Bài Tập, Đề Thi Trắc Nghiệm Online – Môn Phương Pháp Nghiên Cứu Khoa Học – Đề 09

Câu 1: Trong bối cảnh nghiên cứu khoa học, "paradigm" (mô hình/khuôn mẫu) được hiểu là gì?

• A. Một phương pháp thống kê được sử dụng phổ biến.
• B. Một loại tài liệu tham khảo quan trọng trong lĩnh vực.
• C. Một hệ thống các niềm tin, giá trị và phương pháp luận được cộng đồng khoa học chấp nhận.
• D. Một quy trình chuẩn để thực hiện mọi nghiên cứu.

Câu 2: Nghiên cứu nào sau đây tập trung vào việc mô tả đặc điểm của một hiện tượng hoặc một nhóm người cụ thể, mà không đi sâu vào giải thích nguyên nhân hay mối quan hệ?

• A. Nghiên cứu mô tả
• B. Nghiên cứu giải thích
• C. Nghiên cứu thăm dò
• D. Nghiên cứu can thiệp

Câu 3: Tính "hiệu lực" (validity) của một nghiên cứu định lượng đề cập đến điều gì?

• A. Mức độ nhất quán của kết quả nghiên cứu khi đo lường lặp lại.
• B. Mức độ mà nghiên cứu đo lường đúng khái niệm hoặc biến số mà nó muốn đo lường.
• C. Khả năng áp dụng kết quả nghiên cứu cho các bối cảnh khác.
• D. Sự phù hợp về mặt đạo đức của phương pháp nghiên cứu.

Câu 4: Chọn phương pháp thu thập dữ liệu phù hợp nhất để khám phá kinh nghiệm sống và quan điểm sâu sắc của một nhóm nhỏ người về một vấn đề nhạy cảm.

• A. Khảo sát bằng bảng hỏi trực tuyến trên quy mô lớn.
• B. Thực nghiệm trong phòng thí nghiệm với nhóm đối tượng.
• C. Phân tích thống kê dữ liệu thứ cấp từ các báo cáo.
• D. Phỏng vấn nhóm tập trung (focus group) với các thành viên trong nhóm.

Câu 5: Trong một nghiên cứu về ảnh hưởng của quảng cáo trực tuyến đến hành vi mua hàng, biến số "mức độ tiếp xúc với quảng cáo trực tuyến" được gọi là gì?

• A. Biến số phụ thuộc
• B. Biến số độc lập
• C. Biến số kiểm soát
• D. Biến số trung gian

Câu 6: Phương pháp chọn mẫu nào đảm bảo rằng mọi đơn vị trong tổng thể nghiên cứu đều có cơ hội được chọn vào mẫu, và cơ hội này có thể tính toán được?

• A. Chọn mẫu ngẫu nhiên (probability sampling)
• B. Chọn mẫu phi ngẫu nhiên (non-probability sampling)
• C. Chọn mẫu thuận tiện
• D. Chọn mẫu có chủ đích

Câu 7: Giả thuyết nghiên cứu khoa học có vai trò gì trong quá trình nghiên cứu?

• A. Chứng minh một điều gì đó là đúng tuyệt đối.
• B. Thay thế cho mục tiêu nghiên cứu.
• C. Liệt kê các phương pháp nghiên cứu sẽ sử dụng.
• D. Định hướng nghiên cứu, dự đoán mối quan hệ giữa các biến số và có thể được kiểm chứng.

Câu 8: Khi nào thì việc sử dụng phương pháp "triangulation" (tam giác hóa) là phù hợp và hữu ích trong nghiên cứu khoa học xã hội?

• A. Khi muốn giảm thiểu chi phí và thời gian nghiên cứu.
• B. Khi muốn tăng cường độ tin cậy và tính toàn diện của kết quả nghiên cứu bằng cách sử dụng nhiều nguồn dữ liệu hoặc phương pháp khác nhau.
• C. Khi không có đủ dữ liệu định lượng.
• D. Khi nghiên cứu chỉ tập trung vào một trường hợp duy nhất.

Câu 9: Trong nghiên cứu định lượng, "p-value" (giá trị p) được sử dụng để làm gì?

