Bài Tập, Đề Thi Trắc Nghiệm Online – Môn Thực Vật Dược – Đề 03

Câu 1: Để xác định sơ bộ một loài thực vật dược liệu mới thu hái, bước đầu tiên và quan trọng nhất cần thực hiện là gì?

• A. Đối chiếu mẫu vật với khóa phân loại thực vật hoặc tài liệu thực vật chí.
• B. Phân tích sơ bộ thành phần hóa học bằng sắc ký lớp mỏng.
• C. Thử nghiệm hoạt tính sinh học trên động vật thí nghiệm.
• D. Tham khảo kinh nghiệm sử dụng dân gian từ người bản địa.

Câu 2: Hoạt chất artemisinin được chiết xuất từ cây thanh hao hoa vàng (Artemisia annua) có tác dụng điều trị bệnh sốt rét. Artemisinin thuộc nhóm hợp chất tự nhiên nào?

• A. Alkaloid
• B. Flavonoid
• C. Terpenoid
• D. Coumarin

Câu 3: Phương pháp chiết xuất nào sau đây thường được sử dụng để thu nhận tinh dầu từ các loại dược liệu như bạc hà, sả, tràm?

• A. Ngâm chiết (maceration) bằng ethanol
• B. Lôi cuốn hơi nước (steam distillation)
• C. Chiết xuất Soxhlet bằng dung môi hexan
• D. Chiết siêu tới hạn bằng CO2

Câu 4: Saponin là một nhóm glycoside tự nhiên có nhiều trong thực vật, đặc trưng bởi khả năng tạo bọt khi hòa tan trong nước. Tính chất tạo bọt này liên quan đến đặc điểm cấu trúc nào của saponin?

• A. Chứa nhiều nhóm hydroxyl (-OH) phân cực
• B. Có vòng lacton nội phân tử
• C. Liên kết glycoside dễ bị thủy phân
• D. Cấu trúc phân tử có cả phần ưa nước và kỵ nước

Câu 5: Cây Hoàng liên (Coptis chinensis) là một dược liệu quý trong y học cổ truyền. Bộ phận nào của cây Hoàng liên thường được sử dụng làm thuốc?

• A. Lá
• B. Hoa
• C. Thân rễ
• D. Quả

Câu 6: Trong kiểm nghiệm dược liệu, phương pháp nào sau đây thường được dùng để định tính alkaloid?

• A. Sắc ký khí ghép khối phổ (GC-MS)
• B. Phản ứng hóa học tạo tủa với thuốc thử Mayer hoặc Dragendorff
• C. Đo quang phổ tử ngoại khả kiến (UV-Vis)
• D. Sắc ký lỏng hiệu năng cao (HPLC)

Câu 7: Một bệnh nhân sử dụng đồng thời thuốc tây điều trị tăng huyết áp và một loại trà thảo dược không rõ nguồn gốc. Sau một thời gian, huyết áp của bệnh nhân khó kiểm soát hơn. Nguyên nhân có thể là gì?

• A. Do bệnh nhân không tuân thủ điều trị thuốc tây
• B. Do trà thảo dược có tác dụng hạ huyết áp quá mạnh
• C. Do trà thảo dược tương tác với thuốc tây, làm giảm hiệu quả của thuốc
• D. Do bệnh tăng huyết áp tự nhiên tiến triển nặng hơn

Câu 8: Để bảo quản dược liệu khô, yếu tố nào sau đây cần được kiểm soát chặt chẽ nhất để tránh dược liệu bị ẩm mốc và giảm chất lượng?

• A. Ánh sáng trực tiếp
• B. Độ ẩm không khí
• C. Nhiệt độ cao
• D. Sự xâm nhập của côn trùng

Câu 9: Trong y học cổ truyền Việt Nam, cây chó đẻ răng cưa (Diệp hạ châu) thường được dùng để hỗ trợ điều trị bệnh gì?

• A. Cảm cúm
• B. Đau nhức xương khớp
• C. Rối loạn tiêu hóa
• D. Các bệnh về gan

Câu 10: Khái niệm "vị thuốc" trong y học cổ truyền dùng để chỉ điều gì?

