Bài Tập, Đề Thi Trắc Nghiệm Online – Môn Lý Thuyết Dịch – Đề 09

Câu 1: Trong lý thuyết dịch thuật, khái niệm "tương đương động" (dynamic equivalence) tập trung chủ yếu vào yếu tố nào?

• A. Sự trung thành tuyệt đối với cấu trúc ngữ pháp của văn bản gốc.
• B. Việc truyền tải ý nghĩa và tác động của văn bản gốc đến độc giả mục tiêu một cách tự nhiên nhất.
• C. Sự tương ứng một-đối-một giữa từ và cụm từ giữa ngôn ngữ nguồn và ngôn ngữ đích.
• D. Việc duy trì phong cách và giọng văn của tác giả văn bản gốc một cách cứng nhắc.

Câu 2: Một biên dịch viên đang dịch một cuốn sách hướng dẫn sử dụng thiết bị kỹ thuật từ tiếng Anh sang tiếng Việt. Loại hình dịch thuật nào sau đây là phù hợp nhất trong trường hợp này?

• A. Dịch thuật văn học
• B. Dịch thuật đồng thời
• C. Dịch thuật kỹ thuật
• D. Dịch thuật bản địa hóa (Localization)

Câu 3: Yếu tố nào sau đây là quan trọng nhất cần xem xét khi dịch một thành ngữ hoặc tục ngữ từ ngôn ngữ này sang ngôn ngữ khác?

• A. Dịch nghĩa đen của từng từ trong thành ngữ.
• B. Giữ nguyên cấu trúc ngữ pháp của thành ngữ gốc.
• C. Sử dụng một thành ngữ phổ biến nhất trong ngôn ngữ đích, bất kể ý nghĩa.
• D. Tìm một thành ngữ tương đương về ý nghĩa và sắc thái văn hóa trong ngôn ngữ đích.

Câu 4: Trong quá trình dịch thuật, "dịch chuyển" (translation shift) có thể xảy ra ở cấp độ nào của ngôn ngữ?

• A. Chỉ ở cấp độ từ vựng.
• B. Chỉ ở cấp độ ngữ pháp.
• C. Ở cả cấp độ từ vựng, ngữ pháp, ngữ nghĩa và phong cách.
• D. Chỉ ở cấp độ văn bản.

Câu 5: Mô hình dịch thuật "tam giác ngôn ngữ" (linguistic triangle) của Ogden và Richards nhấn mạnh mối quan hệ giữa những yếu tố nào?

• A. Ký hiệu, tham chiếu, và đối tượng.
• B. Ngôn ngữ nguồn, ngôn ngữ đích, và biên dịch viên.
• C. Tác giả, văn bản, và độc giả.
• D. Hình thức, nội dung, và phong cách.

Câu 6: Khi dịch một văn bản chứa nhiều yếu tố văn hóa đặc trưng, chiến lược "thuần hóa" (domestication) trong dịch thuật có nghĩa là gì?

• A. Giữ nguyên tất cả các yếu tố văn hóa của văn bản gốc, bất kể độc giả mục tiêu có hiểu hay không.
• B. Điều chỉnh các yếu tố văn hóa của văn bản gốc để phù hợp với văn hóa của độc giả mục tiêu.
• C. Loại bỏ hoàn toàn các yếu tố văn hóa trong văn bản gốc.
• D. Giải thích chi tiết về các yếu tố văn hóa trong chú thích cuối trang.

Câu 7: "Bản địa hóa" (localization) khác với "dịch thuật" (translation) ở điểm nào chính?

• A. Bản địa hóa chỉ áp dụng cho phần mềm và trang web, còn dịch thuật thì không.
• B. Bản địa hóa tập trung vào ngôn ngữ, còn dịch thuật thì tập trung vào văn hóa.
• C. Dịch thuật là một phần của bản địa hóa.
• D. Bản địa hóa bao gồm dịch thuật và điều chỉnh các yếu tố văn hóa, kỹ thuật, và kinh doanh khác để phù hợp với thị trường mục tiêu.

Câu 8: Trong dịch thuật văn học, yếu tố "giọng văn" (voice) của tác giả gốc thường được xem xét như thế nào?

• A. Không quan trọng, vì bản dịch nên tập trung vào nội dung.
• B. Chỉ quan trọng khi dịch thơ, không quan trọng khi dịch văn xuôi.
• C. Rất quan trọng và cần được cố gắng tái tạo trong bản dịch.
• D. Nên được điều chỉnh để phù hợp với giọng văn của biên dịch viên.

Câu 9: "Dịch thuật tự do" (free translation) được hiểu là phương pháp dịch thuật như thế nào?

• A. Dịch chính xác từng từ và cấu trúc câu của văn bản gốc.
• B. Dịch tập trung vào truyền tải ý chính và tác động tổng thể, có thể thay đổi cấu trúc và từ ngữ.
• C. Dịch máy hoàn toàn, không có sự can thiệp của con người.
• D. Dịch chỉ tập trung vào hình thức bên ngoài của văn bản gốc.

