Bài Tập, Đề Thi Trắc Nghiệm Online – Môn Sinh Lý Học – Đề 09

Phản xạ baroreceptor là một cơ chế điều hòa huyết áp ngắn hạn. Khi đứng lên, huyết áp có xu hướng giảm do trọng lực kéo máu xuống chân. Baroreceptor phát hiện sự giảm áp lực này và kích hoạt hệ thần kinh giao cảm để tăng nhịp tim và co mạch, giúp đưa huyết áp trở lại bình thường.

Khoảng PR trên ECG đại diện cho thời gian dẫn truyền xung động từ nút xoang nhĩ (SA node) qua tâm nhĩ và nút nhĩ thất (AV node) đến tâm thất. Khoảng PR kéo dài gợi ý sự chậm trễ dẫn truyền qua nút nhĩ thất (block nhĩ thất độ 1).

Thì hít vào chủ động là một quá trình cần năng lượng. Cơ hoành co lại và di chuyển xuống dưới, làm tăng thể tích lồng ngực. Điều này tạo ra áp suất âm trong lồng ngực so với khí quyển, khiến không khí tràn vào phổi.

Sắt là thành phần thiết yếu của hemoglobin trong hồng cầu. Hemoglobin chịu trách nhiệm vận chuyển oxy từ phổi đến các mô. Thiếu sắt dẫn đến giảm sản xuất hemoglobin, gây thiếu máu và giảm khả năng vận chuyển oxy của máu.

Tuyến tụy có vai trò quan trọng trong điều hòa glucose máu. Khi glucose máu tăng cao (ví dụ sau bữa ăn), tế bào beta của đảo Langerhans trong tuyến tụy sẽ tăng tiết insulin. Insulin giúp tế bào hấp thụ glucose từ máu, giảm glucose máu và đưa về mức bình thường.

Thận có nhiều chức năng quan trọng bao gồm lọc máu, đào thải chất thải, điều hòa cân bằng nước và điện giải, điều hòa pH máu, và sản xuất hormone (erythropoietin, renin, vitamin D hoạt hóa). Sản xuất enzyme tiêu hóa không phải là chức năng của thận, mà là của hệ tiêu hóa.

Phản ứng 'chiến đấu hay bỏ chạy' là một phản ứng sinh lý tự nhiên đối với các tình huống căng thẳng hoặc nguy hiểm. Nó được điều khiển chủ yếu bởi hệ thần kinh giao cảm, một nhánh của hệ thần kinh tự chủ. Hệ giao cảm kích hoạt các thay đổi sinh lý như tăng nhịp tim, tăng hô hấp, giãn đồng tử, và giải phóng glucose để chuẩn bị cơ thể đối phó với nguy hiểm.

Pepsin là một enzyme tiêu hóa protein được sản xuất ở dạ dày. Nó hoạt động tối ưu trong môi trường acid mạnh của dạ dày (pH khoảng 1.5-2.0). Môi trường acid này được tạo ra bởi acid hydrochloric (HCl) do tế bào thành dạ dày tiết ra.

Tế bào thần kinh vận động (neuron vận động) là loại tế bào thần kinh chuyên biệt để truyền tín hiệu từ hệ thần kinh trung ương (não và tủy sống) đến cơ bắp. Khi neuron vận động được kích thích, nó sẽ giải phóng chất dẫn truyền thần kinh (acetylcholine) tại synap thần kinh cơ, kích thích cơ bắp co lại và tạo ra vận động.

Khi cơ thể tiếp xúc với môi trường lạnh, cơ chế chính để duy trì nhiệt độ cơ thể là sinh nhiệt và giảm mất nhiệt. Run cơ là một phản ứng sinh nhiệt quan trọng, tạo ra nhiệt thông qua hoạt động cơ bắp không tự chủ. Co mạch ngoại biên cũng giúp giảm mất nhiệt ra môi trường bằng cách hạn chế lưu lượng máu đến da.

