các cộng đồng đa ngôn ngữ.
• D. Nâng cao trình độ chuyên môn của dịch giả chuyên nghiệp.

Câu 12: "Dịch thuật văn hóa" (cultural translation) nhấn mạnh vai trò của yếu tố nào trong quá trình dịch?

• A. Tính chính xác ngữ pháp và từ vựng của ngôn ngữ.
• B. Bối cảnh văn hóa và sự khác biệt văn hóa giữa ngôn ngữ nguồn và ngôn ngữ đích.
• C. Sự trung thành tuyệt đối với ý định của tác giả văn bản gốc.
• D. Sử dụng công nghệ dịch máy tiên tiến nhất.

Câu 13: "Dịch thuật thuật ngữ" (terminology translation) đóng vai trò quan trọng nhất trong lĩnh vực nào?

• A. Dịch văn học nghệ thuật và sáng tạo.
• B. Dịch phim và phụ đề.
• C. Dịch quảng cáo và marketing.
• D. Dịch khoa học kỹ thuật và chuyên ngành.

Câu 14: "Dịch thuật ký hiệu" (sign language interpreting) đòi hỏi kỹ năng đặc biệt nào ngoài kiến thức ngôn ngữ?

• A. Khả năng diễn đạt bằng hình thể, biểu cảm khuôn mặt và giao tiếp phi ngôn ngữ.
• B. Kỹ năng viết tốc ký và ghi chép nhanh.
• C. Kiến thức sâu rộng về văn hóa và lịch sử của ngôn ngữ ký hiệu.
• D. Khả năng sử dụng thành thạo các phần mềm dịch thuật chuyên dụng.

Câu 15: "Dịch đồng thời" (simultaneous interpreting) thường được sử dụng trong bối cảnh nào?

• A. Dịch sách và tài liệu văn bản.
• B. Hội nghị quốc tế, diễn đàn đa ngôn ngữ và các sự kiện trực tiếp.
• C. Dịch phim và chương trình truyền hình.
• D. Dịch hướng dẫn sử dụng và tài liệu kỹ thuật.

Câu 16: "Dịch đuổi" (consecutive interpreting) khác với "dịch đồng thời" như thế nào?

• A. Dịch đuổi yêu cầu thiết bị kỹ thuật hiện đại hơn dịch đồng thời.
• B. Dịch đuổi chỉ được sử dụng trong các tình huống trang trọng.
• C. Trong dịch đuổi, dịch giả nghe hết một đoạn rồi mới dịch, thường có ghi chú.
• D. Dịch đuổi luôn đảm bảo tính chính xác cao hơn dịch đồng thời.

Câu 17: "Dịch tự do" (free translation) cho phép dịch giả được tự do sáng tạo ở mức độ nào?

• A. Hoàn toàn không được phép thay đổi so với văn bản gốc.
• B. Chỉ được phép thay đổi về mặt từ vựng, ngữ pháp phải giữ nguyên.
• C. Được phép thay đổi cấu trúc câu nhưng phải giữ nguyên ý chính.
• D. Được phép thay đổi đáng kể về cả nội dung và hình thức để tạo ra tác phẩm mới.

Câu 18: "Dịch đen" (literal translation) thường gặp phải hạn chế gì khi dịch các thành ngữ, tục ngữ?

• A. Dịch đen luôn đảm bảo tính chính xác tuyệt đối về mặt ngữ nghĩa.
• B. Dịch đen thường tạo ra bản dịch gượng gạo, thiếu tự nhiên và không truyền tải được ý nghĩa.
• C. Dịch đen là phương pháp dịch nhanh chóng và hiệu quả nhất.
• D. Dịch đen phù hợp với mọi loại văn bản và mọi mục đích dịch.

Câu 19: "Dịch thuật ngược" (back translation) được sử dụng chủ yếu để làm gì?

• A. Tạo ra nhiều phiên bản dịch khác nhau cho cùng một văn bản.
• B. Rút ngắn thời gian và chi phí cho quá trình dịch thuật.
• C. Kiểm tra tính chính xác và tương đương của bản dịch bằng cách dịch ngược lại ngôn ngữ gốc.
• D. Đào tạo dịch giả mới và nâng cao kỹ năng dịch thuật.

Câu 20: "Dịch thuật sáng tạo" (transcreation) được áp dụng nhiều nhất trong lĩnh vực nào?

• A. Quảng cáo, marketing và truyền thông, nơi cần tạo ấn tượng mạnh và cảm xúc.
• B. Văn bản pháp lý và tài chính, nơi đòi hỏi tính chính xác tuyệt đối.
• C. Hướng dẫn sử dụng và tài liệu kỹ thuật, nơi ưu tiên tính rõ ràng và dễ hiểu.
• D. Sách giáo khoa và tài liệu học thuật, nơi cần truyền tải kiến thức chính xác.