• A. Đo lường độ lớn của hiệu ứng nghiên cứu.
• B. Xác định độ tin cậy của thang đo.
• C. Đánh giá mức độ bằng chứng chống lại giả thuyết không (null hypothesis).
• D. Tính toán kích thước mẫu cần thiết cho nghiên cứu.

Câu 10: Đâu là sự khác biệt chính giữa nghiên cứu "dọc" (longitudinal study) và nghiên cứu "cắt ngang" (cross-sectional study)?

• A. Nghiên cứu dọc sử dụng phương pháp định tính, còn nghiên cứu cắt ngang sử dụng định lượng.
• B. Nghiên cứu dọc thu thập dữ liệu nhiều lần theo thời gian, còn nghiên cứu cắt ngang thu thập dữ liệu tại một thời điểm.
• C. Nghiên cứu dọc tập trung vào nguyên nhân, còn nghiên cứu cắt ngang tập trung vào mô tả.
• D. Nghiên cứu dọc luôn có quy mô lớn hơn nghiên cứu cắt ngang.

Câu 11: Tình huống nào sau đây thể hiện rõ nhất việc áp dụng đạo đức nghiên cứu trong quá trình thu thập dữ liệu?

• A. Nhà nghiên cứu công bố dữ liệu cá nhân của người tham gia để tăng tính minh bạch.
• B. Nhà nghiên cứu bỏ qua việc xin phép hội đồng đạo đức để tiết kiệm thời gian.
• C. Nhà nghiên cứu đảm bảo rằng người tham gia hoàn toàn tự nguyện tham gia và có quyền rút khỏi nghiên cứu bất kỳ lúc nào, đồng thời bảo mật thông tin cá nhân của họ.
• D. Nhà nghiên cứu trả tiền cho người tham gia để đảm bảo họ cung cấp thông tin chính xác.

Câu 12: "Thuyết trình poster" (poster presentation) thường được sử dụng trong hội nghị khoa học với mục đích chính là gì?

• A. Thay thế cho bài báo khoa học đầy đủ.
• B. Tóm tắt kết quả nghiên cứu một cách trực quan, tạo cơ hội trao đổi và thảo luận trực tiếp với người xem.
• C. Trình bày chi tiết toàn bộ quá trình và kết quả nghiên cứu.
• D. Chỉ dành cho sinh viên mới bắt đầu nghiên cứu.

Câu 13: Khi viết "tổng quan tài liệu" (literature review) cho đề xuất nghiên cứu, nhà nghiên cứu cần tập trung vào điều gì?

• A. Liệt kê tất cả các tài liệu đã đọc được về chủ đề.
• B. Sao chép và dán các đoạn văn từ các bài báo liên quan.
• C. Tập trung vào việc chỉ trích các nghiên cứu trước đó.
• D. Phân tích và tổng hợp các nghiên cứu liên quan để xây dựng cơ sở lý thuyết, xác định khoảng trống kiến thức và cho thấy sự cần thiết của nghiên cứu hiện tại.

Câu 14: "Độ tin cậy" (reliability) trong nghiên cứu khoa học, đặc biệt là trong đo lường, thể hiện điều gì?

• A. Tính nhất quán và ổn định của kết quả đo lường khi thực hiện đo lường lặp lại.
• B. Khả năng đo lường chính xác khái niệm cần đo.
• C. Mức độ mà kết quả nghiên cứu có thể khái quát hóa cho tổng thể lớn hơn.
• D. Sự phù hợp của phương pháp nghiên cứu với mục tiêu nghiên cứu.

Câu 15: Trong thiết kế nghiên cứu thực nghiệm, nhóm "đối chứng" (control group) có vai trò gì?

• A. Là nhóm được áp dụng can thiệp nghiên cứu.
• B. Đại diện cho toàn bộ tổng thể nghiên cứu.
• C. Nhóm không được áp dụng can thiệp hoặc áp dụng can thiệp chuẩn, dùng để so sánh với nhóm thực nghiệm và kiểm soát các yếu tố ngoại lai.
• D. Nhóm được chọn ngẫu nhiên từ tổng thể nghiên cứu.