Câu 10: Khái niệm "bất đối xứng ngôn ngữ" (linguistic asymmetry) trong dịch thuật đề cập đến điều gì?

• A. Sự khác biệt về tốc độ nói giữa các ngôn ngữ.
• B. Sự khác biệt về hệ thống chữ viết giữa các ngôn ngữ.
• C. Sự khác biệt về số lượng từ vựng giữa các ngôn ngữ.
• D. Sự thiếu tương ứng hoàn hảo về ngữ nghĩa và cấu trúc giữa các ngôn ngữ.

Câu 11: Trong dịch thuật kinh thánh, "tương đương hình thức" (formal equivalence) được ưu tiên hơn "tương đương động" (dynamic equivalence) trong trường hợp nào?

• A. Khi muốn nhấn mạnh tính chính xác về mặt học thuật và hình thức của văn bản gốc.
• B. Khi muốn bản dịch dễ đọc và dễ hiểu cho đại chúng.
• C. Khi dịch các đoạn văn mang tính tường thuật.
• D. Khi dịch các đoạn văn mang tính ẩn dụ.

Câu 12: "Dịch thuật diễn giải" (interpretive translation) thường được sử dụng trong ngữ cảnh nào?

• A. Dịch sách văn học.
• B. Dịch tài liệu kỹ thuật.
• C. Phiên dịch hội nghị, đàm phán, giao tiếp trực tiếp.
• D. Dịch phụ đề phim.

Câu 13: Theo lý thuyết "skopos" (skopos theory), yếu tố quyết định chính cho quá trình dịch thuật là gì?

• A. Sự trung thành tuyệt đối với văn bản gốc.
• B. Mục đích giao tiếp mà bản dịch hướng tới.
• C. Sở thích cá nhân của biên dịch viên.
• D. Ngữ pháp và từ vựng của ngôn ngữ đích.

Câu 14: "Đơn vị dịch thuật" (unit of translation) có thể được xác định ở cấp độ nào?

• A. Chỉ ở cấp độ từ.
• B. Chỉ ở cấp độ câu.
• C. Có thể ở cấp độ từ, cụm từ, câu, hoặc đoạn văn.
• D. Chỉ ở cấp độ văn bản hoàn chỉnh.

Câu 15: Khi dịch một bài thơ, thách thức lớn nhất thường là gì?

• A. Tìm từ tương đương về nghĩa.
• B. Đảm bảo tính chính xác về mặt thông tin.
• C. Duy trì cấu trúc ngữ pháp của bài thơ gốc.
• D. Tái tạo nhịp điệu, vần điệu và các yếu tố thẩm mỹ của bài thơ.

Câu 16: Trong dịch thuật, "nguyên tắc địa phương hóa" (principle of localization) nhấn mạnh điều gì?

• A. Dịch thuật theo nghĩa đen, giữ nguyên mọi yếu tố của văn bản gốc.
• B. Điều chỉnh sản phẩm và nội dung để phù hợp với văn hóa và thị hiếu của thị trường mục tiêu.
• C. Chỉ dịch thuật ngôn ngữ, không cần quan tâm đến yếu tố văn hóa.
• D. Sử dụng ngôn ngữ quốc tế để tránh xung đột văn hóa.

Câu 17: "Dịch thuật phỏng tác" (adaptation) khác với "dịch thuật trung thành" (faithful translation) như thế nào?

• A. Dịch thuật phỏng tác trung thành hơn với văn bản gốc.
• B. Dịch thuật trung thành sáng tạo hơn dịch thuật phỏng tác.
• C. Dịch thuật phỏng tác tự do điều chỉnh văn bản gốc hơn để phù hợp mục đích mới.
• D. Không có sự khác biệt đáng kể giữa hai loại hình dịch thuật này.

Câu 18: Vai trò của "ngữ cảnh" (context) quan trọng như thế nào trong quá trình dịch thuật?

• A. Không quan trọng, vì nghĩa của từ đã được định sẵn trong từ điển.
• B. Chỉ quan trọng trong dịch văn học, không quan trọng trong dịch kỹ thuật.
• C. Chỉ quan trọng ở giai đoạn cuối cùng của quá trình dịch thuật.
• D. Rất quan trọng, quyết định việc lựa chọn nghĩa và cách diễn đạt phù hợp.

Câu 19: "Lý thuyết tương đương" (equivalence theory) trong dịch thuật tập trung vào việc đạt được sự tương đương ở cấp độ nào?

• A. Chỉ ở cấp độ từ vựng.
• B. Ở nhiều cấp độ: từ vựng, ngữ pháp, ngữ nghĩa, và tác động.
• C. Chỉ ở cấp độ cấu trúc câu.
• D. Chỉ ở cấp độ văn bản tổng thể.

Câu 20: Khi dịch thuật tài liệu pháp lý, yếu tố nào cần được ưu tiên hàng đầu?

• A. Tính chính xác và rõ ràng về mặt pháp lý.
• B. Tính trôi chảy và tự nhiên của ngôn ngữ dịch.
• C. Phong cách văn chương và tính thẩm mỹ.
• D. Sự ngắn gọn và dễ hiểu cho người đọc không chuyên.