• A. Một loại bệnh cụ thể có thể chữa bằng thảo dược
• B. Hoạt chất chính có trong cây thuốc
• C. Dược liệu đã qua sơ chế hoặc chế biến để dùng làm thuốc
• D. Công thức phối hợp nhiều loại dược liệu

Câu 11: Cho đoạn mô tả: "Cây thân thảo, lá mọc đối, hoa màu vàng, quả nang". Đoạn mô tả này có thể giúp nhận biết họ thực vật nào?

• A. Họ Hoa hồng (Rosaceae)
• B. Họ Cà phê (Rubiaceae)
• C. Họ Đậu (Fabaceae)
• D. Họ Cúc (Asteraceae)

Câu 12: Để đảm bảo chất lượng dược liệu, quy trình GACP-WHO tập trung vào giai đoạn nào là chủ yếu?

• A. Trồng trọt và thu hái dược liệu
• B. Chiết xuất và phân lập hoạt chất
• C. Sản xuất và bào chế thuốc
• D. Kiểm nghiệm và đánh giá chất lượng thành phẩm

Câu 13: Flavonoid được biết đến với nhiều hoạt tính sinh học, trong đó hoạt tính nào sau đây thường được nhắc đến nhiều nhất?

• A. Kháng khuẩn
• B. Giảm đau
• C. Chống oxy hóa
• D. Hạ đường huyết

Câu 14: Dược liệu nào sau đây có chứa hoạt chất alcaloid scopolamine, được sử dụng để điều trị say tàu xe?

• A. Vông nem (Erythrina orientalis)
• B. Bình vôi (Stephania rotunda)
• C. Ba gạc (Rauvolfia verticillata)
• D. Cà độc dược (Datura metel)

Câu 15: Để đánh giá độ tinh khiết của một hoạt chất chiết xuất từ thực vật, phương pháp sắc ký nào sau đây thường được sử dụng?

• A. Sắc ký lỏng hiệu năng cao (HPLC)
• B. Sắc ký lớp mỏng (TLC)
• C. Sắc ký khí (GC)
• D. Sắc ký cột cổ điển

Câu 16: Tinh dầu bạc hà (Mentha arvensis) có thành phần chính là menthol. Menthol mang lại tác dụng dược lý nào chủ yếu?

• A. Kháng sinh
• B. Giảm đau, làm mát
• C. An thần, gây ngủ
• D. Lợi tiểu, giải độc

Câu 17: Trong quá trình nghiên cứu phát triển thuốc từ dược liệu, giai đoạn nào sau đây tốn nhiều thời gian và chi phí nhất?

• A. Sàng lọc hoạt tính sinh học ban đầu
• B. Phân lập và xác định cấu trúc hoạt chất
• C. Nghiên cứu tiền lâm sàng trên động vật
• D. Thử nghiệm lâm sàng giai đoạn 3 trên người

Câu 18: Khi thu hái dược liệu là rễ cây, thời điểm thu hái nào thường được ưu tiên để đảm bảo hàm lượng hoạt chất cao nhất?

• A. Mùa xuân, khi cây bắt đầu sinh trưởng mạnh
• B. Mùa hè, khi cây phát triển thân lá mạnh nhất
• C. Mùa đông hoặc cuối mùa sinh trưởng, khi cây tích lũy chất dinh dưỡng ở rễ
• D. Vào bất kỳ thời điểm nào trong năm, miễn là rễ đủ lớn

Câu 19: Cho sơ đồ con đường sinh tổng hợp shikimate. Con đường này đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra nhóm hợp chất tự nhiên nào ở thực vật?

• A. Alkaloid có nhân indole
• B. Hợp chất phenolic và flavonoid
• C. Terpenoid và steroid
• D. Glycoside tim

Câu 20: Trong kiểm nghiệm dược liệu bằng phương pháp vi học, việc quan sát "tinh thể calci oxalate hình kim" có ý nghĩa gì?

• A. Giúp định danh và xác định dược liệu
• B. Đánh giá độ ẩm của dược liệu
• C. Xác định hàm lượng hoạt chất chính
• D. Phát hiện tạp chất vô cơ

Câu 21: Một công ty dược phẩm muốn phát triển một loại thuốc mới từ cây Xáo tam phân (Paramignya trimera). Bước đi đầu tiên trong quy trình nghiên cứu thường là gì?