Hormone luteinizing (LH) đóng vai trò quyết định trong sự rụng trứng. Sự tăng đột ngột của LH (LH surge) vào giữa chu kỳ kinh nguyệt kích thích nang trứng chín và giải phóng trứng (rụng trứng).

Khớp cầu và ổ cối (ball and socket joint) là loại khớp cho phép cử động đa hướng (xoay, gập, duỗi, dạng, khép, xoay trong, xoay ngoài). Khớp vai và khớp háng là ví dụ điển hình của loại khớp này, cho phép phạm vi vận động lớn.

Phản xạ đầu gối (phản xạ gân xương bánh chè) là một ví dụ điển hình của phản xạ đơn synap. Nó chỉ liên quan đến một synap duy nhất trong cung phản xạ, giữa neuron cảm giác và neuron vận động trong tủy sống. Điều này làm cho phản xạ diễn ra rất nhanh chóng.

Ion calcium (Ca++) đóng vai trò then chốt trong cơ chế co cơ vân. Khi có xung động thần kinh, Ca++ được giải phóng từ lưới nội chất cơ tương (sarcoplasmic reticulum) vào bào tương. Ca++ liên kết với troponin, làm thay đổi cấu trúc troponin-tropomyosin, giải phóng vị trí liên kết của myosin trên sợi actin, cho phép myosin gắn vào actin và bắt đầu chu trình co cơ.

Hệ thống tiền đình (vestibular system) trong tai trong chịu trách nhiệm chính về cảm nhận thăng bằng và gia tốc. Nó bao gồm các ống bán khuyên (cảm nhận gia tốc góc) và các cơ quan otolith (cảm nhận gia tốc tuyến tính và trọng lực).

Hormone chống bài niệu (ADH, vasopressin) được giải phóng từ tuyến yên sau khi cơ thể bị mất nước hoặc áp suất thẩm thấu máu tăng cao. ADH tác động lên ống lượn xa và ống góp của thận, làm tăng tính thấm nước của các ống này, dẫn đến tăng tái hấp thu nước từ dịch lọc trở lại máu, giảm lượng nước tiểu và duy trì cân bằng nước của cơ thể.

Tế bào thành (parietal cells) trong niêm mạc dạ dày chịu trách nhiệm tiết ra acid hydrochloric (HCl). HCl tạo môi trường acid mạnh trong dạ dày, cần thiết cho hoạt động của enzyme pepsin và giúp tiêu diệt vi khuẩn trong thức ăn.

Vùng dưới đồi (hypothalamus) là một vùng nhỏ nhưng rất quan trọng của não bộ, nằm dưới đồi thị. Nó đóng vai trò trung tâm điều hòa nhiều chức năng quan trọng của cơ thể, bao gồm hệ nội tiết (thông qua tuyến yên), hệ thần kinh tự chủ, nhiệt độ cơ thể, cảm giác đói và khát, nhịp sinh học, và cảm xúc.

Cơ chế ức chế ngược là một cơ chế điều hòa phổ biến trong hệ nội tiết. Khi nồng độ hormone trong máu đạt đến mức đủ, hormone này hoặc tác động của nó sẽ ức chế sự sản xuất và giải phóng thêm hormone từ tuyến nội tiết. Điều này giúp duy trì nồng độ hormone trong phạm vi ổn định và ngăn ngừa sự sản xuất quá mức.

Fibrinogen là một protein hòa tan trong huyết tương, đóng vai trò quan trọng trong quá trình đông máu. Enzyme thrombin có vai trò chuyển đổi fibrinogen hòa tan thành fibrin không hòa tan. Fibrin tạo thành mạng lưới sợi, giữ các tế bào máu và tiểu cầu lại với nhau, tạo thành cục máu đông và ngăn chặn chảy máu.

Bệnh tiểu đường loại 1 (type 1 diabetes) là một bệnh tự miễn, trong đó hệ miễn dịch của cơ thể tấn công và phá hủy tế bào beta của tuyến tụy, dẫn đến mất khả năng sản xuất insulin. Do đó, người bệnh tiểu đường loại 1 cần phải tiêm insulin ngoại sinh để duy trì sự sống.