Câu 21: "Dịch thuật hậu biên tập" (post-editing) là quy trình như thế nào?

• A. Dịch thuật hoàn toàn do con người thực hiện, sau đó được biên tập.
• B. Biên tập văn bản gốc trước khi dịch.
• C. Chỉnh sửa và hoàn thiện bản dịch máy thô bởi biên dịch viên con người.
• D. Kiểm tra lỗi chính tả và ngữ pháp trong bản dịch.

Câu 22: "Rào cản văn hóa" (cultural barriers) ảnh hưởng đến quá trình dịch thuật như thế nào?

• A. Không ảnh hưởng đáng kể, vì ngôn ngữ là công cụ giao tiếp phổ quát.
• B. Chỉ ảnh hưởng đến dịch thuật văn học, không ảnh hưởng đến dịch kỹ thuật.
• C. Giúp bản dịch trở nên phong phú và đa dạng hơn.
• D. Có thể gây ra hiểu lầm, sai lệch và khó khăn trong truyền đạt ý nghĩa.

Câu 23: "Dịch thuật cộng đồng" (community translation) có đặc điểm gì nổi bật?

• A. Chỉ được thực hiện bởi các biên dịch viên chuyên nghiệp.
• B. Thường do các thành viên cộng đồng thực hiện, tập trung vào nhu cầu của cộng đồng.
• C. Chỉ áp dụng cho dịch thuật văn học dân gian.
• D. Luôn đòi hỏi chi phí cao vì tính chuyên môn hóa.

Câu 24: "Dịch thuật sáng tạo" (creative translation) nhấn mạnh yếu tố nào trong quá trình dịch?

• A. Tính chính xác tuyệt đối với văn bản gốc.
• B. Sự tuân thủ nghiêm ngặt các quy tắc ngữ pháp.
• C. Sự linh hoạt, sáng tạo và khả năng diễn đạt ý tưởng một cách mới mẻ.
• D. Việc sử dụng từ ngữ cổ điển và trang trọng.

Câu 25: "Chất lượng bản dịch" (translation quality) được đánh giá dựa trên những tiêu chí nào?

• A. Chỉ dựa trên tính chính xác so với văn bản gốc.
• B. Chỉ dựa trên sự trôi chảy và tự nhiên của ngôn ngữ dịch.
• C. Chỉ dựa trên đánh giá chủ quan của người đọc.
• D. Tính chính xác, rõ ràng, tự nhiên, phù hợp mục đích, và đáp ứng yêu cầu người dùng.

Câu 26: "Dịch thuật nghe nhìn" (audiovisual translation) bao gồm những hình thức dịch thuật nào?

• A. Phụ đề phim, lồng tiếng, thuyết minh, dịch thuật đa phương tiện.
• B. Chỉ bao gồm phụ đề phim và lồng tiếng.
• C. Chỉ bao gồm thuyết minh và dịch thuật đa phương tiện.
• D. Chỉ bao gồm dịch thuật website và phần mềm.

Câu 27: "Công cụ hỗ trợ dịch thuật" (CAT tools) giúp ích gì cho biên dịch viên?

• A. Thay thế hoàn toàn vai trò của biên dịch viên con người.
• B. Tăng năng suất, đảm bảo tính nhất quán, quản lý dự án, và truy cập tài nguyên dịch thuật.
• C. Chỉ giúp kiểm tra lỗi chính tả và ngữ pháp.
• D. Chỉ hữu ích cho dịch thuật kỹ thuật, không hữu ích cho dịch văn học.

Câu 28: "Bộ nhớ dịch thuật" (translation memory) trong CAT tools hoạt động dựa trên nguyên tắc nào?

• A. Dịch tự động hoàn toàn văn bản mới.
• B. Phân tích ngữ pháp và tạo ra bản dịch dựa trên quy tắc.
• C. Lưu trữ và tái sử dụng các cặp câu gốc-dịch đã được duyệt.
• D. Kiểm tra lỗi chính tả và ngữ pháp của văn bản gốc.

Câu 29: "Dịch máy thần kinh" (neural machine translation) có ưu điểm gì so với các phương pháp dịch máy truyền thống?

• A. Chính xác tuyệt đối về mặt ngữ pháp.
• B. Nhanh hơn và ít tốn kém hơn dịch máy thống kê.
• C. Hiểu rõ hơn về ngữ cảnh văn hóa.
• D. Tạo ra bản dịch tự nhiên và trôi chảy hơn, gần với ngôn ngữ con người hơn.

Câu 30: "Đạo đức dịch thuật" (translation ethics) bao gồm những nguyên tắc nào?

• A. Chỉ tập trung vào việc tối đa hóa lợi nhuận.
• B. Tính trung thực, khách quan, bảo mật, tôn trọng bản quyền, và trách nhiệm nghề nghiệp.
• C. Không có nguyên tắc cụ thể, tùy thuộc vào tình huống cụ thể.
• D. Chỉ cần đảm bảo bản dịch đúng ngữ pháp và chính tả.