• A. Sàng lọc hoạt tính sinh học của dịch chiết toàn phần
• B. Phân lập và tinh chế tất cả các hợp chất có trong cây
• C. Nghiên cứu độc tính cấp và bán trường diễn trên động vật
• D. Đăng ký bảo hộ độc quyền giống cây Xáo tam phân

Câu 22: Cây Mã tiền (Strychnos nux-vomica) chứa strychnine, một alkaloid rất độc. Tuy nhiên, trong y học cổ truyền, Mã tiền vẫn được dùng với liều lượng rất nhỏ để chữa bệnh. Điều này thể hiện nguyên tắc sử dụng thuốc nào trong y học cổ truyền?

• A. Quân - Thần - Tá - Sứ
• B. Biện chứng luận trị
• C. Dĩ độc trị độc
• D. Âm dương ngũ hành

Câu 23: Để định lượng hàm lượng flavonoid toàn phần trong dược liệu, phương pháp đo quang phổ UV-Vis thường dựa trên phản ứng tạo phức màu giữa flavonoid và thuốc thử nào?

• A. Thuốc thử Fehling
• B. Thuốc thử Aluminium chloride (AlCl3)
• C. Thuốc thử Folin-Ciocalteu
• D. Thuốc thử Ninhydrin

Câu 24: Trong quá trình chế biến dược liệu, phương pháp "sao vàng" có mục đích chính là gì?

• A. Tiêu diệt vi sinh vật và enzyme
• B. Chiết xuất hoạt chất dễ dàng hơn
• C. Thay đổi tính vị và tăng cường tác dụng của dược liệu
• D. Bảo quản dược liệu được lâu hơn

Câu 25: Cây Actiso (Cynara scolymus) được biết đến với tác dụng bảo vệ gan và lợi mật. Hoạt chất chính được cho là chịu trách nhiệm cho tác dụng này là?

• A. Cynarin
• B. Capsaicin
• C. Quercetin
• D. Curcumin

Câu 26: Để phân biệt bột dược liệu Xạ can (Belamcanda chinensis) và bột dược liệu Hoàng cầm (Scutellaria baicalensis) bằng phương pháp vi học, tiêu chí nào sau đây là quan trọng nhất?

• A. Màu sắc của bột dược liệu
• B. Hình dạng và cấu trúc tế bào, loại tinh thể calci oxalate
• C. Mùi vị đặc trưng của bột dược liệu
• D. Độ tan của bột dược liệu trong nước

Câu 27: Trong nghiên cứu dược lý in vitro, thử nghiệm MTT assay thường được sử dụng để đánh giá hoạt tính nào của dịch chiết thực vật?

• A. Kháng khuẩn
• B. Chống viêm
• C. Chống oxy hóa
• D. Độc tính tế bào hoặc khả năng gây độc tế bào

Câu 28: Việc sử dụng cây thuốc nam trong cộng đồng cần tuân thủ nguyên tắc nào để đảm bảo an toàn và hiệu quả?

• A. Sử dụng theo kinh nghiệm truyền miệng là đủ
• B. Có thể tự ý tăng liều lượng để tăng hiệu quả
• C. Cần có kiến thức về cây thuốc, sử dụng đúng liều lượng và theo dõi tác dụng phụ
• D. Chỉ cần chọn cây thuốc có nguồn gốc tự nhiên là an toàn

Câu 29: Phương pháp nhân giống in vitro (nuôi cấy mô tế bào thực vật) có ưu điểm nổi bật nào trong sản xuất dược liệu?

• A. Giảm chi phí sản xuất so với trồng trọt truyền thống
• B. Nhân giống nhanh, đồng đều về chất lượng và sạch bệnh
• C. Tạo ra cây thuốc có hàm lượng hoạt chất cao hơn tự nhiên
• D. Đơn giản hóa quy trình chiết xuất hoạt chất

Câu 30: Trong bối cảnh nguồn dược liệu tự nhiên ngày càng khan hiếm, giải pháp nào sau đây được xem là bền vững để bảo tồn và phát triển nguồn dược liệu?

• A. Chỉ tập trung vào khai thác tối đa nguồn dược liệu tự nhiên
• B. Thay thế hoàn toàn dược liệu tự nhiên bằng thuốc hóa dược
• C. Nhập khẩu dược liệu từ nước ngoài để đáp ứng nhu cầu
• D. Kết hợp bảo tồn nguồn dược liệu tự nhiên và phát triển trồng trọt dược liệu theo hướng bền vững