Câu 16: Phân tích nội dung (content analysis) là phương pháp nghiên cứu thường được sử dụng để phân tích loại dữ liệu nào?

• A. Dữ liệu số liệu thống kê
• B. Dữ liệu văn bản, hình ảnh, âm thanh hoặc video.
• C. Dữ liệu từ quan sát hành vi tự nhiên.
• D. Dữ liệu từ phỏng vấn sâu cá nhân.

Câu 17: "Sai số hệ thống" (systematic error) trong nghiên cứu có đặc điểm gì khác biệt so với "sai số ngẫu nhiên" (random error)?

• A. Sai số ngẫu nhiên dễ dàng loại bỏ hơn sai số hệ thống.
• B. Sai số hệ thống chỉ xảy ra trong nghiên cứu định tính.
• C. Sai số ngẫu nhiên luôn làm giảm độ tin cậy của nghiên cứu.
• D. Sai số hệ thống có tính chất ổn định, có hướng và có thể dẫn đến kết quả sai lệch một cách hệ thống, ảnh hưởng đến hiệu lực của nghiên cứu.

Câu 18: Trong nghiên cứu khoa học, "đạo văn" (plagiarism) được xem là hành vi vi phạm đạo đức nghiêm trọng vì sao?

• A. Vì nó làm giảm số lượng công bố khoa học.
• B. Vì nó gây khó khăn cho việc trích dẫn tài liệu tham khảo.
• C. Vì nó vi phạm quyền sở hữu trí tuệ, thể hiện sự thiếu trung thực và làm suy giảm giá trị của nghiên cứu khoa học.
• D. Vì nó chỉ là vấn đề hình thức, không ảnh hưởng đến nội dung nghiên cứu.

Câu 19: Phương pháp "phân tích gộp" (meta-analysis) được sử dụng để làm gì?

• A. Tổng hợp kết quả từ nhiều nghiên cứu riêng lẻ để đưa ra một kết luận tổng quan và mạnh mẽ hơn về một vấn đề nghiên cứu.
• B. Phân tích dữ liệu định tính thu thập từ nhiều nguồn khác nhau.
• C. Kiểm tra độ tin cậy của các công cụ đo lường trong nghiên cứu.
• D. Thiết kế nghiên cứu cho các thử nghiệm lâm sàng quy mô lớn.

Câu 20: Yếu tố nào sau đây là quan trọng nhất để đảm bảo tính "khách quan" (objectivity) trong nghiên cứu khoa học?

• A. Sử dụng các phương pháp nghiên cứu phức tạp.
• B. Tuân thủ nghiêm ngặt quy trình nghiên cứu, sử dụng phương pháp thu thập và phân tích dữ liệu một cách minh bạch, giảm thiểu tối đa sự thiên kiến của nhà nghiên cứu.
• C. Thu thập dữ liệu từ số lượng lớn người tham gia.
• D. Công bố kết quả nghiên cứu trên các tạp chí uy tín.

Câu 21: Trong nghiên cứu định tính, khái niệm "bão hòa dữ liệu" (data saturation) có ý nghĩa gì?

• A. Khi nhà nghiên cứu cảm thấy mệt mỏi với việc thu thập dữ liệu.
• B. Khi đã thu thập đủ dữ liệu theo kế hoạch ban đầu.
• C. Khi phân tích dữ liệu đã đạt đến một mức độ phức tạp nhất định.
• D. Thời điểm mà việc thu thập thêm dữ liệu mới không còn mang lại thông tin hoặc chủ đề mới, lặp lại các thông tin đã có.

Câu 22: "Nghiên cứu hành động" (action research) khác biệt với các loại hình nghiên cứu khác như thế nào?

• A. Chỉ sử dụng phương pháp định lượng.
• B. Chỉ tập trung vào việc mô tả hiện tượng.
• C. Tập trung vào giải quyết vấn đề thực tiễn cụ thể trong một bối cảnh nhất định, thường có sự tham gia của người thực hành và hướng đến sự thay đổi, cải thiện.
• D. Luôn được thực hiện trong phòng thí nghiệm.

Câu 23: "Phỏng vấn bán cấu trúc" (semi-structured interview) có ưu điểm gì so với phỏng vấn cấu trúc (structured interview)?