Câu 21: Theo lý thuyết "bản năng dịch" (translationese), điều gì thường xảy ra với ngôn ngữ dịch?

• A. Ngôn ngữ dịch luôn phong phú và đa dạng hơn ngôn ngữ gốc.
• B. Ngôn ngữ dịch có xu hướng trở nên đơn giản hóa, khuôn mẫu và thiếu tự nhiên so với ngôn ngữ đích.
• C. Ngôn ngữ dịch ngày càng tiến gần đến chuẩn mực của ngôn ngữ đích.
• D. Ngôn ngữ dịch không chịu ảnh hưởng của ngôn ngữ gốc.

Câu 22: "Lý thuyết hệ thống" (systems theory) trong dịch thuật xem xét dịch thuật như một phần của hệ thống nào?

• A. Hệ thống ngôn ngữ học thuần túy.
• B. Hệ thống kinh tế thị trường dịch thuật.
• C. Hệ thống văn hóa và văn học rộng lớn hơn.
• D. Hệ thống công nghệ thông tin và dịch máy.

Câu 23: "Lý thuyết thao tác" (manipulation theory) trong dịch thuật tập trung vào khía cạnh nào?

• A. Tính khách quan và trung lập của dịch giả.
• B. Sự thụ động và phụ thuộc của bản dịch vào văn bản gốc.
• C. Việc truyền tải nguyên vẹn ý định của tác giả.
• D. Vai trò chủ động của dịch giả trong việc định hình và "nhào nặn" bản dịch theo mục đích nhất định.

Câu 24: "Lý thuyết địa phương hóa" (localization theory) nhấn mạnh tầm quan trọng của yếu tố nào khi dịch sản phẩm và dịch vụ?

• A. Yếu tố văn hóa, ngôn ngữ và kỹ thuật đặc trưng của thị trường mục tiêu.
• B. Tính đồng nhất và nhất quán trên toàn cầu.
• C. Việc tuân thủ nghiêm ngặt các tiêu chuẩn quốc tế.
• D. Giá thành dịch thuật cạnh tranh nhất.

Câu 25: "Lý thuyết hậu thuộc địa" (postcolonial translation theory) nghiên cứu mối quan hệ giữa dịch thuật và điều gì?

• A. Sự phát triển của công nghệ dịch máy.
• B. Quyền lực, văn hóa và sự bất bình đẳng giữa các quốc gia và ngôn ngữ.
• C. Quy trình và phương pháp dịch thuật hiệu quả.
• D. Tiêu chuẩn chất lượng và đánh giá bản dịch.

Câu 26: "Nghiên cứu dịch thuật dựa trên ngữ liệu" (corpus-based translation studies) sử dụng công cụ chính nào để phân tích?

• A. Phỏng vấn sâu dịch giả.
• B. Thí nghiệm tâm lý ngôn ngữ.
• C. Ngữ liệu song ngữ và các công cụ phân tích thống kê ngôn ngữ.
• D. Phân tích phê bình văn bản dịch.

Câu 27: "Nghiên cứu dịch thuật mô tả" (descriptive translation studies) tập trung vào việc làm gì?

• A. Đề xuất các quy tắc và chuẩn mực dịch thuật.
• B. Đánh giá và phê bình chất lượng bản dịch.
• C. Phát triển lý thuyết dịch thuật tổng quát.
• D. Mô tả, giải thích và hệ thống hóa các hiện tượng dịch thuật trong thực tế.

Câu 28: "Nghiên cứu dịch thuật nhận thức" (cognitive translation studies) khám phá quá trình dịch thuật diễn ra trong bộ não của dịch giả như thế nào?

• A. Ảnh hưởng của yếu tố văn hóa xã hội đến dịch thuật.
• B. Quá trình tư duy, ra quyết định và giải quyết vấn đề của dịch giả.
• C. Mối quan hệ giữa ngôn ngữ và dịch thuật.
• D. Lịch sử và sự phát triển của dịch thuật.

Câu 29: "Đạo đức dịch thuật" (translation ethics) đặt ra những yêu cầu gì đối với dịch giả?

• A. Tối đa hóa lợi nhuận và hiệu quả kinh tế.
• B. Tuân thủ mọi yêu cầu của khách hàng một cách tuyệt đối.
• C. Tính trung thực, khách quan, bảo mật và tôn trọng văn hóa.
• D. Thể hiện phong cách cá nhân và sáng tạo trong bản dịch.

Câu 30: "Chất lượng dịch thuật" (translation quality) được đánh giá dựa trên những tiêu chí chính nào?

• A. Số lượng từ và thời gian hoàn thành bản dịch.
• B. Sự trung thành tuyệt đối với hình thức văn bản gốc.
• C. Sử dụng thuật ngữ chuyên ngành một cách chính xác.
• D. Độ chính xác, tính tự nhiên, sự phù hợp với mục đích và đối tượng, cũng như các yếu tố văn hóa.