Mật (bile) được sản xuất bởi gan và được lưu trữ trong túi mật. Mật đóng vai trò quan trọng trong tiêu hóa và hấp thu lipid. Các muối mật trong mật giúp nhũ tương hóa lipid, phân tách lipid thành các giọt nhỏ hơn, tăng diện tích bề mặt tiếp xúc với enzyme lipase, giúp lipase tiêu hóa lipid hiệu quả hơn.

Thụ thể đau (nociceptors) là loại thụ thể cảm giác chuyên biệt để phát hiện các kích thích gây hại hoặc có khả năng gây hại cho cơ thể, từ đó tạo ra cảm giác đau. Các kích thích này có thể là cơ học, hóa học, nhiệt độ quá cao hoặc quá thấp.

Chuỗi vận chuyển điện tử (electron transport chain) và quá trình phosphoryl hóa oxy hóa là giai đoạn cuối cùng của hô hấp tế bào và tạo ra phần lớn ATP (khoảng 32-34 phân tử ATP từ mỗi phân tử glucose). Các giai đoạn trước đó (đường phân và chu trình Krebs) chỉ tạo ra một lượng nhỏ ATP trực tiếp.

Vận chuyển glucose từ lòng ruột vào tế bào biểu mô ruột diễn ra thông qua cơ chế vận chuyển tích cực thứ phát đồng vận chuyển với natri (SGLT - Sodium-Glucose Co-transporter). Bơm Na+-K+ ATPase tạo ra gradient nồng độ natri thấp bên trong tế bào. Gradient này cung cấp năng lượng để SGLT vận chuyển glucose vào tế bào đồng thời với natri.

Trung tâm hô hấp ở hành não rất nhạy cảm với sự thay đổi của áp suất riêng phần CO2 (PCO2) và pH trong máu. Khi PCO2 tăng cao (ví dụ do giảm thông khí), trung tâm hô hấp sẽ kích thích tăng tần số và độ sâu hô hấp để tăng thải CO2 ra khỏi cơ thể, giúp đưa PCO2 và pH máu trở lại bình thường.

Ngoại bì (ectoderm) là một trong ba lá phôi chính được hình thành trong giai đoạn phôi vị của phát triển phôi thai. Ngoại bì là nguồn gốc của hệ thần kinh (não, tủy sống, dây thần kinh ngoại biên), biểu bì da và các phần phụ của da (lông, tóc, móng), và men răng.

Tiểu cầu thận (glomerulus) và bao Bowman (Bowman's capsule) tạo thành tiểu thể thận (renal corpuscle), là nơi diễn ra quá trình lọc máu đầu tiên trong nephron. Máu từ động mạch đến được lọc qua màng lọc tiểu cầu vào bao Bowman, tạo thành dịch lọc cầu thận.

Tế bào nón (cones) là một trong hai loại tế bào thụ cảm ánh sáng trong võng mạc (loại còn lại là tế bào que - rods). Tế bào nón chịu trách nhiệm cho việc nhận biết màu sắc và thị lực trong điều kiện ánh sáng ban ngày. Có ba loại tế bào nón, mỗi loại nhạy cảm với một dải bước sóng ánh sáng khác nhau (đỏ, lục, lam), cho phép chúng ta phân biệt màu sắc.

Amylase là một enzyme tiêu hóa carbohydrate, có vai trò thủy phân tinh bột (polysaccharide) thành các đường đơn giản hơn (disaccharide và oligosaccharide). Amylase được tiết ra từ hai nguồn chính: tuyến nước bọt (amylase nước bọt) và tuyến tụy (amylase tụy). Amylase nước bọt bắt đầu quá trình tiêu hóa tinh bột ngay trong miệng, còn amylase tụy tiếp tục quá trình này ở ruột non.