• A. Dễ dàng phân tích định lượng hơn.
• B. Linh hoạt hơn, cho phép nhà nghiên cứu đi sâu vào các vấn đề phát sinh trong quá trình phỏng vấn và khám phá các khía cạnh mới.
• C. Đảm bảo tính khách quan cao hơn.
• D. Tiết kiệm thời gian và chi phí hơn.

Câu 24: Trong báo cáo nghiên cứu khoa học, phần "bàn luận" (discussion) có vai trò gì?

• A. Trình bày dữ liệu thô và kết quả phân tích thống kê.
• B. Mô tả chi tiết phương pháp nghiên cứu đã sử dụng.
• C. Tóm tắt các kết quả nghiên cứu chính.
• D. Giải thích ý nghĩa của kết quả nghiên cứu, liên hệ với lý thuyết hiện có, so sánh với các nghiên cứu trước và nêu bật những đóng góp, hạn chế của nghiên cứu.

Câu 25: Khi đánh giá chất lượng một nghiên cứu định lượng, tiêu chí "độ giá trị bên ngoài" (external validity) đề cập đến điều gì?

• A. Tính chính xác của các phép đo lường.
• B. Tính nhất quán của kết quả nghiên cứu.
• C. Mức độ mà kết quả nghiên cứu có thể được khái quát hóa cho các nhóm người, tình huống hoặc bối cảnh khác ngoài mẫu nghiên cứu.
• D. Sự phù hợp về mặt đạo đức của thiết kế nghiên cứu.

Câu 26: Lựa chọn nào sau đây là phương pháp phân tích dữ liệu định tính?

• A. Hồi quy tuyến tính (Linear regression)
• B. Phân tích chủ đề (Thematic analysis)
• C. Kiểm định t-test (T-test)
• D. Phân tích phương sai ANOVA (ANOVA)

Câu 27: Trong nghiên cứu khoa học, "bias" (thiên kiến) có thể xuất hiện ở giai đoạn nào của quá trình nghiên cứu?

• A. Chỉ ở giai đoạn thu thập dữ liệu.
• B. Chỉ ở giai đoạn phân tích dữ liệu.
• C. Chỉ ở giai đoạn công bố kết quả.
• D. Có thể xuất hiện ở bất kỳ giai đoạn nào của quá trình nghiên cứu, từ thiết kế, thu thập, phân tích đến diễn giải và báo cáo kết quả.

Câu 28: Mục đích chính của việc "nghiệm thu" (evaluation) đề tài nghiên cứu khoa học là gì?

• A. Đánh giá chất lượng, mức độ hoàn thành mục tiêu và đóng góp của đề tài nghiên cứu so với kế hoạch ban đầu và yêu cầu đặt ra.
• B. Xin cấp thêm kinh phí cho nghiên cứu.
• C. Công bố kết quả nghiên cứu trên các phương tiện truyền thông.
• D. Tìm kiếm đối tác để ứng dụng kết quả nghiên cứu.

Câu 29: "Phương pháp hỗn hợp" (mixed methods research) là gì?

• A. Nghiên cứu chỉ sử dụng dữ liệu thứ cấp và dữ liệu sơ cấp.
• B. Nghiên cứu kết hợp cả phương pháp định tính và định lượng trong cùng một dự án nghiên cứu để hiểu sâu sắc và toàn diện hơn về vấn đề nghiên cứu.
• C. Nghiên cứu được thực hiện bởi một nhóm các nhà nghiên cứu thuộc nhiều lĩnh vực khác nhau.
• D. Nghiên cứu sử dụng nhiều loại công cụ thu thập dữ liệu khác nhau.

Câu 30: Trong đề cương nghiên cứu, phần "phương pháp nghiên cứu" cần trình bày những nội dung chính nào?

• A. Lý do chọn đề tài và tính cấp thiết của vấn đề.
• B. Tổng quan các nghiên cứu trước đây về chủ đề.
• C. Thiết kế nghiên cứu, đối tượng và mẫu nghiên cứu, phương pháp thu thập và phân tích dữ liệu dự kiến sử dụng.
• D. Kế hoạch thời gian và dự trù kinh phí thực hiện nghiên cứu.